VARIA
VARIA
Komende maanden iedere
zaterdagavond op de televisie
O
l!
VI
I*
'V
Eeuwfeest Nederlands
oudste reisbureau
Lissone-Lindeman
f Het antwoord van
meneer Jamin op de
dure december- maand
Ssuper ¥OOB*cSeel
weken met
XJIT
KORTE Wl STERVAKANTIE
IN ZWEEDSE STUGA'S
Kinderen
0)
X
149
prtijsknaller
2e verpakking
halve prijs
VOORDEEL &5 CT
Eerste bus
door: peter gons
Fusie
Q en Q: een echt
Nederlandse jeugdserie
- i.*
Aan de rand van een wa
tertje in de buurt van Muider-
berg gooit Martin Perels met
steentjes naar kleine eendjes.
Tamar Baruch berispt hem
daarvoor, want het gooien
staat wel in Martins rol, het
treffen van kleine eendjes niet.
Tamar en Martin zitten aan de
oever van het Muiderbergse
watertje, omdat daar een scène
wordt opgenomen van Q en Q,
een jeugdserie van de KRO, die
de komende vier maanden
haar tweede reeks afleverin-
Sen zal beleven. Martin speelt
aarin de rol van Wilber
Quant, en Tamar die van Akkie
Swaan. Oe andere Q uit de titel
is Aristides Quarles, vertolkt
door Erik van 't Wout, veertien
jaar oud, evenals Martin.
De eerste reeks van Q en
Q-afleveringen die het vorige
televisieseizoen werd uitge
zonden, kon zich verheugen in
een kijkdichtheid die zich
ontwikkelde van 21 naar 42.
De kijkers waardeerden de se
rie gemiddeld met 74 punten.
En dan was die waardering
niet eens gemeten bij het pu
bliek waarvoor Q en Q eigen
lijk bestemd is: de jeugd tussen
tien en vijftien jaar.
De succesformule van de vo
rige Q en Q-réeks wordt in de
nieuwe afleveringen herhaald.
Ook nu dus politie-agenten,
boeven, pientere jeugdige
speurders en komische voor
vallen. Alleen wordt het alle
maal nog een beetje spannen
der. Regisseur Bram van Erkel:
„Q en O is een spannend jeugd
verhaal met actie en komische
situaties. Een komische
jeugdthriller zou je kunnen
zeggen, want het geestige en
het spannende gaan hand in
hand". Veel wil Bram van Er
kel over het nieuwe avontuur
van Wilbur en Aristides niet
vertellen, maar iets toch wel.
De geschiedenis speelt zich af
tijdens het eeuwfeest van Run-
kum, de woonplaats van de
jongens. Een van hen voert een
telefoongesprek met het ouder
lijk huis en komt zo in een an
der gesprek terecht dat han
delt over een schilderijendief
stal. Dit keer hebben zij ook
toegang tot de kringen van de
politie, doordat een met hen
bevriend meisje uit de buurt de
dochter is van een rechercheur.
De rol van het meisje wordt ge
speeld door de vijftienjarige
Tamar Baruch, die in „De
kleine Waarheid" als Suzan
Engelmoer optrad.
Ook de nieuwe Q en Q speelt
dus weer voor een groot deel in
misdadige kringen af. Tegen
het geweld in de vorige serie is
door sommige mensen be
zwaar gemaakt. Er kwamen
boze telefoontjes van oudérs
dat hun zesjarige kinderen
bang werden van de boze ge
beurtenissen met Q en Q. Bram
van Erkel: „De serie is voor
oudere kinderen bestemd, dus
klagende ouders die hun jon
gere kinderen toch laten kij
ken, staan niet in hun r^cht. De
ouders kunnen beoordelen of
een kind al dan niet iets kan
zien. En als ze een bepaalde
uitzending minder geschikt
vinden, is er altijd nog een
tweede net, terwijl ze ook met
de kinderen een boek kunnen
gaan lezen, of een plaat draai
en. Ik geloof dat ouders nog
steeds te weinig bewust voor
hun kinderen kiezen wat ze
wel of niet aankunnen. Je hebt
als programmamaker nu een
maal geen boodschap aan dit
soort zaken. Je kunt geen pro
gramma samenstellen dat zo
wel voor kinderen van zes als
voor kinderen van twaalf jaar
aantrekkelijk is".
„Van de groep ouders van
kinderen voor wie Q en Q be
stemd is, heb ik nog nooit
klachten over het geweld ge
had. Het moeilijke is dat er
maar een paar dingen zijn om
te lachen en te huilen. Die paar
dingen moet je gebruiken en
dan kom je al gauw bij het cli
ché terecht, als je onder cliché
tenminste alles \yat al eens ge
daan is verstaat. Wil je iets
spannends voor kinderen ma
ken, dan moet je misdaad of
spoken in je verhaal betrek
ken. Wij hebben voor het boe-
venverhaal gekozen. Gewoon
een verhaal waaruit niets te le
ren valt, behalve dan dat
kwaad niet loont. Maar toch
ook weer geen flutverhaal. De
schrijver van Q en Q is Harry
Geelen, een van de weinigen
die goed is in dialogen en situa
tiebeschrijvingen. Niemand
anders kan dat zoals hij. Hij is
ook de man die Hameien en
Oebele gemaakt heeft".
De vaders van de jongelie
den Q en Q zijn respectievelijk
arts en reclame-ontwerper.
Beroepen uit de bovenlaag van
de samenleving. Is de serie Q en
Q daarom elitair? Bram van
Erkel: „Het is ons inderdaad
vaak verweten dat het een serie
is die in elitaire milieus speelt.
Sommige mensen hadden lie
ver gezien dat we de zoontjes
van een melkboer en van een
arbeider genomen hadden.
Maar dat vinden wij vrij on
zinnig. Het is veel belangrijker
wat de jongens zeggen en doen,
en daar is bij Q en Q geen be
paalde mentaliteit of de af
hankelijkheid van een bepaald
milieu uit op te maken. Ik vind
het treurig dat er mensen zijn
die zo schematisch denken dat
ze op dit soort dingen aanmer
kingen maken".
Bram van Erkel, die een on
derwijzersopleiding achter de
rug heeft, vindt het fijn om met
kinderen te werken. „Ze staan
veel eerlijker tegenover het
werk dan volwassenen. Grote
mensen hebben aangeleerde
kuren of leiden aan beroepsde
formatie, om het maar eens
brutaal te zeggen. Kinderen
zijn spontaan en hebben zich
nog geen houding aangemeten.
I f
Beroepsauteurs hebben zoveel
aan hun hoofd, studiowerk,
andere optredens. Al moet je ze
niet allemaal over een kam
scheren. De allerbesten onder
hen kennen hun zaakjes toch
wel, hoe druk ze het ook heb
ben".
De beroepsacteurs m Q en Q
zijn Bob de Lange, Cor van de
Brink, Riet Wieland-Los,
Emiel Lopez-Diaz, Frans
Kokshoorn, Marlys Morel en
Hans Otjes. Voor de grote
schoolvakantie begon zijn de
scenes met hen opgenomen. De
scènes waarin alleen kinderen
voorkomen zijn allemaal in de
vakantie gedraaid. Acht minu
ten film per dag, zodat de hele
Het hardnekkige verlangen
van de bejaarde plattelands
dokter Haksteen om met zijn
vrouw en een paar kennissen
een weekje naar Londen te
gaan, heeft verstrekkende ge
volgen gehad. De arts klopte
voor de verzorging van zijn reis
aan bij Jac. P. Lissone, aie als
expediteur een wekelijkse bo
dedienst op Londen had. Lis
sone had aanvankelijk grote
bezwaren, maar liet zich tens
lotte toch overreden. Al ging
het noa steeds niet van harte.
Dit alles speelde zich af op 24
mei 1876.
bitterkoekjes i«j-
250 gram van 150 voor I OO
roombotercake iQQ
van 210 voor loo
volle maantjes i on
300 gram van 14b voor I OU
advokaatbowls iQI-
250 gram van 215 voor I yO
crispybonbons
^50 gram van 155 voor I Oy
superrumbonen «Q
150 gram van 155 voor I Oy
pindarotsjes melk
puur i7Q
250 gram van 199 voor I I 57
griotjes
.250 gram vi
gram van 165 voor
►iVfefchocolade assorti
150 gram van 205 voor 185
f A
kokosmakaronen
pakje van 140 voor -j 2g
eng. snijcaramels"^
250 gram van 150 voor 35
room boterkoekjes
assortiment ^ACk
250 gram van 165 voor 1 'èy
kersenbonbons
150 gram van 205 voor I öO
hotelcake ool-
van 250 voor ZZ3
repen 50 gr. melk/
puur 1 «c
3 stuks van 150 voor 1 OQ
likeurbonbons OQQ
250 gram van 325 voor ZOy
2 liter roomijs Al-n
van 500 voor *rOU
Volkorenbiscuits
haagse hopjes i g-c
250 gram van 170 voor 1 OO
buskoek i 0(-
van 139 voor 1 ZO
repen, tabletten
100 gram melk/puur
per stuk van 99 voor QQ
havergrutjes i c
300 gram van 130 voor 1 1 O
hazelballen -fccl
150 gram van 170 voor 1 OO 1
confetti i RC.
200 gram van 180 voor 1 OO
melk/puur krokantjes
200 gram van 170 voor "J SJEJ
cocktail 7t-
250 gram van 195 voor I/O
zacht fruit i ~Q
250 gram van 155 voor I Oy
belg. bonbonsoorten
250 gram van 365 voor 329
vanille/chocolade/
hazelnoot ijs oon
van 245 voor ZZU
gele boontjes
250 gram van 1S0 voor 1 OO
De reis werd een groot suc
ces. De deelnemers waren zo
enthousiast, dat zij in een ad
vertentie in de kranten hun er
kentelijkheid betuigden aan de
heer Lissone. Het eerste reis
bureau op het Europees conti
nent werd hiermee een feit.
Slechts Engeland kon reeds op
een reisbureau bogen. Dit was
in 1841 door Cook opgericht.
Het reisbureau Lissone nam
in omvang en populariteit ge
leidelijk toe. Er werden reizen
gemaakt naar het eiland
Wight, de Schotse Hooglan
den, Rusland, Amerika en Je
ruzalem. Er kon geen wereld
tentoonstelling zijn of de heer
Lissone trok er met een gezel
schap naar toe.
deel van de gegevens is tijdens
de tweede wereldoorlog verlo
ren gegaan. Vast staat echter
dat de heer Abraham Jacobus
ZOEKGERAAKTE
KOFFERS
LISSONE en Zoon be
lasten zich met 't terug
halen van Reizigers uit
het buitenland en het
persoonlijk opsporen
'toffe
IEL
DAM.
van koffers.
SINGEL 155 AMSTER-
Niet duur-wel heerlijk.
Op 15 april 1911 verscheen
de eerste autobus van Lissone.
Deze bood plaats aan veertien
personen, die tijdens de inau
gurele tocht naar de bollenvel
den vaak het doelwit waren
van grappen en grollen van te
hoop lopende toeschouwers.
De dus, een open wagen met
amfitheatersgewijze ge
bouwde banken, werd door de
pers goed ontvangen. Zo
schreef een krant: „De auto
liep magnifiek, zij gleed als het
ware zachtkens voort, zelfs
over de hobbelige keien van de
Haarlemmerweg". De Eerste
Wereldoorlog legde het bedrijf
van Lissone zo goed als stil. De
activiteiten werden verlegd
naar het opsporen en terugbe
zorgen van bagage, die Neder-
landers tijdens hun overhaaste
vlucht naar hun vaderland in
het buitenland hadden achter
gelaten. Op zaterdag 22 augus
tus 1914 verscheen ae volgende
advertentie in de landelijke
bladen.
In een later stadium van de
oorlog organiseerde Lissone
speciale gezelschapsreizen
voor mensen die naar Indië
wilden vertrekken dan wel uit
Indië wilden terugkeren. Aan
vankelijk kon dit per boot van
en naar Genua, later moest
men noodgedwongen over
land. Hierbij wera gebruik
gemaakt van de Transsiberi-
sche spoorweg.
Over reisbureau Lindeman
is minder bekend. Het meren-
Lindeman als oud-Indisch
ambtenaar zoveel verzoeken
kreeg om inlichtingen over In
dië en de passagemogelijkhe
den daarheen, dat hij besloot
een reisbureau op te richten.
Hij vestigde zich op de Wasse-
naarseweg in Den Haag, maar
verhuisde later naar het Nas-
sauplein.
Tussen Lissone en Lindeman
.ontspon zich een felle concur
rentiestrijd, die de zaken van
beide bureaus niet ten goede
kwam. In 1928 kwam hieraan
een einde. De wedijver maakte
plaats voor een nauwe samen
werking, in later jaren gevolgd
door een volledige fusie.
Dit samengaan luidde een
gezonde kentering in. Het aan
tal kantoren, dat voor 1931 zes
bedroeg, groeide gestaag en
bedroeg bil het uitbreken van
de Tweede Wereldoorlog acht
tien. Ook in het buitenland
werden voor 1940 reeds kanto
ren opgericht. Er waren eigen
vestigingen in Parijs, New
York en Johannesburg, terwijl
in vele andere landen agenten
waren aangesteld. Tot de vele
werkzaamheden van
Lissone-Lindeman behoorde
in 1937 de verzorging van de
huwelijksreis van koningin Ju
liana en prins Bernhara
Gedurende de Tweede We
reldoorlog lag de bedrijvigheid
nagenoeg stil. Van reizen was
geen sprake meer. Pogingen
cm eenzelfde dienstverlening
in te stellen als tijdens de eer
ste wereldoorlog, mislukten.
Na 1945 werden de zaken
weer energiek aangepakt. Er
volgde een nieuwe periode van
grote bloei, niet in de laatste
plaats ook dank zij de maat
schappelijke veranderingen.
Deze leidden er toe dat vakan
tie een artikel werd, dat voor
iedereen is weggelegd.
Met de totstandkoming van
de Nederlandsche Scheep
vaart Unie - die een meerder
heidsdeelneming bezat in reis
bureau Lissone-Lindeman en
tevens de enige aandeelhouder
was van Ruys-Intraned Reisa
genten - kwamen de reisbu
reaus van Lissone-Lindeman
en Ruys-Intraned onder één
dak. Ruys-Intraned Reisagen
ten was op zichzelf reeds een
samenwerkingsverband van
Ruys en Co. (Koninklijke Rot-
teraamsche Lloyd) en lntraned
(Stoomvaartmaatschappij
kederland).
Uit de reisbureaus
Lissone-Lindeman en Ruys ln
traned Reisagenten wera op 1
januari de naam Lissone-
Lindeman/Ruvs geboren, een
naam die ook internationaal
een begrip is.
Sedert april 1974 hebben
KLM, Nederlandsche Scheep
vaartunie en Nederlandse
Spoorwegen zich gebundeld in
Holland International Travel
Group B.V. De reisbureau
organisatie Lissone-
Lindeman/Ruvs maakt thans
een belangrijk onderdeel uit
van deze groepering.
dertiendelige serie ér in tien
weken opstond.
Niet alleen de opnametijd
was betrekkelijk kort, ook het
budget was vrij laag. „Dat was
allemaal mogelijk doordat we
zo'n goeie producer hadden",
zegt Bram van Erkel. Die pro
ducer was Karei Theeuwis.
„Het produceren is een aparte
stiel", legt van Erkel uit. „De
omroepen hebben meestal
geen goede producers, zodat de
productie meestal de zwakke
kant in Nederland is. Daarom
heeft die serie „Floris" ook zo
veel geld gekost. Wij wilden
het goed doen en daarom heb
ben we een producer van bui
tenaf in de arm genomen. Een
producer moet gewoon een
goede organisator zijn en alles
uitkienen. In het buitenland is
hij de figuur die alles voor het
zeggen heeft. De regisseur mag
dan alleen nog maar wat din
gen invullen. Hier in Neder
land is dat gelukkig niet zo,
maar ik zou er als regisseur ook
voor passen om zoiets te doen".
De serie Q en Q is een typisch
Nederlandse, een inlandse
produktie. Bram van Erkel:
„In Q en Q tref je geen nare
onnederlandse mentaliteit
aan, zoals in vele andere van
het buitenland gekochte pro-
dukties. In zoveel detective
series bijvoorbeeld vind je ver
velende trekjes die tegen de
Nederlandse mentaliteit in
druisen. Een goed programma
als Sesame Street bijvoorbeeld
zou je als Nederlandse omroep
niet klakkeloos over kunnen
nemen omdat het te Ameri
kaans en daardoor te onher
kenbaar is. Als KRO zijn we
met ingang van het vorige sei
zoen meer aan die Nederlandse
herkenbaarheid gaan werken,
want dat is als omroep je reden
van bestaan. Q en Q past mijns
inziens goed in die gedachten-
gang".
Gelukkig zijn er wel degelijk
mogelijkheden voor een win-
Hoeveel Nederlanders elk jaai
overwegen naar de „winter
sport" te gaan is niet bekend,
maar een feit is, dat zij zeker
'nog niet in dezelfde grote
groepen de landsgrenzen over
trekken als de zomervakantie-
gangers. Onbegrijpelijk is dit
niet, want een wintersportva
kantie vraagt de nodige finan
ciële offers; bij elkaar zijn de
reis- en verblijfskosten tame
lijk hoog en een wintersportui
trusting is doorgaans niet
goedkoop. Toch is er een groot
aantal mensen in ons land, dat
nu toch eindelijk wel eens een
echte winter - als het even kan
met sneeuw - wil meemaken,
te meer daar wij in ons land de
laatste jaren het winterseizoen
beter kunnen beschouwen als
een voortzetting van een drui
lerige herfst dan als een perio
de, waarin de schaatsen kon
den worden ondergebonden,
tkig ziji
lijkhede
tervakantie. Iemand die niet te
veel vrije dagen wil opnemen,
niet zoveel geld wil of kan be
steden maar toch een verkwik
kende wintervakantie wil ge
nieten kan uitstekend in Zwe
den terecht.De Zweedse Tor
Line heeft in Ransater, ten
noorden van Gotenburg, gele
gen in een van de mooiste pro
vincies van Zweden - Varm-
land - een aantal prachtige
stuga's gereedstaan voor een
winters vakantie-avontuur.
Het dorpje ligt vlakbij het
Vanermeer, het grootste van
Zweden en is omgeven door
heuvels met uitgestrekte
naaldbossen. Men kan er ge
weldig mooie wandelingen
maken of schaatsen op de tal
rijke meren en rivieren.
De bovengenoemde korte
wintervakantie neemt slechts
8 dagen in beslag, alhoewel
men bij thuiskomst het gevoel
zal hebben veel langer van huis
te zijn geweest. De tarieven
voor zo'n stuga-
wintervakantie in Ransater
bedragen 245,- per persoon;
kinderen t/m 11 jaar 155,-;
dit bedrag geld overigens ook
voor 65-plussers. Uw auto
wordt door de Tor Line gratis
vervoerd, terwijl „autoloze"
passagiers kunnen rekenen op
een kosteloos 2e klas retour
vanaf elk N.S.-station. Wie een
verkwikkende wintervakantie
in Ransater wil meemaken,
kan elke zaterdagmiddag met
het Tor Line vlaggeschip, de
Tor Britannia, uit de Amster
damse Suezhaven vertrekken.
De volgende dag komt men in
Gotenburg aan, waar een van
de beste hotels de reizigers te
wachten staat. Men kan er
prima 's avonds uitgaan; er
zijn vele mogelijkheden in deze
gezellige stad. Passagiers met
auto rijden via uitstekende
wegen uiteraard zelf naar Ran
sater, terwijl zij die hun ver
voermiddel hebben thuisgela-
ten hun bestemming per Tor
Line Expresbus bereiken. In
beide gevallen vindt de aan
trekkelijke tocht van Goten
burg naar Ransater op maan
dag plaats. Daar aangekomen
merkt men wat de Zweden on
der comfort verstaan. De stu
ga's zijn geheel van hout opge
trokken en wat de vormgeving
betreft vrijwel net zoals de
Zweedse boerderijen ge
bouwd. Niet alleen de buiten
kant is de moeite waard, ook de
indeling en inrichting mogen
er zijn. De stuga's hebben drie
kamers, een gezellige en goed
ingerichte keuken met een
elektrisch fornuis en koelkast,
douche, toilet en natuurlijk
prima verwarming. Verder kan
men rekenen op een echt
Zweedse houten eethoek; er is
trouwens zoveel mogelijk van
dit mooie maar helaas schaarse
materiaal verwerkt. Op de
vrijdagochtend vertrekt men,
wellicht met enige weemoed en
met een laatste blik op het on
voorstelbare natuurschoon,
weer naat Gotenburg. Daar
ligt, gelukkig maar, want er
valt nog een dag op zee te ge
nieten, de vertrouwde Tor Bri
tannia. Op zaterdagmiddag
meert de luxueuze jumbo
ferry weer af in de Suezhaven.
Deze foto toont duidelijk een beeld van de buitenkant van d«
stuga's en de fraaie omgeving.