Rabobank Q
ACTIECOMITÉ: „BEHOUD ORANJEKWARTIER"
„Zoeken naar alternatief plan
ze
zeggen.
de scheldebode
24.
Chili-week
In de nacht van 20 op 21 september 1940
35 jaar geleden eerste Engelse
bombardement op Vlissingen
Maartense
tapijt
LIMBURG ANTIEK
DANSLES
if
'Haal* rqodc
„HEL
VONNIS"
y.iHHiwsc» kla
Scheldebode
kringetje
Glooiing
Verknochtheid
Orgelconcert
Bram Beekman
Hildegard
Knef
DE
RUITER
DANSSCHOOL JANVIER
KOUDEKERKE
Brouwershaven
REDACTIE:
BAR „DE HOEVE"
de schéldebode
"XT7-
s
(UITGAVE: UITGEVERSMAATSCHAPPIJ DE STEM B.V. - BREDA)
*25e JAARGANG NO. 38
VLISSINGEN - „Vlissingen kan zich niet permitteren
weer een oude buurt tegen de vlakte te gooien", zegt de heer
E.T.J. Reindersma als woordvoerder van het Aktiecomité
„Behoud Oranjekwartier". Het comitié werd in het leven
geroepen, toen op 22 april van dit jaar in een krantenartikel
bericht werd, dat minstens de helft van de woningen in het
Oranjekwartier (Baljuwstraat, Oranjestraat, Prinsenstraat,
Marinestraat, Oranjedijk en Kogelparkstraat) i.v.m. de dijk
verzwaringen zouden moeten worden afgebroken. Het was
een onaangename verrassing voor de buurt, want tot dan toe
was er niet bekend, wat er in de toekomst met het Oranje
kwartier zou gaan gebeuren. Ambtenaren op het stadhuis
hadden zich steeds vaag uitgelaten over eventuele plannen,
maar niemand kon iets met zekerheid zeggen. Het had tot
gevolg, dat de huizenverkoop in deze buurt steeds moeiza
mer ging en jonge mensen, die hier een huis wilden kopen,
werden afgeschrikt. Wel gingen inmiddels 7 woningen van
de hand om als tweede huis te worden ingericht.
De zes comitéleden schudden
de buurtwakker door alle bewo
ners aan te schrijven en te vran-
gen, wat zij van de nieuwe plan
nen vonden. Een handtekenin
genactie leverde 75 van de 79
namen op, die er allemaal ach
terstonden, dat hun buurt niet
zo maar kon worden afgebro
ken. Aan B. en W. en alle raads
leden werd een brief gestuurd,
waarin gevraagd werd om naar
een alternatief plan te zoeken,
net als bij de Koopmans- en Vis
sershaven en het buurtje de
zelfde overlevingskansen te ge
ven. Contact met de Stedelijke
Raad voor Maatschappelijk
Welzijn leidde tot een gesprek
met de coördinatiegroep Stads
vernieuwing en bij de laatste
vergadering van de Stedelijke
Raad heeft het bestuur zich ach
ter het streven van het comité
gesteld.
Tot nu toe is de heer Rein
dersma niet ontevreden over het
verloop van de actie. Begin van
deze week werden de comité
leden door B. en W. uitgenodigd
v
Dat de
TOP TIEN
bij Waals
betekent modisch
voordeel voor u
Lange Zelke 9-11 Vlissingen.
om over hun zaak te komen pra
ten. Het lijkt erop, dat zowel
gemeente als bevolking wel wil
len luisteren naar de bezwaren
van de bewoners van het Oran-
jekwartier. Waarom wordt het
buurtje opgeofferd voor het be
houd van de Muur van Altena en
het Oranjebolwerk? Kan men
niet andersom redeneren en uit-
gaan van het behoud van het
'ranjekwartier? Waarschijnlijk
is er wel een andere oplossing te
vinden, waarbij de dijk van zee
uit versterkt wordt. Reinders
ma: „Wij denken b.v. aan een
glooiing voor de Muur van Alte
na, zoals bij de Boulevard de
Ruyter. Dan kan de buurt hier
èn de Muur intact blijven. Maar
ik zeg er wel nadrukkelijk bij,
dat dit geen plan is om te presen
teren. Het is een vrijblijvende
suggestie om de discussie erover
op gang te brengen. Bij de Vis
sershaven is ook naar alterna
tieven gezocht, waarom hier dan
niet"?
De ongeveer tachtig huizen in
het Oranjekwartier zijn over het
algemeen eenvoudige woningen
uit het begin van deze eeuw.
Bijna allemaal zijn het eigen
woningen, waar nog steeds veel
vissersfamilies in huizen. Men
sen, die 40 a 50 jaar al in deze
buurt wonen en waar verschil
lende tachtigers bij zijn. Rein
dersma: „Er is hier een enorme
verknochtheid met het buurtje,
op de mooie zomeravonden
staan de stoelen nog voor de
raat iedereen met elT
taan
ïïeFwas in hetTj'egïh wel
wat moeilijk de actie op gang te
krijgen, want vooral onder de
ouderen heerst hier nog veel au
toriteitenvrees en berusting met
wat er zal gaan gebeuren".
Na de restauratie van de
Oranjemolen is er vooral in de
MIDDELBURG - Op twee za
terdagen, 20 en 27 september,
zal de organist Bram Beekman
in de Nieuwe Kerk om 20.00 uur
een concert geven. Hij zal wer
ken spelen van oude en nieuwe
Nederlandse componisten.
De toegangsprijs van deze
concerten is f 3,50. Organisatie
Jeugd en Muziek Zeeland.
OA. ZEEUWSE PRENTEN
J. A. LIMBURG
Antiquair, beëdigd Taxateur en Makelaar
Haven Zuidzijde 14 en 15, tel: 01119-405
INKOOP
TAXATIES
VERKOOP
Verschijnt wekelijks gratis huis aan huis op geheel
Walcheren, totaal oplage 34.755, in 2 edities:
Editie Vlissingen
OPLAGE 18.255
in de gemeenten Valkenisse.
Vlissingen en Westkapelle.
Editie Middelburg e.o.
OPLAGE 16.500
In de gemeenten Arne-
muiden, Domburg, Marie-
kerke, Middelburg en
Veere.
Vlissingen: mevrouw L.H.
Wolterbeek-v. d. Vlerk,
Schubertlaan 29, tel.
01184-16869
Middelburg: J. Kuipers,
Zach. Jansenstr. 27, tel.
01180-11862
Redactie b.g.g.: tel.
01600-22341 (toestel 229)
ADVERTENTIES EN
ADMINISTRATIE:
Vlissingen, Spuiplein 94,
Postbus73-Tel. 01184-16830
ADVERTENTIE-AQUISITIE:
J. v. d. Hoeven, Vlissing
en, Spuiplein 94.
Tel. 01184-16830
zomer veel meer drukte in de
buurt gekomen. In het plan voor
de Muur van Altena en net Oran
jebolwerk zou na voltooiing van
de dijk een wandelpad over de
kruin aangelegd worden. Van
dit pad af zou men dan naar be
neden kunnen kijken naar de
resten van het Oranjekwartier,
dat stedebouwkundig weer bij
gelapt zou zijn. Afgezien van het
feit of deze oplossing mooi of le
lijk zal worden en van de ont
reddering, waarin een hoop
oude mensen bij gedwongen
verkassing in worden gebracht,
meent het comité dat onteige
ning, afbraak en stedebouw-
kundige aanpassing van de
buurt misschien wel duurder uit
zal komen, dan een oplossing
van de waterkant af.
Om de buurt in elk geval op de
hoogte te houden van de stand
van zaken zal binnenkort een
avond worden belegd of een
krantje rondgestuurd.
verkrijgbaar bij
Paul Krugeratraat 55-57
Vlissingen
01184-12733
MIDDELBURG - Van
woensdag 17 tot en met za
terdag 20 september wordt
in vrijetijdscentrum De
Beuk, Koorkerkhof 18, een
Chili-week gehouden.
Tijdens de Chili-week zijn er
in De Beuk diverse informatie
stands ingericht, wordt er door
lopend een diaserie vertoond en
worden er werken geëxposeerd
van de „Chileense muursehil-
dersbrigade".
Donderdagavond is er in het
centrum een optreden van de
Rotterdamse theatergroep Exit
en vrijdagavond wordt de film
„El Primer Ano" vertoond,
welke handelt over het eerste
jaar van het Allende-bewind.
Goed nieuws vrienden, want
ik kan nu al onthullen, dat we
waarschijnlijk weer een
zachte winter zullen krijgen.
En dat betekent dat we metz'n
allen toch aardig wat aardgas
gaan uitsparen, de komende
maanden.
Hoe ik dat nu al zo goed
weet? Doodeenvoudig: de
Goese weerprofeet R. Zijlstra
voorspelt, dat we de komende
winter op de Goese vesten zul
len kunnen schaatsen. Want
volgens hem krijgen we een
zeer strenge winter. Diezelfde
weerprofeet voorspeelde in fe
bruari, dat we een barslechte
zomer zouden krijgen
Nou, als je ziet, wat daarvan is
uitgekomen, dan is het duide
lijk: je moet zijn voorspellin
gen gewoon omdraaien en je
zit goed. Wie straks aan
schaatssport wil doen, zal wel
weer een kunstijsbaan moeten
opzoeken.
Over sport gesproken. Ik heb
een paar dagen geleden in het
jaarverslag van de Goese
Sportraad zitten bladeren.
Daar vond ik een paar opval
lende dingen in, zeker als je
bedenkt dat we in het Jaar van
de Vrouw leven en dat Goes
zich dit jaar „sportstad"
Aanvang der lessen in de kantine van de camping „Ijsbaan"
Middelburg.
MAANDAG:22 SEPTEMBER
4.30 scholieren
6.30 jongelui
8.00 gehuwden
9.30 zilver-gehuwden
WOENSDAG: 24 SEPTEMBER
4.30 scholieren
7.00 zilver
8.30 gehuwden
DINSDAG: 23 SEPTEMBER
in „d'lesbaene" te Serooskerke
6.30 jongelui - scholieren
8.30 gehuwden
9.30 gevorderden
Inlichtingen en aanmelden dagelijks per telefoon 01100-14882
Of 27664.
VLISSINGEN - Het is een
klein, maar erg actief groepje,
dat ruim dertig jaar na de be
vrijding van de Duitse bezetting
van Walcheren zich nog steeds
bezighoudt met het verzamelen
van feitenmateriaal van gebeur
tenissen uit de oorlogsjaren. De
ongeveer vijf mensen, die zich
met deze hobby bezighouden,
hebben geregeld contact met el
kaar en weten precies waar de
interesses van de anderen lig
gen. Eén van hen is de heer J.H.
van Soest uit Kouderkerke, die
allerlei gegevens en foto's van
Vlissingen in oorlogstijd bijeen-
gaart. Zo heeft hij met behulp
van materiaal o.a. uit het Impe
rial War Museum in Londen en
ooggetuigenverslagen van Vlis-
singers getracht een vrij nauw
keurig overzicht te geven van
het Engelse bombardement, dat
plaatsvond in de nacht van 20 op
21 september 1940, dit weekend
dus 35 jaar geleden.
Met zijn goedkeuring mogen
we hier een uittreksel geven van
zijn uitgebreide verhaal.
De heer Van Soest begint met
het in scène zetten van het toneel
van de strijd. Op het vliegveld
Feltwell in het Engelse graaf
schap Norfolk staan op die vrij
dagmiddag van de 20ste sep
tember de Vickers Wellington
bommenwerpers van RAF-
squadron 37 klaar voor de start.
De vliegtuigen zijn die dag
nauwgezet nagekeken en de be
manningen krijgen hun instruc
ties.
In Vlissingen gaat die middag
het dagelijks leven zijn gewone
gang. De stoomfluit van „De
Schelde" heeft om kwart voor
zes - vrijdags wordt er altijd
langer gewerkt het einde van
de werkdag aangekondigd. Met
nog een halve werkdag in het
vooruitzicht, haasten de werk
nemers zich de poort uit. Het is
winderig weer met afwisselend
een regenbuitje en wat zonne
schijn. De Duitse Kriegsmarine
aan de havens heeft het die dag
druk gehad. Er zijn vijf voorpos-
tenboten binnengelopen en vier
boten van de 32ste en 36ste mij
nenveegflottielje.
Twee voorpostenboten zijn
die middag uitgevaren naar Os-
tende als begeleiding van het
vrachtschip „Specht" en de ka
bellegger „Job". De derde flot
tielje mijnenvegers heeft het an
ker laten vallen op de rede. De
Duitse schildwachten lopen hun
vaste paadje langs de haven.
De Duitsers hebben langs een
gedeelte van de Franse Kanaal-
kust, de Belgische kust en in Ne
derlandse havens een groot aan
tal schepen samengebracht om
hun invasieplan voor Engeland
te kunnen uitvoeren. Voor deze
zgn. operatie „Seelöwe" liggen
ook in de Vlissingse havens en
het Kanaal door Walcheren
schepen klaar. Al heeft de
Duitse luchtmacht geen over
wicht in de lucht boven Enge
land, toch houdt men daar nog
ernstig rekening met een Duitse
invasie. De Royal Air Force
heeft daarom de taak gekregen
deze concentraties van schepen
aan te vallen. De verschillende
havens zijn in sectoren verdeeld,
waarbij de havens, dokken en
scheepswerf van Vlissingen on
der sector CC 7 vallen. De aan
val zal niet geconcentreerd
plaatsvinden, maar de vliegtui
gen zullen met vrij grote tussen
pozen starten. Een uitgeworpen
magnesiumfakkel zal, aan een
parachute zwevend, het doel
moeten verlichten.
Ongeveer halftien 's avonds
stijgt Flight Officer Dingle, met
de magnesiumfakkel, dertien
brisantbommen en zestig zes
kante staafbrandbommen aan
boord, op van het vliegveld
Feltwell. Als deze Wellington
met zes bemanningsleden na
enige tijd Vlissingen nadert, flit
sen op het geluid van de motoren
afgaand, ae eerste zoeklichten
aan van de Duitse luchtafweer-
batterijen. De meeste Vlissin-
gers zijn op dat uur al naar bed.
Een paar Duitse matrozen met
avondpermissie verlaten net een
café aan het Bellamypark. In de
Hobeinstraat zijn timmerman
Leen Roelse en zijn vrouw vroeg
naar bed gegaan. Zij hebben hun
luchtkoffertje met waardevolle
papieren en fietsen klaarstaan.
Tenslotte is Vlissingen al eerder
in dat eerste oorlogsjaar gebom
bardeerd!
Als Fl. O. Dingle boven de
stad aankomt weigert de mag
nesiumfakkel zijn werk te doen.
Dingle vliegt dan met een grote
boog om Vlissingen heen en be
sluit de dokken te bombarderen.
Eén van deze serie bommen valt
in de Hobeinstraat en bij de fa
milie Roelse vliegen de ruiten
naar binnen. De zwangere me
vrouw Roelse wordt door de
kracht van de explosie uit haar
bed geworpen. Met zijn vrouw in
de armen weet Roelse nog het
huis van zijn zwager, een paar
straten verder, te bereiken. Kof
fertje en fietsen worden verge
ten, maar later blijken zij geluk
kig nog onbeschadigd te zijn.
Het bombardement gaat in
tussen door. De tweede serie
bommen van Dingle vallen op de
binnenhaven. Ook de andere
vliegtuigen komen één voor één
boven Vlissingen. De Schelde
wordt gebombardeerd en piloot
Ford vermeldt in zijn rapport,
dat een olietank op de werf ge
raakt is. Maar waarschijnlijk
was het de modelmakerij, waar
die nacht een brand van grote
omvang woedt. Uit twee andere
Wellingtons vallen nog bommen
op de buitenhaven. De Duitse
FLAK is zeer actief, maar de
Wellingtons blijven over het al
gemeen boven het bereik van
1.800 m., die deze 20 mm kanon
nen hebben.
Langzamerhand wordt het
rustiger boven Vlissingen, waar
de meeste inwoners zich schuil
houden onder de trap of in één
der benedenvertrekken. Alle
tien Wellingtons, die aan het
bombardement hebben deelge
nomen, landen weer veilig op
Feltwell. De brandweermensen
vechten nog steeds tegen de
vuurhel in de modelmakerij. De
doden en gewonden zijn inmid
dels in het zieknhuis aangeko
men. Aan Duitse zijde zijn zeven
doden gevallen, waaronder een
matroos, die net als de „Wehr-
machtsbefehlhaber in den Nie-
derlanden" Friedrich Christian
sen heet. De Duitse stoomsche
pen R4S en R30S zijn volledig
uitgebrand, voor het stadhuis is
een lichter gezonken. De Orts-
kommandantur in de Badhuis
straat heeft grote schade opge
lopen. Als de dag aanbreekt zien
de Vlissingers pas hoe groot de
ravage is. Huizen zijn vernield.
overal liggen glasscherven en op
het Beursplein is door een bo
minslag de hoofdleiding van de
gastoevoer beschadigd, zodat
het hele net moet worden afge
sloten. Op de Nieuwedijk, voor
de zaak van Dert, ligt een
„blindganger", een onontplofte
bom. De Duitse demontageploeg
besluit geen risico te nemen en
laat de bom alsnog springen,
met als gevolg veel schade aan
de panden in de buurt.
In totaal werden in die nacht
van 20 september 124 brisant-
en 600 brandbommen boven
Vlissingen uitgeworpen. Een
groot gedeelte hiervan viel in
derdaad op de binnen- en bui
tenhaven. In het „Operations
Record Book" van de derde
bombardementsgroep wordt
dan ook geschreven: „These
operations were very succes-
full". Veel Vlissingers vonden
deze nacht echter minder suc
cesvol en zij trokken weg uit de
stad, meestal naai' de dorpen op
Walcheren. Ook het echtpaar
Roelse trok de stad uit. Na enige
omzwervingen over Walcheren
werd tenslotte op 20 oktober
1940 hun zoon geboren in Sint
Laurens. Diezelfde avond klonk
alweer het dreigende geluid van
vliegtuigmotoren over Vlissin
gen en weer zocht iedereen zijn
schuilplaats op.
EN APPARTEMENTENVERHUUR
TRAMSTRAAT 3
Voor jong en oud een gezellige en
prettige sfeer. Geopend van 20.00
tot 01-00 uur. Maandags gesloten.
Frans van Wijk. Tel no 01185-
1617.
't Is voordeliger bij
PLEIN 1940 NO. 23
MIDDELBURG
noemt. Want uit dat jaarver
slag leerde ik, dat de Goese
Schaakvereniging nul vrouwe
lijke leden heeft. Bij de Dam
club Goes is het al precies zo,
terwijl ook de badmintonclub
't Pluumpje geen vrouwelijke
leden heeft. Dat de voetbalver
enigingen geen vrouwen als lid
hebben, kan ik nog begrijpen
(al begrijp ik niet, dat 20% van
de leden van de Dames Voet
balvereniging uit mannen be
staat), maar dat schaken,
dammen en badminton in onze
Sportstad ook al typische
mannensporten zijn, nee dat
valt me een beetje tegen. He
laas zal er ook wel niet snel iets
aan veranderen, want van alle
27 ondervraagde sportclubs
blijken er maar zes iets te doen
aan ledenwerving. Toch een
beetje raar voor een stad, die
zichzelf Sportstad noemt, vind
ik.
Een beetje raar vind ik
trouwens ook de tam-tam, die
de laatste dagen wordt ge
maakt over de prijs van de
nieuwe auto voor de Commis
saris van de Koningin. Vroeger
onderscheidden die commis
sarissen zich nog van het ge
wone volk door in een prachtig
uniform met tressen en sjerpen
en een echt zwaard rond te lo
pen. Maar sinds commissaris
Klaasesz van Zuid-Holland
met pensioen is, is die traditie
voorbij.
Maar omdat Commissaris
sen van de Koningin zich toch
een beetje willen blijven on
derscheiden van gewone men
sen, rijden ze tegenwoordig in
heel dure auto's rond. Die van
commissaris Boertien is ken
nelijk aan inruilen'toe, want
op de provinciale begroting
stond een post van ruim 40.000
(veertigduizend) gulden voor
een nieuwe auto.
Daar zijn nu allerlei staten
leden kwaad over geworden.
Ze vinden, dat ie een beetje so
berder moet doen, want Den
Uyl rijdt ook maar in een auto
van nog geen dertigduizend
gulden
Ik moet zeggen, dat ik al dat
spektakel niet begrijp. Als me
neer Boertien zo nodig moet
opvallen in een auto van veer
tig mille, nou laat hem dan
maar. Want het zou helemaal
belachelijk zijn, als-ie straks
in een auto van dertig mille
rondrijdt en daarbij een ge
zicht trekt alsof hij het grote
voorbeeld van sober leven aan
het geven is.
ARJAON
wellicht bent u deze week de
gelukkige winnaar. Loop dan
even binnen bij ons kantoor,
Spuistraat 94 te Vlissingen.
De gulle gevers zijn: Banket
bakker Faber, Raadhuisstraat
28, de alom bekende kwaliteit
staart, een half pond biefstuk
van slagerij De Vries Walstraat;
Vishandel F. de Muynck jr.,
Oude Markt 11, een kilo gebak
ken vis uit de zaterdagreclame,
Drogisterij Lutweiler Lange
Zelke 80, een luxe fles baa-
schuim; Smith Kaas, markt
kraam, een pond kaas naar keu
ze; Slagerij Oosterom, Wal
straat 100, 300 gram vleeswa
ren; 't Gouddoppertje, Brillen-
specialist Tilroe, Walstraat 81,
kamerthermostaat; Dranke
nimport Jan Duimel, Hermes-
weg 23, Vissingen, fles sherry
t.w.v. f 3,95, Annike cafetaria,
Betje Wolfplein, twee broodjes
Annikes met koffie, Fa. van de
Vijver, radio en tv., Kanaals
traat 12, Oost-Souburg, een
maal gratis batterijen voor een
transistorradio; Midgetgolf-
baan Delta, Burg. van Woelder-
enlaan, Vlissingen, gratis speel
ronde en twee consumpties;
Nieuwendijk 51, Vlissingen; bon
voor pannekoeken plus koffie
voor twee personen; Chemische
wasserij Populair, Groeneweg 1,
Vlissingen, gratis reinigen van
een japon.
