Schonere auto
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZUID-BEVELAND
Wintersport in Finland - Een unieke belevenis
Meester Veswijk zet door
38STE JAARGANG
No. 22
5 NOVEMBER 1971
ülmeta
met grappige
diermotieven
ook aan huis te ontbieden
U kunt niet alles weten
de scheldebode
REDACTEUH ADMINISTRATEUR i
J. M. C. VAN DER PEYL - KRUININGEN
MARKT 19 TELEFOON (01130) 1381 GIRO 2 84 25
Abonnementsprijs bij vooruitbetaling f 2,15 per kwartaal
Franco per post f 4,40 per halfjaar
Advertentieprijs 1-25 mm f 4,50, verder 18 cent per mm
Excl. 4 B.T.W.
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
In te zenden vóór woensdag 12 uur
Verschijnt des vrijdags
UITGAVE
DRUKKERIJ F. VAN DER PEYL - KRUININGEN N.V.
Voor mensen die rust zoeken valt in winters Finland veel te beleven.
Bomen die bijkans bezwijken! onder
het gewicht van de sneeuw. Een stilte,
zoals die helaas in het drukke westen
nauwelijks te bleven valt en de vriend
schap van de gemoedelijke Finnen, die,
in het geval dat zij uit de industriële
gebieden komen, net zoals de mens uit
het westen op zoek zijn naar rust. Dat
heeft Finland in grote mate te bieden.
Wie het „après-ski gebeuren" als het
belangrijkste element van de wintersport
beschouwt moet niet naar Finland gaan.
In dat geval zijn Zwitserland en Oosten
rijk betere oorden. Wie echter genoeg
heeft van lawaai, „smog" en dergelijke
kan zijn schreden richten naar Finland,
waar zuiverer lucht en stilte nog ge
meengoed zijn. De stilte en de sneeuw
die het landschap bedekt werken kal
merend op de overwerkte, pillenslikken-
de mens. Juist deze groep zal onder de
indruk komen van het indrukwekkende
landschap dat Finland ook in de winter
heeft te bieden.
Een gebied waar men eindeloos kan
wandelen of, indien men de Finse win
tersport wil beoefenen, kan ski-lopen.
Wat zijn nu interessante wintersport
gebieden
Wie naar Rovaniemi gaat vindt een
uitgestrektheid, die zo immens is, dat
men ademloos naar zijn eigen hartslag
luistert. Verder is er de geweldige stilte.
Wie nog noordelijker gaat, vindt in
Lapllajnd niet allejen een nog grotere
stilte en rust, maar vooral ook een wat
bergachtiger landschap; gebieden waar
men nog hele kudden rendieren tegen
komt.
Wintersport in Zuid-Finland.
Finland heeft tal van wintersportat
tracties te bieden. Wie de slalom wil
beoefenen moet vooral in het zuiden
blijven, in de buurt van Tampere of Jy-
vaskyla of, zoals ook mogelijk is, in de
buurt van Helsinki. Heel Finland is nu
eenmaal een aantal maanden onder de
sneeuw bedolven. Wie vreest enigszins
geïsoleerd te worden hoeft niet bang te
zijn, want de meeste Finse wintersport
plaatsen liggen altijd wel in de buurt
van een grote stad, zoals bijvoorbeeld
Tampere, dat bijzonder gezellig is. Ver
der kan men zijn intrek in een hotel ne
men om de wintersportgenoegens naast
de deur te vinden.
Wie van „langlauf" houdt moet eens
denken aan een ski-trektocht. Men trekt
van de ene hut naar de andere om na
een verkwikkende tocht de volgende hut
te bereiken aan het einde van de mid
dag, waar men in alle rust en in vrede
met de wereld een pijp kan roken en
een biertje kan drinken na de gezonde
lichamelijke inspanning, waar zoveel
mensen thans behoefte aan hebben. Het
is bovendien mogelijk om de hut als uit
gangspunt te nemen; men kan dan door
de dichte wouden en over bevroren me
ren prachtige tochten ondernemen om
daarna naar de hut terug te keren. Ech
te trekkers nemen hun bescheiden baga
ge in een rugzakje mee om al skiënde
naar de volgende hut te trekken. Wie
van comfort houdt kan natuurlijk altijd
zijn intrek nemen in hotels, die ook in
de winter hun gastvrije deuren wijd ge
opend houden.
Wandelen in de sneeuw.
Wie het winterse Finland wil beleven
hoeft helemaal niet de lange latten on
der te binden, alhoewel dit. geeen moei
lijke of kostbare zaak is, zoals in ande
re wintersportgebieden. Wie acht of
meer dagen in het besneeuwe Suomi,
zoals het land in het Fins heet, door
brengt, kan zich alleen al geweldigver-
maken door het maken van wandelingen
in de frisse, verkwikkende winterlucht.
Men dient echter niet uit het oog te
verliezen dat de wintersport in Finland
iets totaal anders is, dan die in Oosten
rijk of Zwitserland. Het is niet te ver
gelijken, het is gewoon anders.
EEN VOORWAARDE VOOR MILIEUREINIGING
Vóór januari '75 moet de Amerikaan
se autoindustrie de door de nieuwe au
to's veroorzaakte luchtvervuiling met
90% hebben verminderd. Tot 1 januari
'76 is extra respijt verleend om het stik
stof oxyde te doen verdwijnen.
In west-Duits land, zo bepaalt een on
langs gereedgekomen ontwerp van wet
mag de benzine op 1 januari '72 slechts
een loodgehalte van 0,4 gram per liter
hebben en op 1 januari '76 nog slechts
0,15 gram per liter.
Met deze maatregelen hopen de
Amerikaanse, resp. Westduitse Bonds
regering de strijd aan te binden tegen
de sterk toenemende luchtvervuiling als
gevolg van het toenemend motorisch
verkeer. Op deze manier worden de au-
tomobieifabrikanten gedwongen om
voortvarend te streven naar produktie
van een „Schone Auto".
OVERHEDEN TREDEN OP TEGEN
„VUILE" AUTO'S
De wereld vervuilt. De wereld dreigt
te vergaan door de mens. Reeksen con
gressen zijn aan het proces van de mi
lieuvervuiling gewijd. Waar het om
gaat Dat we frisse lucht kunnen inade
men en geen verlammend gasmengsel.
In een stad als New-York ademen de
bewojners evenveel schadelijke stoffen
binnen als de straffe sigarettenroker,
die twee pakjes per dag konsumeert. In
het Rijnmondgebied is de laatste jaren
50% van het plantensoortenbestand ver
dwenen, maar de longkanker is met het
zelfde getal toegenomen.
De centrale problematiek: moet de
mens dit alles op zich af laten komen
of moet hij zelf ingrijpen, aktief wor
den om het vervuilde leefmilieu te ver
anderen! Hoewel niet alle aktiviteit van
van „hogerhand" kan komen, kunnen
ook de regereingen van de door milieu
vervuiling geteisterde landen door een
stringent beleid een bijdrage leveren tot
de milieuhygiëne.
Zo heeft de Amerikaanse regering het
besluit genomen de door auto's veroor
zaakte luchtvervuiling drastisch aan te
pakken. Vóór 1 januari '75 moet de au
to-industrie de door de nieuwe auto's
veroorzaakte luchtvervuiling met 90%
verminderd hebben. Volgens deskundi
gen kan dit maar voor 50% slagen. De
autofabrikanten kunnen ook verklaren
dat het hen niet is gelukt, maar volgens
de nieuwe wet (Clean Air Eet) zullen
ze dat dan toch maar moeten bewijzen!
Bovendien loopt de Amerikaanse re
gering zogezegd met het doodvonnis van
de verbrandingsmotoren op zak. Binnen
vijf jaar hoopt de overheid een wagen
te kunnen aandienen met een geheel
nieuwe, niet verontreinigde motor naar
eigen ontwerp.
E.E.G.-richtlijnen
In Detroit, het hart van de Ameri
kaanse auto-industrie, zijn de grote au-
tobonzen niet bijster gelukkig met de
Clean Air Act. „Perfekte wagens wor
den te duur", zo meent men bij General
Motors.
Nu is de autodichtheid in de Ver.
Staten en dus ook de daarmee samen
hangende luchtvervuiling groter dan bij
ons, maar we lopen onze achterstand
op het Amerikaanse autopark ziender
ogen in. Binnen een jaar of zes, zeven
staat Nederlan den trouwens geheel west-
Europa voor dezelfde problemen als
Amerika nu.
„Europese Gemeenschap", orgaan van
de voorlichtingsdienst van de Europese
Gemeenschap, memoreert nog eens dat
de Ministerraad van de zes aangesloten
landen vorig jaar reeds gemeenschap
pelijke richtlijnen heeft uitgevaardigd.
Deze hadden echter uitsluitend be
trekking op koolmonoxyde de kool wa
terstoffen. Een van de regels was bij
voorbeeld dat het gehalte aan koolwa
terstoffen in het uitlaatgas tot 0,5%
van de door de motor gebruikte brand
stof beperkt moest worden. Maar er zijn
nog andere verontreinigende elementen,
waaronder bijvoorbeeld stikstofoxyde.
Nu is de Westduitse regering van
plan een wettelijke limiet te stellen aan
het huidige wetsontwerp zou de benzi
ne op 1 januari '72 slechts een loodge-
ne eop 1 ianua.ri '72 slechts een loodge
halte van 0,4 gram per liter mogen
hebben en op 1 januari '76 nog slechts
0,15 gram per liter.
Het eerste cijfer zou door de petro
leumindustrie wel bereikt kunnen wor
den zonder dat het vermogen van de
motoren hierdoor sterk zou worden; ver
minderd. Het streefcijfer voor '76 zou,
naar de deskundigen aannemen, be
langrijke aanpassingen van de motoren
met zich meebrengen, in het bijzonder
van motoren met hoge compressie.
De Duitse regering is over deze
kwestie in overleg getreden met de
Europese commissie, aangezien deze
zaak belangrijke reperkussies kan heb
ben. In elk geval is het duidelijk dat
de zaak van de luchtverontreiniging
door auto's zowel in west-Europa als
aan de overzijde van de Atlantische
Oceaan de regeringen tegen wil en dank
tot optreden dwingt. De Europese Zes
werken momenteel reeds aan het op
stellen van een aktieprogramma, waar
bij ook de auto-industrie geraadpleegd
zal worden. Even, belangrijk als het pro
bleem van de geluidshinder. De toene
mende massamotorisering zal dit vraag
stuk met het jaar aktueler maken.
Elektrisch
Want de betekenis van de personen
auto zal de komende jaren nog sterker
toenemen. In de Ver. Staten treffen we
momenteel 1,8 volwassen personen per
auto. Voor het jaar 2000 wordt dit ge
raamd op 0,8. Een ruwe schatting voor
de Nederlandse situatie komt ongeveer
in laatstgenoemde orde van grootte.
Veel wordt verwacht van de elektri
sche auto, die een oplossing kan bieden
voor het vervuilingsprobleem en de ge-
KINDEROARNITUREN
HORLOGER
JUWELIER
OPTICIEN
TELEFOON (01102) 1223
DIJKWELSESTRAAT 22
KAPELLE - BIEZELINGE
Vrijdags tot 9 uur geopend.
luidshinder. Maar pas omstreeks '76 zal
de massaproduktie van elektrische au
to's op gang komen. Geraamd wordt
dat omstreeks 1985 per jaar 3 4 mil
joen elektrische personenauto's zuilen
worden verkocht. Deze voertuigen zui
len rijden op batterijen, maar minder
snel gaan als benzine- en dieselauto's.
Dit alles is voorhands echter nog toe
komstmuziek en mag geen reden zijn
om ons lankmoedig te schikken in de
ontstellende milieuvervuiling, die mede
door de massamotivering wordt ver
oorzaakt en ons welzijn ernstig bedreigt.
(Nadruk verboden)
RACE TEGEN VERVUILING
Minister Stuyt, de eerste die op het
naambordje van zijn departement ook
het woord milieuhygiëne heeft staan,
kijkt vooral naar het buitenland voor
maatregelen de vervuiling van lucht en
water. Dat is niet onverklaarbaar want
Nederland heeft niet zo'n lange in
dustriële historie als bijvoorbeeld Duits
land en België om ons te beperken
tot onze buren. Een bijvoorbeeld in het
Roergebied is de kritieke fase al eerder
bereikt dan in het gebied van de Rijn
mond van waaruit het morrend rumoer
vooral opstijgt dat de bewindsman tot
grote spoed aanzet.
Het kernpunt van wat minister voor
ogen staat is: „de industrie stevig aan
pakken" volgens het motto dat de ver
vuiler moet betalen. Een moeilijkheid
hierbij is dat commissarissen van de ko
ningin, aan wie de nieuwe wet grote
bevoegdheden zal toekennen op dit ge
bied, niet beschikken over een redelijke
apparatuur om na te gaan waardoor de
vervuiling nu net over de streep gaat.
Bedrijfssluitingen die gelast zouden kun-
worden zijn niet bepaald een kleinigheid
en men mag wel degelijk eisen dat het
besluit ertoe waterdicht gedokumen-
teerd wordt en dat zal niet eenvoudig
zijn. Al niet in het Rijnmondgebied waar
dan wel een meetnet bestaat, elders
waar geen meetnet is wordt het haast
onmogelijk.
Ook financiëel is het uiterst gevaar
lijk een fabriek die meent ten onrech
te tot sluiting te zijn gedwongen kan
naar de rechter wandelen om de staat
der Nederlanden eventueel te laten ver
oordelen tot niet geringe schadevergoe
dingen.
In het buitenland waar de antivervui-
lings-verontwaarding thans bijzonder fel
is, gebeurt het ook maar in zeer, zeer
geringe mate.
Adempauze
De voornaamste aktie in dit verband
zal dan ook wel moeten zijn dat men be
drijven verplicht maatregelen te nemen
waardoor hun afval zodanig wordt be
handeld dat het geen last meer verwekt.
Kostbare voorzieningen zullen daarvoor
nodig zijn, waarvoor dan een fonds ge
vormd wordt om de industrie de finan
ciering te vergemakkelijken. Dat fonds
moet dan wel weer gevuld worden door
de industrie zelf. Door alle industrie?
Dan ontstaat de situatie dat „schone"
industrëen als de elektronische bijvoor
beeld mee mogen betalen voor ander
mans vervuiling niet bepaald een
konsekwente toepassing van het prin
cipe dat de vervuiler betaalt. Dit kan
en dus moet iemand op de een of ande
re manier gaan vaststellen voor welk
bedrag fabrieken aangeslagen moeten
worden voor de anti-vervuilingspot. Ook
daarvoor echter ontbreekt de nodige ap
paratuur tot dusver.
Het lijkt erop of de minister, gedreven
door de volkomen terecht geuite publie
ke verontwaardiging, voorholt opdat
hij vooral ook op het buitenland komt
voor te liggen. Misschien is een adem
pauze wel even gewenst om na te den
ken over diverse konsekwenties. Zoals
daar bijvoorbeeeld is: als de Nederland
se vervuilende industrie een extra be
lasting moet betalen en de konkurreren-
de in de rest van de E.E.G. niet, prijst
ze dan zich zelf niet uit de markt? En
wat zijn de konsekwenties daarvan voor
de werkgelegenheid Milieuverontreini
ging is geen terrein waarop de ene be
strijder nodig moet voorliggen op de an
dere maar een waarop men internatio
naal moet samenwerken.
(Nadruk verboden)
Handvaten van pannen e.d. worden niet
heet als u deze omwikkelt met raffia.
Raffia maakt u schoon met tetra. Nooit
met water, want dan krimpt het.
Plaats geen anjers of rozen in de na
bijheid van een schaal waarop appels
liggen. De bloemen zouden daardoor
eerder verwelken.
Inktvlekken op leer. Meteen betten met
lauwe melk.
Hebt u oude vilthoeden? Gooit u deze
vooral niet weg. Het vilt is zeer ge
schikt voor het maken van zooltjes.
Ook kunt u het gebruiken om onder
vaasjes asbakken en dergelijke te
plakken ter voorkoming van bescha
diging van uw tafel kasten e.d.
door
GERRIT FRANSEN
47)
Steenbeek werd aangezocht zijn funktie
van waarnemend hoofd om te zetten in
een definitieve. Maar hij hield voet bij
stuk en bedankte. En gelijktijdig kreeg
hij een idee: „Zeg, waarom nemen jullie
Veswijk niet? Mij dunkt, dat hij een
bekwame onderwijzer is. En nog jong.
We hebben nu een verjongd schoolbe
stuur. Samen met een jonge hoofdonder
wijzer kunnen jullie heel wat bereiken."
Een paar bestuursleden antwoordde
op voorzichtige toon: „Misschien nog
wat tè jong, Steenbeek. Jij bent hier al
zoveel jaren, jij kent het dorp beter dan
menigeen. Veswijk is hier nauwelijks een
blauwe maandag."
„Dan stel ik hem voor in mijn kwali
teit als waarnemend hoofd. Dat kan
toch?" Hij keek met een triomfantelijke
blik in het rond.
Wellebaard, die tot nog toe gezwegen
had, zei: „Het zal de vraag zijn, of hij
wil. Iedereen rekent er natuurlijk op,
dat Steenfbeek de opvolger wordt van
Van Bragen. Dus Veswijk zal er geen
ogenblik aan gedacht hebben, dat hij
ook op de nominatie komt te staan."
„We zouden het hem in elk geval kun
nen vragen," meende een bestuurslid.
Coops besloot de discussie: „We zul
len er ons verder over beraden. Dus op
jou kunnen we niet rekenen, Bertus?"
„Kom nou, mensenik ben enige
tijd waarnemend hoofd en ik kan me
voorstellen, dat Van Bragen er onder
door is gegaan. Willen jullie me op m'n
oude dag ook in een rusthuis hebben?"
Coops glimlachte. „Nu moet je niet
overdrijven, Bertus. Maar goed, we zul
len met je wensen rekening houden.
Drie dagen later kwamen Coops en
Topper aan de deur bij Evert Veswijk.
Hij zag ze door het raam al aankomen.
„Nou, nou, de voorzitter en de sekreta-
ris in pontificaal," zei hij tot Dinie, ter
wijl hij opstond en naar de gang liep.
„Wat zou er nu aan de hand zijn?"
In de gang verwelkomde hij de heren
ging ze voor naar de kamer. „Gaat u
zitten. Daar staan sigaretten en ergens
moet ik ook nog sigaren hebben
Coops wuifde met zijn hand. „Doe
geen moeite, Veswijk. Met een sigaret
zijn we al tevreden."
„Koffie?"
„Dat slaan we natuurlijk niet af."
„Dinie, wil je even koffie maken?"
„Ik ben al bezig
Nadat Dinie de heren begroet had en
de koffie voor hen neergezet had, zei
Coops: „Blijft u ook maar even, me
vrouw, want wat we aan uw man te
vragen hebben, is ook voor u van be
lang."
Wat ongerust zakt de vrouw neer en
kijkt vragend van de een naar de ander.
Het tweetal begon echter rustig aan de
koffie. Topper betoogde intussen, dat
het elke dag toch maar mooi weer was
en dat in het najaar. De late vakantie
gangers troffen het wel zeer bizonder.
Waaraan Coops toevoegde, dat er nodig
regen moest komen, want van de schip
pers, die hij dagelijks in de sluis schutte,
had hij gehoord, dat het water in de ri
vieren zo laag was en dat men de sche
pen al niet eens meer helemaal kon be
laden. Vooral de Rijn had veel ondiepe
gedeelten als gevolg van de waterstand.
Evert knikte een paar maal, met één
lettergrepige woorden reagerend. Inwen
dig brandend nieuwsgierig, wat beide
bestuursleden aan hem te vragen had
den).
Eindelijk, nadat de koffie op was,
schraapte Coops zijn keel en begon: „Je
weet, Veswijk, dat Van Bragen ontslag
heeft gevraagd. Dat krijgt hij deze week
Op de meest eervolle wijze natuurlijk.
Die man heeft veel voor onze school ge
daan en wij laten hem node gaan. Doch
zijn gezondheid is nu belangrijker." Hij
trok een paar keer aan zijn sigaret.
„Volgens de traditie in deze streek
komt Steenbeek in aanmerking als op
volger. Hij is het momenteel al zo'n
•beetje, want sedert Van Bragen's ziekte
was hij terstond bereid de teugels in
handen te nemen. Voor ons was het ei
genlijk geen probleem, deze opvolging.
Wij heben hem de leiding van de school
geboden, maar Steenbeek heeft gewei
gerd."
Evert knikte. „Ik veronderstelde al,
dat hij niet zou willen. Hij heeft op
school er al op gezinspeeld, dat hij er
zich te oud voor voelt. Volgens mij on
zin natuurlek, maar ja, het is zijn goed
recht om te bedanken."
„Nu zitten wij, als bestuur, er een
beetje mee. Want er zijn nog maar drie
mogelijkheden voor ons. We kunnen een
advertentie plaatsen voor hoofd. Dat is
één. We kunnen ook uw nieuwe collega
meneer Dreemsma vragen het roer in
handen? te nemen; hij heeft in elk geval
enige ervaring. Dat is twee. Maar het
bestuur vond onder de gegeven omstan
digheden oplossing nummer drie het
beste. Vandaar, dat we vanavond hier
zijn, Veswijk. Namens het bestuur van
onze christelijke school vragen wij u, of
u hoofd van onze school wilt worden."
Dinie en Evert zetten grote ogen op.
Dat moeten beiden even verwerken. Het
is Evert, die ais eerste zijn spraakver
mogen terugkrijgt. „U vraagt het mij?
Terwijl ik de jongste van de onderwij
zers ben en nauwelijks twee jaar hier
in Dalewoud?"
Coops knikt rustig, inwendig genie
tend van de reaktie, die gekomen is op
zijn vraag. Het is duidelijk: alles, wat
deze man gedacht heeft, maar dat men
hem zou vragen hoofd te worden, dat
is waarschijnlijk nooit in hem opgeko
men. „Ja, Veswijk. Het feit, dat je jong
bent, is geen bezwaar, integendeel. De
ouders hebben op de laatste ledenver
gadering duidelijk laten blijken, dat ze
nu eens een jong bestuur willen hebben.
Aan de hand daarvan meen ik te mogen
veronderstellen, dat ze een jong school
hoofd eveneens zullen accepteren. En
wat je korte ambtsperiode in Dalewoud
aangaatMag ik je eraan herinne
ren, dat ik hier nog korter woon en des
ondanks al met heel ,wat stemmen ge
kozen ben als bestuurslid en met de
grootst mogelijke meerderheid als voor
zitter? Mij dunkt, dit bezwaar telt even
min." (Wordt vervolgd)
