De borrelende bromtol
EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZUID-BEVELAND
NIEUWS'
Meester Veswijk zet door
38STE JAARGANG
No. 7
23 JULI 1971
LAND- EN TUINBOUW
Onze aardappel
en onze gewoonten
REDACTEUR ADMINISTRATEUR
J. M. C. VAN DER PEYL - KRUININGEN
MARKT 19 TELEFOON (01130) 1381 GIRO 2 84 25
scneldebode
de
Abonnementsprijs bij vooruitbetaling ƒ2,15 per kwartaal
Franco per post 4,40 per halfjaar
Advertentieprijs 1-25 mm f 4,50, verder 18 cent per mm
Excl. 4 B.T.W.
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
In te zenden vóór woensdag 12 uur
Verschijnt des vrijdags
UITGAVE
DRUKKERIJ F. VAN DER PEYL - KRUININGEN N.V.
Thans echter nu er tal van rassen
bijgekomen zijn, waar kraak nog smaak
aan is, wordt de consument kritischer.
Men merkt dat overigens ook aan
de noteringen, tussenb.v. Malta's en
andere Italiaanse of Zuidfranse im
port.
Men merkt het ook aan de belang
stelling voor aardappelen afkomstig
van Belgische of Nederlandse bodem,
welke speciaal geteeld worden voor de
Nederlandse consument.
Deze aardappel, waarvan Doré en
Lekkerlander in kwaliteit hoog boven
alle overige rassen uitsteekt, staan te
recht bij de Nederlandse huisvrouw
hoog genoteerd.
Diezelfde Nederlandse huisvrouw
stelt overigens hoge eisen. Zij wenst
een aardappel met een gladde vorm
zonder putten, een goede hak- en kook-
kwaliteit, lichtgele kleur, en een
heerlijke smaak. Aan deze eisen vol
doet vooral de Lekkerlander, die men
zou kunnen noemen, de moderne aard
appel met de ouderwetse smaak. Voor
lichting over de aardappel blijft
noodzakelijk, want het genieten van een
aardappelmaaltijd begint met de keuze
van de soort.
ALLE VRAGEN VOOR DEZE RUBRIEK UITSLUITEND TE ZENDEN AAN:
REDACTIE „MET RAAD EN DAAD", MARKT 19, KRUININGEN
met b(jsluiting van een postzegel van 25 cent voor doorzending van uw brief
Wy willen u met deze adviezen zo goed mogelyk van dienst zyn en geven
zo mogelijk advies op elke vraag. Wij kunnen echter geen aansprakelijkheid
aanvaarden voor elders verkregen inlichtingen of gegevens RED.
De onbegrijpelijke draaitol, die nu voor
de groene tafel z'n draai probeerde te
vinden, wendde zich tevergeefs links tot
de officier, rechtg tot de griffier, ach
ter zich tot het vrolijk meelevend pu
bliek en soms nog schuins tot de pers
tribune ook. Maar bij de laatste afdeling
had hij het minste succes, want schrij
vende collega's plegen niet welwillend
te glimlachen of bemoedigend te knik
ken. Ze maken hoogstens een extra no
titie in de geest van .opgeblazen kikker'
.stomme eigenwijs' of hardnekkige stijf
kop'.
Deze draaitol bromde ook nog, zodat in
diverge opschrijfboekjes de woorden
.borrelende bromtol' kunnen zijn ver
schenen. De verdachte had namelijk op
een kwade dag te lang geborreld, te
breed gedraaid en te hoog getold, zo
dat hij nu was gedagvaard wegens open
bare dronkenschap en poging (en) tot
oplichting. ,,Dakkèn pooit" bazuinde hij
op z'n lage bromtoon rond tegen alle
eerder genoemde instanties om hem
heen. „Assie bezopen ben, kejje nieteens
meer een verstandige bek opendoen, laat
staan iemand oplichten. Hoe kennik er
dan twee tegelijk een poot hebben uit
gedraaid
„Spreekt u nou maar in mijn richting,"
verzocht de politierechter, „u hebt voor
lopig alleen met mij te maken. En u
moet de volgorde niet omdraaien, want
u staat mij al genoeg te draaien. U
bent begonnen die dame geld te vra
gen, zogenaamd voor die noodzakelijke
reis naar uw kind .Wat was het
ook weer, een jongen of een meisje
„Ik gaan aleen met meissies uit, heren.
Maar juist toen ik ketèk kreeg, had ik
m'n portevulje thuis laten leggen. Van-
daro, dat ik die bedoelde oudere dame
beleefd vroeg om een voorschotje, dat
ik de volgende dag zou hebben terug
gebracht as die klabbak me niet bij'
m'n kladden had gepakt."
„Juist, dus u beweerde geld nodig te
hebben voor een kind in nood, met het
smoesje dat u dringend naar een zie
kenhuis was ontboden, maar in feite
had u het voornemen de avond gezel
lig door te brengen en die som is dus
verbrast in een of andere gtriptease-
tent, als ik het wel begrijp. Het geld
is nog steeds niet teruggegeven ook, al
hoewel u toen nog maar een paar maan
den op vrije voeten hebt rondgelopen.
Want dat was vóór uw arrestatie."
„Nee,, want ik dach nog ik zien die
dame toch op de terechtzitting. Dus
laat ik nou die extra reiskosten sparen
en haar dan die paar tientjes geven."
„Daar houd ik u dan aan, u verklaart
zich bereid nu, tijdens de zitting, dat
bedrag te vereffenen. Maar ik herinner
u eraan, dat het niet ging om een paar
tientjes, maar om driehonderdvijftig
gulden. Ik moet nog zien, dat u die aan
haar uitbetaalt, als ze zo wordt binnen
geroepen."
„Subiet, mijne heren" (hij wendde zich
weer tot alle omritten den)., „u bent
m'n getuigen." „En hoe zit het dan met
die andere som Dat was zo'n zeven
honderd gulden geloof ik
„Ja, hoor 's effen, toen was ik al in wat
verder gevorderde staat van ontnuchte
ring. Dat is me allemaal niet precies
bijgebleven. Dat zullen de heren ook wel
weten uit ervaring (Hij tolde weer
gebarend rond om z'n as). ,,U bedoelt,
dat u toen niet meer zo nuchter was.
U hebt toen aan getuige B. nog 'ns zo'n
zelfde verzinseltje opgedist en van hem
zeshonderdtachtig piek losgepraat met
de boodschap, dat u onverwachts naar
een ziekenhuis in Brussel moest wegens
een auto-ongeluk van uw vrouw en kin
deren en geen tijd had eerst naar huis
te goan om geld te halen, daar anders
de laatste trein vertrokken zou zijn.
Een héél aandoenlijk verhaal, dat door
deze tweede getuige geslikt werd, maar
u gaf die man een vals adres op en ver
dween met de poet. Niet naar de laatste
trein maar naar uw laatste geliefde,
naar ik aanneem. Want daarna bent u
ergens in de goot gevonden, zonder geld
en mèt uw geliefde of zonder die gelief
de „Nee, mijne heren" (een nieuwe
draai om iedereen het maar goed te
kunnen toebrommen), „zonder geliefde
rietuurlek, want die was er nou juist
met die poen vandoor. Die had ze me
ontfutseld vóór ik bij het station was."
„Nou ja, dat station kunt u er gerust
buitenlaten. U bent niet getrouwd en uw
vrouw en kinderen kon dus ook niets
overkomen zijn. U hoefde dus daarvoor
niet op reis. U bent bovendien niet in
de richting van een station gestapt,
maar wel rechtstreeks naar een minder
gunstig bekend staande kroeg. Daar
hebt u zelf aangepapt met bedoelde
vrouw en daarvan weet u noch naam,
noch adres
„Nou ja, hoe gaat dat, mijne heren (de
draaitol tolde weer), je maakt kennis,
noemt de namen, mompelt aangenaam
en je vergeet op slag zo'n naam weer.
Want je maakt kennis met meer pu
bliek op zo'n avond, mijne heren
„Jaja, over die publieke vrouwen zullen
we het nou niet hebben. U wist trou
wens heel goed in wat voor gezelschap
u verzeilde want u stelde zelf voor er
,een dolle boel' van te maken. Zo lui
den tenminste de getuigenverklaringen.
U gaf verscheidene rondjes, omdat u,
weer naar eigen zeggen, ,een meelevend
mens had ontmoet', die u staat gtelde
met de aanwezige meisjes ,iets te ver
sieren'. Maar het kwam er dus op neer,
dat u als een bezopen kat de deur uit-
tolde, dat u ergens op straat bent blij
ven liggen waar u bent opgenomen door
een patrouillewagen van de politie en
dat u na uw ontnuchteringsnachtje in
de cel tot de eontdekking kwam, dat die
680,spoorloos verdwenen waren.
Tenminste, u kon ze niet meer tevoor
schijn halen, toen de eigenaar er om
kwam." „Jaja, ik had beter eerst naar
Brussel kennen gaan. Had ie niet zo'n
trubbels gemaakt om dat leninkie.
't Kwam allemaal, omdat dat ongeluk
op 'n vergissing berustte. Ik hoefde dus
niet naar het ziekenhuis en daar was
ik nou zo blij om, mijne heren, dat ik
'n feessie ging bouwe." En tot de pu
blieke tribune „Wat zou u doen, als
u éérst hoorde van 'n verschrikkelijk
ongeluk en daarna, dat er niks gebeurd
was „Ach man, u bent niet eens
getrouwd. Hoe kunt u dan aankomen
met die smoesjes van een ongeluk met
vrouw en kinderen, en over blijdschap,
dat ze niet verongelukt zijn
„Ik kon toch aannemen, dat één van
m'n lieffies met d'r peuters in dat zie
kenhuis in Brussel lag."
„Dat hebt u niet aangenomen, want u
ging spoorslags zonder spoor naar de
kroeg, zonder zelfs ergens geinformeerd
te hebben naar ziekenhuizen in Brussel
naar de treinenloop, naar de naam van
uw nou ja, geliefden. U kunt zelfs
de naam niet noemen van iemand die
een dergelijke onheilsboodschap zou
hebben gebracht."
„Dat was een telefoontje uit Brussel.
Kreeg ik die avond. Uit een ziekenhuis.
Hoe heette dat ziekenhuis ook weer
(en tot de griffier) Noem 's effe gauw
een Brussels ziekenhuis, de naam is me
ontschoten."
„Dan zal ik u maar uit de droom hel
pen," gprak de politierechter en hij nam
een stapeltje brieven uit het dossier
„Hier zijn de verklaringen van alle zie
kenhuizen in heel België over opnamen
wegens auto-ongevallen van die datum
en van zeven dagen daarvoor. We heb
ben al die namen laten natrekken en
van al die patiënten is er niemand die
ooit van u gehoord had, laat staan con
necties met u gehad had. Zelfs niet met
een willekeurige Nederlander onder an
dere naam." „Nou, wat zei ik u Alle
reden die avond voor 'n feessie. 't Be
richt bleek een vergissing en bij mijn
telefonische navraag bleek er niks aan
de knikker." „D'r was wel wat aan de
knikker, want u nam onder valse voor
wendselen tooh die ƒ680,mee en die
is opgesoupeerd. Door wie dan ook.
Maar u hebt dat geld niet teruggege
ven. Dat betekent toch verduistering."
Het getuigenverhoor bevestigde de fei
ten. Toen draaide de bromtol helemaal
rond vanaf zijn plaats, omdat ie ook
nog de getuigen trachtte toe te spreken
maar de deurwaarder kwam het hem
beletten en dreigde hem de gang op
te sleuren, tollend en al.
„Ho, baas, ik mot ze nog betale. Ik zal
ze d'r geld teruggeven!" kreet de ver
dachte. En hij tastte in z'n binnenzak.
Daar kwam zowaar een groot cheque
boek uit. „Laat die cheques maar zit
ten, die zijn toch ongedekt, want u
staat heel ver onder de rode lijn bij uw
bank. Bij alle drie banken zelfs", wist
de officier en hij eiste wegens brutale
oplichting, meermalen gepleegd, en de
zien de mentaliteit van de verdachte,
een gevangenisstraf van vier maanden.
„Kennu d'r nou niet een boetetje van
make," zoemde de bromtol op z'n zoet
ste zangtoon. „Dat zullen we maar niet
doen," besligte de politierechter, "want
u zou op slag een aandoenlijk verhaal
opdissen en hier bij het publiek nog
durven aankloppen om 't even voor te
schieten bij de griffie: We houden 't op
vier maanden met aftrek van 't voor
arrest, dan gaat er nog anderhalve
maand af, dus dat is dan meegenomen.
Maar als ik u hier terugzie, zet ik u
'langer in de cel." Nog links en rechts
z'n nood zoemend, draaide de bromtol
de zaal uit, de gevangeniswagen in.
(Nadruk verboden) d'Argenty
Zoals alle gewoonten, verandert ook
het gebruik van het aardappeleten.
Voor de ',2e wereldoorlog vormde de
aardappel het hoofdvoedsel en het ver
bruik per hoofd lag ongeveer 170 kg.
a.ardappelen per persoon per jaar.
Thans, nu vlees, gevogelte, groenten
de soep voor en na, de aardappel naar
de kroon steken, bedraagt het eet-
gemiddelde 80 kg per persoon per jaar,
waarvan 15% wordt genuttigd in de
vorm van frites en chips en andere
veredelde vormen. Wel is de aardappel
nog steeds van de partij, al zijn de
hoeveelheden dan ook wat geringer.
Er is echter nog wat aan het ver-
andereh.
Voorheen toen de aardappel als hoofd
voedsel werd gebruikt was men over
het algemeen kritisch bij de aankoop
en wist men vaak de toen niet zo tal
rijke rassen met name van elkaar te
onderscheiden.
Daarna kwam een periode waarin
het wel leek dat de interesse voor de
smaak wat vervaagde.
Begonia Al enige tijd vertonen
zich op mijn bgonia's schimmels. Ik
heb ze afgesneden, maar als ze weer
uitlopen begint het opnieuw. In januari
kreeg ik 3 nieuwe maar ze vertonen
hetzelfde beeld. Men gaf mij de raad
te spuiten met sop waarin wat spiritus
maar dat helpt niet.
Deze schimmal wordt vaak veroor
zaakt door teveel vocht. U kunt de
schimmel bestrijden met een oplossing
van 1 gram kopercarbonaat per liter
water. Hiermede bespuiten. Ook kunt u
stuiven me stuifzwavel, maar dan moet
de temperatuur minstens 20 25 gr. C.
zijn. Na 10 dagen bestuiving of bespui
ting herhalen. Zonodig nog eens tot alle
schimmel verdwenen is. Houdt de plan
ten nu aan de droge kant en niet meer
bijmesten. Wel in het volle licht.
Hunterkleding. Kunt u mij adres
sen geven waar Hunter damesconfectie
verkrijgbaar is?
Voor opgave van winkeliers in uw
omgeving, waar deze kleding verkocht
wordt, kunt u zich wenden tot de fa
briek die gevestigd is te Waalwijk, Burg.
v. d. Klokkenlaan 63.
Tornado skelters en fietsen.
Kunt u mij helpen aan het adres van
de fabriek van Tornado fietsen en skel
ters Mijn zoontje zou graag in de
vakantie deze fabriek eens willen be
zichtigen. De skelters worden o.a. ver
huurd door de heer L. Wisge, eigenaar
van de Camping ,Zon en Zee', Yerseke.
Antwoord Bij navraag is ons geble
ken dat de heer Wisse, zelf importeur
van deze skelters en fietsen is. Hij heeft
zich bereid verklaard zelf de door u
gewenste informatie aan u te verstrek
ken. Ons wilde hij het adres van de
fabriek niet geven. Zijn telefoonnummer
is 01131-1860.
Spinnetjes In mijn pindaplantjes
bloeien reeds mooie gele bloempjes,
maar er zitten kleine spinnetjes in,
waardoor de planten op den duur ver
welken. Wat kan ik hieraan doen
Antwoord Deze spinnetjes kimt u
bestrijden door te spuiten met Basudine,
deryl, Aglukon, Etisol of Poliflor-ins.
U moet dit in 10 tot 14 dagen nog eens
herhalen, vermoedelijk bent u dan van
uw probleem verlost.
Ruimtevaart Tijdens de Apollo-
maanvluchten hebben wij op de televi
sie vaak beelden van de aarde gezien.
Deze opnamen werden dan gemaakt
vanuit de ruimtecabine. Ongeacht de
verschillende afstanden waarvan de fo
to's werden gemaakt, wat steeds het
werelddeel Amerika naar de cabine ge
richt. Aangezien de aarde in 24 uur om
haar asdraait, moeten de continenten
Azië en Australië toch ook wel eens
naar het ruimteschip gericht zijn ge
weest Of zit dit i.v.m. het draaien
van maan om aarde
Antwoord U hebt gelijk, dat u bij
de televisie-uitzendingen van de Apollo-
vluchten steeds beelden te zien kreeg
van het westelijk halfrond. Van de afd.
Ruimteonderzoek van het Sterrekundig
Instituut der Rijksuniversiteit, Utrecht,
vernamen wij, dat dit verband hield met
de DIREKTE uitzending ervan. Het is
n.l. slechtg mogelijk om beelden op te
vangen in Amerika als deze zijde van
het aardoppervlak naar de plaats waar
de Apollo zich bevindt, toegekeerd is.
Het zou wel mogelijk zijn, met behulp
van schakelstations, ook beelden van
andere delen van het aardoppervlak di-
rekt uit te zenden. In Spanje is n.l. zo'n
schakelstation, maar daarvan heeft men
toen geen gebruik gemaakt. Wel zijn
er dus opnamen van andere werelddelen
maar deze zijn niet direct opgevangen
en weer uitgezonden.
Abortus Kunt u mij zeggen hoeveel
abortussen er in een stad als New York
zijn gepleegd gedurende de eerste negen
maanden na de legalisatie Hoe staat
het met de overlijdensgevallen
Antwoord In de eerste 9 maanden
na de legalisatie (1 juli 1971) werden
er in New York ca. 100.000 abortussen
gepleegd (helaas kan dit niet exact wor
den opgegeven, daar er geen meldings
plicht is). Inmiddels is dit aantal reeds
gestegen tot gem. 15.000 per maand en
het stijgt nog steeds. Ongeveer 56% van
de behandelde vrouwen was tussen de
20 - 30 jaar oud, 20% onder de 20 en
20% boven de 30. Naar schatting de
helft was getrouwd. Van deze 100000
in New York verrichte abortussen zijn
er officieel 8 (officieus 14) gevallen met
dodelijke afloop gemeld. In Hongarije
was dit 31 op de ca. 1.500.000 in En
geland 17 op de eerste 100.000.
door
GERRIT FRANSEN
32)
,,,En u vermoedt het ook niet Mij
dunkt, als we bewijzen hadden, zouden
we de man toch kunnen dwingen mee
te betalen aan de opvoeding van Greet-
je." Nomaals 'n schouderophalen. "Ver
moeden wat koop je voor vermoe
dens Griet was negentien, toen ze in
verwachting raakte. In die tijd ging ze
vaak uit met jongens. Wie kan dan
uitmaken hij is de vader
Toch zegt Evert bij zijn vertrek Ik
reken ondanks allés op uw medewer
king, meneer Pinnegerm u bent toe
ziend voogd en als het noodzakelijk
mocht blijken), zal ik een beroep doen
op uw medewerking. En de wet ver
plicht u tot medewerking. Gaat u dat
maar eens informeren."
Nog diezelfde middag fietst hij naar de
boerderij van Alfers. Het loopt weer te
gen meikerstijd. Ergens op het land
heeft hij Griet zien lopen met emmers,
samen met een knecht. Bij het inrijhek
zet hij zijn fiets op slot en de boerderij
negerend, loopt hij door de weiden naar
de plek waar de koeien bijeengedreven
zijn. Het is mei en de koeien zijn waar
schijnlijk nog maar enkele dagen van de
stal.
Als hij de plek genaderd is, waar een
vijftiental koeien staan, zien twee paar
mensenogen hem aan. Nieuwsgierig en
ook een tikkeltje verstoord. Het gebeurt
blijkbaar nooit, dat dit domein door een
vreemdeling wordt betreden.
Evert groet vriendelijk en zegt tot de
vrouw „U kent me natuurlijk, niet
waar Ik ben de meester van Gr eet je.
Ze zal u wel eens over me verteld heb
ben. Ik wil eens met u praten over de
toekomst van uw dochtertje. Ze kan
uitstekend leren en daarom willen we
proberen of we een weg kunnen vinden,
zodat ze zich verder kan bekwamen. Als
het u mogelijk is, komt u dan vanavond
eens naar mijn huis. Kunnen we het
eens rustig bepraten. Ik woon in de
Luythovenstraat nummer zeventien. Het
is net om de hoek."
De vrouw krijgt een rode kleur, ter
wijl ze ononderbroken aan de spenen
blijft trekken. „Ik eh ik weet niet
of
„U bent haar moeder nietwaar Dan
bent u verantwoordelijk voor haar toe
komst. Vergeet u dat niet. Ik ben van
middag bij uw neef geweest, in Dissel-
berg, en heb het met hem al besproken.
Voorzover ik het heb begrepen, voegt
de man er voorzichtig aan toe, heeft
hij geen bezwaren. Komt u dus vana
vond een uurtje, dan kunnen we het
samen rustig bepraten. M'n vrouw zorgt
wel voor eeen kopje koffie."
Zonder verder haar antwoord af te
wachten, groet hij en draait zich weer
om. Als hij bij de oprijlaan zijn fiets
slot opent, ziet hij op het erf de oude
boerin staan, met de handen in de zij.
Hij groet ook haar, maar krijgt geen
wedergroet. Als hij al meters ver weg
i4 en nog eens omkijkt, fciet hij de
vrouw nog steeds op het erf staan.
Die avond wacht hij tevergeefs op Griet
Alfers. Om tien uur weet hij ze komt
niet. Die oude heks zal het haar wel
verboden hebben."
HOOFDSTUK 14
In een kwaad daglicht
Evert Veswijk is niet het type, dat
zich na de eerste teleurstelling laat ont
moedigen. Integendeel. In bepaalde ge
vallen is hij zo vasthoudend als een ter
rier. Hij heeft er met Dinie over ge
sproken. Soms heeft ze originele idee
ën en half en half verwacht hij, dat ze
hem een tip zal kunnen geven, waar
door hij een mogelijkheid zal zien om
zijn plan Greetje te laten doorleren, zal
kunnen uitvoeren. Maar Dinie is in ver
wachting en leeft al geheel naar de dag
van de geboorte van haar eersteling toe.
Aan haar heeft hij in deze tijd dus niet
veel.
Hij denkt er nog eens een week over
na. Dan rijdt hij op een zonnige mei
middag na schooltijd naar de oude pas
torie naast de kerk. En heeft daarin 'n
gesprek met dominee Galhuizen. Binnen
een kwartier weet hij aan deze man
heb ik al evenmin wat. Nadat Evert
uitgesproken was, gaf de dominee zijn
repliek. "Een kind, zo diep in zonden
ontvangen en geboren, kan in dit leven
beter op een bescheiden plaatsje blijven.
In dit geval de boerderij. Het geeft, geen
pas dat men en kind, dat niet eens de
naam van haar vader kan dragen, naar
voren schuift om op te leiden voor een
of andere positie in het maatschappe-
lijk leven. Ondanks de talenten, die de
goede God haar blijkbaar meegeeft op
haar levensweg; Ze is 'n boerendochter
„Waarschijnlijk slechts voor vijftig pro
cent" interumpeert Evert wat onbeleefd.
De dominee is even van zijn stuk ge
bracht. „Hoezo Weet u dan wie de
vader is „Nee," pareert Evert droog.
„U soms
„Nee natuurlijk niet, stottert de
oude man. „En zelfs als ik het wist,
zou ik er met geen woord over spre
ken. Dat verbiedt mijn ambtggeheim."
Evert is gebelgd. „Ik bemerk wel, dat
ik uw medewerking niet zal krijgen,
dominee, en dat stélt mij geweldig te
leur. En wat u zei over in zonden ont
vangen en geboren dat zijn we al
lemaal, u en ik. En rat maakt voor God
niets uit. Greetje heeft het zegel van
de Heilige Doop op haar voorhoofd, do
minee, en dat betekent, dat ze voor
God volkomen gelijk is. Want de doop
verzegelt de afwassing der zonden door
Jezus Christus. Zo staat het in ons
doopformulier. Greetje is evenzeer een
kind van onze kerk als alle anderen.
Juist omdat Greetje een onecht kind is,
zullen we meer aandacht aan haar moe
ten besteden en moeten helpen en steu
nen op haar levensweg, die toch al meer
moeilijkheden zal geven.
