Binnenlands
Jaaroverzicht
De laatste slag
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZUID-BEVELAND
rTeZVaVOrme"
Meester Veswijk zet door
38STE JAARGANG
No. 30
31 DECEMBER 1971
ook aan huis te ontbieden
de scheldebode
REDACTEUH ADMINISTRATEUR i
J. M. C. VAN DER PEYL - KRUINÏNGEN
MARKT 19 TELEFOON (01130) 1381 GIRO 2 84 25
Abonnementsprijs bij vooruitbetaling f 2,15 per kwartaal
Franco per post f 4,40 per halfjaar
Advertentieprijs 1-25 mm f 4,50, verder 18 cent per mm
Excl. 4 B.T.W.
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
In te zenden vóór woensdag 12 uur
Verschijnt des vrijdags
UITGAVE j
DRUKKERIJ F. VAN DER PEYL - KRUINÏNGEN N.V.
Wie tussen de knapperige oliebollen
en het knallend vuurwerk door terug
kijkt naar 1971 kan eigenlijk maar twee
trefwoorden vinden, die steeds weer zijn
teruggekomen: het jaar van het geld
en het jaar van het milieu. Beiden heb
ben heel wat hoofdpijn veroorzaakt. De
gulden mag in december ten opzichte
van de dollar iets meer waard zijn ge
worden, de huisvrouw moet in de loop
van 1971 hebben ontdekt dat zij voor
één 'gulden alsmaar minder kan kopen.
Regering en alle financiële deskundigen
hebben voortdurend waarschuwend de
vinger geheven tegen de inflatie. Dat
dit veel geholpen* heeft, mocht men te
gen het eind van het jaar helaas nog
niet zeggen. Over het milieu is al even
vaak en even waarschuwend gesproken.
En dat niet alleen omdat Den Haag er
een nieuwe minister voor de milieuhy
giëne bij kreeg. Lucht- en waterveront
reiniging, geluidshinder en bescherming
van natuurgebieden stonden voortdurend
in het middelpunt van de diskussies.
Vooral Rotterdam en de andere ste
den langs de Nieuwe Waterweg kregen
het zwaar te verduren. Regelmatig
moest de centrale meld- en regelkamer
voor de Rijnmond waarschuwingen doen
uitgaan tegen de luchtverontreiniging.
Rotterdam had ook problemen met de
drinkwatervoorzieningen. Tegen het eind
van de zomer liep de kwaliteit van het
Rijnwater nog verder terug door de
grote droogte. Het zoutgehalte van de
ze rivier, die langzamerhand Europa's
grootste openbare riool is geworden,
liep zo hoog op dat de tuinders in het
Westland hun sla in de kasen zagen
bederven. Ook Amsterdam ondervond
de nadelen van industrievestiging. Bij
een explosie en een grote brand bij het
chemische bedrijf Marbon kwamen en
kele werknemers en brandweerlieden om
het leven.
Ongelukken
Marbon was niet de enige grote brand.
In de nacht van 14 op 15 maart laaiden
op het terrein van Gulf Oil bij Rotter
dam de vlammen hoog op. Een aantal
tanks met asfalt ging verloren. Later
kwam bericht uit Israël dat deze brand
door sabotage was veroorzaakt. In Tel
Aviv werden drie meisjes en een Frans
echtpaar gearresteerd, die bekenden
voor Palestijnse Bevrijdingsfront sabo
tage te hebben gepleegd. Ook Rotter
dam werd daarbij genoemd.
Eind maart werd in Bussum de Vitus-
studio door brand verwoest. De PTT
moest snel met mobiele straalverbindin
gen noodvoorzieningen maken om tv-
uitzendingen te kunnen volhouden. De
schade bedroeg zo'n 12 miljoen. Later in
het jaar (in december) werd Hilversum
opgeschrikt door een zware brand in
het centrum, waarbij de historische cen
trum-kerk verloren ging.
Een ernstig treinongeluk kwam eind
mei bij Amsterdam voor. Een inter-city-
trein uit Utrecht botste op een uit Ita
lië afkomstige internationale trein, die
voor een rood sein sond te wachten. In
de laatste wagon van de internationale
trein kwamen vijf mensen om het leven,
31 passagiers werden gewond. De spoor
wegen noemden dit de ernstigste botsing
sinds Harmeien (1962). Verondersteld
werd dat de machinist van de inter-
citytrein door een aantal onveilige sig
nalen was gereden.
Koninklijk Huis.
Op 87-jarige leeftijd overleed in Die-
penheim eind april prinses Armgard zur
Lippe-Biesterfeld, de moeder van Prins
Bernhard. De Prinses werd begraven in
het familiegraf in de Duitse plaats Det-
mold. In verband met de ernstige toe
stand, waarin de Prinses verkeerde, was
op 30 april het traditionale bloemendé-
filé ter gelegenheid van de verjaardag
van de Koningin niet doorgegaan.
De Tweede Kamer aanvaardde een
motie om in de toekomst bij de troon
opvolging geen onderscheid te maken
tussen prinsen en prinsessen. Op het
moment heeft een prins voorrang. In de
Tweede Kamer werden ook vragen ge
steld naar aanleiding van uitlatingen
van Prins Bernhard. De Prins had zijn
twijfels uitgesproken over de werking
van de parlementaire democratie zoals
die in Nederland draait. Premier Bies
heuvel distancieerde zich van de prin
selijke uitlatingen.
Van 26 augustus tot en met 5 septem
ber bracht het Koninklijk paar een of
ficieel staatsbezoek aan Indonesië. De
NOS zorgde via satellietverbindingen
voor dagelijkse reportages. Het was de
eerste maal dat een regerend Neder
landse vorstin Indonesië bezocht. Mi
nister Schmelzer de gloednieuwe minister
voor Buitenlandse Zaken, heeft nog ge
probeerd met Indonesië speciale afspra
ken te maken. Nederland zou Indonesië
op de hoogte houden van alle ontwik
kelingen in West-Europa en Indonesië
zou als ruil alles vertellen over de ge
beurtenissen in Azië. Deze afspraak is
echter mislukt.
Lonen en prijzen
De voortdurende inflatie heeft in 1971
de nodige zorgen geleverd. De regering
zag gigantische begrotingstekorten op
zich af komen. Reden waarom speciale
belastingsmaatregelen zijn getroffen.
Een aantal daarvan gaan per 1 januari
1972 in. De Nederlandse gulden werd
in mei al „zwevend" verklaard. Minister
Witteveen (Financiën) speelde in de
'laatste maanden van zijn ambtsperiode
een belangrijke rol bij het internationale
overleg over de wisselkoersen. Een over
leg dat noodzakelijk werd door de af-
nemene waardering van de Amerikaan
se dollar.
Na maanden van onzekerheid werd
tenslotte in december de gulden ten op
zichte van de dollar méér waard, maar
zakte de koers van de gulden tegelijker
tijd ten opzichte van de Duitse Mark.
De Nederlandse betalingsbalans toonde
geen opwekkend beeld. Aan het eind van
het jaar bleek dat' wij ten' opzichte van
goederen en diensten nog altijd meer
vanuit het buitenland betrekken dan aan
andere landen leveren.
De verhoudingen tussen regering,
werkgevers en werknemers de drie
partijen die een grote invloed hebben op
de economische gang van zaken is in
1971 aanmerkelijk bekoeld. Aanvanke
lijk was elk overleg tussen regering en
werknemers onmogelijk omdat de vak
bonden hun vertrouwen in minister
Roolvink (Sociale zaken) hadden opge
zegd. Toen minister Roolvink werd op
gevolgd door minister Boersma waren
de mogelijkheden tot een gesprek nog
niet veel groter geworden. De diskussies
over het te volgen loon- en prijsbeleid
speelde zich voornamelijk af binnen de
Sociaal Economische Raad (SER). In
de SER onstond een tegenstelling tussen
de werkgevers aan de ene kant en de
meerderheid van de werknemers en
Kroonleden aan de adere kant. De
werkgevers wilden niet verder gaan bij
de komende loonsverhogingen dan een
compensatie voor de prijsstijging, de
werknemers verlangen een echte loons
verhoging van in elk geval twee of drie
procent. Aan het eind van het jaar was
deze tegensteling nog niet overbrugd.
Radio en tv
De brand in Bussum was niet de eni
ge schokkende gebeurtenis in het vader
landse tv-wereld je. De VPRO werd be
rispt naar aanleiding van een radiopro
gramma, waarin nogal positief over sa
botage in het leger werd gesproken.
Toch gaf de regering te kennen niet be
reid te zijn om vooraf een soort cen
suur uit te oefenen op de Nederlandse
programma's. Premier Biesheuvel bleek
later in het jaar niet helemaal tevreden
met een NVSH-uitzending over abor
tus, maar ook de premier zei dat hij
geen behoefte had aan een regerinjjs-
contröle vooraf. Het tv-jaar 1971 was
duidelijk het jaar van Willeke Alberti,
die als hoofdfiguur in „De Kleine Waar
heid" wekenlang de show stal. Ze maak
te duidelijk dat ze toch iets meer kan
dan het zingen van aandoenlijke Neder
landse liedjes. Wat radio en tv betreft,
werd er ook wat veranderd in de zend
tijden. De Evangelische Omroep maakte
aanspraken op de status van C-omroep,
de TROS kreeg meer zendtijd, evenals
de AVRO, zij het dat de laatste de uit
breiding tot eigen verontwaardiging be
perkt zag tot de radio.
Bekoring hebben.
HORLOGER
JUWELIER
OPTICIEN
WENST U GELUKKIG NIEUWJAAR
TELEFOON (01102) 1223
DIJKWELSESTRAAT 22
KAPELLE - BIEZELINGE
Vrijdags tot 9 uur geopend.
Enkele kleinere Nederlandse gemeen
ten zorgden in 1971 voor een technische
revolutie. Plaatsen als Melick-Herken-
bosch en Goirle gingen over tot lokale
kabeltv. Een systeem, waarop de huidi
ge omroepwet nog niet blijkt te zijn be
rekend. Een nieuw spel ontstond: kabel-
beitjes leggen niemand zeggen.
Protest
Het afgelopen jaar bracht ook weer
de nodige protestdemonstraties. Ai was
het duidelijk wat minder ludiek dan in
1970 toen de dolle mina's nog bereid ble
ken in het publiek op te komen voor
hun eigen blote buik. De enige instan
tie die nog voor grote opschudding zorg
de, was de WDM, de vereniging van
dienstplichtige militairen. Aanleiding
was de veroordelng van de dienstplichti
ge militair Rinus Wehrman tot twee
jaar gevangenisstraf omdat hij zijn haar
te lang had laten groeien en weigerde
naar de kapper te gaan. Minister Den
Toom (Defensie) besloot op 15 juni om
de haardracht voor militairen in principe
vrij te laten. Na deze bekendmaking
werd het vonnis van Rinus Wehrman
aanmerkelijk verzacht. Hij kreeg één
week militaire detentie, maar werd
ogenblikkelijk op vrije voeten gesteld,
omdat hij al enkele weken in voorarrest
had moeten doorbrengen.
De VVDM zag ook kans om in 1971
de groetplicht binnen het leger afge
schaft te krijgen.
Minister Den Toom deelde dit besluit
eind maart in de Eerste Kamer mee,
nadat de opstandige dienstplichtigen een
„nationale groetdag" in het leven had
den geroepen. Overigens waren heel wat
militairen bijster ongelukkig met het
optreden van de aktiegroep van de
aktiegroep van de dienstplichtigen. Zo
gaf brigade-generaal van Eisen, com
mandant van de 13e pantserinfanterie
brigade, een order ter bestrijding van de
WDM, die nogal opzien veroorzaakte.
Deze order bleek een gevolg te zijn van
richtlijnen, die de Nederlandse opperbe
velhebber lt. generaal van Rijn had doen
uitgaan, waarin de WDM als een link
se organisatie werd omschreven.
Op heel andere terreinen, maar dan
letterlijk, is ook nogal wat protest te
horen geweest. Het ging met name om
twee natuurgebieden (bij Utrecht en bij
Leiden), waar grote autowegen zouden
worden aangelegd. De plannen lagen al
klaar, maar dankzij aktiegroepen zijn
beide natuurgebieden bewaard gebleven.
Wat toch weer hoop geeft voor 1972.
Wanneer de bevolking dat wil, schijnt
er toch iets te veranderen te zijn aan
officiële maatregelen, dat is tenslotte
ook de kern van de democratie.
Met de hoop dat 1972 in alle'opzichten
een vredig democratisch jaar wordt,
wensen wij u een gelukkig nieuwjaar.
van de laatste dag
Het is al weer bijna zover, de laatste
dag van het jaar kiert om een hoekje.
Misschien treft u al enige voorbereidin
gen om straks „waardig over de drem
pel" te gaan. Want ook al weten wij
dat die drempel maar fictief is, we ont
komen nooit aan de sfeer van datzelfde
Oudejaar, waarbij de bekende versregel
„Uren, dagen, maanden, jaren vliegen
als een schaduw heen" steeds op de ach
tergrond staat. Juist op deze avond zijn
we ons, sterker dan op andere dagen",
bewust van het feit „Dat er niets besten
dig is". Wij zoeken in familieverband
onbewust een zekere tegenhang voor die
onbestendigheid.
Daarbij speelt de fotografie vaak een
belangrijke bijrol. Want juist de foto
grafie „onthoudt, wat mensen vergeten".
Bij völen is het een traditie om op deze
avond, de films of dia's van het afge
lopen jaar te vertonen. Men laat dan het
,jaar in beeld" nogmaals de revue pas
seren. Maar ook nieuwe opnamen wor
den dan gemaakt. De intieme beelden
van het oude jaar zijn immers ook de
moeite van een foto waard? Maak het
u gemakkelijk, gebruik een flitsje. De
handigste afstand voor het flitsen is
2i/o meter, bij gebruik van een film van
21 DIN en een sluitertijd van ca. 1/25
seconde.
Ook het vuurwerk, datf ongetwijfeld
weer in grote hoeveelheden zal worden
afgeschoten, kunt u fotograferen. Dit
natuurlijk niet met behulp van een flits
lamp je. U moet de camera even op een
statief plaatsen en de sluiter op de tijds-
instelling. Richt het toestel op die plaats
waar u veel vuurpijlen uiteen ziet bar
sten. Wacht kalm af tot een aantal pij
len hun vurige spoor hebben getrokken,
terwijl u de sluiter laat open staan.
Daarna de sluiter weer dicht en de film
verder transporteren. Ook bij kleuren
film voor afdrukken en dia's is dit re
cept geschikt.
Zo houdt u iets over aan een van de
vluchtige dingen dezer dagen, een reeks
geslaagde foto's of dia's.
FLITSTTP:
Zorg bij het maken van flitsfoto's voor:
een verse batterij.
een goed werkende flitsaansluiting,
controleer die even met een groen
testlampje, zoals de fotohandelaar ze
verkoopt.
gebruik bij voorkeur een film van 21
DIN, een sluitertijd van 1/25 seconde
een diafragma van f 11.
de beste filmafstand binnenhuis, bij
gebruik van het kleinste flitslampja
is steeds ca. 2% meter,
ventileer de kamer even als er veel
gerookt is.
door
GERRIT FRANSEN
55)
Dit laatste neemt mevrouw Tollebrink
maar voor wat het is. Ze heeft wel eens
gezien, dat Veeüen zijn kostgeld be
taalde. En dan haalde hij het uit een
portefeuille vol briefjes van honderd.
Met hem heeft ze beslist geen medelij
den.
In diezelfde maand februari verneemt
Evert, dat de oude boerin op hofstede
Alfers is overleden. Waarschijnlijk hart
verlamming. Goed, hij heeft het dikwijls
met de oude vrouw aan de stok gehad,
maar tenslotte is zij toch Griet's moe
der. Dus kleedt hij zich stemmig aan en
rijdt naar de boerderij, waar hij ver
schillende mensen aantreft. Waarschijn
lijk familieleden. Hij stelt zich voor en
condoleert allereerst Griet, die met een
behuild gezicht wat achteraf zit. Hij
buigt zich over de vrouw: „Als u mijn
hulp nodig hebt, mevrouw, u kunt te
allen tijde op me rekenen. Vergeet u dat
niet."
Ze knikt dankbaar. „Ik weet het,
meester. Ik zal er aan denken. Mag
ehmag Greetje niet een paar dagen
komen? Voor de begrafenis?"
Evert denkt na. Daarover kan hij niet
beslissen. Maar hij neemt aan, dat de
voogdijraad in dit bizondere geval geen
bezwaren zal hebben. Daarom ant
woordt hij: „Ik zal m'n best voor u
doen."
Thuisgekomen belt hij de voogdijraad
meteen op. Daar is de man begrijpend
voor de situatie, maar men is daar de
kidnapping nog niet vergeten. „Als u
de verantwoording op zich neemt, me
neer Veswijk, vinden we het goed. Wij
bedoelen: als u garandeert, dat ze na
de begrafenis prompt terugkeert naar
haar pleegouders."
Evert beseft, dat hij heel wat op zijn
schouders neemt, maar hij heeft erg
met de jonge vrouw te doen. Tenslotte
is het haar echte moeder. „Goed", be
sluit hij, „op mijn medewerking kunt u
rekenen. Als u toestemming wilt geven
dat de moeder nu haar kind wat vaker
mag ontmoeten, zullen er waarschijnlijk
geen moeilijkheden zijn."
„Dat is wel in orde te maken, me
neer Veswijk. U hoort hierover nog van
ons."
De pleegvader brengt het meisje zelf
naar de boerderij. Hij kent de moeder al
en betuigt zijn medeleven. Ook de oude
boer, die er apatisch bij zit, drukt hij de
hand. En tot het meisje zegt hij: „Wees
lief voor je grootvader, kind. En voor
je moeder. Troost elkaar maar, dat is
jou wel toevertrouwd. Na de begrafenis
haal ik je weer op. En met de school
maak ik het wel in orde, hoor. Maalt je
maar nergens zorgen over; die paar da
gen, haal jij best in."
Evert is op het kerkhof, als dominee
Galhuizen de godsvrucht van de overle
dene schetst. Evert denkt er het zijne
van, maar huldigt het principe: Van de
doden niets dan goeds. En wie zal be
weren, dat de oude vrouw ondanks al
les geen kind van God was? Kunnen
wij in iemands hart kijken? Laten we
toch voorzichtig zijn in ons oordeel.
Evert denkt mild. Uiteindelijk is Greet
nu goed bezorgd. Daar ging het immers
om?
Tegen de avond is de pleegvader er
weer. De meeste familileden zijn intus
sen vertrokken. De grootvader zit nog
altijd wezenloos in zijn stoel en trekt
aan een pijp, die uitgegaan is. Hij kan
het nog niet verwerken, dat zijn vrouw,
de sterke boerin, er niet meer is.
Aan tafel zitten moeder en dochter
met de armen om elkaar heen, Griet
begint te huilen, als de man binnen
treedt, maar nu is Greetje de flinkste.
Ze kust haar moeder op hartelijke wij
ze. „Ik kom gauw eens terug, mam. Op
een zaterdagmiddag. Mag dat, papa?"
vraagt ze aan de man, die het toneeltje
met ontroering bezit.
„Maar natuurlijk, kindje, dat spreekt
toch vanzelf. Als het straks wat beter
weer is, krijg je een fiets en kim je met
een uurtje hier zijn. En je moeder mag
wel vaker bij ons komen, hoor. Mevrouw
Alfers, u zult bij ons altijd welkom zijn."
De vrouw knikt dankbaar door haar
tranen heen.
In de auto zegt Greetje: „Opoe kon
soms verschrikkelijk lelijk doen tegen
mam. Omdatomdat ik geen vader
heb. Ik weet nu wel, wat dat betekent.
Toen ik nog klein was, snapte ik er
niets van. Maar je moet toch een keer
vergeven? Of niet, pappa? Is opoe nu
in hemel, pappa? Ofzou God erg
boos op haar zijn, omdat ze zo vaak
mopperde op mam? En mam werkte
toch altijd hard mee op de boerderij..."
De man kan er niet terstond een ant
woord op geven. Het enige, wat hem te
binnenschiet is: „Je grootmoeder zal
ook wel goede eigenschappen gehad heb
ben, Greet. Denk daar maar aan. Ten
slotte beheerde ze de boerderij toch wel
goed."
„De boerderijdat was het enige,
waarvan ze hield. De boerderij was al
les voor haar."
De ander gaat er maar niet verder op
in. „Je moeder! is in elk geval een
schat."
De blikken van het meisje verzach
ten. „Mamnu is zij de boerin. Ik
durf er wat om te verwedden, dat ze
Giel er binnen een week uitschopt
Evert is een paar keer naar de boer
derij geweest om te zien, of zijn hulp
soms nodig is. Maar na de tweede keer
heeft hij het al bekeken. Nu Griet onder
de voogdij van haar moeder uit is, ont
popt ze zich als een flinke vrouw, die
de teugels op het grote bedrijf strak
aan houdt. De knecht is verdwenen. Er
is een vrouw bijgekomen en een nieuwe
knecht. De vrouw vertelt het hem.
„Giel kon ik niet houden, die werd me
te vrij. En ik wil niet enkel mannen om
me heen hebben. Daarom werd een man
■en een vrouw in dienst genomen. Om
het geld hoef ik het niet te laten. Moe
der potte altijd alles op. En wat heeft
ze nu? Zo gek zal ik niet zijn."
„Hoe is het met je vader?"
„Hij is mijn vader niet," verzekert de
vrouw op harde toon. „Mijn vader stierf
al, toen ik drie jaar was.
