Sj
ome
aar
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZUID-BEVELAND
Meester Veswijk zet door
37STE JAARGANG
No. 52
4 JUNI 1971
de scheldebode
REDACTEUR ADMINISTRATEUR
J. M. C. VAN DER PEYL - KRUININGEN
MARKT 19 TELEFOON (01130) 1381 GIRO 2 84 25
Abonnementsprijs bij vooruitbetaling f 2,15 per kwartaal
Franco per post f 4,40 per halfjaar
Advertentieprijs 1-25 mm f 4,50, verder 18 cent per mm
Excl. 4 B.T.W.
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
In te zenden vóór woensdag 12 uur
Verschijnt des vrijdags
UITGAVE
DRUKKERIJ F. VAN DER PEYL - KRUININGEN N.V.
Druipsteengrotten, wonderlijke
bouwsels van de natuur.
Wie tijdens een vakantiereis in het
buitenland de kans krijgt een van de ge
renommeerde druipsteengrotten te be
zoeken, mag deze gelegenheid beslist
niet voorbij laten gaan. De bezoeker zal
er zeker geen spijt van hebben, want
een rondgang door een van die geheim
zinnige grotten betekent een unieke be
levenis.
We komen daar in een geheel andere
wereld, ja, je zou zeggen de wereld van
het sprookje, want bodem, wanden en
zoldering van de grote weerkaatsen on
gelooflijk grillig in het kunstlicht. De
schaduwen zijn diep, hetgeen tot my
sterieuze effekten aanleiding geeft, ter
wijl in het licht der lampen de druip
steenpegels schitteren in véle kleuren.
Zo wandelend zou men zich niet ver
wonderen, wanneer er ploselingg kabou
ters elfjes, ja, draken en wat al niet
voor legendarische wezens, tevoorschijn
zouden komen. Het bezoek aan zo'n
druipsteengrot is een belevenis.
Het is volkomen begrijpelijk, dat der-
geiijKt grotten in vroeger tijden een
diepe indruk maakten op" aS" ut/vO1,1?'11#
van de streek, die minder reëel en meer
bijgelovig dan de moderne mens was.
Het behoeft echt geen verwondering te
wekken, dat er rond dergelijke grotten
en bergholen de nodige sprookjes en
legenden zijn ontstaan, waarin feeën,
bergkoningen, reuzen, rovers en mon
sters een belangrijke rol speelden.
Hoe ontstaan ze?
De moderne wetenschap heeft al deze
grotten onderzocht en heeft het gehele
grillige aanzien op logische wijze kun
nen verklaren.
Druipsteengrotten ontstaan alleen in
kalksteen. Zij zijn daarom ook niet over
al te vinden, want er moet aan bepaal
de voorwaarden worden voldaan, wil 'n
dergelijk schouwentoneel kunnen ont
staan.
Ten eerste is het noodzakelijk, dat er
zich boven een grot, de holte in de
grond, een dikke laag kalksteen bevindt.
Het regen- of sneeuwwater kan dan
door de kleine en nauwe spleetjes in de
kalk zakken en zo komen tot het pla
fond van de grot. Tijdens dat zakken
lost het microscopisch kleine deeltjes
kalk op en die worden met het water
meegevoerd. Ligt er nog een flinke laag
humus boven de laag kalk, dan is dat
nog beter, want het water neemt zak
kend door de humuslaag koolzuur op en
koolzuurhoudend water kan veel meer
kalk oplossen dan normaal.
Stalactieten en stalagmieten.
Is het water met de opgeloste kalk
tot het plafond van de grot doorgedron
gen, dan kan het daar de kalk weer af
zetten op het gesteente. Het best gaat
dit wanneer de grot wijd en er een goe
de luchtcirculatie is, waardoor het wa
ter spoedig verdampt. Elke waterdrup
pel zet dan een klein ringetje kalk op
het gesteente af. Na vele duizenden ja
ren vormen er zich op die manier afhan
gende kalkpegels, de stalactieten, waar
steeds weer druppels aanhangen.
Ook komt het voor dat een druppel
kalkwater niet aan de afhangende pe
gel blijft hangen, maar tenslotte van de
punt naar beneden valt en op de grond
verdampt en daar zijn kalkringètje af
zet. Na vele duizenden jaren ontstaan
op die manier op de bodem van grot
staande kalkpegels, de _^alagmieten,
want het éric TxTL^tljeïfcalk komt op het
andere.
Kleur en muziek.
De afhangende, zowel als de staande
kalkzuiltjes hebben de meest grillige
vormen en dikwijls ook nog schitteren
de kleuren van wit, geel, bruin, rood en
aille tussentinten, veroorzaakt door di
verse mineralen, die in de oplossing te
recht kwamen. Soms raken de hangen
de en staande pegels elkaar en ontstaat
er één zuil, die in zijn grillige vorm met
andere zuilen als het ware het gewelf
torst. Het is begrijpelijk, dat op deze ma
nier de meest bizarre en sprookjesach
tige interieurs in de grotten kunnen ont
staan. Er bestaat zelfs een grot, waar
als het ware orgelfront van staande en
hangende pijpen oprijst uit het water
van een ondergronds meer en zacht rui
sende echte orgeltonen de bezoeker be
vangen in een sfeer van onweerstaan
bare wijding. Zij die dergelijke druip
steengrotten wel eens bezocht hebben
zullen het er over eens zijn dat het een
van de mooiste scheppingen van de na
tuur is. (Nadruk verboden)
aan te dragen om op indirekt niveau
ook de hoogste heffingen te brengen. In
die sfeer mondt men uit in een kollek-
tieve bereidheid om zich aan de opsta
pelend lasten te onttrekken. Vandaar
diie afwenteling bij alle groeperingen.
De demissionaire staatsseretaris van
financiën, dr. Grapperhaus, heeft zich
nog eens geuit over de bijna onafwend
bare toenemende belastingdruk in de
komende jaren. Die toeneming zal zo
wel merkbaar zijn bij de indirekte als
bij de direkte belastingen. Als oorzaak
van die noodzaak ziet hij de aandrang
naar meer kollektieve voorzieningen
zoals onderwijs, de infrastruktuur, de
woningbouw enz. enz. Voorts zal de ver
dere harminisatie van de belastingen in
de E.E.G. vooral offers eisen van Ne
derland in de tarieven van de accijnzen.
De heer Grapperhaus is van mening
dat een deel van de kollektieve voorzie
ningen zou moeten worden betaald door
degenen die er gebruik van maken. Zo
zouden maatregelen tegen vervuiling be
taald kunnen worden door de veroor
zakende bedrijven. Goede parkeermoge-
lijk heden zouden betaald kunnen wor
den door een heffing op parkeren langs
de openbare weg. Er zijn meer voor
beelden te vinden. Deze heffingen zou
den wel tot prijsverhogingen leiden,
want iedereen probeert hogere lasten af
te wentelen op naderen. Alleen een kol
lektieve bereidheid zou ons in staat
moeten stellen deze problmatiek op te
lossen.
Wij. zijn het van harte met de heer
Grapperhaus eens. Aan de bereidheid
zou dan die van de overheid moeten wor
den toegevoegd om overal daar kollek
tieve uitgaven te vermijden, waar zij
overbodig zijn of aanleiding geven tot
lekken. Zo zou er een eind moeten wor
den gemaakt aan uitkeringen van bij
stand aan hen, die deze wet misbruiken.
Moet het onderwijs in die mate door de
overheid worden betaald als thans het
geval is? Voorts heeft de bewindsman
vergeten dat ons al enkele jaren verla
ging van direkte belastingen is toege
zegd als compensatie voor de stijgende
indirekte belastingen in E.E.G.-verband.
Nadat wij in Europees verband al kop
lopers zijn in de sfeer van de direkte
belastingen begint men nu argumenten
KRANTENSTRUKTUUR
Het is geen geheim dat de financiële
positie van een aantal" landelijke dagbla
den niet benijdenswaardig is. De drei
gende ondergang van „De Tijd" heeft
dit probleem opnieuw in het centrum
van de belangsgtelling geplaatst. Van
journalistieke zijde wordt nu gesteld dat
een voldoende pluriforme voorlichting
van ons volk ernstig in gevaar komt.
Daarmee wordt, zo zegt men, de demo
cratie geschaad en daarom moet er
subsidiie aan dagbladen worden gegeven.
Een subsidie van tenminst 50 miljoen
per jaar zou nodig zijn om ons volk te
redden van de ondergang van de dag
bladcultuur.
De feiten liggen volkomen in het eco
nomisch vlak. Ook binnen de markt van
nieuws- en voorlichting voltrekt zich
een flinke struktuurwijzi.ging. De grote
en kleine krantenhp£rijVen moeten ook
de markt volgeft. Deze verplaatst zich
voor de^ hQ*3£dzaken naar radio en voor
al ttfevisie. Voor streeknieuws en plaat
selijke berichtgeving hebben provinciale
en plaatselijke dag- en nieuwsbladen in
de loop der jaren een apparaat opge
bouwd dat zich in de gunst van de con
sument mag verheugen. Daarmee wordt
een dagblad deels overbodig en krimpt
derhalve de belangstelling daarvoor in.
Dat gaat slachtoffers vragen zoals dat
overal in het bedrijfsleven gebeurt. Er
is daarom geen reden om de dagbladen
te subsidiëren en de kleinere nieuws- en
voorlichtingsmedia de eigen boontjes te
laten doppen.
Er isi imogelijk wel reden om een
struktuuronderzoek te subsidiëren om te
zien hoe de toekomstige markt voor het
kranten bedrijf te peilen. Daarvan pro-
fitert dan het bdrijfsleven en de consu
ment. Voor het overige zullen de kran-
tenbedrijven zich aan de markt van he
den moeten aanpassen. Van middenstan
ders, boeren, banken en fabrieken wordt
hetzelfde gevraagd. Jammer voor die
verkeerd geïnvesteerde kapitalen, maar
dat constateren we op vele andere ge
bieden eveneens.
GREN SHEFFINGEN
Bij de revaluatie-perikelen blijken die
op korte termijn in de landbouw het
meest ernstig te zijn. De invoer van
land- en tuinbouwprodukten uit landen
met laag gewaardeerde valuta wordt in
West-Duitsland en Nederland goedko
per. Dit zal de Duitse en Nederlandse
boeren zó schaden dat zij een systeem
van heffingen en subsidies aan de gren
zen hebben ontworpen voor zover de
koersen van de munten meer dan 2V2%
gaan afwijken van de officiële koers.
Met name Westduitse boeren zullen van
dit systeem profiteren.
Wij hebben begrip voor de problemen
van onze agrarische bevolking, die het
toch al zwaar te verduren heeft. Wij
zien in dat een plotselinge waarde-ver-
andering van de munt in de overgangs
periode tot bijzondere maatregelen
noopt. De eerste vraag die echter bij ie
der moer 'op'könien is of Jiet_. overige
"economische leven met "evenzeer, zeer
zeker ten dele, met dezelfde aanpassing
kampt. Vervolgens is het duidelijk dat
er opnieuwe slagbomen worden neerge
laten tussen de Europese landen, die
andere volken zal aanmoedigen aan hun
grenzen hetzelfde te doen. Men verwijt
de Ver. Staten de protektie, die men
zelf binnen haalt. Om het stemmenvoer
in de bak van de Bondsregering in een
te laten, aarzelt men niet om met name
de monetaire unie in Europa weer ge
heel op losse schroeven te zetten. En
steeds zijn het de grote Europese lan
den die de kleine naties voor een vol
dongen feit stellen.
Helaas heeft men niet de moed kun
nen opbrengen de voortgang naar Eu
ropese eenheid voorrang te geven boven
nationaal belang. Daarmee is het ver
keerde uitgangspunt in de Europa-poli
tiek blootgelegd. Nederland moet veel
sterker nog de gedachte uitdragen dat
de belanghebbende landen zelf de gevol
gen van de inter-Europese verschuivin
gen moeten opvangen. Die gevolgen
moet men niet afwentelen via grenshef-
fingen. Bij zijn heengaan kan men mini
ster Luns nog een extra dankbare groet
meegeven: hij heeft in internationale za
ken bepaald niet alleen op de Europese
eenheidskaart gewed. Gelukkig maar!
(Nadruk verboden)
ALLE VRAGEN VOOR DEZE RUBRIEK UITSLUITEND TE ZENDEN AAN:
REDACTIE „MET RAAD EN DAAD", MARKT 19, KRUININGEN
met bijsluiting van een postzegel van 25 cent voor doorzending van uw brief
Wtf willen u met deze adviezen zo goed mogelyk van dienst zyn en geven
zo mogelyk advies op elke vraag. Wij kunnen echter geen aansprakelijkheid
aanvaarden voor elders verkregen inlichtingen of gegevens RED.
Roestvlekken. Kunt u mij ook zeg
gen hoe ik roestvlekken uit een Astra-
lon vest kan krijgen?
U zult er waarschijnlijk het beste
baat bij hebben deze vlekken te behan
delen met een verdunde oplossing zu
ringzout, welk u bij elke goede drogist
kimt verkrijgen. Dit middel wordt ver
kocht in kleine ronde doosjes voorzien
van een gebruiksaanwijzing.
Hemelvaartsdag. Kunt u mij ook
zeggen op welke datum Hemelvaartsdag
het jaar 1943 viel?
In 1943 viel Hemelvaartsdag op don
derdag 3 juni.
Perzikboompje. De bladeren van
mijn perzikboompje krullen om en er
komen aan de achterkant allemaal rode
bolletjes op, wat mankeert het en wat
is eraan te doen.
Dit perzikboompje is aangetast door
de „krulziekte" (Taphrina deformam).
Deze ziekte treedt al vroeg in het voor
jaar op, vooral als het koud weer is, in
de zomer verdwijnt ze echter vanzelf,
doch de bomen hebben er dan sterk on
der geleden, de groei is dan achteruit
gegaan en van de vruchten komt weinig
terecht. Bestrijding: Zodra de knoppen
in het voorjaar beginnen te schuiven,
dus langzamerhand opengaan, moet u
gaan bespuiten met 8 ltr. Laliformische
pap per 92 liter water of met 175 gr.
ziram per 100 liter water. Deze bestrij
dingsmiddelen kunt u verkrijgen in een
goede zaak van bestrijdingsmiddelen.
Nog beter kunt u een loonsproeier vra
gen dit voor u te doen. Nu is het al te
laat, dus voor volgend voorjaar.
Zwemmen. Kunt u mij zeggen wie
in 1969. het Engelse Kanaal heeft over
gezwommen, van Engeland naar Frank
rijk visa versa? En wat zijn de records
op dit moment? Wanneer heeft Judith
de Nijs dit gedaan, hoe lang heeft ze er
over gedaan en was dit een record?
PL K?n: Ned" Zwemb°nd kon ons
slechts helpen aan de door Ai 'gewenste
gegevens over Judith de Nijs (thans me
vrouw^ van Berkel). Z;4j stak in 1969 het
0yfr-- De start en finish waren
resp. te^e&pe Griz Nez en Dover. De
_tgd w-as 12 uur en 15 minuten, hetgeen
een Nederlands record betekende. Voor
de overige vragen zullen wij informeren
bij de organisatie van de Kanaalrace.
Daar dit wel enige tijd zal vergen, ho
pen wij u die antwoorden bij een latere
gelegenheid te verstrekken.
Wormpjes. In de aarde van som
mige potplanten tref ik kleine witte dui
zendpootachtige wormpjes aan, zijn ze
schadelijk en wat is er aan te doen?
Wij menen dat we hier te maken heb
ben met de wortelduizendpoot (scutige-
rella immaculata), kleine, vlugge, witte
duizendpoten die aan de wortels vreten
en zodoende de groei belemmeren. Be
strijding: de wortelkluiten ca. 24 uur in
vrij warm water dompelen. Door iets
keukenzout er aan toe te voegen, zal de
dodende werking nog beter zijn. De pot
grond bestuiven met lindaan-stuif 7%.
De kluit begieten met ml. parathion.
25% per 10 1. water. Per plant ca.
literoplossing. Opmerking: Bestuift u de
grond, vooral dan de lucht niet ademen,
daar parathion zéér giftig is. Deze mid
delen zijn bij een loonsproeier of een
goede zaak in bestrijdingsmiddelen ver
krijgbaar.
Adres. Kunt u mij helpen aan de
adressen van Vasovic (Ajax) en Epi
Drost (F.C. Twente)
De door u gevraagde voetballer-adres
sen zijn: Vasovic via Ajax-secretaris, de
heer J. H. Westrik, Kastelenstraat 21
te Amsterdam, Epi Drost, Mirastraat 5
te Enschede.
Staanplaats. Wat is de prijs per
jaar voor de staanplaats van een cara
van op een camping?
De seizoenprijs voor de staanplaats
van een caravan of tent is over het he
le land verschillend, het is n.l. mede
afhankelijk van de omgeving van de
camping. Doch voor een caravan op een
mooie omgeving kunt u wel rekenen op
ca. 700,per jaar.
Ruimtevaart. In welk jaar ver
richtte Joeri Gagarin de eerste Russi
sche ruimtevlucht Is hg overleden aan
een ziekte of aan een ongeluk bij een
onfortuinlijke ruimtevlucht en wanneer?
De eerste Russische ruimtevlucht
vond plaats op 12 april 1961. De daar
door bekend geworden ruimtevaarder
Gagarin is op 27 maart 19-68 overleden
tengevolge van een ongeluk met een
gewoon vliegtuig.
Snelheden vliegtuigen. Gaarne wil
den wij weten wat de snelheid van een
verkeersvliegtuig is bij het opstijgen en
landen.
Daar de vliegtuigen gebonden zijn aan
de lengte van de landinggs (start) baan
zijn de start- en landingsnelheden voor
alle vliegtuigen vrijwel gelijk, n.l. ca.
250 km per uur.
door
GERRIT FRANSEN
25)
Van Bragen heeft het feit, dat Evert
zes kinderen in klas vier laat doubleren
zonder meer geaccepteerd. Toen Evert
het hem een paar dagen voor de uitde
ling der rapporten had verteld, haalde
het hoofd zijn schouders op. Evert, ik
heb je al eens verteld, dat dit helemaal
een kwestie is van de onderwijzer of
onderwijzeres. Daarvoor draag jij de
verantwoording. Hoewel ik wel zo mo
dem ben, dat ik doubleren slechts in
zeer bizondere gevallen toepas, laat ik
de leerkrachten in dit opzicht volkomen
vrij. Jij en Steenbeek en Hanekam en
de dames Vinker en Tommessen hebben
een heel jaar je kinderen. Niemand kan
beter over hun vorderingen, hun al of
niet willen, hun intelligentiepeil en wat
dies meer zij oordelen dan ik. Als jij
nodig acht, dat je zes kinderen in vier
achterlaat, is dat jouw goed recht en
als de ouders of het schoolbestuur op
welke manier dan ook daartegen prote
steren, zul jij jezelf moeten verantwoor
den."
Hanekam had zijn twee en dertig kin
deren laten overgaan naar de hoogste
klas, zodat Evert met zijn overgebleven
vijf en dertig in een leeg lokaal kwam.
Steenbeek had er één laten zitten en
van juffrouw Tommessen kreeg Hane
kam er acht en dertig bij. Zelf ging
Steenbeek met zes en dertig kinderen
naar vier, waar er zes overgebleven
waren, zodat hij de grootste klas had.
Maar de altijd onverstoorbare Bert
Steenbeek vond dit geen bezwaar. „Zo
lang het er nog geen vijftig zijn
De eerste dagen na de vakantie lette
Evert tijdens de speelkwartiertjes wat
meer op Greetje Alfers. Zoals altijd
stond het meisje aan de kant en nam
geen deel aan de spelletjes. Als hun
blikken elkander ontmoetten, schrok het
kind en gedachtig aan eerder gegeven
advies, ging het dan maar een eindje
lopen. Evert kreeg met het kind te doen.
Af en toe gaf hij haar in de klas een
pluimpje of een knipoogje en omdat het
kind een mooie hand van schrijven had,
haalde hij haar wel eens voor de klas
en liiet het meisje wat op het bord
schrijven.
Het isoleren van Greetje Alfers ge
durende de vrije kwartiertjes begon hem
op zijn zenuwen te werken. Op een mor
gen, enkele weken na de vakantie, liet
hij vier meisjes even blijven en vroeg
kort en bondig: „Waarom laten jullie
Greetje Alfers nooit meespelen?"
Er kwam geen antwoord op deze
vraag. Evert keek het viertal een voor
een aan en liet zijn blik tenslotte rusten
op het gezicht van de blonde Doortje,
de slagersdochter. Een flink uit de klui
ten gewassen elfjarige. „Hoe zou jij het
vinden, Doortje, als men jou links liet
liggen en helemaal niet met je bemoei
de?"
„Nou, rot natuurlijk."
Evert ging maar niet in op deze ter
minologie. „Kom, zijn jullie eens lief
voor haar en vraag of ze met jullie
meedoet? Ja? Ik weet zeker, dat ze het
erg fijn zal vinden."
Vijf minuten later loopt Evert ook op
het speelplein en ziet, dat Greetje in de
kring van het viertal is betrokken en
vrolijk meedoet. Met een hoogrode kleur
van inspanning op haar gezicht.
Het gaat de rest van de week goed.
Het is najaar en dan sparen en ruilen
de kinderen poëzieplaatjes. Greetje heeft
er ook. Het clubje is in het speelkwar
tier druk aan het bekijken en ruilen.
Maar de maandag daarop staat Greetje
weer alleen bij de schoolmuur. Het vier
tal speelt weer samen. Evert heeft even
gelegenheid om Doortje terzijde te ne
men. „Wat nu, Doortje, ruzie gehad met
Greetje?"
„Nee, meester, o nee!"
„Wil ze niet meer meedoen?"
Een kleur en geen antwoord. En dan
begrijpt Evert het wel. „Ga maar weer
spelen, meisje," zegt hij zacht, haar
even over het blonde haar strijkend.
Na schooltijd fietst hij naar slager
Pelsma. De man staat in en hagelwitte
jas achter het hakblok. Een glimlach
komt over zijn gezicht, als hij de nieu
we meester, zoals Evert nog altijd in
het dorp wordt genoemd, ziet binnenko
men. „Middag, meester, nog mooi weer
voor de tijd van het jaar, niet?"
„Dat is het meneer Pelsma. Hebt u
een ogenblikje of hebt u het druk?"
De slager schudt zijn hoofd. „Druk?
Welnee, 's Maandgs is de meeste men
sen het vlees nog te vers, dus dan is
het m'n stilste dag. Kom maar mee
naar achteren. De vrouw heeft wel een
kopje thee."
Maar halverwege de verbindingsdeur
blijft hij staan en kijkt de onderwijzer
met gefronste wenkbrouwen aan. „Toch
geen moeilijkheden met onze Doortje?"
Evert schudt lachend het hoofd.
„Geen sprake van. Ik wilde wel, dat al
le kinderen zo waren als uw dochterje,
dan had ik de voorbeeldigste klas van
heel Dalewoud."
De slager is gevoelig voor deze lof.
Schouderkloppend gaat hij achter de on
derwijzer aan naar binnen, waar een
corpulente vrouw bij het raam zit te
lezen.
„De nieuwe meester," zegt ze, op
staande, „wel, wel, toch geen klachten
over Doortje, hoop ik?"
Ze drukken elkander de hand. Op
nieuw betuigt Evert, dat ze een voor
beeldige leerling is. Er wordt thee ge
schonken en Evert moet een grote si
gaar accepteren. Dinie zou zeggen: val
niet voorover. Maar alia, je kunt niet
weigeren.
En dan vertelt Evert. Van de kleine
Greetje Alfers, die door de andere kin
deren helemaal genegeerd wordt. Dat
hij op de hoogte is van de familietoe
stand in het gezin. En dat hij ook een
poging heeft gewaagd om met mede
werking onder andere van Doortje het
meisje in hun kring te betrekken. Dat
het enkele dagen goed is gegaan, maar
dat hij ontdekt heeft, dat Greetje deze
morgen opnieuw geïsoleerd werd door
het viertal.
(Wordt vervolgd)
