HP
Rabobank Q
Rivo: „Wij zijn te laat gewaarschuwd"
Rioolwater Westerscnouwen bedreigt
mosselcultuur in Oosterschelde
r.
Barend Servet
Sjefke v. Oekel
in De Beuk
17.50
ze
zeggen
Eerste Zeeuwse expositie
\/.i>c>iiwst> 1;
<S)
'Waal$ njpde
LIMBURG ANTIEK
Scheldebode-kringetje
Maartense
tapijt
Pipo en
Mammaloe in
Toorenvliedt
Geelzucht
6!
Geen overieg
KOUDEKERKE
RUITER
St. Janvoetbrug
Een half jaar
Yerseke
Mooier
maal aan een dergelijke afval
waterlozing zitten. Hagel van
het RIVO: „We zijn te laat ge
waarschuwd. In de jaren '67/68
hebben wij wel over de plannen
gehoord. IVlaar daarna nooit
meer. Tot we eind december ver
leden jaar opeens weer met de
problemen werden geconfron
teerd. Er zou overleg geweest
moeten zijn. vóór de plannen de
finitief waren".
want als die
uithangt is het feest!
En bij feest hoort
FEESTVOORDEEL!
deze week
Bij besteding
3 gulden
vliegtuigje voor
maar 25 cent
Haast u, op is opt
BAR „DE HOEVE"
Toeristen
prestatieloop
rond het jaar in bos
veld en beek
Brouwershaven
de scheldebode
*25e JAARGANG NO. 27
(UITQAVE miGgy^RgMAAISCHAPPy DE STEM B.V. - £fi£QAJ
'WOENSDAG 2 JULI 1975
WESTERSCHOUWEN - „Je houdt de Oosterschelde open
om de mosselcultuur te behouden. Dan is het toch absurd,
dat die toch nog verloren zou gaan door andere plannen".
Dat zegt de heer Hagel van het rijksinstituut voor Visserij-
onderzoek (RIVO) in IJmuiden. Want opnieuw hangt er een
grote dreiging boven het voortbestaan van de mosselcultuur
in de Oosterschelde. F dreiging die wordt gevormd door de
toekomstige lozing vhet rioolwater van de Kop van
Schouwen in de Hammen bij de Plompetoren, „Het aller
beste stukje van de Oosterschelde, waar de beste mosselper
celen liggen", zoals Hagel zegt. Mosselpercelen van vooral
Zierikzeese en Bruse maar ook van Yerseker vissers.
Een dreiging die nu even is af
gewend (hoewel de nieuwe zui
veringsinstallatie die de ge
meente Westerschouwen daar
bouwt al bijna klaar is en in de
cember in gebruik zou worden
genomen) omdat de gemeente
voorlopig geen lozingsvergun
ning krijgt.
Zou ze die lozingsvergunning
wel krijgen, dan is het volgens
het RIVO bijna zeker dat 16
mosselpercelen in de omgeving
waardeloos worden. Die mos
selpercelen maken een kwart tot
een derde van de hele mossel-
produktie in de Oosterschelde
uit en waren verleden jaar goed
voor een opbrengst van 1,2 mil
joen gulden.
Maar dat is niet het enige,
want ook Zierkzee en Tholen
hebben plannen om hun afval
water in de Oosterschelde te
gaan lozen. „En als dat gebeurt
dan kun je de hele mosselcultuur
in de Oosterschelde wel af-
ïriivei
ïraer
Visserij. „Zou namelijk Wester
schouwen een lozingsvergun
ning krijgen, dan kan daaruit
voortvloeien dat ook die andere
meenten die zouden moeten
ïgen. Nu kun je de vissers wel
uitkopen, maar waar hou je dan
De nieuwe zuiveringsinstallatie
was nodig omdat de bestaande
zuiveringen bij de kernen in de
Kop van Schouwen niet zijn be- i
rekend op de enorme toeloop VjlGGfl OplOSSiflQ
van de toeristen in de zomer De
installatie die nu in aanbouw is,
heeft een capaciteit van 100 000
inwonerequivalenten. (Een I E.
staat voor het afval dat een per
soon gemiddeld per dag produ
ceert).
vernietigd. Bij een mechanische
zuivering (waarbij het siib met
groot afval uit het water wordt
gehaald) wordt het water ook
gechloreerd. Dat chloor doodt
wel de coli-bacteriën, maar de
werking op darmparasieten en
virussen, zoals het geelzuchtvi
rus is nog onduidelijk. Boven
dien kan chloor de smaak van de
mossels aantasten". Aldus het
ministerie van visserij. En een
dergelijke onduidelijkheid is
voor consumptieraosselen niet
aanvaardbaar. Het RIVO moet
namelijk voor de mossels in de
handel komen een „Certificaat
van onbesmettelijkheid" afge
ven. Gaat Westerschouwen lo
zen, dan kan dat certificaat niet
zonder meer afgegeven worden,
maar moeten de mossels in een
straal van twee kilometer rond
het lozingspunt (16 percelen) in
quarantaine worden genomen,
geïsoleerd in afwachting van de
gevolgen van de lozing. Hel ri
sico dat ze moeten worden afge
keurd is groot, te groot" vindt
het RIVO.
schrijven", aldus een woord
voerder van het miinisterie van
de Oosterschelde voor open?"
Net als met de lozing van het
vuile Belgische water vanuit het
Schelde-Rijnkanaal zijn de pro
blemen rond de afvalwaterlo
zing van Westerschouwen (plus
de kernen Ellemeet en Scharen-
dijke van Middenschouwen) pas
in december duidelijk geworden
toen in principe is besloten om
de Oosterschelde niet af te slui
ten. De plannen voor de zuiver
ingsinstallatie van Wester
schouwen zijn gemaakt in de
tijd dat men er nog vanuit ging
dat de Oosterschelde dicht zou
gaan. Volgens die plannen zou
den er dan helemaal geen mos
selpercelen meer liggen bij de
Hammen.
De oorzaak van de nu ont
stane problemen ligt volgens het
RIVO in het feit dat niet eerder
overleg is gepleegd over de
milieu-aspecten die er nu een-
De nieuwe Installatie van Wes
terschouwen is voorlopig alleen
gebouwd op een mechanische
zuivering. En dat betekent vol-
ns het RIVO ruwweg gezegd
at „alleen de oude matrassen
en fietsen eruitgehaald wor
den". Pas na enkele jaren zal er
ook een biologische zuivering
worden toegepast, waardoor
meer gevaarlijke stoffen worden
Bij aankoop van een
gezinspak ijs
'n dubbeldik Caramel-
ijsje van 40 cent voor
maar
JLvfcent
(geldig van 3/7 l/m 9/7) A
EN APPARTEMENTENVERHUUR
TRAMSTRAAT 3
Voor Jong en oud een gezellige en
prettige sfeer Geopend van 20 00
tot 01 00.uur Maandags gesloten
Frans van Wijk. Tel.: no 01185-
1617
VLISSINGEN - Wie snel ia,
kan vanavond woensdag 2 juli
nog meelopen, met de eerste
toeristen-prestatieloop. leder
een mag meedoen. Om 19.00 uur
wordt gestart met de Jeugd loop
over 2 km en om 19.30 uur met
de Grote Loop over 6 km.
Start en finish vinden plaats
bij café Huvers Westduinwaar
ook het secretariaat is. Iedere
loper, die de tocht volbrengt,
ontvangt een herinnering.
MIDDELBURG - De sul van
het open jongerencentrum De
Beuk aan het Koorkerkhot heeft
een antwoord gevonden op de
cultureel bijzonder verant
woorde programma's die de an
dere Middelburgse instanties,
welke zich op het gebied van de
vrije tijd bewegen, plegen te
verzorgen. Zaterdagavond 5 juli
zal het centrum bezocht worden
door de oer-Hollandse televisie
helden Barend Servet en Sjefke
van Oekel. Werd de eerste in ons
land en daarbuiten (België) be
kend door zijn daverende shows
voor de VPRO-tv, de laatste
oogstte niet minder roem met
zijn „Van Oekels Disco-hoek",
eveneens een VPRO-tv. pro
gramma. dat het internationale
Cop-gebeuren van een andere
ant dan gebruikelijk belichtte.
Van Oekels aforismen „Reeds"
en „Ik word niet goed" werden
in korte tijd gemeengoed in Ne
derland. en terecht. In De Beuk
zullen de twee heren de bezoe
kers niet alleen vergasten op een
gezellig praatje, maar ook op
enkele van hun gevoelige liede
ren. Liefhebbers van bet Hol
lands cultuurgoed mogen de
avond niet missen. De aanvang
is negen uur.
Binnenkort verschijnt
(een nieuw boek van Richard
Adams)
Teken nu In
voor
(na verschijnen 1950)
v
consumptiemossels En boven
dien komt het water daar via een
sloot, die een zelfreinigende
werking heeft en een sluisje. En
die lozing is daar veel minder
slecht dan een geconcentreerde
lozing van dl het rioolwater van
heel Westerschouwen op één
punt"
Inmiddels is de zuiveringsin
stallatie bijna klaar. (Totale
kosten indusiief biologische
zuivering, 24 miljoen). De zui-
veringsfabriek gaat in septem
ber proefdraaien. De pijpleidin
gen zijn gelegd tot aan de dijk.
Alleen de lozingsconstructie bij
de dijk is nog niet aangebracht,
omdat die pas mag worden ge
bouwd als de lozingsvergunning
er is. In ieder geval ziet het er
niet naar uit dat de installatie in
december in gebruik kan wor
den genomen. Bij rijkswater
staat verwacht men niet dat er
voor de winter een oplossing zal
zijn gevonden. En in hethet
stormseizoen - van 15 oktober
tot 15 april - mag niet op de dij
ken worden gewerkt.
Wat er nu gaat gebeuren is
onduidelijk. Er is een druk over
leg tussen rijkswaterstaat, afde
ling Goes, die de lozingsvergun
ning moet afgeven en het minis
terie van Visserij. Een oplossing
is er nog steeds niet. De enige
afdoende methode om de mos
sels te beschermen is misschien
het lozingspunt te verleggen
naar de Noordzee. Maar dat is
een zeer kbstbare oplossing, die
bovendien de recreatie in gevaar
brengt. De toeristen zitten ook
niet op afvalwater bij de stran
den te wachten.
Bij de gemeente Wester
schouwen wacht men inmiddels
af wat er gaat gebeuren Volgens
een woordvoerder van de ge
meente begrijpt men de deining
daar niet zo goed, „omdat er nu 2
kilometer verder oostwaarts
midden tussen mosselpercelen
wordt geloosd". Bij het ministe
rie van Landbouw en Visserij
weet men daar van af. „We hou
den dat punt in de gaten. Maar
ten eerste zijn het geen percelen
Paul Krugerstraat 55
Vllsslngen
MIDDELBURG - De houten
voetgangersbrug tussen Kous
tee nsedijk en Turfkaai ter
hoogte van de Sint Janstraat
heeft een naam gekregen. De
brug heet Sint Janvoetbrug.
Dat heel veel dames
hun garderobe al
hebben aangevuld mei
een top-tien van Waals
hood U daar ook bij
Pentekeningen
van Piet Pons
in Kruiningse molen
KRUININGEN - Van 11 tot
26 juli heeft de tekenaar Piet
Pons (28) uit Vlake zijn eerste
Zeeuwse tentoonstelling. Hij
kwam anderhalf jaar geleden
vanuit Schiedam naar Zee
land. Zijn werk is in die be
trekkelijk korte tijd aardig
bekend geworden. Tenminste
de reprodukties van de vele
pentekeningen die hij maakte
van mooie historische plekjes
in Yerseke, Vee re. Sluis en an
dere Zeeuwse plaatsjes. Aan
die reprodukties is niet te zien
dat hij zijn pentekeningen op
een linnen maakt, een methode
die behalve hij niemand toe
past.
Pentekeningen worden
meestal gewoon op papier ge
zet. Voor het tekenen op linnen
is een aparte techniek nodig,
die hij zelf helemaal ontwik
keld heeft. Omdat linnen bob
belt, moet ie zorgen dat zijn
pen net boven het doek blijft,
anders komt er niets terecht
van de hele fijne lijntjes die het
karakter van de pentekening
bepalen.
Aan „Veere" heeft hij een
half jaar gewerkt. Stukje voor
stukje. Want Pons woont tn
een klein huisje, heeft een
kleine tekentafel, maar kan.
doordat de pen boven het doek
moet blijven, het Unnen bo
vendien niet eerst opspannen.
En dus werd elke keer de rol
linnen een eindje verder afge
rold. Het gevolg is wel dat hij
ook zelf nog niet weet hoe dit
werk, dat hij al jaren wilde
maken („op naar de drie me
ter' er van een afstand ui tziet.
De tekening moet nog opges
pannen worden. Een hele klus
omdat alles precies recht moet
zitten, want de tekening staat
er al op en het is met de bedoe
ling dat de al wat door de eeu
wen heen verzakte historische
kadehuizen van Veere echt
scheef komen te staan.
voor het eerst in een kraampje
ziin reprodukties verkocht. De
tekeningen, vooral die van de
oesterputten met de loodsen
van Yerseke, sloegen geweldig
aan. Niet alleen bij de Yerse-
kenaren zelf, maar ook bij de
vele bezoekers van de Ooster-
scheldedag. die zo een stukje
„Oosterschelde" mee naar
huis konden nemen voor een
zeer redelijke pnjs. Want de
reprodukties zijn niet duur en
erg mooi van kwaliteit.
Na die dag ui Yerseke is het
steeds beter gegaan. Ook van
de prentbriefkaarten die hij
maakt (o.a. van mooie stukjes
Goes) zijn er rond de jaarwis
seling nee! wat verstuurd.
Pons werkt voor zichzelf, maar
ook in opdracht („ik moet eerst
Kroberen er van in leven te
lnven") Wie graag een ge
liefd of vertrouwd Zeeuws
plekje, een stukje dorp of stad
of wat dan ook, in nuis wil
hebben kan bij hem terecht.
Op de tentoonstelling, Uie de
gemeente Reimerswaal orga
niseert, is voor het eerst een
tekening van de haven van
Veere te zien. die een opper
vlakte beslaat van twee metei
lengte en een meter hoog
Waarschijnlijk is dit de groot
ste pentekening die ooit is ge
maakt. Volgens Pons hangt er
in Engeland ergens een van 80
centimeter en aat is al fors.
Het resultaat is in Kruin-
ingen te zien En daar zijn ook
de werkjes van andere plaat
sen in Zeeland te bekijken In
de eerste plaats natuurlijk de
tekeningen die hij in de dorpen
Reimerswaal heeft gemaakt
Want daardoor is de tentoon
stelling er gekomen
Verleden jaar kwam Pons in
de belangstelling toen hij op de
Oosterscneldedag in Yerseke
En volgens Piel Pons
wordt het sleed» mooier: „Pa
pier vergeelt altijd en daarom
ben ik naar iets ander» gaan
zoeken Linnen wordi er in de
loop der tijd alleen maar
mooier op".
De tentoonstelling in Kruin-
ingen, waar trouwens ook
werk van buiten Zeeland te
zien is. Maassluis, Delft enz., is
iedere dag open, behalve zon
dags.
Ik kun me best voorstellen
dat de Walcherse veehouders
tnopstand komen tegen de
plannen van de melkcoópera-
tie VCZ om in 1977 de melkbus
helemaal af te schaffen. De
VCZ wü dat alle veehouders
straks een grote tank bij hun
bedrijf plaatsen waarin de
melk gekoeld wordt. Voor de
VCZ betekent dat, dat ze de
melk nog maar een paar keer
per week moeten ophul en. tn
plaats van tedere dag Dat
drukt transportkosten en dat
is nodig, zegt de VCZ Voor de
veehouders betekent het ech
ter allemaal veel meer In veel
?evallen zelfs dat ze hun meik
oeten tegelijk met hun melk
bussen moeten wegdoen om
dat ze de aanschaf van zo'n
tank gewoon met kunnen beta
len.
Want zo'n tank, waarin de
melk dan diep gekoeld wordt
zoals dat heet, komt op vele
duizenden guldens, nog afge
zien van de verbouwingskos-
ten aan het bedrijf Vaak is er
helemaal geen plaats voor zo'n
gevaarte en moet er gebroken
en/of bijgebouwd worden
Vooral voor de gemengde
bedrijven met een stuk of wat
koeten kan het bannen van de
melkbus grote gevolgen heb
ben. Die gemengde bedrijven
kunnen het geld dat ztj krijgen
voor de melk heel goea gebrui
ken, ze spelen er net quitte
door Als ze zo'n tank aan
schaffen, moeten ze er alleen
maar op toe leggen En dat is
200 veehouders zc
kans het geld voor ae tank op
onmogelijk. Nu ts het niet zo,
vrienden, dat de Walcherse en
ook de Zuidbevelandse veeh
ouders die at dit mar hun
melkbussen aan de kant zou
den moeten zetten, hun bezwa
ren zo maar naar voren bren
gen. In Zeeuwsch-Vlaanderen
en op Schouwen-Duiveland en
Goeree- Overflakkee zijn de
blinkende bussen ook al ver
dwenen. Op Flakkee waren er
voor de invoering van de tanks
zo'n 150 melkveehouders en op
Schouwen ongeveer 250. Ruim
zagen geen
de tank op
tafel te leggen en werden ge
dwongen op te houden met
hun melkvee. Ik bedoel maar,
dat is toch duidelijk.
En dan is er nog wat, want
afgezien van de ellende voor de
boeren, gaat het ons eigenlijk
allemaal wel aan. Het afschaf
fen van de melkbus betekent
toch weer een verarming ran
hel landschap. Die melkbus
sen horen langs de Zeeuwse
wegen en op de erven van de
boerderijen zoals ook daar de
koeten horen Boerderijen die
toch al steeds minder boerde
rijen worden, maar steeds
meer fabriekjes, waar weinig
leven meer is te bespeuren.
Daarom, ik kan me best voor
stellen dat de Walcherse en
Zuidbevelandse boeren in op
stand komen en ik wens ze veel
sterkte en succes.
ARJAON
OA ZEEUWSE PRENTEN
vwywww«w<A
J.A. LIMBURG
Antiquair, beëdigd Taialcur en Makelaar
Hven Zuidzydc 14, lel.01119 - 405
INKOOP
TAXATIES VERKOOP
Wellicht bent u deze week de
gelukkige winnaar. Loop dan
even binnen bij ons kantoor,
Spuistraat 94 te Vlissingen. De
winnares van de vorige week is
mevrouw Vermeulen-de Witte,
Schuitviotstraat 56, Biggeker-
ke.
de gulle gevers zijn Banket
bakken] Faber, Raadhuisstraat
28, de alombekende kwaliteit-
staart; Slagenj De Vries, Wal-
straat. een half pond biefstuk,
Vishandel F de Muynck jr..
Oude Markt 11. een kilo gebak
ken vis uit de zaterdagreciame.
Drogisten] Lutweiler. Lange
Zeike 80, een luxe flacon baa-
schtum; Smith Kaas, markt
kraam, een pond kaas naar keu
ze; Slagerij Oosterom. Wal-
straat 100, 300 gram vleeswa
ren, 't Gouddoppertje. Brilien-
specialist Türoe. Walstraat 81,
kamerthermostaat. Dranke
nimport Jan Duimel, Hermse-
weg 23. Vlissingen. fles sherry
twv 3,95, Annikescafetana,
Betje Wolfplein, twee broodjes
(Anmkes met koffie. Fa van de
'Vijver, radio en t v.. Kanaals
traat 12. Oost-Souburg, een
maal gratis batlerijen voor een
transistorradio. Mtdgetgolf-
baan. Delta Burg van Woelder-
enlaan, Vlissingen. gratis speel
ronde en twee consumpties.
't Is voordeliger bij
PLEIN 1940 NO. 23
MIDDELBURG
Nieuwendijk 51Vlissingen, bon
voor pannekoeken, plus koffie
voor twee personen; Chemische
wasserij Populair, Groene Woud
55, Vlissingen, gratis reinigen
van een japon;
MIDDELBURG - Donder-
daymiddag 3 juli is er in het
openluchttheater Toorenvliedt
de kindervoorstelling „Pipo en
Mammaloe vieren feest". Kaar
ten voor deze voorstelling zijn te
verkrijgen bij de Gemeentelijke
Culturele Dienst, Schouwburg,
Molenwater 99a in Middelburg
De Gemeentelijke Culturele
Dienst heeft ook voor de weken
daarop enige kindervoorstellin
gen verzorgd tn het openlucht
theater. Woensdagmiddag 9 jult
wordt „Pietje Pnk en Papperas-
sus" vertoond, donderdagmid
dag 17 juli „Paulus de Boska
bouter" en donderdagmiddag 24
juli Assepoester
Alle kindervoorstellingen be-
innen om halfdne. De entree
edruaat f 1,50 per voorstelling.
Naast het verkrijgen van kaar
ten aan het kantoor van de cul
turele dienst (maandag t/m vrij
dag van 8 00-12.00 en van
13 00-17.00 uur), kan men hier
voor ook terecht aan de kassa
van het openluchttheater, vanaf
éen uur voor het begin van te
dere voorstelling
