HET NUT VAN SCHADELIJKE DIEREN
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZUID-BEVELAND
yilllEGEN
[WATERSTANDEN.
36STE JAARGANG
No. 16
19 SEPTEMBER 1969
Verschijnt des vrijdags
LANGS DE STRAAT
VOOR BABY'S HUI DJ t
REDACTEUR ADMINISTRATEUR
J. M. C. VAN DER PEYL KRUININGEN
MARKT 19 TELEFOON (01130) 1381 GIRO 2 84 25
de scheldebode
Abonnementsprijs bij vooruitbetaling f 1,95 per kwartaal
Franco per post f 3,90 per halfjaar
Advertentieprijs 1-25 mm f 4,25, verder 17 cent per mm
Excl. 4% B.T.W.
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
In te zenden vóór woensdag 12 uur
UITGAVE
DRUKKERIJ F. VAN DER PEYL - KRUININGEN N.V.
PREVENTIE HEEFT VERSCHILLENDE FACETTEN
Reuma is eigenlijk een verzamelbegrip: het betreft hier tamelijk verschillende
ziektebeelden met nogal uiteenlopende verschijnselen. De patiënten in kwestie
kunnen bijvoorbeeld lijdende zijn aan acuut reuma, aan reumatoïde artritis, aan
artrosis, aan reuma van de weke delen of aan jicht.
Wie zich in dit onderwerp verdiept, raakt er al spoedig van doordrongen dat
bijzonder veel mensen door de een of andere vorm van reuma worden getroffen:
hoofd- en handarbeiders, kinderen en bejaarden, stadsbewoners en dorpelingen.
Men komt wel schattingen tegen van één reumapatiënt op elke vier Nederlanders.
Een ieder kent daarom in zijn omgeving wel één of meer reumalijders, de kans
is zelfs betrekkelijk groot dat wijzelf nog eens reumatische verschijnselen zullen
krijgen zo we daar in vroegere jaren al geen last van gehad mochten hebben.
Dat ziet er niet zo erg opwekkend uit, maar gelukkig bestaan er naast de ernstige
vormen van reuma ook andere soorten van deze ziekten die nogal onschuldig zijn.
HARTAFWIJKINGEN EN INVALIDITEIT KUNNEN HET GEVOLG ZIJN
Een verraderlijke ziekte is vooral het
acute reuma (Eng. „rheumatic fever")
wegens de kans op daaruit overblijvende
hartafwijkingen. Ook de reumatoïde ar
tritis chronisch gewrichtsreuma)
wordt terecht gevreesd, namelijk van
wege de invaliditeit die door dit lijden
kan worden veroorzaakt.
Verreweg de meeste gevallen van reu
ma berusten echter op artrose en op
reuma van de weke delen (spieren en
bindweefsel). Dat zijn aandoeningen die
soms wel grote last kunnen veroorza
ken en die tijdelijk verlies van arbeids
vermogen mee kunnen brengen, maar
die slechts zelden tot gevolg hebben dat
werkkracht en levensvreugde er blijvend
door worden aangetast.
Te voorkomen?
De reumabestrijding gaat eindelijk de
belangstelling van de gehele bevolking
trekken. Op zichzelf genomen is dit na
tuurlijk een tot verheugenis stemmend
verschijnsel, maar deze vermeerderde
belangstelling kan ook gemakkelijk no
deloze bezorgdheid tot gevolg hebben.
Onschuldige spierpijn en een beetje kra
kende gewrichten zijn dingen waarvan
iedereen wel eens hinder heeft en die
stellig geen schrikbeelden behoeven op
te roepen.
Bestaan er ook mogelijkheden om reu
ma te voorkomen? Of anders gezegd:
als we van een bepaald mens, hetzij
man, vrouw of kind zouden weten dat
hij of zij een bijzondere aanleg bezat om
reuma te krijgen, zouden we er dan
misschien iets aan kunnen doen om het
uitbreken te verhinderen?
Als regel weten we hier echter niet
veel van, soms kunnen we het wel ver
moeden.
Familie-aanleg.
Zulk een duidelijk gefundeerd vermoe
den zullen we hebben ten aanzien van
het jongere broertje of zusje van een
kind dat aan „rheumatic fever" heeft
geleden. Deze ziekte tast namelijk dik
wijls kinderen uit één gezin aan. Dit
mag ten dele berusten op gelijkheid van
omstandigheden (b.v. ondeugdelijke be
huizing, armoede, verwaarlozing) maar
daarnaast is een speciale familie-aanleg
onmiskenbaar aanwezig.
Zulke jongere broertjes of zusjes,
vooral als die op de zes- tot tienjarige
leeftijd zijn, zal men daarom nauwgezet
moeten observeren, opdat de ziekte, in
het anders dikwijls onopgemerkte blij
vende begin, dadelijk kan worden aan
gepakt.
Ziekte van Bechterew.
Iets dergelijks is het geval ten aan
zien van jongemannen en jonge meisjes
die een lijder aan de ziekte van Bechte
rew tot vader hebben.
Dat is een ziekte die verwant is aan
de reumatoïde artritis („chronisch ge
wrichtsreuma) het is een aandoening
van de wervelkolom die kan veroorza
ken dat de rug in voortschrijdende mate
verstijft. Wordt de diagnose vroegtijdig
gesteld, dan kan er, met behulp van fy
sische therapie, zeer veel worden gedaan
om de verstijving tegen te gaan.
Vandaar dat het altijd gewenst is dat
jonge mensen die voortdurend over pijn
in de lendenen klagen, een specialistisch
onderzoek ondergaan (vooral wanneer
de ziekte van Bechterew in de naaste fa
milie voorkomt).
Dr. H. G. VAN DER KLAAUW
(Nadruk verboden)
DE MENS KAN NIET ALLE ONGEWENSTE DIEREN UITROEIEN
Wij horen zo dikwijls spreken over een
schadelijk dier of schadelijk insect en zo
krijgen we vanzelf, dat er een onder
scheid wordt gemaakt tussen nuttige en
schadelijke dieren en wanneer sommige
mensen het voor het zeggen hadden,
dan zouden zij het liefst alle zogenaam
de schadelijke dieren uitroeien.
Wanneer zij echter dan menen in een
soort paradijs te kunnen leven, zijn ze
ernstig abuis, want door het uitroeien
van een bepaalde diersoort, zou het even
wicht in de natuur verstoord worden met
rampzalige gevolgen, ook voor de mens.
Het leed zou niet te overzien zijn en wij
zouden ons ernstiger schade berokke
nen, dan we ooit hadden kunnen ver
moeden.
Het is trouwens fout over nuttige
en schadelijke dieren te spreken, want
wij zijn altijd bevooroordeeld. Welk dier
is nuttig? Het zal altijd dat dier zijn,
dat op de een of andere wijze voor de
mensheid of een groep daarvan bepaal
de handelingen verricht, die de mensen
of de groep tot voordeel strekken. Dus
een vorm van menselijk egoïsme. Naar
het nut van het dier in de algemene sa
menleving van de natuur wordt maar
zeer zelden gekeken en dat is dom, want
wij mensen zijn juist in~eerste instantie
afhankelijk van deze algemene samen
leving, aangezien we hier eveneens een
deel van uitmaken. Deze algemene sa
menleving is samengesteld en uitgeba
lanceerd door de Schepper en wel op
zo geniale wijze en het een staat zo
nauw met het ander in verband, dat het
als het ware een eenheid, een ingewik
keld net van sterke relaties vormt,
waarin geen draad kan of mag ontbre
ken, zonder dat de positie van het ge
hele net in gevaar komt.
Wanneer wij het beter menen te we
ten dan de Schepper en daardoor het
geheel, waartoe wij zelf ook behoren,
uit balans brengen, werken wij tot on
ze schade, ja, misschien aan onze on
dergang.
Soms nuttig via een lange weg.
Er zijn dieren, waarvan we het nut
voor ons mensen dadelijk kunnen aan
wijzen. We behoeven hier maar maar te
denken aan de bijen, de aardwormen en
zoveel andere dieren, Andere dieren me
nen we als schadelijk te moeten "kwali
ficeren, maar laten we niet vergeten,
dat deze dieren ons wel schade berok
kenen, maar bijvoorbeeld als voedsel
dienen voor andere dieren, die wij door
hun aktiviteit tegen deze schadelijken
nuttig noemen.
Het komt echter voor, dat wanneer
wij de „schadelijke" soort uitroeien, de
„nuttige" soort ander voedsel moet zoe
ken en daardoor schadelijk voor ons
wordt en wel in zo'n mate, dat wij zou
den wensen de „schadelijke" soort weer
terug te hebben.
Wanneer wij hiervan een studie ma
ken, zien we, dat er geen dier in het
natuurnet gemist kan worden, zonder
dat het geheel in gevaar komt. Wij be
hoeven maar te wijzen op de konijnen-
plaag in Australië. De mens bracht het
konijn naar Australië, waar het dier in
het geheel niet thuis hoorde. De natuur
in dit gehele werelddeel werd door men
sen-ingrijpen uit haar evenwicht ge
bracht en nu... zit de mens met de na
righeid.
Allemaal als gevolg van onze over
moedige houding, als zouden wij de be
heersers van de natuur zijn. Wij wanen
ons dikwijls God gelijk, maar moeten
voor onze hoogmoed boeten en dan er
kennen, dat wij niet bij machte zijn het
geheel te overzien en de gevolgen van
ons ingrijpen te voorzien. Daarom han
den af van de natuur, het is geen speel
goed voor de mens. En wie durft er nu
nog te praten over schadelijke dieren?
Wij zullen moeten inzien en erkennen,
dat er geen nuttige of schadelijke die
ren zijn, want alle zijn nuttig in het on
verbrekelijk geheel... ook de mens!
(Nadruk verboden)
DE VECHTVERENIGING
Het gebeurt niet alle dagen, dat een
bruidspaar hand in hand op de groene
tafel in een rechtszaal toeschrijdt, de
beide getuigen plaatsnemen voor de les
senaars en de ouders van bruid en brui
degom een plaats krijgen toegewezen op
de publieke tribune. Maar dit bruids
paar kwam hier niet in het huwelijk
treden. Het had alle formaliteiten al
vervuld. Zelfs meer dan dat. Het had
opzettelijk en in vereniging een aantal
bruiloftsgasten mishandeld en de offi
cier van justitie noemde het pas geslo
ten huwelijk een misdadig complot van
a-socialen die hardhandig eigen rechter
willen spelen.
„Het lijkt wel een vechtvereniging in-
plaats van een echtvereniging", begon
ook de politierechter.'
De bruid protesteerde tegen de „intens
gemene aanklatht" en de „valse aantij
gingen".
„D'r is geeneens geen rekening ge
houden met wal" wij allemaal te verdu
ren kregen van dat gare stelletje".
Uit de onsamenhangende zinnen van
de stotterende bruidegom en de verbol
gen bruid bleek tenslotte, dat een aan
tal bruiloftsgasten met snode bedoelin
gen in de toekomstige woning van het
jonge echtpaar was binnengedrongen en
daar een aantal geheimzinnige voorzie
ningen had aangebracht, met het ken
nelijke doel de rust er gedurende alle
wittebroodsweken volkomen te versto
ren.
„En a-a-ls het n-nou n-n-nog alleen
de éé-éérste n-nacht was ge-ge..." meen
de de bruidegom.
De getuigen bevestigden, dat de eer
ste en de tweede nacht het gerommel,
geratel, geklater, geritsel, babygejam-
mer en sirenegehuil elkaar beurtelings
hadden afgewisseld, maar dat in de der
de nacht de bedrijvers van het lawijt
steeds meer plezier in hun rumoerige
bezigheden kregen en op het laatst alle
geluiden ook door elkaar lieten klinken.
En de vierde nacht ontploften bovendien
nog enkele voetzoekers onder het ledi
kant en snerpten diverse „gillende keu
kenmeiden" door de schoorsteen de
slaapkamer binnen.
„Toen was ons geduld schóón op,
edelachtbare", bekende de blozende bruid
van welgeteld 1286 weken.
„W-we wi-wilden wel 's zie-zien w-
w-wie 'm dat fl-fl-fliktevulde haar
bruidegom van 1301 weken aan.
En de vijfde nacht stond de bruid met
een paraplu en een rubberhamer achter
de struiken in de tuin en haar prille ge
maal zat stotterend van de kille nacht
wind op de nok van het dak naast de
schoorsteen, gewapend met een lucht
buks en een boksbeugel. Ze hadden suc
ces. De rustverstoorders kwamen met
drie man en probeerden het raam van
de slaapkamer van buiten af open te
schuiven. Toen ze daarmee bezig waren
stiet de bruid de ladder om en terwijl zij
twèe neven met haar paraplu aan 't spit
trachtte te rijgen, schoot het hoofd van
de vechtvereniging enkele pluimpjes in
de achterdelen van de derde. In het
heetst van het gevecht kwam ook nog
HORLOGES
nieuwe modellen
VOOR MODERNE MENSEN
KAPELLE TEL. (01102) 1223
Vrijdagavond koopavond - Geopend tot 9 uur
een lading vuurwerk in een aktetas van
één der neven tot ontploffing, zodat de
drager daarvan met verschroeid aange
zicht 't strijdperk moest verlaten. Num
mer twee liep een ferme tik op van de
rubberhamer en raakte buiten westen.
De derde werd weggebokst.
„En toen bent u rustig gaan slapen",
dacht de politierechter.
„N-nee, we st-st-onken de kamer uit
van de st-st-stinkb-b-bommen".
„Het zijn in elk geval verzachtende
omstandigheden", zei een getuige.
„Zeg maar stinkende omstandighe
den", kweelde de bruid
,,'t Is in elk geval wel een afdoende
methode voor geboortebeperking", meen
de de officier.
„Denkt u dat maar niet, ik moest al
trouwen", klonk het terug.
„M-m-maar n-niet v-v-van m-m..."
De politierchter hamerde zo luid, dat
het gestotter onverstaanbaar werd en
hij beduidde de griffier de laatste uit
spraken niet te notuleren.
De officier eiste wegens opzettelijke
mishandeling, in vereniging gepleegd,
300,boete of drie maanden voor
ieder. Het bruidspaar kreeg het laatste
woord.
„Wat je samen doet, mag je ook sa
men betalen", meende de bruid.
„M-m-man en v-v-vrouw zijn één a-als
ze be-be-bedreigd w-worden", voerde de
bruidegom aan. Daar kon de politie
rechter gevoel voor hebben. Gezien de
waaiige en stinkende omstandigheden
werd het de helft voor ieder.
(Nadruk verboden) d' ARGENTY
ALLE VRAGEN VOOR DEZE RUBRIEK UITSLUITEND TE ZENDEN AAN:
REDACTIE „MET RAAD EN DAAD", MARKT 19, KRUININGEN
met bysluiting van een postzegel van 25 cent voor doorzending van uw brief
Wy willen u met deze adviezen zo goed mogelyk van dienst zyn en geven
zo mogelyk advies op elke vraag. Wy kunnen echter geen aansprakelykheid
aanvaarden voor elders verkregen inlichtingen of gegevens RED.
Klachten over burgemeester. Tot
welke instelling kan ik me wenden met
klachten over de burgemeester? Wat is
het adres van de Provinciale Staten van
Zeeland
Het adres van de griffie van het pro
vinciaal bestuur in Zeeland is: Provin
ciehuis, Abdij 6, Middelburg, tel. (01180)
735. Tot welke instantie u zich zou kun
nen wenden met een klacht over een
burgemeester, hangt af van de aard van
deze klacht. Heeft een burgemeester
niet in zijn kwaliteit als zodanig u iets
aangedaan, dan kunt u bij de rechter te
recht. Heeft een burgemeester in zijn
hoedanigheid als hoofd van de gemeente
u iets aangedaan, dan kunt u zich bij
voorbeeld wenden tot de commissaris
der koningin in de provincie of (even
tueel daarna) tot de minister van bin
nenlandse zaken. En betreft het een be
stuurlijke zaak, waarbij hij rechtstreeks
betrokken was, dan kunt u zich in eer
ste instantie wenden, tot de gemeente
raad.
C.a.o. horeca?. Hoe kan ik aan een
c.a.o.-contract over de horecabedrijven
komen? Ik zit n.l. met een vakantie
kwestie. Ik werk in een levensmiddelen-
bedrijf.
Een c.a.o. voor het horeca-bedrijf kunt
u verkrijgen door een bedrag van 3,
te storten op gironummer 635300 van
het bedrijfschap Horeca, Koninginne
gracht 58, Den Haag, met de vermel
ding: voor 1 exemplaar c.a.o. Wij vesti
gen ook nog uw aandacht op het be
staan van twee werknemersorganisaties,
die u vooral in geval van conflict met
uw werkgever behulpzaam kunnen zijn
door bemiddeling en eventueel met
rechtskundige bijstand. Het zijn de Ned.
Bond van hotel-, café- en restaurant ge
ëmployeerden, Zaanenstraat 18, Haar
lem, tel. (023) 256550.
Vragenvuur. 1. Hoe luidt het adres
van de Duitse gelatinefabriek in Göp-
pingen/Würt? 2. U heeft wel eens een
recept gegeven voor rookworst en ma
yonaise. Kunt u dat nog eens geven? 3.
Hoe is de bereidingswijze van vleeswa
ren die verpakt zijn in gelei of dun spek,
zoals men het wel in het buitenland
ziet, b.v. van lever, hoofdkaas, ham en
spek en soms van frisse augurken. Be
staat hiervoor een receptenboekje?
Het adres van de Duitse fabriek is:
Deutsche Gelatinfabriek G.U.B.U., 7320
Göppingen (Würt), Deutschland. Deze
gelatine is bij iedere goede kruidenier
verkrijgbaar. 2. Dit recept is niet meer
te achterhalen. In een goed kookboek
zult u dit wel kunnen vinden. Als ant
woord op vraag 3 noemen wij u enige
uitgebreide kookboeken: a. Ik kan ko
ken. P. J. Sarchem, uitg. Sijthof, Lei
den. 8,50. b. Smakelijk koken. C. M.
Albach-Udink. Uitg. Bigot en v. Rossum,
Blaricum. 10,c. 350 beproefde re
cepten uit de Zwitserse keuken. Alex
Egli. J. F. Durvaer en zoon. 6,90. d.
Neerlands Kookboek. H. U. F. Hender
son en U. Foos. 13,50. Zomer en Keu-
ning, Wageningen. Kunt u hierin niets
vinden, schrijft u dan eens aan het
Voorlichtingsbureau voor de Voeding,
Laan Copes van Cattenburg 44, Den
Haag, tel. (070) 183044. Misschien zul
len zij direkt advies kunnen geven of
een of meer adressen kunnen verstrek
ken.
Taxibedrijf. Zijn er voor het ex
ploiteren van mijn personenauto nog be
paalde vergunningen nodig?
De vestiging van een taxibedrijf is
geheel vrij, men behoeft zich slechts te
laten registreren bij de kamer van koop
handel waaronder men ressorteert. Over
de eisen gesteld aan de inrichting van
een taxi kunt u informeren'bij de rijks
dienst voor het wegverkeer, Fruitweg
262, Den Haag, tel. (070) 614591. En het
informatie-adres voor de overige zaken
is: de federatie van Nederlandse orga
nisaties voor het personenvervoer (F.N.
O.P.), Johan van Oldenbameveldlaan
11, Den Haag, tel. (070) 551400.
Late uitspraak. Jongens van mij
hebben twee jaar geleden voor 700,
schade aangericht, waarvoor de verze
kering weigerde te betalen daar het gro
ve baldadigheid betrof. De zaak is in
middels voor de rechtbank geweest maar
er is nu al twee jaar verlopen voordat
er uitspraak is gedaan. Nu moet ik over
deze tijd nog 10 rente betalen, plus
de kosten van de rechtszaak. Is dat re
delijk
U zult moeten betalen. Als u het niet
ineens kunt doen, zult u uw tegenparty
moeten vragen om in gedeelten te mo
gen afdoen. Het staat dan aan uw te
genpartij vrij om te weigeren. U vraagt,
waarom de rechter pas na 2 jaar uit
spraak heeft gedaan. Dat kan liggen
aan de wijze, waarop de partijen hebben
geprocedeerd en tevens kan de oorzaak
zijn, dat de rechter met een groot aan
tal zaken was belast. Heeft u overigens
al eens nagegaan of de verzekering niet
verplicht was te betalen? Dat hangt ge
heel af vande voorwaarden, waarop de
verzekering is aangegaan. Het zou wel
nuttig zijn, indien u dat nog eens nauw
keurig zoudt laten nagaan.
Uitdrukking. Wat betekent de uit
drukking „de rit aannemen"?
„De rit aannemen" betekent „er van
door gaan". De afleiding van het woord
„rit" in de betekenis van „het ryden"
is zo duidelijk, dat die wel verder geen
verklaring zal behoeven.
Helium. Wanneer is helium ont
dekt, door wie en waar?
Sir Joseph Norman, de Engelse astro
noom en wiskundige, die leefde van
1836 tot 1920, ontdekte het helium in
1869. In 1868 was het al door Janssen
waargenomen als een onbekende lijn in
het spectrum bij de zon-elips in dit jaar.
Op aarde komt het voor in de lucht in
de verhouding van 1 op 250.000 volumen
lucht en ook b.v. in aardgas en in en
kele mineralen, zoals uraniniet.
Namen. Waarom zetten sommige
mensen hun naam met de naam van hun
vader verkort er achter? Bijvoorbeeld:
J. A. den Otter Azn. Waarom zet men
niet gewoon „junior" achter de naam,
of is het een streekgebruik
Er zijn plaatsen in ons land, met een
tamelijk gesloten bevolking, waar veel
vuldig de zelfde achternaam voorkomt.
Ter nadere aanduiding van personen
met de zelfde voornaam èn de zelfde
achternaam wordt dan gebruik gemaakt
van de toevoeging Azn. of Gzn. etc. De
ze aanduiding gaat dus nog wat verder
dan die van jr. en sr., die alleen on
derscheid maakt tussen vader en zoon.
Boek. Weet u waar ik het boek
„Veertig jaar speurderwerk" van Dr.
van Ledden Huizebosch nog kan kopen?
Het boek „Veertig jaar speurders-
werk" door Dr. van Ledden Huizebosch
is reeds lange tyd uitverkocht. Er be
vindt zich echter een exemplaar van in
de openbare leeszaal en bibliotheek, Bil-
derdijkstraat 1, Den Haag.
WEMELDINGE
Van 2127 september 1969
Donderdag 25 september: Volle Maan
Zondag
Maandag
Dinsdag
Woensdag
Donderdag
Vrijdag
Zaterdag
Te Yerseke 5 minuten later
Te Hansweert 35 minuten vroeger
HOOGW.
LAAGW.
v.m.
n.m.
v.m.
n.m
10.53
11.45
3.55
4.50
12.39
5.38
6.26
1.14
1.44
7.03
7.39
2.11
2.35
8.02
8.30
3.04
3.22
8.47
9.12
3.46
4.02
9.28
9.45
4.24
4.40
10.01
10.19