HATEMA TAPIJT
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZUID-BEVELAND
Beschermd autorijden voor kinderen
37STE JAARGANG
No. 20
16 OKTOBER 1970
LANGS DE STRAAT
U kunt niet alles weten
REDACTEUR ADMINISTRATEUR
J. M. C. VAN DER PEYL - KRUININGEN
MARKT 19 TELEFOON (01130) 1381 GIRO 2 84 25
de scheldebode
Abonnementsprijs bij vooruitbetaling ƒ2,15 per kwartaal
Franco per post f 4,40 per halfjaar
Advertentieprijs 1-25 mm f 4,50, verder 18 cent per mm
Excl. 4 B.T.W.
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
In te zenden vóór woensdag 12 uur
Verschijnt des vrijdags
UITGAVE
DRUKKERIJ F. VAN DER PEYL - KRUININGEN N.V.
Beschermd autorijden voor kinderen
zal er mede toe kunnen bijdragen de om
gevallencijfers terug te dringen. Op de
plaats naast de autobestuurder zit het
kind niet veilig. Bij aanrijdingen en ook
bij flink remmen schieten ze vaak van
hun plaatsen af tegen of door de voor
ruit, of ze komen in botsing met het
dashboard. Nog onverstandiger is het
een kind op die plaats op schoot te ne
men.
Omdat velep. nog steeds niet beseffen
dat een kind in de auto achterin hoort
te zitten en dan nog liefst in een gordel
die de aanduiding „TNO-goedgekeurd"
draagt, wordt mede op dit onderwerp
de voorlichting tijdens de Nationale Ver-
keersweek gericht.
Als zich een botsing voordoet, willen
de inzittenden van de auto in de snel
heid van vóór de botsing volharden. Bij
een frontale botsing betekent dit, dat
het kind dat naast de bestuurder zit
door de voorruit vliegt of tegen het
dashboard slaat. Het kan dus nuttig zijn
het kind aan de zitplaats te fixeren.
Aanvankelijk werd gedacht dat een op
timale bescherming werd verkregen door
zo weinig mogelijk verplaatsing van het
kind toe te staan. Maar deze theorie
is ongenuanceerd en eenzijdig.
Grondregels.
Typisch voorbeeld hiervan is het kin-
derharnas, waardoor de heup en de
borst effectief aan de carrosserie wor
den verbonden met het oogmerk hoofd
letsel te voorkomen. Het hoofd zelf
wordt niet tegengehouden en dit kan
nu juist bijzonder nare gevolgen hebben.
Het hoofd van het kind is relatief erg
zwaar in verhouding tot de halswervels
en ribben. Indien nu een frontale bot
sing plaats vindt, wil het hoofd zich
met dezelfde snelheid blijven verplaat
sen, maar dit kan niet omdat het via de
halswervels aan de door banden ge
fixeerde torso blijft verbonden. Dit ver
oorzaakt niet te tolereren spanningen
in het halswervelgebied, die zeer ern
stige fracturen en beschadigingen van
het centrale zenuwstelsel kunnen ver
oorzaken.
Indien het kind alleen aan de heup
wordt gefixeerd, ontstaan er geen of
nauwelijks spanningen in het halswer
velgebied. Het heupgewricht zelf is zeer
sterk en zal niet gauw breken. De ver
plaatsing van het hoofd is echter groot,
zodat het wellicht in contact kan ko
men met het instrumentenbord van de
wagen.
Gezien het feit, dat bij frontale bot
singen het voorcompartiment van de
auto geheel of gedeeltelijk wordt ge
deformeerd, zijn er twee belangrijke
grondregels voor beschermd autorijden
voor kinderen: het kind moet aan de
heup worden gefixeerd en het mag niet
op de voor-zitplaats worden vervoerd.
De eisen voor een doeltreffend ge
bruik van een beveiligingsmiddel zijn:
de bediening moet zo eenvoudig moge
lijk zijn, de meeste handelingen moeten
buiten de auto worden uitgevoerd (in de
auto zelf hebben de ouders te weinig
bewegingsvrijheid om het kind te „ver
zekeren") en het losmaak-mechanisme
moet door onbekende redders kunnen
worden bediend.
Comfort.
Ten aanzien van het comfort voor het
kind geldt, dat de beveiliging een opti
male bewegingsvrijheid moet garande
ren, niet mag knellen of broeien en de
bloedsomloop niet mag storen.
(Om verveling tegen te gaan zal het
kind ook moeten kunnen staan, opdat
het dan naar buiten kan kijken. Voor
kleinere kinderen die nog niet kunnen
staan, geldt ook dat zij naar buiten
moeten kunnen zien; dit betekent dat
het zitje dat voorzien moet zijn van
een aangepaste goedgekeurde gordel
voldoende hoog moet zijn aangebracht.)
Sincjs enkele jaren worden beveili
gingsmiddelen voor kinderen onderzocht
en beproefd door het Instituut voor
Wegtransportmiddelen TNO in Delft.
Indien het beveiligingsmiddel aan alle
eisen voldoet en de proefbotsingen goed
doorstaat, wordt het goedgekeurd en
mag het oranje goedkeurmerk dragen.
YERSEKE - TEL01131-1372
DE ONSCHULDIGE
„Dat u eens één enkel scheldwoord
ontglipt, is nog te begrijpen", zei de po
litierechter gisteren tegen de 27-jarige
dakbedekker, die nu met een zenuwach
tig klam handje lange haren uit z'n
eigen dakbedekking stond te trekken.
,,Maar dat u zo'n verschrikkelijke stort
vloed uitbraakt, is toch wel wat al te
gortig. Waar haalt u die allemaal van
daan?"
Er schokten enkele schouders op en
neer.
„Die hebt u toch niet op school ge
leerd, zeker?"
„Daar heb ik helemaal niks geleerd",
mompelde de leidekker.
„Dan hebt u 't toch nog ver geschopt,
want u zit nu geregeld op een hoge po
sitie..."
„Dat doet me ook wel op de andere
mensen néérkijken".
„Maar dat mag toch geen reden zijn
om die mensen zo uit te schelden als u
nu gedaan hebt!"
„'t Waren er maar twee".
„Jawel, maar die twee waren toeval
lig allebei politieman. En als ik u was,
zou ik toch niet tegen een politieman
gaan schelden, want dan weet je wel
zeker dat ie zijn boekje tevoorschijn
haalt".
„Ze traden heel onbehoorlijk op".
„Dat zegt u, maar in het proces-ver
baal staat dat ze hun plicht deden".
„Die plicht kunnen ze dan wel wat be
leefder doen".
„O, moeten ze dan eerst onderdanig
komen vragene of u misschien audiën
tie wilt verlenen op een bepaalde da
tum, opdat u dan enkele vragen kun
nen worden gesteld?"
„Het ging er niet om dat ze vragen
wilden stellen. Die gozers vroegen he
lemaal niks, maar commandeerden „Doe
open die bak" en „D'r uit jij". En toen
ik vroeg waarom zeiden ze: „Daar heb
jij niks mee te maken". Nou, toen heb
ik geantwoord: als ik er dan niks mee
te maken heb, hoef je mij ook niet te
commanderen".
„Dat verhaal is toch niet volledig,
want in die zelfde zin gebruikte u nog
een reeks scheldwoorden ook. En toen
u meegenomen werd naar het bureau,
hebt u er nog zeker twintig aan toege
voegd".
„Dat haal je de donder! Als ze u als
onschuldige meesleuren naar het bureau
en in een cel stoppen, dan zou u ook
protesteren!"
„Niet op die zelfde manier".
„Nou, dan mag ik u wel vertellen,
dat ik eerst allerlei andere manieren
geprobeerd heb, maar die rottuutten
verrekten het om een fatsoenlijk vak
man op fatsoenlijke wijze te woord te
staan. En als 't dan fatsoenlijk niet kan,
moest 'twel èfkens onfatsoenlijk".
„Dat moest nou juist helemaal niet
en daarom staat u hier. Er staan hier
toch zeker tien of twaalf woorden bij
die helemddl niet door de beugel kun
nen. En dat tegen ambtenaren in funk-
toe".
„Dan moeten die donderstralen zelf
'ns leren, dat ze geen ontiegelijke taal
in d'r bek nemen. Is me dat een vuile
behandeling van die lefkikkers. Als ze
me dat kunstje nóg een keer flikken..."
„Dan krijgt u een dubbel zo zware
straf wegens recidive", waarschuwde de
politierechter.
„Welja, racen en dieven, dat is hele
maal het toppunt. Ik ree doodkalm met
m'n autootje en die hele inbraak wist
ik geen éne moer van".
„U hebt anders nogal wat kraakj es
op uw strafblad staan. Is het dan won
der als er een inbraak in de buurt ge
pleegd is, dat de politie de auto's aan
houdt en het een klein beetje verdacht
vindt dat u toevallig in de burnt bent?"
„Mag ik soms niet in me auto rij
den? D'r lag niks van dat spul in en
ik had nog geen beiteltje bij me".
„Daar wilden die agenten zich nu
juist van overtuigen. Die wisten toen
nog niet, dat deze ene keer onschuldig
was".
„O, dus als ik ergens voorbijpasseer,
wordt er maar meteen aangenomen dat
ik daar heb ingebroken..."
„Overdag niet, maar als het tien voor
drie in de nacht is, en uw auto stond
een uurtje precies voor het raam dat
vakkundig van buiten bewerkt is op
de manier zoals u dat altijd deed, dan
was er toch wel reden om een kijkje in
uw auto te nemen toen u wegreed".
„M'n neus uit", mopperde de vakman,
„ik heb dat kunstje ook niet uitgevon
den. D'r zullen d'r wel méér rondlopen
die een beitel kunnen vasthouden".
„Niet van die lieverdjes als u".
„O, meer van die lieverdjes als die
klerelijers van een klabakken".
.,'t Zou in elk geval wel taktischer
geweest zijn om een beetje lief te zijn
voor de politie!"
De officier eiste honderd gulden boete
of tien dagen. De politierechter maakte
er vijfenzeventig van, of één week.
„Nou, dat is dan lief van u", zei de
man met de hoge positie.
(Nadruk verboden) d' ARGENTY
Witte vlekken in gepolijst hout verdwij
nen veelal door het op te wrijven met
een warme doek.
Een stukje wit brood in een pan, waar
in sterk ruikende groente wordt ge
bruikt, zal veel van de onaangename
geur wegnemen.
Maakt, als voetganger, gebruik van de
oversteekplaatsen, het is in uw eigen
belang en u bewijst er het andere
verkeer een dienst mee.
Azijnvlekken verdwijnen met kokend
water, zonodig met wat verdunde am
moniak.
Ruwe en rood geworden ellebogen wor
den weer zacht en blank, als u ze na
het wassen inwrijft met een halve ci
troen (uitgeperst). Het sap laten in
drogen en daarna wat crème op de
ellebogen.
Werkborstels, luiwagens, nagelborstels,
e.d. moeten na het gebruik goed uit
gespoeld worden. Door aanwezigheid
van zeep en schuurmiddel verteren de
borstels.
Schinunelvlekken in hout verwijdert u
door afwrijving met petroleum.
Voorkom, indien mogelijk, een regenbui
op uw suède jasje, maar krijgt u er
een buitje op, dan rustig laten drogen
en zodra het droog is, opborstelen.
Valse plooien in leren jassen kunnen
verwijderd worden door stomen bo
ven een ketel. Tijdens het stomen het
leer oprekken. Na deze behandeling
tijdens het drogen soepel wrijven om
harde plekken te voorkomen.
Borstelen en kloppen helpen veelal ter
bescherming tegen motten. Motten-
eitjes zitten heel los op het weefsel.
Door regelmatig kloppen vallen ze er
af. Indien te lang gewacht is met
kloppen, dan bovendien borstelen.
Indien u worteltjes goed schudt in wa
ter waaraan zout is toegevoegd, hoeft
u ze niet te schrappen. Alleen het af
val moet verwijderd worden en de vi
taminen blijven bewaard.
Is de jus te vet, maar wel smakelijk,
•schep de bovenste laag vet er dan af,
inplaats van er water aan toe te voe
gen.
Als u wilt controleren of de inhoud van
een blik nog goed is, drukt u met de
duim stevjg op de deksel. Als de deuk
die daardoor ontstaat na enige ogen
blikken weer verdwijnt, is grote voor
zichtigheid geboden.
Ontstaat er in een nieuwe aluminium
pan door het koken van water een
zwarte aanslag, behandel deze dan
met staal wol. Ook het koken van
zuurhoudende spijzen, zoals rabarber,
appelmoes en tomaten doet hier won
deren.
Stuur geen kleine kinderen om medi
cijnen af te halen bij de apotheek,
het is reeds verscheidene malen voor
gekomen, dat zij er onderweg van
snoepen, met alle ongelukkige gevol
gen van dien.
Wonderolie is ook goed om hard worden
van leer te voorkomen. Iedere 14 da
gen inwrijven met dit middel voor
komt hard worden.
Uw flesje bier niet leeggedronken U
kunt het restant enige tijd bewaren
als u het flesje op de kop zet. Het
koolzuur blijft dan behouden.
Geverniste en gepolijste meubelen maakt
u schoon met een katoenen lapje, in
lijnolie gedoopt.
Is de sla of de slasaus te zuur, ver
zacht dan de smaak daarvan met wat
melk of olie of suiker.
Voor alle weggebruikers geldt nog steeds
het bekende gezegde: Beter een uur
later thuis, dan een minuut eerder in
het ziekenhuis.
ALLE VRAGEN VOOR DEZE RUBRIEK UITSLUITEND TE ZENDEN AAN:
REDACTIE „MET RAAD EN DAAD", MARKT 19, KRUININGEN
met beslui ting van een postzegel van 25 cent voor doorzending van uw brief
W(j willen u met deze adviezen zo goed mogelijk van dienst zijn en geven
zo mogeiyk advies op elke vraag. Wij kunnen echter geen aansprakelijkheid
aanvaarden voor elders verkregen inlichtingen of gegevens RED.
Gedicht. De dichtregels „Eer brengt
een arme vader met vreugd zes kind'ren
groot dan dat zes rijke kind'ren hem
koest'ren in de nood", werden aan Va
der Cats toegeschreven. Het zijn de be
gin- en eindregels van het gedichtje
„Jan Jansens" van Nicolaas Beets.
Inderdaad hebben wij de suggestie
van een briefschrijfster, als zouden deze
versregels van Vader Cats afkomstig
zijn, voetstoots aangenomen, zonder dit
nog eens na te gaan. Om het goed te
maken zullen wij de oorspronkelijke
vraagsteller de volledige tekst van „Jan
Janszen" toezenden.
Computer. Waar kan ik in 't bezit
komen van een boek of geschrift, waar
in mij de werking en programmering
van een computer duidelijk wordt?
Wij adviseren u zich te wenden tot de
Stichting Studiecentrum voor Admini
stratieve Automatisering, Stadhouders
kade 6, Amsterdam-Zuid I, telef. (020)
187933.
Solex. Wat is het adres van de fa
brikant van Solex en Solex-Oto brom
fietsen
Dit adres luidt: E.N.A.F. (Eerste Ne-
derl. Apparatenfabriek) N.V., Laakweg
142, Den Haag, tel. (070) 984140.
Premie. Iedere Nederlander betaalt
een percentage van het inkomen voor
grote geneeskundige risico's. Nu las ik
dat door patiënten die een eigen kapi
taaltje hebben per dag 25,moet
worden bijbetaald. Dat kapitaaltje is
dus gauw op. Is dat nu juist, waar be
taalt men dan voor?
De premie voor de verzekering tegen
het risico van bijzondere ziektekosten,
welke onder meer een gevolg zijn van
het verblijf in een inrichting voor ver
pleging, behandeling en verzorging van
langdurig zieken en lichamelijk en/of
geestelijk gehandicapten bedroeg op 1
juli 1970: 1.25 van het loon over een
maximum van 17.450,per jaar. Deze
kan dus maximaal per maand 18,18
bedragen. Inning geschiedt door de be
lastingdienst, door loontrekkenden aan
de werkgever betaald. Personen van 65
jaar en ouder zijn wel in beginsel pre
mie verschuldigd, maar vooralsnog is
voor hen van heffing afgezien. Daarom
is een bijdrage in de kosten van behan
deling, verpleging en verzorging ver
schuldigd voor: a. ongehuwden van 65
jaar en ouder, die een jaar in een in
richting hebben doorgebracht, van de
366e dag van hun verblijf af en wel
225,per volle kalendermaand van
hun verblijf, hetgeen neerkomt op ca.
7,per dag; b. gehuwde mannelijke
verzekerden, indien man èn vrouw 65
jaar en ouder zijn, beiden ten laste van
Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten
(A.W.B.Z.) in een inrichting verblijven
en beiden een jaar in een inrichting
hebben doorgebracht, van de 366e dag
af en wel 256,per volle maand van
verblijf, hetgeen neerkomt op ca. 8,
per dag. De voorstelling als zou iedere
Nederlander een zeker percentage van
het inkomen betalen voor grote risico's
is dus niet geheel juist, want voor be
jaarden geldt een andere, n.l. hierboven
beschreven regeling. Hieraan kunnen wij
nog toevoegen dat als deze bejaarden
zelf niet beschikken over voldoende in
komsten of vermogen er altijd een be
roep mogelijk is op de Algemene Bij
standswet. En nu het geval dat in de
Prov. Zeeuwse Courant via een ingezon
den stuk ter kennis van de lezers werd
gebracht, dat er in „Ter Valcke" door
patiënten die een eigen kapitaaltje heb
ben, per dag 25bijbetaald moet wor
den, waaraan u toevoegt: waar betaalt
men eigenlijk voor? (waarmee u de pre
mie van 1.25 van het inkomen be
doelt óf de eigen bijdrage van de be
jaarden). De zaak is dat niemand in
„Ter Valcke" bijbetaalt. Er is één tarief
van momenteel 47,20 per dag, dat ver
geleken met andere verpleeginrichtingen
redelijk is. Alleen zakgeld, kleedgeld en
ziekenfondspremie moeten de patiënten
of de sociale diensten der gemeenten
krachtens de Algemene Bijstandswet
zelf verzorgen. En voor de A.W.B.Z.-
patiënten geldt hetzelfde tarief, waar
aan door de ziekenfondsen wordt vol
daan en waarvoor de werkgevers voor
loontrekkenden de premie hebben be
taald. De niet-loontrekkenden zelf via
de belastingdienst. En waaraan de be
jaarden zelf (omdat ze geen premie be
talen) voor één persoon 225,en voor
2 personen 256,mee betalen. Hieruit
concluderen wij ten eerste dat wat u in
het ingezonden stuk in de P.Z.C. las,
onjuist is, en ten tweede, dat u wat
daarin stond ook nog onjuist hebt weer
gegeven. Wij hopen echter door het bo
venstaande het juiste licht op de zaak
te hebben laten schijnen. Mochten er
nog vragen overblijven, dan staan wij
als altijd geheel tot uw dienst.
Gitaar. Hoe luidt de formule om
de onderlinge afstanden tussen de fret
jes van een gitaar uit te rekenen? En
hoe kan die afstand door een 3e klas
atheneumer worden uitgerekend?
De onderlinge afstanden van de fret
jes (ook wel baren en Bünden genoemd)
van de gitaar zijn zodanig gekozen, dat
elke volgende een verhoging van een
halve toon geeft. Deze afstanden cor
responderen met de trillingsgetallen van
de tonen, d.w.z. dat de snaar trilt over
een lengte vanaf de fret tot het kam-
stukje. Bij de klassieke gitaar ligt de
12e fret (vanaf de brug gerekend) pre
cies bij de rand van de kast, boven de
aanzet van de hals. Deze 12 halve toons-
afstanden vertegenwoordigen dus de 5
hele -f 2 halve afstanden, die het oc
taaf telt en als de vinger tussen de 11e
en de 12e fret geplaatst wordt, krijgt
men de octaaf te horen van de toon
welke gehoord wordt als de hele snaar
lostrilt. Voor het positiespel gaan de
frets door tot en met de 19e fret de b,
2 octaven hoger dan die van de b-snaar.
De juiste bepaling van de onderlinge
afstanden der frets op de toets is es
sentieel voor de zuiverheid van het in
strument. Hiervoor wordt een formule
gebruikt die als volgt luidt: A X X
M, waarin A de afstand tussen de
frets, X een door trillingsmeting be
paald getal, M de mensuur of het
klinkend gedeelte van de snaar, waarbij
de totale lengte van brug en kamstuk
650 mm bedraagt. Het variabele getal
X wordt genomen uit een lijst getallen,
waarvan de kennis door de gitaarbou
wer om begrijpelijke redenen liever
niet gepubliceerd wordt. Mocht u een se
rieuze poging willen aanwenden voorde
bouw van een gitaar, dan kunnen wij
op aanvrage u het adres doorgeven van
een der weinige gitaarbouwers in Ne
derland, met wie u dan in persoonlijk
contact kunt treden.
Kano. Waar kan ik een tekening
krijgen voor een zelf te maken kano?
U kunt bouwtekeningen bestellen bij
het Centraal Bureau van de Nederlandse
Kano Bond, Sneeuwbalstraat 224, Den
Haag, tel. (070) 395189. De tekening
voor een éénpersoonskano, RIS kost
3,50, voor een tweepersoonskano K2P
kost de tekening 4,—. Dit bedrag kunt
u storten op nr. 7112 van de Alg. Bank
Nederland, Den Haag, ten name van J.
A. Stfeenland (nr. 51312936). Na ont
vangst van uw storting wordt u de te
kening toegezonden.
Indexcijfers. Welke indexcijfers
voor het levensonderhoud heeft het C.
B.S. de laatste 4 jaar vastgesteld?
Daar thans het prijsindexcijfer voor
de gezinsconsumptie in de plaats geko
men is voor het prijsindexcijfer voor de
kosten van levensonderhoud, geven wij
u deze nieuwe reeks vanaf het door u
gevraagde jaar 1966, gemiddeld: 110.0,
113.8, 118.0, 126.8. Per 1 januari 1970
bedroeg de huurprijs dus (126.8 118)
x de huurprijs per 1 januari 1969. Deze
cijfers werden verstrekt door het Cen
traal Bureau voor de Statistiek, afd.
budget, Bezuidenhoutseweg 78a, Den
Haag, tel. (070) 540330.
Muntje. Ik heb een muntje met de
omschrijving: Aan de ene kant IEI Slau-
errechenpfening en twee vogeltjes op
een olijftak. Aan de andere kant Alex
ander Magnus met een afbeelding van
een man. Wat is dat?
Uw munt is geen munt, doch een
z.g. rekenpenning (Rechenpfenning),
vervaardigd door de fabrikant I. E. I.
Slauer, vermoedelijk te Neurenberg,
waar de meeste van dit soort penningen
vandaan kwamen. Zij werden gebruikt
bij het geld tellen vóórdat (na de Fran
se tijd) de decimale geldstelsels werden
ingevoerd. In Duitsland was toen een
thaler geljjk aan 24 of 30 of 36 ver
schillende soorten groschen, die ieder
weer waren verdeeld in 12 (onderling
duur verschillende) pfenningen of hel
lers. In de Nederlanden was een gulden
verdeeld in 20 stuivers, van ieder weer
acht duiten. Mede doordat het papier
toen nogal duur was, werd er dan ge
rekend door het schuiven van deze re
kenpenningen en niet door optellen of
vérmenigvuldigen op papier?. De af
beeldingen op deze penningen zijn meest
al nogal fantastisch. Alexander Magnus
is kennelijk Alexander de Grote, van
Macedonië, die rond 300 vóór Christus
het Perzische rijk veroverde.
Dr. Simeons. Kunt u mij helpen
aan het adres van Dr. A. T. W. Sime
ons, arts, schrijver van het boek „Het
aanmatigende brein", Pantoskoopserie
1965.
Van de Wetenschappelijke Uitgeverij,
Singel 262, Amsterdam, vernamen wij
dat inplaats van ons het adres van Dr.
Simeons te verschaffen, correspondentie
voor hem bestemd aan bovengenoemd
adres verzonden kan worden, waarna
voor doorzending gezorgd zal worden.
