De bevrijding van
Vlissingen in 1572
Een jaar
kaskantoor
Amro bank
Bloemenlaan
I
P
Ook in Zeeland wordt men
steeds meer ..foroodbewust"
Opening
scholencomplex
OostSouburg
te
de scheldebode
Scheldebode-kringetje
de zuidwester
combinatie
Binnenkort ambachtelijke bakkerij
Rondgang door de N.V. Delta bakkerijen
Fermenten
Merkbroden
Bruinbrood
Brood bewust
Warme Bakkerij
dring
huis aan huis-blad
23e jaargang no. 5
uitgave: n.v. uitgeversmaatschappij de stem - breda
donderdag 3 februari 1972
OIO
maakt
tekenen
gemakkelijker
BOEKHANDEL
RUITER
DE
de scheldebode
VLISSINGEN Op don
derdag 6 april zal het stads
beeld van Vlissingen waar
schijnlijk een feestelijk
aanzien hebben door de ve
le vlaggen die dan in de
Scheldestad zullen wappe
ren. Op 6 april 1972 her
denkt Vlissingen namelijk
het heuglijke feit, dat de
stad zich vier eeuwen gele
den op eigen kracht los
maakte van de Spaanse
overheersing, als eerste
stad in Nederland.
Een bekend rijmpje op
deze bevrijding is: ,,De eer
ste april verloor Alva zijn
bril, en op april zes verloor
Alva zijn fles". Die fles is
dan de Vlissingse fles uit
het stadswapen. Op 6 april
van ieder jaar wordt dan
ook de oranjevlag uitgesto
ken op de St. Jacobskerkto-
ren.
Dit vierde eeuwfeest van
de Vlissingse bevrijding
was voor de redaktie van
De Scheldebode aanleiding
om aan de heer J.L. van
Leeuwen te vragen een se
rie te schrijven over deze
bevrijding in 1972. De heer
van Leeuwen geboren en
getogen Vlissinger met veel
interesse voor zijn stad ge
niet in de provincie en met
name op Walcheren grote
bekendheid door zijn werk
ondermeer voor de heem
kunde. Regelmatig publi
ceert hij onder meer in het
Zeeuws Tijdschrift.
De eerste af levering van
de serie „Vlissingen 6 april
1572-1972" door J. L. van
Leeuwen, treft u elders in
dit blad aan. Iedere week
hopen wij een aflevering
van deze geschiedenis rond
het vrijmaken van Vlissin
gen van de Spaanse over
heersing in de Scheldebode
te plaatsen.
VLISSINGEN Het is
al weer ruim 1 jaar geleden
dat de AMRÖ-bank haar
kaskantoor aan de Bloe
menlaan in Vlissingen
opende. Natuurlijk is het
voor iedere nieuwe vesti
ging belangrijk of zij na
een jaar heeft voldaan aan
datgene waarvoor ze neer
gezet is. Van dit kaskantoor
kan men zeggen dat het in
de drukbevolkte wijk ron
dom de Bloemenlaan in een
behoefte heeft voorzien.
Het feit dat de Kon. Mij.
De Schelde in het afgelo-
pen jaar is overgegaan op
het via bank of giro over
maken van salaris heeft ve
le mensen naar de AMRO-
bank gebracht om een sala
risrekening.
In ons gesprekje met de
heer F. A. Pieters. beheer
der van het kaskantoor
kwam naar voren dat het
I-jarig feest van het kas
kantoor Bloemenlaan niet
zo maar voorbij gaat. Men
viert feest met alle 1-jari-
gen van de omgeving. Men
kan ongeveer rekenen op
het gebied tussen de Kou-
OPLAGE 32.500 EX
Verschijnt wekelijks gratis huis aan huis op Walcheren en in Breskens.
ADMINISTRATIE:
N.V. Uitgevers Mij. De Stem, Breda.
Reigerstraat 16
Telefoon 01600 - 22341
Postgiro 1114111
Bank:
Alg. Bank Ned. N.V.
Breda
Ned. Credietbank N.V.
Breda
ADVERTENTIE-EXPL.:
I. van der Hoeven. Vlissingen
Spuiplein 94
Telefoon 01184 - 6830
REDAKTIE:
Mevr. B. Mulder-Kenter.
Platanenstraat 27
Oost-Souburg
Tel. 01183 - 1997
Enige tijd geleden pu
bliceerden wij in dit blad
een artikel over ..echte
bakkers". d.w.z. bakkers
die een ambachtelijke
bakkerij hebben. Hierop
ontvingen wij een reactie
van de directeur van de
Delta-bakkerijen te West-
kapelle. de heer H. Bim-
mel, die ons uitnodigde
een kijkje te nemen in
zijn fabriek. Hij wilde
ons laten zien dat het
brood, dat daar wordt ge
bakken, ook van goede
kwaliteit is. Wij maakten
een globaal verslag van
de werkwijze van de fa
briek en wij waren er
vooral in geïnteresseerd
te weten welke grondstof-
jen er gebruikt werden.
De N. V. Delta-bakkerijen te
Westkapelle zijn ontstaan uit
een samenwerking tussen de
bakkerij van de heer F. P.
Dominicus te Domburg en die
van H. Bimmel te Westkapel
le. In 1968 fuseerden zij ook
met de CQperatieve bakkerij
Zeeland te Vlissingen, waar
van de heer J. v. d. Bos direc
teur is. Het afzetgebied is
Walcheren, Zuid-Beveland toi
voorbij Goes en Noord-Beve
land.
Per week gaan er zo'n
72.000 broden de deur uit naar
135 verkoopadressen. Behalve
verschillende soorten bruin en
wit brood worden bij de Del
ta-bakkerijen ook de drie
merkbroden King Korn, Bums
en Juweel gebakken. De
grondstoffen van deze laatste
drie komen uit Amerika en de
bloem die ervoor gebruikt
wordt is, zoals de heer Bim
mel ons verzekerde, onge
bleekt. De helder witte kleur
van die bloem is een eigen
natuurlijke eigenschap van
Amerikaanse granen, zo vertel
de' de heer Bimmel. Aan dit
brood wordt wel vet en melk
poeder toegevoegd, in een to
tale hoeveelheid van 3 Men
krijgt dit mengsel, dat helgeel
van kleur is, rechtstreeks van
de Zeeland ia-fabrieken te Zie-
rikzee. Het brood blijft door
toevoeging van dit mengsel
langer mals en smakelijk. Ook
de verpakking garandeert een
langere malsheid. De samen
stelling van het Amerikaanse
graan is ons verder niet be
kend.
De Zeeuwse bloem, zoals ze
van de akker komt, is niet
helder wit. Bovendien isze op
vochtige grond gegroeid en dit
betekent dat de fermenten, die
onder invloed van vocht en
suiker eiwitten - gluten - pro
duceren, reeds aan het werk
geweest zijn. Om het deeg
goed te krijgen moet dit pas
tijdens het bakken gebeuren.
Deze glutenvorming beïn
vloedt de „stand" van 'het
deeg gunstig. Wanneer dus het
graan op droge grond gegroeid
is, gaan de fermenten pas in
de bakkerij aan het werk.
Daarom vermengt men die
Zeeuwse bloem met z.g. A-
bloem, die nog wel gluten kan
vormen en dit geeft een soort
wittebrood, dat niet helder
van kleur is; het „regerings
wit". De bloem heeft echter
geen chemische bewerking on
dergaan. Dit is wel het geval
met de gebleekte bloem, waar
van het brood om zijn mooie
witte kleur erg gewild is. Die
bloem komt veel uit Frankrijk
en Oost-Europa.
Waar komt A-bloem van
daan r Gaat er ook vet in de
andere broden. Wat voor
bloem dit precies is, is een
fabrieksgeheim dat, naar men
ons vertelde, ook te Westka
pelle niet bekend is. Door gra
nen te zeven krijgt men
bloem. Na één keer zeven
krijgt men b.v. patent-bloem
waar de merkbroden van
worden vervaardigd - na
meerdere keren zeven krijgt
men A-bloem. Bij iedere keer
ter vermengd wordt met ge
broken tarwe, d.w.z. graan
waar de korrel nog intact is
en waar ook de buitenste schil
nog omheen zit, dan krijgt
men donkerbruin brood. Dit
laatste is dus het rijkst aan
voedingsstoffen en vitaminen.
Een deel van die tarwe wordt
bij de molenaar betrokken. In
de meeste fabrieken staat, vol
gens de heer Bimmel, het
brood 25 minuten in de oven.
Hij vroeg ons echter te bena
drukken dat men in de Delta
bakkerijen nog 10 minuten
langer bakt, om het brood
goed doorbakken en krokant
te maken. Het bewerken van
graan tot brood ziet er vrij
eenvoudig uit. In grote reser
voirs mengen metalen grijpers
200 kilo bloem met gist, wa
ter, gejodeerd zout en met vet
en melkpoeder. Voor ieder
brood wordt wat vet gebruikt
voor de niet niet-merkbroden 1
2 Vroeger was het reuzel;
nu is het, zoals de heer Bim-
dekerkseweg en de Vlis-
singseweg en de Singel, en
de v. d. Helst laan. Precies
kunt u het vinden in de
advertentie elders in dit
blad. Ouders van alle kin
deren uit de bovengenoem
de omgeving die in de
maand februari 1 jaar wor
den kunnen hij de AMRO-
bank hun trouwboekje ko
men laten zien en er zal
dan door de AMRO-bank
gezorgd worden dat er een
flinke grote taart bezorgd
wordt. Nu eens geen spaar
boekjes of varkentjes maar
iets om direct plezier van
te hebben. De meeste kin
deren krijgen bij hun ge
boorte al van verschillende
zijde boekjes en spaarpot
ten aangeboden, daarom
komt men nu eens met iets
anders. Dit is overigens
niet de eerste actie van dit
kaskantoor van de AMRO-
bank Vlissingen. Er zijn in
het afgelopen jaar al
kwartjesspaarders ter be
schikking gesteld en het
prachtige boek over de
spaardieren en de teken
en kleun\'edstrijd bij de
opening niet te vergeten.
Ook in 1972 zal de AMRO-
bank weer verschillende at
tractieve acties op het ge
bied van sparen organise
ren.
Druk: Toezending techh. mat. n.v. Rotadruk Axel. Nassaustraat 3. telefoon
01155 - 2320.
zeven verliest het graan een
van zijn schilletjes.
Zoals de schoolboekjes al
vertellen, bestaat bruin brood
uit graan waar de zemelen nog
in zitten. Om een graankorrel
zit onder het buitenste velletje
nog een huidje: de zemel. De
ze bevat veel vitaminen, maar
geeft het brood een bruine
kleur. De Zeeuwse tarwe
bloem met zemelen, zoals ze
in de Delta-bakkerijen wordt
gebruikt, is een keer gezeefd
■„gebuild" - Dit geeft licht--
bruin brood. Wanneer het ech-
OOST-SOUBURG - Een
dezer dagen vond de opening
plaats van het nieuwe scholen
complex te Oost-Souburg gele
gen in het nieuwe woonge-
bied. De school staat op de
hoek Dongestraat - Middel
burgsestraat en werd geopend
door mevrouw C. C. van Duij-,
venvoorde-Passenier. De
school is een gecombineerde
kleuter-basisschool en draagt
de naam H.K. van Duijven-
voordeschool.
Vlissingen De vaste com
missie voor advies en bijstand
voor de ruimtelijke ordening
der gemeente Vlissingen heeft
voor de eerste helft van 1972
het vergaderschema vastge
steld.
De vergaderingen worden
gehouden op 10 februari; 9
maart: 6 april; 4 mei en 8
juni 1972 en vangen alle aan
om 20 uur. Er is een voorbe
houd gemaakt en wel dat er
voor de vastgestelde vergade
ringen punten ter behandeling
aanwezig zijn.
mei ons vertelde, plantaardig
vet. Er gaan uit zo'n kuip 360
broden. Machinaal wordt daar
na het deeg tot broden ge
vormd, die in de voorrijskast
gaan om, zoals het woord al
zegt, te rijzen waarna ze op
een lopende band door de
oven gaan. De snelheid van
die band bepaalt natuurlijk de
baktijd.
De heer Bimmel verteiae
ons dat in 1965 nog 85 kilo
brood per man per jaar werd
geconsumeerd. In 1971 waren
de mensen blijkbaar niet meer
zo dol op brood, want de hoe
veelheid was teruggelopen tot
65 kilo. Natuurlijk vindt een
rasechte bakker, zoals de heer
Bimmel, dat erg jammer, maar
aan de andere kant kan hij
gelukkig ook weer constateren
dat de mensen toch steeds
meer brood-bewust' worden.
Hij ziet bijvoorbeeld dat veel
mensen door de week donker
bruin brood eten, terwijl ze in
het weekeinde, omdat ze zon
dagmorgen ook graag een vers
sneetje op hun bord willen
hebben, het verpakte merk-
brood kopen.
De vraag naar verschillende
soorten brood wordt ook
steeds groter. Om niet achter
te blijven bij de „echte" bak
kers, die met hun ambachtelij
ke werkwijze aan die vraag
kunnen voldoen, gaan de Del
ta-bakkerijen per 1 april ook
een „warme" bakkerij exploi
teren. De naam is natuurlijk
misleidend, want ook nu komt
het brood heus wel warm uit
de oven. Het verschil is echter
dat er een thermo-oven ge
bruikt gaat worden. Deze oven
werkt met stoom en heeft een
stenen bakvloer. De baktijd in
deze oven is 45 minuten. Alles
tesamen zorgt ervoor dat het
brood krokanter en nog beter
doorbakken wordt. Deze oven
is vooral geschikt voor het
bakken van harde puntjes,
harde broden, stokbroden, bol
len. boerenmik e.d.
Deze oven kan natuurlijk
niet de produktie halen van
een bandoven. maar dat is ook
niet de bedoeling. Met name
de vloerbroden", die nu echt
op de stenen ovenvloer kun
nen worden gebakken, zullen
er heel smakelijk uitkomen.
Voor het eerst sinds de
realisering van het uitbrei
dingsplan Goes-Noord, heb
ik hier verleden week een
bezoek aan kunnen bren
gen. Zwemmend, vlak over
de straatstenen, zoals het
een goede oester betaamt.
De gemeente Goes heeft
waarschijnlijk speciaal om
mij hiervoor in de gelegen
heid te stellen, géén straat-
kolken in dit gedeelte van
de ..waterweg" naar het
nieuwere Goes aangelegd.
Wat er wel aangelegd is,
maar niet goed functio
neert. zijn de pompen van
de centrale verwarmingen
van enkele blokken nieuwe
woningen aldaar. De bewo
ners van deze huizen zijn
de hele dag en zelfs ook
's nachts, doorlopend in
staat om deze apparaten
horend" te controleren.
Geen controlelampje dus,
maar gewoon luisteren. Ik
heb vanwege het doordrin
gende gezoem op een gege
ven moment zelfs mijn
schelpen maar dichtgeklapt.
De bewoners zelf echter,
schijnen er geen last van te
mogen hebben. Wel werd
ik op mijn tocht bijna ver
pletterd door een stevige
werkschoen van een centra
le verwarmingsmonteur, die
niet anders aan dit euvel
wist te doen, dan luidkeels
te roepen: ontluchten!
Wat deze week verschil
lende malen niet meer
zoemde, waren de radio's,
t. r. 's en verlichtingsbron
nen in grote delen van onze
provincie. De PZEM had
weer eens moeilijkheden.
Dit keer was het geen in
terne. maar een externe
aangelegenheid, die voor
velen een onplezierige her
innering opriep aan de oor
logsjaren, toen het ook re
gelmatig voorkwam dat
men in een verduisterde
wereld leefde. Wel is nu
aan het licht gekomen dat
onder meer Zuid-Beveland
van stroom wordt voorzien,
dPor nota bene een reserve
kabel van het eiland Tho-
len. En die „réserve" voor
dit eiland, wordt door een
inschakelinstallatie van een
hoofdverdeelstation in Goes
indien nodig het veld in
gestuurd". Het is maar dat
u het weetNiet in het
veld komen voorlopig drie
gerenom m eerde A ntem ui-
dense eerste-elftal-voetbal-
lers, die door zeer verschil
lende blessuresniet kun
nen spelen. Droevig trou
wens, want het gaat in Ar-
nemuiden toch niet zo best,
daar ook de garnalen mo
menteel danig uit vorm lij
ken. Erger nog, ze zijn er
gewoon niet. We zagen dus,
alles bij elkaar bijzonder
weinig vorige week. Eén
van de twee lichtpunten,
hoe kan het ook anders,
kwam toch nog van de
PZEM. Zij verleende de
bezoekers van het Middel
burgse zwembad toestem
ming om in het ven'olg
buiten de kantooruren het
PZEM-terrein als parkeer
plaats te gebruiken. Het
tweede en laatste lichtpunt
tenslotte, kwam ik in Ka-
pelle tegen, waar de raad
weer compleet vergaderde.
Een verbroedering dus, die
echter nog al gespannen tot
stand is gekomen. Vandaar
dat ik hien'an de volgende
aantekening maakte op de
bodem van mijn oesterput-
je: De man in de gans
balkte aan het end van de
dag tegen de vos, terugko
mend vanuit het zuiden,
maar toch nog heel ver
dfffg!
d'oester.
Ha, die mijnheer bij Tilroe
was voor de eerste keer ie
mand uit Souburg. Mijnheer
C. A. Grashuis. Prins Hen
drikstraat 46 heeft ondertus
sen de geschenkenregen al in
ontvangst genomen. Voor deze
week heeft onze fotograaf zo
maar weer eens een plaatje op
straat genomen. De kansen
varen voor iedereen dus ge
lijk. Welke mevrouw komt de
ze week naar het kantoor aan
het Spuiplein om het bewijs
materiaal in ontvangst te ne
men zodat ze een gezellig
weekend kan organiseren met
al de fijne dingen uit ons
kringetje.
De gulle gevers zijn deze
week: Banketbakkerij Faber.
Badhuisstraat 28. de bekende
kwaliteitstaart. Slagerij De
Vries, Walstraat 46, een pond
biefstuk, Vishandel Frans de
Muijnck, Oude Markt 11, een
kilo gebakken vis uit de zater
dag reclame. Drogisterij Luit-
wieler, Lange Zelke 50. luxe
flacon badschuim. Foto De
Grave. Walstraat 74, waarde
bon van 2,50 voor foto-artike
len. Kledingbokser Lange Zel
ke 200, stropdas. De Wijnkel
der. Walstraat 104, een fles
rode Mistella, Smith Kaas,
Marktkraam, pond kaas naar
keuze. Fabro n. v. Domburgs
Schuitvlot 2, Middelburg, pla-
tenbon. t. w. v. 5,-, De Drie
Tonnetjes. St; Jacobsstraat 4,
koffie met gebak voor 2 per
sonen. Slagerij D. van Ooste-
rom. Walstraat 100, 300 gram
vleeswaren. 't Goudoppertje,
Walstraat waardebon van 5,-,
Potterie Jaap, St. Jacobsstraat
13. Vlissingen. waardebon 75.
Brillenspecialist Tilroe,
Walstraat 81, kamerthermome
ter, Bloemsierkunst Dekker,
Kanaalstraat 50, Souburg,
bloemen en planten naar keu
ze 5,-.
Eethuis de Snuyver
Walstraat 20 Vlissingen 2 broodjes
naar keuze of 2 koffie met gebak.
een rijk assortiment
Rood ring altijd
bij
MUI KRuotRSTRjwise-TïuinjvinsiwieH
