Dag welvaartsstaat
CÉ)
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZUID-BEVELAND
Bedrijfsdielstallen
en arbeidsmoraal
Meester Veswijk zet door
38STE JAARGANG
No. 17
1 OKTOBER 1971
ook aan huis te ontbieden
de scheldebode
REDACTEUH I ADMINISTRATEUR s
J. M. C. VAN DER PEYL - KRUININGEN
MARKT 19 TELEFOON (01130) 1381 GIRO 2 84 25
Abonnementsprijs bij vooruitbetaling ƒ2,15 per kwartaal
Franco per post f 4,40 per halfjaar
Advertentieprijs 1-25 mm f 4,50, verder 18 cent per mm
Excl. 4 B.T.W.
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
In te zenden vóór woensdag 12 uur
Verschijnt des vrijdags
UITGAVE
DRUKKERIJ F. VAN DER PEYL - KRUININGEN N.V.
De miljoenennota toont een uiterst
somber beeld, van Nederlands financiële
positie. De vorige regering heeft blijk
baar niet zo'n goed oog gehad op de
stijging van salaris- en andere kosten.
Ze is bezweken voor druk, lieeft jan en
alleman te vriend willen houden, de ge
volgen te optimistisch berekend, eigen
lijk ook weer uit politieke overwegingen
kortom is in vooruitzien te kortgescho-
ten. Het gevolg: een tekort van 3,7 mil
jard op de begroting voor 1971! Waar
voor dus in die begroting geen dekking
is voorzien en waarvoor nu het nieuwe
kabinet de dekking mag zoeken.
Maar de ontwikkeling moet voortgaan
en ondanks bezuinigingen en belasting
verhogingen zal het becijferde tekort op
de begroting voor het komend jaar toch
nog flink wat hoger uitvallen dan in
voorgaande jaren het geval was, in-
plaats van circa 2,5 nu 3,7 miljard. Dat
tekort moet dan door verschillende maat
regelen worden weggewerkt. Ieder huis
houdelijk denkend mens zegt dan:
„dan moet je de tering naar de nering
zetten en dus bezuinigen". Dat is in een
staatshuishouding gemakkelijker gezegd
dan gedaan, want er zijn intussen zo
veel verplichtingen aangegaan, vaak
wettelijk vastgelegd, dat de direkt mo
gelijke bezuinigingen niet zo erg veel
soulaas kunnen brengen. Dat blijkt ook
wel uit het feit dat de regering zo'n 2,5
miljard in totaal wil gaan lenen. Rente
en aflossing van die leningen zijn dus
voor wie na ons komen. Hetgeen niet
zo onredelijk is, want ook die profiteren,
misschien, nog van hetgeen thans tot
stand wordt gebracht.
En verder dan belastingverhogingen.
Verhoging van de wiebeltax bedoeld
om de door de inflatie ontstane oneer
lijke verdeling in de loon- en inkomsten
belasting wat te verbeteren van 3 tot
5 procent. Verhoging van b.t.w.-tarief
van 4 procent naar dat van 14 procent
voor een aantal voor het levensonder
houd noodzakelijke goederen. Hogere
accijns op benzine en op frisdranken,
verhoging elektriciteitstarieven en gaan
of meer betalen voor diensten van de
overheid.
En nu kunnen we treuren en boos zijn
en nog wat andere maatregelen voor
stellen, maar de tekorten zijn er, ze moe
ten worden weggewerkt en er moeten
dus veren worden gelaten. De kwestie
is, we wilden en willen teveel ineens.
We willen alles perfekt hebben en dat
alles wordt bovendien steeds omvang
rijker. We menen dat we door meer per-
fektie de mensen gelukkiger maken.
Maar inmiddels schelden de linkse jon
geren onze maatschappij voor rot uit en
inplaats van dat tegen te spreken en te
gen te gaan, willen we nog perfektio-
nistischer optreden, nog meer doen, me
nend dat het aan ons ligt als er ontevre
denen kunnen zijn, die we dan met nog
meer kostbare voorzieningen maar zoet
moeten houden. Hetgeen nimmer zal ge
lukken.
En zoals de regering steeds sterker
gekonfronteerd wordt met het probleem
van de stijgende lonen, zo is dat ook in
het bedrijfsleven. Het gaat slecht met
onze economie, zoals ook de betalings
balans laat zien, die de slechtste is in
de E.E.G. De winstbelastingen zullen
dan ook minder gaan opbrengen dan
vorig jaar. Bijna dagelijks horen we van
afvloeiiing van personeel door minder
werkgelegenheid, door fusies en door
sluitingen van bedrijven. Het werkloos
heidscijfer klimt langzaam omhoog.
Maar intussen willen we wel weer gauw
betere woon- en sociale voorzieningen
gaan treffen voor de gastarbeidershet
zij te betalen door het rijk, hetzij door
de bedrijven.
We zijn maar geïndoctrineerd met de
gedachte te leven in een welvaartsstaat
waarom we menen dat alles wat maar
enigszins wenselijk lijkt ook betaald kan
worden. En al wie daarop hamert kijkt
gevolgen, neen, nu moet het verwezen
lijkt worden. En omdat we daar al ja
ren mee bezig zijn, komen we langza
merhand dan toch in de knoop, verwek
ken we financiële tekoren en worden
dan nu gekonfronteerd met maatrege
len die we helemaal niet leuk en haast
onbegrijpelijk vinden. Het ging toch zo
lekker? Steeds meer produktie, steeds
nog daarboven uigaande hogere lonen,
steeds groter nationaal inkomen. En he
lemaal niet beseffend dat dit een ge-
inflationeerd „inkomen'.' is en er dus
feitelijk minder mee gedaan kan wor
den dan het cijfer wel suggereert. De
waarde van de gulden is momenteel niet
zo best. Met onze economie is het ook
niet zo best gesteld. We zullen ons,
maatschappelijk en persoonlijk moeten
bekrimpen. Wat zal dat politiek moei
lijk te verteren zijn! (Nadruk verboden)
OPZIENBARENDE THEORIE VAN AMERIKAANS GELEERDE
De Amerikaanse hoogleraar voor de
industrie-psychologie, aan de City-uni
versiteit in New York, prof. dr. Lawren
ce R. Zeitlin heeft, na een reeks van
onderzoekingen, een opzienbarende en
een geheel nieuwe theorie gelanceerd,
ten opzichte van de aanpak van het
strafbare feit: bedrijfsdiefstal. De hoog
geleerde psycholoog meent de oorzaak
te moeten funderen op de navolgende
punten. Ten eerste het onbreken van de
nodige aantrekkelijkheid aan de funktie
verbonden. Ten tweede de eentonigheid
van de te verrichten werkzaamheden.
Ten derde het ontbreken van promotie
kansen. Ten vierde de slechte en of te
lagesalariëring.V olgensdr. Zeitlin zijn
voornoemde punten de aanleiding voor
de medewerker om het bedrijf waarin
hij werkzaam is, ongeacht in welke
funktie, te bestellen.
De opvatting van dr. Zeitlin, die door
meer bedrijfs-psychologen in de Verenig
de Staten wordt gedeeld, heeft in de
States vooral in leidinggevende kringen
van handel en industrie, doch ook bij
politie en justitie, opzien en veront
waardiging gewekt.
STILZWIJGEND TOEZIEN
Zeer terecht overigens, vraagt men
zich in die kringen af of, als men
de theorie van een professor Zeitlin tot
de zijne maakt, waar het in de praktijk
van het leven dan wel naar toe gaat en
of men dan in dergelijke gevallen, even
zo goed het wetboek van strafrecht niet
rechtvaardig kan gaan beschouwen.
Professor Zeitlin wijst de direkties van
de bedrijven een nieuwe weg en wel
deze, hoe men binnen zekere gren
zen bedrijfsdiefstallen door medewer
kers gepleegd, stilzwijgend toelaat en
dus deze strafbare feiten laat voor wat
ze zijn.
Dr. Zeitlin gaf hiervan een voorbeeld:
„Een bedrijfsakkountant ontdekte bij de
kontröle van de boekhouding, een te
kort van rond 2000 dollar. Hij sprak
daarover met de boekhouder die, na veel
heen en weer gepraat, toegaf dat hij
dat geld ten eigen bate had aangewend.
Nadat de man deze bekentenis had
afgelegd, besprak de akkountant de
zaak met de direkteur van het bedrijf,
die op zijn beurt aan de akkountant
vroeg wat de oneerlijke boekhouder ver
diende, hegteen 10.000 dollar te zijn.
Volgens professor Zeitlin zou de di
rekteur daarop aan de akkountant heb
ben geantwoord: dan zwijgen we de
zaak dood, want de man is 15.000 dol
lar waard", met andere woorden, de on
eerlijke, onbetrouwbare medewerker had
minder gestolen dan hem in feite was
toegestaan en zo kwam de bedrijfspsy
choloog en tevens hoogleraar tot zijn
verbluffende en sprakeloos makende
stellingname van: „een kleine diefstal
is goed voor de arbeidsmoraal". Het is
nu maar vanuit welke gezichtshoek men
het wenst te bezien, doch de mening van
de hooggeleerde bedrijfspsycholoag ver
oorzaakte in de States de nodige op
schudding.
Verscherpte bewaking
Sekretaressen en werksters, kantoor
bedienden en afdelingschefs, elektri-
ciëns en onderhoudsmonteurs,, om er
slechts enkele te noemen, brengen jaar
lijks de diverse Amerikaanse bedrijven
en concerns door het plegen van be
drijfsdiefstallen, een schade toe van rond
tien miljard dollar. Deze diefstallen
worden gepleegd in bureau's, magazij
nen en fabrieken, in garderobes en toi
letten en zij betreffen de meest uiteen
lopende zaken, zoals kladblokken en
potloden, asbakjes en vloeibladen, radio-
en televisietoestellen, dames- en heren
kleding en autobanden, kofferschrijf
machines en sigaretten.
Vastgesteld is tevens, dat door de on
geveer tien miljoen medewerksters en
medewerkers die in de Amerikaanse be
drijven werkzaam zijn, met een gemid
delde van driehonderd dollar per jaar,
goederen worden ontvreemd.
Vele bedrijven in de V.S. proberen nu,
ondermeer door het opvoeren en ver
scherpen van de bewaking, door het
aanstellen van speciale bedrijfsrecher-
cheurs, doch ook door het inschakelen
van elektronische en van televisie-appa-
ratuur, de bedrijfsdiefstallen tot een mi
nimum te beperken, doch het blijkt
vooralsnog een slag in de lucht te zijn.
Ondanks verscherpte bewaking, kontrö
le en visitatie neemt het aantal oneer
lijke medewerkers toe en de door hen
te baat genomen hulpmiddelen en te ver
richten handelingen om het gestolene
ongezien weg te voeren, worden voort
durend geraffineerder en ondoorzichti
ger.
Professor Zeitlin is daarom van oor
deel, dat het plegen van bedrijfsdiefstal
len voor de oneerlijke medewerker, een
goed betaalde bijverdienste blijkt te zijn
en volgens Zeitlin kan de bedrijfsleiding
het plegen van diefstallen en van soort
gelijke feiten, slechts tegengaan door
een ingrijpende verbetering van de lo
nen, het treffen van maatregelen ten
gevolge waarvan de eentonigheid van
de funktie verbonden handelingen, wor
den doorbroken en door het kreëren van
nieuwe mogelijkheden, ten gevolge
waarvan de desbetreffende funktie in
aanzien en betekenis wint en de mede
verantwoordelijkheid wordt vergroot.
Tolerantie
Indien, aldus professor Zeitlin, dit niet
mogelijk blijkt te zijn, dan zullen toch
in ieder geval de beloning en de sociale
voorzieningen verbeterd dienen te wor
den, om aldus het plegen van bedrijfs
diefstallen in aantal zo laag mogelijk te
houden en mede om te voorkomen, dat
door een oneerlijke medewerker later
niet gezegd zou kunnen worden, dat de
bedrijfsleiding hem tot het plegen van
bedrijfsdiefstallen zou hebben gedwon
gen, daar het salaris te laag was.
Professor Zeitlin was tot deze stel
lingname gekomen, daar het hem was
gebleken, dat verschillende medewer
kers, die en gevolge van het plegen van
bedrijfsdiefsallen uit hun funkties wa
ren ontslagen, na het plegen ervan een
gevoel van bevrediging over het wélsla
gen van hun oneerlijk handelen, niet on
der stoelen of banken hadden gestoken.
Opvallend was ook, aldus dr. Zeitlin,
dat de ontslagenen bij de bedrijfsleiding
veelal als betrouwbare en hardwerkende
medewerkers te boek stonden. Professor
Zeitlin meent daarom, op grond van de
door hem gehouden enquêtes, de diverse
Amerikaanse bedrijven te moeten advi
seren, dat bedrijfsdiefstallen binnen be
paalde financiële grenzen gepleegd, te
tolereren zijn en dat in dit licht gezien,
de bewaking en de desbetreffende veilig
heidsvoorschriften, zoals kontröle en vi
sitatie van de werknemers, daarop ge
richt dienen te zijn. (Nadruk verboden)
ELEGANCE
nr 232
GERO
Gero
Zilvium
HORLOGER
JUWELIER
OPTICIEN
TELEFOON (01102) 1223
DIJKWELSESTRAAT 22
KAPELLE - BIEZELINGE
Vrijdags tot 9 uur geopend.
HERDENKING
PATTIST POSTVLUCHT
PTT met ééndags-stempel op Schiphol
Op 2 en 3 oktober wordt op Schiphol
herdacht hoe 40 jaar geleden een Ne
derlands vliegtuig de eerste Nederlandse
luchtpost naar Australië bracht. De
vlucht van de Fokker „Abel Tasman"
met als bemanning Pattist, Moll en El-
leman werd een groot sukses.
Het bijzondere van de Tasman-vlucht
was, dat deze geheel op postvervoer was
gericht. Er werd zelfs een speciale post
zegel voor uitgegeven en deze Pattist-
luchtpostzegel is nu een zeer gezocht
objekt, vooral op brieven uit de lan
dingsplaatsen Semarang en Koepang.
De Nederlandse Vereniging van Aero-
Philatelisten „De Vliegende Hollander"
organiseert een herdenkings-tentoonstel-
ling, welke gehouden wordt in het sta
tionsgebouw op Schiphol. Deze tentoon
stelling op 2 en 3 oktober, geopend van
11-17 uur is de enige manifestatie die
op dit gebied dit jaar in Nederland
wordt gehouden. Er zullen brieven te
zien zijn uit particulier bezit, vervoerd
met de pioniers vlucht van Pattist. Maar
ook zal men er dokumenten van bijzon
dere KLM-vluchten kunnen bewonderen,
postvervoer door Smirnoff, Viruly, Lind
bergh en brieven met de Zeppelin naar
de Noordpool.
Vele verzamelaars van postzegels en
bijzondere brieven zullen zaterdag 2 en
zondag 3 oktober naar Schiphol gaan,
want de PTT heeft, op verzoek van de
Vliegende Hollander, tijdens de tentoon
stelling een speciaal stempel in gebruik,
in dezelfde vorm als het Pattist-stempel
van 1931. Bovendien zijn alléén op 2 en
3 oktober tijdens de tentoonstelling in
de Wijde Wereld op Schiphol speciale
enveloppen met afbeelding van het po
pulaire Fokkervliegtuig verkrijgbaar.
De brieven zullen worden voorzien
van een bijzondere postzegel en het één
dags-stempel. Verzamelaars die verhin
derd zijn Schiphol zelf te bezoeken, kun
nen deze poststukken voorzien van post
zegel en poststempel bestellen door stor
ting van ƒ1,75 op postgiro no. 402628
ten name van de „Stichting Tentoonstel
ling Vliegende Hollander", Den Haag.
Voor dit bedrag worden twee verschil
lende enveloppen, kompleet verzorgd,
toegezonden.
RHEUMA EN NERVEU SITEIT
Een aantal rheumatische aandoenin
gen wordt niet veroorzaakt door orga
nische afwijkingen. Zij zijn het gevolg
van overspanning en ontstaan door een
overmaat aan nerveuze gebaren (ver
keerd gebruik van de spieren) of door
een aangewende verkeerde loop- of zit-
houding. In dat laatste geval wordt de
wervelkolom overbelast. Bij het onder
zoek naar deze vorm van rheumatiek
heeft dr. A. Cramèr in Hamburg baan
brekend werk verricht. Hij kwam tot
een doeltreffende en snelle geneeswijze,
namelijk door de patiënten op de ge
maakte fouten te wijzen. Door hun hou
ding te verbeteren en een overmaat aan
gebaren achterwege te laten, werden een
groot aantal rheumatici van hun pijn
lijke kwaal verlost. De grondoorzaak, al
dus dr. Cramer, ligt bij deze vorm van
rheuma in de spanning, waaronder de
moderne mens dagelijks leeft. Daardoor
went de mens snel aan verkeerde ge
woonten bij het algemeen gebruik van
zijn spierenselsel. Rheumatische aandoe
ningen zijn dan het gevolg. (DIA)
door
GERRIT FRANSEN
42)
„Misschien zal het voor hem volko
men vreemde mil jeu erbij toedragen, dat
hij zijn leven verandert."
Binnen een week zijn de konvokaties
voor de buitengewone ledenvergadering
verzonden met al enig agendapunt: ver
kiezing voor een nieuw bestuur. Het is
weldra in het dorp het onderwerp van
gesprek. Men maakt gissingen. Er zijn
optimisten, die zeggen: maar goed, dat
dit stelletje ouden van dagen foetsie is.
Maar zulks is overdreven, want Welle-
baard is vijf en dertig en Bosseveld zelf
is ook nog geen vijftig. Nee, dat loopt
wel los.
Anderen beweren: Ze hebben zich op
hun kop laten zitten door Van Bragen
en dat is zelf een heiden. Zie je hem
ooit in de kerk? Zondags is hij nooit
in het dorp. Ze hadden beter, die Van
Bragen eruit kunnen schoppen. Het ging
toch uitstekend met ons bestuur?
Het schóolpersoneel te geen partij in
deze pro's en contr's. Maar ieder heeft zo
z'n eigen gedachten over de komende
verkiezingen. En de eventuele kandida
ten. Het is een vrije stemming, dus ie
dereen kan gekozen worden, die één of
meer kinderen op school heeft. En dat
zijn dik tweehonderd ouderparen.
Op de avond zelf zijn ook alle leer
krachten aanwezig. Maar aan de be
stuurstafel zitten enkel de voorzitter en
de sekretaris. De andere vijf zitten mis
schien in de zaal. Of zijn thuisgebleven.
Evert weet het niet en het interesseert
hem maar weinig. Wel hoopt hij, dat er
bekwame mensen gekozen zullen wor
den, want het wordt onderhand toch wel
eens tijd, dat er werk gemaakt wordt
van een nieuwe school. Zoals de toe
stand op het ogenblik is, wordt ze on
derhand onhoudbaar. Van de week alle
w.c.'s weer verstopt. De riolering in het
dorp deugt evenmin. Twee loodgieters
weer een hele dag aan het werk ge
weest en zoiets is ook niet bevorderlijk
voor de rust in de school. Bovendien
zitten ze nog altijd met onmogelijk gro
te kolenkachels in de lokalen. Het wordt
de hoogste tijd, dat er gasverwarming
komt. Nog liever centrale, maar dat zal
wel niet bekostigd kunnen worden op
grond van artikel 72. In dit opzicht
heben ze ook al weinig medewerking in
de raad.
De gymnastiezaal kan ternauwernood
alle ouders bergen. Volgens het sterk
verouderde reglement kunnen enkel de
vaders stemmen. Een maatregel uit het
jaar nul. Statutenwijziging moet een
der eerste punten van behandeling wor
den op de agenda van het nieuwe be
stuur.
Bossevelt opent de vergadering naar
christelijke ordening. In zijn openings
woord spreekt hij niet van een konflikt,
maar van een meningsverschil. „Als we
bij alles, wat we vanavond gaan doen,
ons maar door één ding zullen laten
leiden: het belang van onze kinderen,
dan kan deze vergadering ondanks alles
vruchtbaar zijn," zegt hij tenslotte.
Daarna leest de sekretaris de notulen
van de vorige vergadering en zegt na
goedkeuring, dat de verkiezingen ge
heel vrij zijn. Men kan op iedereen stem
men.
Steenbeek en Veswijk zullen het stem
bureau vormen. Zij zijn immers geen
partij. Geduldig delen ze de stembrief
jes uit en halen ze na invullen weer op.
De voorzitter heeft iedereen duidelijk
gemaakt, dat er zeven namen op elk
briefje moeten komen; zeven namen en
niet meer, anders is de stem ongeldig.
De onderwijzeressen zijn met de presen
tielijsten rondgeweest en Steenbeek telt
de namen. Er zijn er 192, dus dat gaat
tellen worden.
Het duurt geruime tijd, voor er een
kleine veertienhonderd namen geturfd
zijn. En dan blijkt: men heeft een aan
tal uitschieters. Om te beginnen brug
wachter Coops. Nauwelijks enkele maan
den in Dalewoud. Hij heeft een kleine
tachtig stemmen. Vervolgens Topper, de
slager. En Pelsma, een boertje aan de
buitenkant van het dorp. Verder een
aantal minder bekende ingezetenen, ter
wijl tot ieders verbazing ook heel wat
stemmen uitgebracht zijn op Wellebaard
een der afgetreden bestuursleden. En
druppelsgewijs een aantal op alle ande
re demissionaire bestuursleden.
Steenbeek verheft zich van zijn stoel
en dan wordt iedereen als bij toverslag
stil. Hij noemt de namen en him stem-
menaantal. De twee bestuursleden zit
ten ijverig te schrijven. Het is een hele
opsomming, want meer dan zestig man
nen hebben één of meer stemmen ge
kregen. En zelfs is er gestemd op een
vrouw; het is een weduwe, die als cou
peuse haar brood verdient en voor haar
beide schoolgaande kinderen. Er zijn
zelfs zeven en twintig stemmen op haar
uitgebracht. Zelf zit ze verbaasd en met
een rood hoofd in de zaal. Alles wat ze
verwacht heeft, maar ditEen flinke
vrouw, denkt Evert, die haar wel kent.
Zóeen in het bestuur zou niet eens gek
zijn.
Maar die voorzitter zegt, dat deze
stemmen ongeldig zijn, aangezien de
statuten niet toelaten, dat vrouwen in
het bestuur gekozen worden.
„Dan moeten die statuten maar eens
gauw aangepast worden aan deze tijd",
klinkt een krachtige stem uit de zaal."
„Dat stelt u te zijner tijd het nieuwe
bestuur dan maar voor", repliceert Bos
seveld. „Momenteel is het niet moge
lijk."
Geen der stemmenbezitters heeft een
volstrekte meerderheid verkregen. De
sekretaris duikt in het huishoudelijk re
glement om na te kijken, wat er nu
moet gebeuren. Een tweede vrije stem
ming moet volgen. Opnieuw delen de 2
onderwijzers de stembriefjes uit en ha
len ze na een poosje op. Nogmaals zit
ten ze een half uurtje te turven en voor
de tweede maal dreunt Steenbeek na
men en cijfers op. Ditmaal is het aan
tal stemmenbehalers geslonken tot vijf
en twintig. Twee hebben een volstrekte
meerderheid behaald, dat zijn Coops en
Wellebaard. Er zal nu nog een derde
stemming moeten plaatsvinden voor de
overige vijf kandidaten. Op degenen, die
na Coops en Wellebaard het hoogste
aantal behaald hebben.
