10-20 pet korting
„EL SHALOM"
Boekenopruiming
OPRUIMINGSTIJ])
A ARDGASEEIDING NAAR „ZUID"
IS ER ..BAR" AAN TOE
NIEUW STADSPARK IN MIDDELBURG
HET SUHELDEBODEKRINGETJE
IN WELK JAAR LEEFT U?
gashaarden
Te kust en te
keur
Toekomst
DainoeleszM aard
GEDURENDE DE
Toch al te har
GOD SLOOT DE
ARK
Wat zal het
worden
Eind goed al goed
gasfornuizen
warmtecentrum
Kalenderw ijziging
Zuurpruimers
DE
RUITER
Comj
Napoleon
ïromis
de scheldebode
22e Jaargang no. 2
Woensdag 13 januari 1971
Uitgeefster:
VAN DER HOEVEN ZONEN C V.
Spuiplein 94. Vlissingen, tel. 01184-6830
lid van de Ned. Huis-aan-Huisbladpers.
Totale oplaag: 32.000 exemplaren
Vlissingen, Oosi- en Wes.-Sonbnrg. Koud-»*.. B,gg.kerke, Me,isk„k.. Zon,.,end. Wes^elie. Aag,ek.rke. Do.bnrg, Oos.bap.ile, GW. Se,ooske,k«. Vronwenpoider Gaping.
Veere, St. Laurens, Kleverskerke, Arnemuiden. Nieuw- en St. Joosland, Rittnem en Breskens.
Sint Jorisdoelen dienen nu sociale doelen
Aan de Middelburgse Balans Is enkele maanden geleden een gebouw
gereed gekomen, waarvan bijna niemand vroeger had durven geloven
dat het ooit nog deel van het Middelburgse stadsbeeld zou gaan
uitmaken: de Sint Jorisdoelen. Het is een prachtig staaltje van restau
ratiewerk. Van de oude Sint Jorisdoelen, oorspronkelijk voltooid in 1582
was praktisch geen steen meer te vinden, toen onder verantwoordelijk
heid van de rijksgebouwendienst, ruim twee jaar geleden met de restau
ratie werd begonnen.
Het gebouw van de Sint Jorisdoe
len staat daar nu Weer, met zijn
Vlaamse topgevel, als een pronkju
weel, gevat in een bakstenen om
lijsting. Het oorspronkelijke gebouw
is namelijk uitgebreid met twee zij
vleugels in een moderner trant ont
worpen. Vier diensten, die allemaal
minister Roolvink als hoogste baas
hebben, zijn in de nieuwe Sint Jo
risdoelen ondergebracht. Op maan
dag 25 januari zal de rijksgebouwen
dienst de Doelen officieel aan mi
nister Roolvink overdragen.
Dat wordt een klein hoogtepunt in
het nog nieuwe jaar voor de stad
die zoveel monumentaals in zijn ste-
debouw doet.
Restauratieplannen lijken niet zo
spectaculair. Hoogbouwflats en
nieuwe kantoorpanden zijn in deze
tijd nu eenmaal harder nodig dan
sierlijke geveltjes. Maar toch vormt
het restaureren in Middelburg een
belangrijk stuk plaatselijke bouw-
politiek. Dat kan ook nauwelijks
anders, als een stad niet minder dan
elfhonderd monumenten telt!
In het oudste deel van de stad, de
Spanjaardstraat en omgeving, kan
de aandachtige wandelaar dan ook
zien hoe actueel het restaureren
als zodanig is. Complete gevelrijen
worden in oude luister hersteld.
Meestal gaat dat zo: de gemeente
koopt de in vervallen staat verke
rende pandjes op, brengt ze uit
wendig in fraaie staat terug (het
geen „skeletrestauratie" wordt ge
noemd) of maakt ze zelfs voor be
woning door moderne gezinnen ge
schikt. De totaal aanwezige tuin-
ruimte achter de huizen wordt zorg
vuldig herverkaveld, zodat er ten
slotte ideale woonvormen ontstaan.
Zelfs met garagebouw is, ook al
Een stukje oude luister is herleefd
door de restauratie van de Sint
Jorisdoelen aan de Middelburgse
Balans. Op deze tekening, voor
stellend een Zeeuwse mosselman,
werd vervaardigd in 1623. Op de
achtergrond ziet men het gebouw
van de Sint Jorisdoelen: vroeger
het trefpunt voor een élite - nu
een gebouw vol sociale doelen.
betekenen garages een vreemde dis
sonant in de middeleeuwse sympho-
nie, rekening gehouden.
Langzamerhand ontstaat er in Mid
delburg een nieuwe trek naar de
binnenstad. Niet alleen particulieren
kopen en betrekken herstelde mo
numenten, maar er zijn zelfs te
kenen dat beleggers zich voor de
trap-, hals- en flesgeveltjes gaan
interesseren.
Op langere termijn moet het hart
van Middelburg, althans dat is de
vurige wens van burgemeester P.
Wolters, een dorado voor de schoon
heid en rust zoekende burger en
toerist worden. Als de plannen de
vorm krijgen die het college van B.
en W. voor ogen staat, dan zal er
mettertijd een domein ontstaan
waarin een automobiel een vreem
de eend in de bijt zal zijn.
NIEUW ,WINKELPARK'
IN VLISSINGSE BINNENSTAD
Er is een belangrijk rapport op komst over de economische waarde van
de Vlissingse binnenstad. Het rapport wordt vervaardigd door het Cen
traal Instituut voor het Midden- en Kleinbedrijf, dat daarvoor nauwe
samenwerking met het Economisch Technologisch Instiuut voor Zeeland
zal aangaan.
Het rapport zal, naar men hoopt, aanduiden of en In welke mate de
aanwezigheid van een compleet winkelpark aan de oostkant van de stad,
de middenstandsbedrijvigheid In de binnenstad aantast.
Sommigen vrezen dat het antwoord
erg dramatisch zal klinken. Op dit
ogenblik is er langs de President
Rooseveltlaan al zo'n vijfduizend
vierkante meter aan verkoopruimte
geschapen. Men kan er nu al prak
tisch alles kopen wat men wenst.
Straks, in de loop van maart, komt
er nog eens vijfduizend vierkante
meter verkoopruimte bij, want dan
opent Albert Heijn zijn eerste zelf
bedieningswarenhuis in Nederland.
In de wandeling wordt zo'n waren
huis een „Miro" genoemd.
Bij elkaar worden dat, zo heeft de
rijksmiddenstandsconsulent voor
Zeeland becijferd: tienduizend vier
kante meter verkoop-oppervlakte.
Dat is te vergelijken met de ver
koopruimte die gemiddeld tachtig
middenstandszaken tesamen bezit
ten. Dat klinkt fors, maar het to
tale vloeroppervlak van een winkel
zegt natuurlijk weinig over de wer
kelijke omzetten, over de waarde
van het verhandelde produkt, over
de klantenbinding, de service en
noem het maar op.
Bovendien (en het is weer de rijks
middenstandsconsulent die dit zegt):
op den duur zal het winkelpark aan
de President Rooseveltlaan een
functie voor geheel Walcheren gaan
vervullen, en misschien zelfs voor
een deel van Zuid-Bevel and. Nu
al zijn heel wat Middelburgers vaste
gasten in het winkelpark.
En het Vlissingse college van B. en
W. zegt: De Vlissingse binnenstad
behoeft niet te verkommeren, mits
de ondernemers in de binnenstad
hun mogelijkheden maar zien en be
nutten".
Het winkelpark kan een grote trek
pleister voor niet-Vlissingers wor
den en wat men nu hoopt is, dat
velen van de bezoekers ook de
binnenstad niet zulen versmaden.
Zij zullen daar niet alleen hun ver
pozing gaan zoeken, maar boven
dien vinden zij daar een groot aan
tal gespecialiseerde zaken, waar
verkoopmethoden worden toegepast
die in de massa-bedrijvigheid ver
loren zijn gegaan.
Het rapport van het Centraal Insti
tuut voor het midden- en klein
bedrijf en het ETI zal in cijfers
uitdrukken wat de binnenstad van
Vlissingen van de superwinkels pre
cies te duchten heeft.
Hoe de uitkomst van het rapport
ook zal zijn: het zal op één punt
een halve waarheid bevatten. Het
zal namelijk de tegenwoordige om
vang van het wnikelpark als uit
gangspunt nemen en niet de toe
komstige. Dat betekent, dat het zelf
bedieningswarenhuis nog nie in de
berekeningen meetelt. Dat scheelt
een slok op een borrel.
geven wij
op onze stoffen
STOFFENHUIS
A. DE HOND WALSTRAAT 92 VLISSINGEN
Gemeentebedrijven Middelburg le
ven onder de druk van de gasdruk
problemen.
In 1964 begon dit gemeentelijk or
gaan ijverig met de plannen voor
de gasvoorziening van de Magi-
straatwijk en Dauwendaele. In 1967
was het zover, dat er aardgas naar
„zuid" stroomde.
Voor de transportleidingen koos
men een soort plasticpijp (PVC),
die (toen de buizen werden gelegd)
volgens deskundigen een overdruk
van een paar Baren (eenheid van
atmosferische druk) konden ver
dragen.
Maar naderhand verschenen er keu
ringseisen voor plastic gasbuizen
en daaruit bleek, dat een overdruk
één vijfde Bar eigenlijk het maxi
mum was.
Maar bij een dergelijke, zeer lage
overdruk konden de gemeentebe
drijven niet voldoende gas naar
„zuid" blazen, of alle inwoners van
dat snel groeiende stadsdeel zou
den genoegen moeten nemen met
kwijnende gaspitten en koude wa
terstralen uit de douche.
Daarom bliezen gemeentebedrijven
het gas onder viermaal de toege
laten druk naar de zuiderlingen toe.
Om precies te zijn: onder een druk
van 0,8 Bar.
Bovendien: men kan er niet komen
door, bij al die nieuwe huisaanslui
tingen, de druk nog verder te ver
hogen zonder het risico dat de lei
dingen kapot gaan.
Daarom moet er voor het stooksei-
zoen 1971-1972 aanvangt een nieuwe
hoofd-gasleiding naar „zuid" wor
den gelegd. Het wordt een stalen
pijp, die niet heet of koud wordt
als men er een druk van 8 Bar op
zet.
Het grapje komt de gemeente op 3
ton te staan, waarvan 25.000,
voor de wijziging van het gasregel-
station aan de Baljuwlaan.
MEDITATIE
Bij de jaarwisseling denken wij
vanzelf aan de beslissende waarde
van de tijd. Nog is het voor ons
de tijd van het Evangelie, van
„het aangename jaar des Heren".
In het eerste boek van de Bijbel,
Genesis, de hoofdstukken 6 tot en
met 10 lezen wij over de Zondvloed
en over Noach.
De tijdgenoten van Noach waren
voortdurend gewaarschuwd. De
bouw van de ark, zo maar mid
den in het veld, was de verkon
diging van het naderende oordeel-
Maar „zij aten, zij dronken, zij
namen ten huwelijk en werden ten
huwelijk gegeven, tot de dag waar-
po Noach in de ark ging en de
zondvloed kwam en verdierf ze al
len (Lukas 17:27). Leest U er
vooral de hoofdstukken uit Gene
sis eens op na.
Dit jaar kan de Here ons weg
nemen.
Dat betekent dat de Here de ark
des behouds dicht maakt.
Als we bij onze dood nog niet in
de ark zijn binnen gegaan door
het geloof in Jezus, dan is het te
laat.
Zo was het ook te laat voor de
tijdgenoten van Noach, toen de
zondvloed kwam.
Ze zullen buiten de ark ge
schreeuwd hebben: „Laat ons bin
nen". Het was niet meer mogelijk.
De Here zelf had de deur toege
sloten.
Zo was het ook met de dwaze
meisjes uit Matth. 25. „Daarna
kwamen ook de andere maagden,
zeggende: Here, Here doe ons
open".
En Hij antwoordende zeide: „Voor
waar zeg ik U: Ik ken u niet". Zo
waakt dan, want gij weet de dag
niet, noch het uur waarin de Zoon
des mensen komen zal.
Maar als u zich door geloof veilig
binnen de ark weet, hoor dan de
woorden van de Here die boven
de stormen van uw leven uit, u
toeroept: „Zijt goedsmoeds; Ik ben
het, vreest niet". Matth. 14 :27.
Ga dan rustig het jaar 1971 binnen.
Aan Zijn hand is het veilig. Hij
voert U naar de haven van het
eeuwige leven.
't Scheepke onder Jezus' hoede
Met zijn kruisvlag hoog in top
Neemt als arke des verlossing
Zielen, die in nood zijn, op
En sta de zee dan hol en hoog
En zweept de storm ons voort
Wij hebben 's Vaders Zoon aan
lboord
En 't veilig strand voor 't oog.
Over een aantal jaren zal het kun
nen gebeuren, dat iemand, wande
lend door het lommer van een
nieuw stadspark in de gemeente
Middelburg, zegt: „Hier, diep onder
mijn voeten, rust mijn oude ledi
kant".
Dat wordt straks mogelijk, omdat
de gemeente Middelburg het voor
nemen heeft het Arne-zijkanaal te
dempen met grof huisvuil, puin, ste
nen en ander afval dat volume heeft.
Als de afval- en puinberg hoog ge
noeg is wordt er vruchtbare aar
de overheen gegooid en daarna
komen de mannen van de plant
soenendienst aan bod om bovenop
het uit afval voortgekomen, nieuwe
landschap struiken en bomen te
planten. En dat geheel wordt een
nieuw stadspark.
De gemeenteraad van Middelburg
moet er maandag a.s. over beslis
sen. Er is nogal wat verzet tegen
het idee geweest, vooral uit de kern
Nieuw- en Sint Joosland.
De bewoners van die kern, die en
kele jaren geleden bij de grens
wijzigingen op Walcheren opeens
Middelburgers werden, vonden het
idee dat „hun" zijkanaal en de om
geving ervan, de vuilstortplaats voor
de gehele stad zou worden, nu niet
bepaald een aangenaam idee. Vooral
de zeer actieve wijkraad van Nieuw
en Sint Joosland heeft zich ferm
laten horen.
In de praktijk zal het met de „ver-
asbeltisering" van Nieuw en Sint
Joosland wel loslopen. Grof vuil
en puin zijn weliswaar niet sierlijk
om naar te kijken (het motto is
dan ook: zand erover), maar het
is wel iets anders dan huisvuil.
Niet alleen het Ame-zijkanaal is
bestemd als „ondergrond" voor 't
nieuwe stadspark, ook een terrein
van ongeveer 8 hectare landbouw
grond wordt opgehoogd met grof
vuil en daarna tot stadspark ge
promoveerd.
Met de uiteindelijke doelstelling
zijn zelfs degenen die bezwaarschrif
ten tegen het plan hebben ingediend
wel ingenomen. Zij kijken alleen
somber tegen de komende jaren
aan, als er nog geen boom groeit
maar wel met de puinaanvoer wordt
begonnen.
B. en W. van Middelburg hebben
wel kans gezien om „werk met
werk" te laten verrichten. Een
stadspark aan de zuidkant van de
stad zal velen welkom zijn. Maar
bovendien: zo'n park vormt tevens
een groengordel, die het Middel
burgse industrieterrein afschermt.
Het einddoel is aanlokkelijk. Jam
mer dat de weg er naartoe bezaaid
is met stenen
kookplaten
geysers
koelkasten
a
verkoop:'
bellamypark 22
vlissingen, tel. 2954
Uw bruiloft in
HET STRANDHOTEL
een gezellige receptie,
het diner in
„DE PUT"
en de biuidskamer
GRATIS
Elke donderdag weer opnieuw een verrassing. Dan roept moeder: jongens,
meisjes, de Scheldebode in de bus. Ga er eens vlug om. Kijken of wij in
het kringetje staan. Zo gaat het elke week. U kijkt toch ook steeds
of het geluk U treft. De laatste weken was het de Kerstsfeer met bomen
en bloemen. Nu gaat het weer op de uitverkoop aan. De dame op ons
plaatje is blijkbaar erg prijsbewust. Zij kijkt en noteert alvast waar de
koopjes te halen zijn. Zaterdag a.s. kan zij bij ons om deze foto komen.
Aan ons kantoor ontvangt zij dan tevens een bewijsbriefje om alle onder
staande artikelen bij de deelnemende zaken af te halen. U zult dan wel
een grotere tas en wat hulpkrachten moeten meebrengen om alles binnen
te halen. Wat ons betreft, alvast proficiat, en smakelijk gebruik. Wie
zal het volgende week weer zijn. De heer en mevrouw J. Schout, Rem-
brandtlaan 64 te Vlissingen kunnen er van meepraten wat het vorige
week allemaal was.
Onderstaande zaken, alle te Vlissingen, doen weer mee:
Banketbakkerij Faber, Badhuisstraat 28, de bekende kwaliteits-taart;
Slagerij De Vries, Walstraat 46, een pond biefstuk; Vishandel Frans de
Muijnck, Oude Markt 11, een kilo gebakken vis uit de zaterdag-reclame;
Drogisterij Luitwieler, Lange Zelke 50, luxe flacon badschuim; Foto de
Grave, Walstraat 74, waardebon van 2,50 voor foto-artikelen; Jo Fibbe,
Walstraat 29, lederen huishoudbeurs; De Kledingbokser, Lange Zelke 26,
stropdas; Optiek Tilroe, Walstraat 81, kamerthermometer; Sporthuis
Roovers, Walstraat 80, een knipplaat Fabeltjeskrant; Boutique La Perruque,
Walstraat 129, een pruikenborstel; De Wijnkelder, Walstraat 104, een fles
Rode Mistella, Discobar; Kaashuis Smith, Marktkraam, pond kaas
naar keuze; Firma Kloosterman, hoek Lange Zelke, grammofoonplaat van
4,50; Co-op Distiletta, Van Dishoeckstraat 40, fle» fijne cognac.
Bij deze lange lijst kunnen altijd nog meer namen worden bijgezet. Welke
zaak gaat dit lijstje aanvullen? Graag een telefoontje en alles komt in orde.
daar heeft nog niemand over na
gedacht. Misschien „dag OO" of
„Day Zero".
Oe meest drastische kalenderwij
ziging was van Paus Gregorius
XIII in 1582; het gevolg was een
tijdsberekening die wij thans ge
bruiken. Voor en tijdens deze wij
ziging rekende men naar de Juli
aanse kalender, een uitvinding van
Julius Caesar (46 voor Chr.) maar
van zijn tijdsberekening klopte even
weinig als van zijn bewind. Want
volgens latere onderzoekingen bleek
dat zijn jaar 0.0075 dagen of te wel
tien minuten en achtenveertig se
conden te lang was. Met het gevolg
dat in 1628 jaar tijds het verschil
tien dagen zou zijn geworden. Paus
Gregorius maakte hiervan geen pro
bleem en loste dit aardige puzzeltje
als volgt op: hij liet vier oktober
volgen door vijftien oktober. Verder
kondigde hij af dat elk jaar, dat
deelbaar is door vier, een dag ex
tra zou krijgen te beginnen bij de
eeuwwisseling, dus in 1600. In dat
jaar werd ons schrikkeljaar gebo-
De meeste Europese volkeren na
men de Gregoriaanse kalender di
rect over maar niet allemaal. Zo
moesten de Russen wachten tot 1918
en de Turken zelfs tot 1927. Maar
ook verschillende Nederlanders uit
begin 1800 dachten er anders over
Zij vierden oudjaar om de vijftig
weken om twaalf uur 's nachts tus
sen de zondag en maandag. In de
wandeling noemde men deze ex
treme groep de „maandaghouders"
of „zuurpruimers". Dat laatste om
dat zij tijdens hun jaarwisseling in
gelegd zuur aten in plaats van
oliebollen en appelflappen.
MA
DONDERDAG 14 JAN.
begint de
OPRUIMING
Boeken
Pockets
Fotoalbums
Postpapier
Kandelaars en kaarsen
en nog veel meer.
BOEKHANDEL
RAUC KRUQtRSTRAAT SS Tf L.27M VUSSINGSN
IMA
bijvoorbeeld wilde onze tijdsbere
kening ook wijzigen. Tijdens de
Franse Revolutie gaf hij bevel de
namen van de dagen te veranderen,
terwijl de maanden constant der
tig dagen zouden gaan tellen. Een
rekensommetje leert ons evenwel
dat hij per jaar dus vijf dagen zou
overhouden. Maar de kleine keizer
was niet onder een kroontje te
vangen en besliste dat de overige
dagen nationale feestdagen zouden
worden. Het is zowaar nog geruim-
me tijd goed gegaan totdat men er
in 1804 genoeg van kreeg: de Gre
goriaanse kalender kwam weer in
gebruik en Napoleon werd naar
Elba gezonden. Of hij daar zijn
eigen dagen en maanden, aftelde of
die van Paus Gregorius, is niet be
kend.
Het zijn niet alleen kerkvorsten
geweest die zich met de kalender
hebben bezig gehouden. Napoleon
Ook de voormalige Volkerenbond
en de tegenwoordige Verenigde Na
ties hebben zich met de kalender
bezig gehouden. Op verzoek van
India werd in 1956 tevergeefs aan
de tijdsberekening gewerkt omdat
men een compromis trachtte te vin
den tussen de veertien verschillen
de kalenders die het land telt. Ons
land mag dan veel politieke partij
en tellen, maar in dijken herstel
len en kalenders zijn wij het roe
rend met elkaar eens. Of bent
U toevallig een .maandaghouder"?
Mohammed werd geboren in het
jaar vijfhonderdtachtig en gelijk met
hem de Moslimkalender. Volgens
deze kalender valt oudjaar op 16
juli en zijn wij nu bezig aan het
jaar 1389. Volgens de Joodse tijds
berekening valt oudjaar op 29 sep
tember en zitten wij thans in het
jaar 5730. Maar op 31 december
1970 om twaalf uur 's nachts schud
den wij elkaar de hand en wen
sen wij onze naasten het allerbeste
voor 1971. Dit zijn enkele voorbeel
den van de vele verschillende op
vattingen van tijdsberekening.
Al jarenlang is het Vaticaan (de
Paus en de Concilie-vaders) bezig
een nieuwe kalender te ontwerpen
met als uitgangspunt een vaste da
tum vuur paaen. Niet alleen van
rellgueuze zijde is men daar mee
bezig, ook de wereldlijke-kalender-
hervormers willen een algemene ka
lender en een vaste pasen-datum: 8
april. Volgens hen zou elk nieuw
jaar op een zondag moeten begin
nen. De eerste maand van ieder
kwartaal zou dan 31 dagen, de vol
gende maanden derti gdagen gaan
tellen. En nu even rekenen.
Op deze wijze zou het jaar dus
slechts 364 dagen gaan tellen (iets
voor drukbezette zakenlieden).
Maar daarom niet getreurd, want
aan het einde van het jaar zou dan
een dag extra worden toegevoegd.
In schrikkeljaren echter komt er
dan nog een dag bij en wel in de
zomer tussen dertig juni en 1 juli;
hoe die dag iou moeten gaan heten,
Groot aantal romans, kinderboeken, woorden
boeken, populair wetenschappelijke uitgavan
Boekhandel
rW'
Walstraat 101-103, Vlissingen