Discussieavonden over
de toekomst van Zeeland
PETRA
Export naar o.a. Canada en Australië
betalen
genieten
mutsen
hobby
de scheldebode
de zuidwester
combinatie
zeeuwse lila
rectificatie
JAKOBSEN Herenmodes
SCHOUWBURG MIDDELBURG
stukje
levende
folklore
DE KANS VAN UW LEVEN
huis aan huis-blad
23e jaargang no.3
uitgave: n.v. uitgeversmaatschappij de stem - breda
donderdag 20 januari 1972
Passerdozen
6,95
33 RUITER
Sluiting stadhuis
ingang
Alle winteijassen met ƒ40,- korting
Pantalons groen, bruin, grijs 25^-
Overhemden maat 36 van 35,- 29,- en ƒ25,-
Nu voor/ 9.90
Stropdassen van 8.50 -ƒ 7.50 nu 1,99
DE VREEMDSTE STAD TER WERELD
DE RODE STAD, WAAR EENS
MENSENOFFERS WERDEN
GEBRACHT.
Zaterdag 22 januari 14.30 uur en 1630 uur.
de scheldebode
Zeeuwse poppenmaakster
al veertig jaar actief
OOST-SOUBURG Mevrouw
J. Louwerse-Smit is nog een
van de weinigen die zich be
zig houden met het aankleden
van poppen in de Zeeuwse
klederdracht. Deze geboren
Heinkenszandse is bijna 71
jaar, wat je haar absoluut niet
zou geven, zoals iedereen op
de foto kan controleren. Pop
pen aankleden is bij deze
Zeeuwse, die zelf het traditio
nele kostuum trouw gebleven
is, niet van de laatste jaren.
De eerste poppen kwamen zo
ruim 40 jaar geleden gereed
toen zij ze maakte voor haar
eigen kinderen.
later ging ze ze maken voor
de fa. Joziasse op de Burgh in
Middelburg. Die verkocht ze
dan weer voor f 7,50 waar
mevrouw Louwerse dan f 2,-
van kreeg. In die tijd een
behoorlijk bedrag als men be
denkt dat veel huisvaders f
14,— thuis brachten waar een,
meestal, groot gezin dan een
hele week van moest leven.
De laatste jaren maakte ze de
poppen veel op bestelling en
verder als hobbij. Op het
ogenblik kost zo'n pop in
Zeeuws kostuum bijna f 100,
Dit is geen wonder als je
nagaat wat voor werk het
allemaal met zich meebrengt.
De stof voor de kappen en de
rokken is in de winkel vrijwel
nergens meer te koop. Daarom
reist ze bijna heel Zeeland af
om hier of daar een muts te
kopen die voor de gewone
dracht niet meer geschikt is.
Hier alleen al wordt door de
mensen soms een bedrag van f
45, gevraagd.
Mevr. Louwerse vertelt dat
volgens haar veel mutsen niet
meer waarde hebben dan f 10
f 15 gulden maar zij heeft
ze nodig en dan moet ze er
dik voor betalen. De stekjes
)die mooie versierselen! aan
de Bevelandse mutsen worden
speciaal voor haar gemaakt en
daarbij in echt goud gedoopt
zodat ze altijd mooi blijven.
De Arnemuidense poppen heb
ben krullen aan de kapjes.
Van deze laatste heeft ze nog
maar twee exemplaren ge
maakt. De poppen worden
meestal gestoken in zondagse
kleding wat inhoudt dat ze
een zwarte bovenrok dragen.
Ook deze stof is haast niet
meer te koop. Soms kan mevr.
Louwerse er tweedehands een
overnemen. Maar die kost dan
dijkwijls nog f 100, En er
zitten maar 4 rokjes in. U
begrijpt wel al dat f 100,
per pop echt niet teveel is.
Doek en beuk zijn natuurlijk
aan het geheel aangepast.
mevr. Louwerse het wel zou
wensen. U zult zich misschien
afvragen wie zo'n pop koopt.
Je kan ze immers moeilijk aan
de kinderen geven om te spe
len. Wel, hebt u er wel eens
over nagedacht dat uw ge
trouwde zoon of dochter, die
in Zeeland is opgegroeid en
nu bijv. in Groningen woont,
wel eens verlangt naar iets
van vroeger wat wij gelukkig
nog dagelijks kunnen zien.
Wat het meeste geduld
vergt, zijn de mutsen. Deze
moeten helemaal uit elkaar
gehaald worden, daarna weer
opgemaakt op maat van de
poppen, dat wil zeggen op de
centimeter nauwekruig.
Daarna gewassen en geste
ven, in de plooi gebracht en
vastgezet. Dit laatste is wel
eens het moeilijkste want de
kuif van de pop wil soms niet
altijd precies zo zitten als
Met zo'n pop in de kamer
kunnen ze ieder uur van de
dag even genieten van het
stukje Zeeland dat gedoemd
is, in het dagelijks leven, te
verdwijnen. Poppen van me
vrouw Louwerse hebben hun
weg al gevonden naar Den
Haag, Utrecht, Amsterdam, ei
genlijk overal. Veel toeristen
die uit Canada of Australië'
naar huis komen voor een
paar maanden nemen graag
een omweg om in Oost-Sou
burg een souvenir in de vorm
van een pop mee naar het
verre land terug te nemen.
Mevrouw Louwerse heeft er
op het ogenblik vier in voor
raad maar de afgelopen zomer
was ze week in week uit be
zig om aan de bestellingen te
kunnen voldoen. Het is vrese
lijk pfetepeuterig werk en het
vraagt ontzettend veel van de-
ogen.
Als het dan ook aan mijn
heer Louwerse lag, hield zijn
vrouw er mee op. Maar deze
niet erg uithuizige vrouw ziet
het als haar hobbij en ze zegt
zelf: wat moet ik een hele dag
doen als dit niet meer mag.
Wat de tijd betreft, in een
week heeft ze een pop klaar,
als de muts verder gereed is.
De rok e.d. is niet zo erg maar
de mutsen vragen veel, vrese
lijk veel tijd. Vindt u het nou
nog zo duur Moet u eens
bedenken wat voor tijd deze
vrouw er aan besteed en hoe
duur soms de materialen zijn
die ze er voor nodig heeft.
Wie gaat er vandaag de dag
nog voor f 100, een hele
week aan het wérk,, het zullen
er verdraaid weinig zijn.
Mocht u een pop gekocht
hebben, dan zal deze net als
alle andere dingen in de loop
der tijd smoezelig worden van
het stof. Ook hiervoor kan
men bij mevrouw Louwerse
terecht. Zelfs als de muts zo
veel is dat deze niet meer
schoon gemaakt kan worden,
kan deze vervangen worden
door een nieuwe. Hoeveel dit
allemaal kost kan ze niet zeg
gen want het ligt er maar aan
wat er gebeuren moet.
U hoeft niet bang te z^jn om
eens een kijl^je te nemen In
de Paspoortstr. 11 te Oost-
Souburg, want deze vriendelij
ke gezellige mensen steken
vol anecdotes waardoor een
bezoekje uitloopt op een ge
zellige bijeenkomst waar de
lach niet van de lucht is.
OPLAGE 32.500 EX
Verschijnt wekelijks gratis huis aan huis op Walcheren en in Breskens.
ADMINISTRATIE:
N.V. Uitgevers Mij. De Stem. Breda.
Reigerstraat 16
Telefoon 01600 - 22341
Postgiro 1114111
Bank:
Alg. Bank Ned. N.V.
Breda
Ned. Credietbank N.V.
Breda
ADVERTENTIE-EXPL.:
J. van der Hoeven. Vlissingen,
Spuiplein 94
Telefoon 01184 - 6830
REDAKTIE:
Mevr. B. Mulder-Kenter,
Platancnstraat 27
Oost-Souburg
Tel. 01183-1997
Druk: I oezending techti. mat. n.v. Rotadruk Axel. Nassaustraat 3. telefoon
01155 - 2320.
Nog tot eind januari
van 85.00 Nl55.50
23 stiftenhouders
0,5 mm.
in 3 verschillende
hardtegraden
samen voor
BOEKHANDEL
MUI MUGtMTWUm-TtLÏTM-VUSSWaEM
VLISSINGEN Vanaf 1
februari 1972 zal de stadhuis-
ingang aan de Paul Kruger-
straat te Vlissingen permanent
gesloten zijn. Als gevolg hier
van zullen bezoekers het Stad
huis slechts via de hoofdin
gang aan de zijde van het
Stadhuisplein kunnen betre-
isiL
In de Scheldebode van vori
ge week stond een artikel on
der de kop „Rapport over
winkelplan Waardenburg". Dit
moet zijn Lammerenburg, zo
als ook uit de tekst blijkt. Wij
bieden hiervoor onze veront-
schuldiging aan.
Kanaalstraat 55 - Souburg - Tel (01183) 2158
Hoe ziet Zeeland er over
tien, twintig jaar uit. Moeten
er nieuwe havens komen
Meer industrieën. Wat voor
industrieën dan. Komen er
meer mensen van buiten de
provincie hier wonen en waar
dan. Moeten dorpen en steden
daarvoor uitgebreid worden
In eengezins-huizen of in hoge
flatgebouwen Of moeten er
hele nieuwe dorven en steden
venijzen. Het verkeer, hoe zal
het daarmee gaan. Nieuwe vier
baansautosnelwegen aan-
leggen of bestaande routes'
verbeterenNieuwe kanalen
voor de scheepvaart en wat
met de bochten van de Schel
de
Hoe zal de werkgelegenheid
zijnBlijft er plaats voor
land- en tuinbouw. En voor
de fruitteelt Moet er door de
agrarische bevolking nog meer
op industrie-arbeid overge
schakeld worden Als er voor
die nieuw te vestigen ndus-
triën werknemers bij komen
- misschien buitenlandse gast-'
arbeiders vinden die kan
ontspanning en recreatie. In
theaters, zwembaden, parken
en bossen Wordt het natuur
lijke landschap behouden of
gaan ruilverkavelingen een rol
spelen
Het antwoord op al die vra
gen maakt dat het nodig is
vooraf een plan te maken. De
Rijksplanologische commissie
heeft dat gedaan en heeft haar
ideeën over die toekomstige
ontwikkeling neergelegd in
een publicatie: „De ontwikke
ling van Zuidwest Neder
land".
De in het NVN-verband sa
menwerkende volksontwik ke-
lings- en vormingsorganisaties
in Zeeland Maatschappij tot
Nut van 't Algemeen, Nivon
en Zeeuwsche Volksuniversi-
tiet - menen dat iedere inwo
ner van Zeeland meer over
deze plannen behoort te weten
en de kans moet hebben daar
over zijn of haar mening ken
baar te maken.
Om dat mogelijk te maken
organiseert de NVN-Zeeland
een reeks van vijf discussiea
vonden in zeven verschillende
plaatsen: Oostburg, Terneuzen,
Vlissingen, Middelburg, Goes,
Zierikzee en Tholen te begin
nen op maandag 211 februari
1972.
Na een algemene inleiding op
de eerste avond volgen drie
bijeenkomsten waarop deskun
digen toelichting geven opde-
respectieve modellen. Na die
toelichting is er ruime gele
genheid om onder de leiding
van een gespreksleider met
die inleider en ook onderling
van gedachte te wisselen over
het besproken model.
De vijfde en slotavond is
bestemd voor het trekken van
conclusies uit het besprokene
op de voorgaande bijeenkom
sten en kijken wat in de ogen
van de deelnemers de beste
weg is.
U kunt zich aanmelden bij
het secretariaatadres van de
NVN Zeeland Nieuwe Haven
43 te Middelburg, door het in
zenden van een briefkaart met
daarop uw naam en adres en
de naam van de plaats waar u
wilt meedoen.
De kosten voor deze vijf
discussieavonden bedragen
10,- per deelnemer.
Ook kan men zich aanmel
den bij de contactadressen:
Goes: A.P.H. Goossen, Vijver-
weg 3, Kloetinge, Zierkzee: P.
de Moor, Donkereweg 70,
Schuddebeurs, Middelburg
Nieuwe Haven 43, Middelburg,
Vlissingen: Hr. Stroo, Verdi-
laan 45, Terneuzen: K. Del
cour, Julianastraat 18, Hoek,
Axel Mevr. R.M. Sanderse-Ja-
"cobs. Van Middelhovenstraat
12, Oostburg: Hr. de Lauzan-
ne, Brouwerijstraat 23, Tho
len: H. Venekamp, Botermarkt
8.
.Mensen, allereerst-het is nu
officieel de vijftiende geweest,
maar wie wil, mag toch nog
wel schrijven hoort!! -hartelijk'
dank voor de vele' goede wen
sen die ik mocht ontvangen.
Dat sterkt mij weer in mijn
eenzame oesterstrijd. Hartver
warmend in een tijd dat het
Oosterscheldewater niet be
paald op kamertemperatuur is,
laat staan op slaapkamertem-
peratuur. En desondanks be
weert men altijd dat de Oos-
terschelde de slaap- of was
het kraam-kamer van de
Noord- en andere zeevis is.
Vis is. Gek he Vis is, vis
was, vas was, afwas, wie af is
is af. af fijn, afijn, afuit, af
uit, af es aan, af es uit, uit is
in, uit is fijn, festijn, visfes-
tijn, vistijn, vistuin: Ooster-
schelde. Oosterschelder. Oos-
terschelderder. Oosters-helder.
Het daget in het Ooster, het
lichtet overal. Behalve bij mi
nister dokter Drees, dr. Ees,
dr-ee-hee-hees. Gekke naam
eigenlijk. Oosterschelde. Wie
schelde Oosters. Oesters
Zzzzzz - slaapkamergezegde
zzzou ik zooo aan mijn naam
gekomen zijn
De vorige keer hielden we
het nog op „W'Oester", maar
daar ben ik toch maar van af
gestapt. Ik wil mijn blaam
zuiveren, weer net zo zuiver
maken als het water waarin ik
lig—al zal mijn gekabbel daar
niet altijd van getuiger*. Maar
toch had ik nog wat woeste-
nijdjes voor u bewaard. Te
gek gewoon zeg. wat vorige
week weer allemaal in Zee
land gebeurde! Ik las dat be
lastingambtenaren een bejaar
de bestalen. Dat leek me niet
zo vreemd eigenlijk, want be
stelen doen ze ons toch al
tijd!! Maar het bleken bij
nadere lezing „valse" belas
tingmensen te zijn, die op zeer
geraffineerde wijze een Mid
delburger f 350 „lichter"
maakten. Zware jongens dus.
En wat dacht u van de enorme
ongezond grote en vette slag
roomtaart een meter in het"
vierkant—die een Goese hon
derdjarige vorige week
kreeg! Van verpleegtehuis
Ter Valcke waarin ze logeert!!
Goed voor de gezondheid
Gelukkig heeft mevrouw Kok
de enorme kluit niet alléén
opgegeten. Ze heeft namelijk
ook een lekker diner veror
berd. Gelukkig maar, want an
ders zou ze op haar honderd
ste verjaardag nog „sterven
van de honger". Dan wil ik u
ter nadere toelichting tenslotte
de toespraak van haar genees
heer-directeur Vink niet ont
houden: „Ouder worden kan
in deze tijd niet altijd meer
een zegen genoemd worden,
gezien de enorme problemen
die de bejaarden met zich
meebrengen. De instelling van
bejaardentehuizen en ver
pleegtehuizen is geen ideale
oplossing voor deze proble
men. Nog vele prettige dagen
in Ter Valcke, mevrouw
Kok..!". Of woorden van gelij
ke strekking. Bemoedigend!!
Geef mijn portie slagroomtaart
maar aan Vinkie....
De M'oedster
Ha, fijn, deze week hebben
we weer eens een Middelburg
se winnares. Mevr. A. Post,
Nw. Vlissingseweg 690 te
Middelburg liep vorige week
op de foto te winkelen met
twee dames. De andere dames
waren toch zeker wel een
klein beetje jaloers nietwaar
mevrouw? Maar ja een kan
Onderga de adembenemende pracht van
Petra, de vreemdste stad ter wereld, was gedurende 2000
jaar onvindbaar. Pas enige tijd geleden werd het herontdekt.
De enige toegang tot de stad was een smalle „wadi" van
ongeveer 5 km lengte en dikwijls nauwelijks een meter
breed. Kom kijken naar beelden van het Heilige Altaar
waarop mensenoffers aan de zonnegod werden gebracht.
Welk vreemd geheim dreef deze rotsbewoners ertoe, de
harten van meisjes levend uit te rukken?
Hoor van een verbluffende voorspelling die Winston
Churchill verbaasde door haar nauwkeurige vervulling in
onze dagen.
Bel voor gratis plaatsbespreking: 01180-3440
Presentator: B. Gabriel.
maar de winnares zijn. Deze
week is het een klant van
slagerij Van Oostrom uit de
Walstraat te Vlissingen die de
ze week haar vleeswaren gra
tis bij dezelfde slager mag ha
len. Wie meldt zich als de
gelukkige op ons kantoor aan
het Spuiplein te Vlissingen.
De gulle gevers zijn deze
week: Banketbakkerij Faber,
Badhuisstraat 28. de bekende
kwaliteitstaart; Slagerij De
Vries. Walstraat 46. een pond
biefstuk: Vishandel Frand de
Muijnck. Oude Markt 11, een
kilo gebakken vis uit de da
greclame: Drogisterij Luitwie-
ler. Lange Zelke 50, luxe fla
con badschuim, Foto De Gra
ve. Walstraat 74. waardebon
van f 2,50 voor foto-artikelen;
kledmgbokser. Lange Zelke
200, stropdas: Boutique La
Perruqou. Walstraat 80, een
pruikenborstel: De Wijnkel
der, Walstraat 104. een fles
rode Mistella; Smith Kaas,
Marktkraam, pond kaas naar
keuze: Fabro n.v. Domburgs
Schuitvlot 2. Middelburg, pla-
tenbon t.w.v. f 5,-: De Drie
Tonnetjes, St.-Jacobsstraat 4,
koffie met gebak voor 2 per-
sonenSlagerij D. van Oostrom,
Walstraat 100, 300 gram vlees
waren; t Gouddoppertje, Wal
straat, waardebon van f 5,-;
Potterie Jaap, St.-Jacobsstraat
33, Vlissingen, waardebon 75;
Groenteshop Hercules, Hercu
les Segherslaan 80a. een fruit
schaal: Brillenspecialist Til-
roe. Walstraat 81, kamerther
mometer, Kwekerij Dekker,
Langeviesingel 38, Middel
burg. bloemen of planten
t.w.v. f 5,-. Bloemsierkunst
Dekker. Kanaalstraat 59, Sou
burg. bloemen of planten naar
keuze f 5,-.