Roken tijdens zwangerschap
chfdl&L
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZUID-BEVELAND
LANGS DE STRAAT
VfILL to EN
OVERDENKING
WATERSTANDEN.
36STE JAARGANG
No. 8
25 JULI 1969
onnodig risico voor het pasgeboren kind
de scheldebode
REDACTEUR ADMINISTRATEUR
J. M. C. VAN DER PEYL KRUININGEN
MARKT 19 TELEFOON (01130) 1381 GIRO 2 84 25
Abonnementsprijs bij vooruitbetaling f 1,95 per kwartaal
Franco per post f 3,90 per halfjaar
Advertentieprijs 1-25 mm f 4,25, verder 17 cent per mm
Excl. 4% B.T.W.
ingezonden mededelingen dubbel tarief
In te zenden vóór woensdag 12 uur
Verschijnt des vrijdags
UITGAVE
DRUKKERIJ F. VAN DER PEYL - KRUININGEN N.V.
Het merendeel van de aanstaande
moeders is er nu zo langzamerhand wel
van doordrongen dat er gedurende de
zwangerschap zo min mogelijk genees
middelen moeten worden ingenomen op
dat het nog ongeboren kind daar geen
nadelige gevolgen van kan ondervinden.
De vrouw die in verwachting is zal
de medicijnen voorschrijvende arts of
specialist voorzover deze niet van
deze gezegende omstandigheid op de
hoogte is ongetwijfeld over dit feit
inlichten, opdat de desbetreffende me
dicus de voor- en nadelen van een me-
dicamenteuse behandeling tegen elkaar
kan afwegen.
Wordt er in zo'n geval besloten om
wel tot geneesmiddelengebruik over te
gaan, dan is er geen verder reden tot
bezorgdheid. De dokter is zo deskundig
op het gebied van de farmacologie dat
hij alle verantwoording voor zulk een
beslissing kan dragen.
Tijdens de zwangerschap zijn alle huis
middeltjes van de apotheek, van de
drogist, uit het medicijnkastje tegen
moeheid, koorts, zwaarmoedigheid, pij
nen, lusteloosheid, ontstekingen, onpas
selijkheid enz. beslist uit den boze: dat
weten zoals gezegd de meeste da
mes nu al wel.
Veel minder bekendheid.
Maar dat het roken van sigaretten
de ongeboren kinderen aan een onnodig
risico blootstelt is iets dat veel minder
bekendheid geniet. Dat is ook wel te
begrijpen, want het is pas in de laatste
jaren vast komen te staan dat roken
gedurende de zwangerschap een rem
mende invloed heeft op de groei van
de vrucht.
De British Medical Journal heeft aan
dat onderwerp kortgeleden 'n overzichts
artikel gewijd, waarin de resultaten van
de verschillende onderzoekingen op dit
gebied zijn samengevat'. De auteur van
dit artikel begint met enkele algemene
beschouwingen en geeft enkele cijfers
over groei en gewicht van de foetus die
op zichzelf al wetenswaardig zijn.
In de laatste drie maanden van de
zwangerschap wordt de groei van het
kind o.a. bepaald door het geslacht, het
aantal voorafgegane zwangerschappen,
de groote van de moeder en het aantal
kinderen dat zich tegelijkertijd in de
baarmoeder bevindt.
Geslacht.
Wat betreft het geslacht: (-— op
tijd) geboiren meisjes zijn gemiddeld
140 gram lichter dan jongens en wat
betreft het aantal voorafgegane zwan
gerschappen: eerstgeborenen wegen ge
middeld 110 gram minder dan tweede
kinderen. Voorts zijn kinderen van klei
ne moeders vaak 450 gram (en soms
zelfs nog meer) lichter dan die van gro
tere moeders.
En dan de twee- en meerlingen: een
tweeling kind van 38 weken weegt ge
middeld 680 gram minder dan een enkel
kind en een drielingenkind weegt weer
gemiddeld 340 gram minder dan een
tweeling kind.
Het zijn niet alleen deze omstandig
heden die een verminderde foetale groei
tot gevolg kunnen hebben, de oorzaak
kan ook gelegen zijn in bepaalde ziek
ten van de moeder en eveneens in be
staande afwijkingen bij het groeiende
kind zelf. Tegen de meeste van al deze
groeiremmende factoren is niet zo erg
veel te doen.
Een vaststaand feit.
De retardatie door het roken is wel
te beïnvloeden en wel door tijdens de
zwangerschap niet te roken. Vertraging
in de groei van het ongeboren kind kan
thans wel bewezen worden genoemd.
Eerst waren het dierexperimenten en
later onderzoekingen bij mensen, waar
door duidelijk is aangetoond dat tabak
een verminderd geboortgewicht tot ge
volg heeft.
Het zijn vooral Rusell, Taylor en Law
die uitgebreide onderzoekingen op dit
gebied hebben verricht. De geconsta
teerde verschillen in geboortegewicht
tussen kinderen van rokende en die van
niet-rokende moeders kon niet worden
verklaard door pariteit hoeveelste
zwangerschap), niet door de duur van
de zwangerschap, niet de grootte, de
maatschappelijke klasse, de leeftijd, de
opvoeding of het al dan niet werken
van de moeder.
Door het roken tijdens de zwanger
schap ontstaat er een gemiddelde groei-
remming van 170 gram. De mate van
de groeiremming hangt nauw samen
met de mate waarin gedurende de zwan
gerschap wordt gerookt. Het is niet
van invloed of er vóór de zwangerschap
is gerookt. Roken waarmee de aanstaan
de moeder vroegtijdig in de zwanger
schap ophoudt heeft tot gevolg dat er
nog een normale foetale groei kan wor
den verwacht.
Gewichtstoename gelijk.
Vanzelfsprekend heeft men zich af
gevraagd hoe deze invloed van het ro
ken op het geboortegewicht nu moet
worden verklaard. Allereerst is er ge
dacht aan het feit dat niet-rokende
mensen meer eten vooral suikerhou
dend voedsel dan rokers. Maar op
de helft van de zwangerschap bleek er
geen verschil in lichaamsgewicht tus
sen niet-rokende vrouwen te bestaan en
in de daaropvolgende tien weken bleek
de gewichtstoename in beide groepen
gelijk te zijn.
Het schijnt overigens dat de voedsel-
hoeveelheid die de aanstaande moeder
tot zich neemt wel sterk gereduceerd
moet zijn voordat er remming van de
foetale groei optreedt. Vandaar dat men
de invloed van het roken in een andere
richting is gaan zoeken. Zo wordt door
Law verondersteld dat roken de bloed-
toevoer naar de placenta doet vermin
deren en dat het kind zodoende niet
voldoende voedingsstoffen krijgt.
Dit is slechts een veronderstelling,
maar voor deze hemodynamische hypo
these over de invloed van nicotine op
het cardio-vasculaire systeem en dan
speciaal op het vasculaire systeem in
de placenta is wel steun te vinden in
dier-experiment. Ook hier geldt: beter
één hypothese in de hand dan tien
vraagtekens in de lucht. Precies weet
men het dus nog niet.
Levenskansen.
Een andere vraag is of de tengevolge
van het roken kleinere kinderen een
verminderde kans op een normale ont
wikkeling hebben. Als regel liggen die
kansen bij kinderen met een laag ge
boortegewicht inderdaad minder gunstig.
Desondanks meent men te hebben vast
gesteld dat de kleine baby's van rokende
moeders er toch wel beter aan toe zijn
dan door andere oorzaken te lichte kin
deren.
Het roken door vrouwen neemt hand
over hand toe, sommigen zijn er zelfs
aan verslaafd. Als een moeder die tij
dens de zwangerschap stug sigaretten
heeft gerookt een te klein kind krijgt
dient allereerst te worden verondersteld
dat de oorzaak van het te lage geboorte
gewicht bij het roken moet worden ge
zocht.
Dan is er wat deze kwestie betreft
nog een merkwaardige paradox. In
vroeger dagen toen er door vrouwen
niet of nauwelijks gerookt werd was
„het vernauwde bekken" een groter ob
stetrisch probleem dan tegenwoordig. In
de tijd dat tangverlossingen en chirur
gisch ingrijpen bij de bevalling veel gro
tere risico's met zich meebrachten dan
thans een remming van de foetale groei
door roken misschien nog weinig voor
deel hebben gehad!
Rapport.
Nu, in een tijd dat het vernauwde
bekken door een behoorlijke rachitis-
profylaxe heel wat minder vaak voor
komt en in een tijd waarin men in de
obstetrie heel wat gemakkelijker over
dit vernauwde bekken clenkt omdat
eventueel daarmee samenhangende
kunstverlossingen met weinig complica
ties verlopen, in die tijd presenteren veel
vrouwen aan degeen die de bevalling
moet leiden, als gevolg van roken in
de zwangerschap een (te) klein kind.
Dat de kinderen van rokende moeders
inderdaad vóór, tijdens en na de beval
ling minder goede kansen hebben is in
getallen en procenten neergelegd in een
rapport van British Perinatal Mortality
Survey. En de conclusie van dit alles:
veel vrouwen roken tegenwoordig en zij
riskeren daarmee niet alleen het optre
den van longkanker en van hart- en
vaatziekten. Zij dienen wel te beseffen
dat zij door roken tijdens de zwanger-
schop ook hun ongeboren kind aan een
onnodig risico blootstellen.
(Nadruk verboden)
EEN SLAKKENDIEF
„Zo'n deining om die paar onnozele
slakken", riep de boer uit en hij hief
zijn zondagse pet omhoog alsof hij de
politierechter persoonlijk wilde laten
zien, dat er geen slijmerige slak in rond
kroop.
„Leg die pet maar even weg", advi
seerde de magistraat, „het gaat om heel
wat meer slakken dan een pet vol". Dat
vertelde de officier van justitie in amb
telijke. volzinnen. Terwijl de zondagse
lege pet ronddraaide tussen tien vereelte
vingers, vernamen wij hoe opzettelijk en
met welke oogmerken deze verdachte
op geraffineerde wijze te werk was ge
gaan om zich wederrechtelijk en zonder
toestemming van de eigenaar in het be
zit te stellen van een voorraad slakken.
„Die krengen lagen daar zonder dat
er iemand naar omkeek!" kreet de land
bouwer en hij plukte van plankenkoorts
pluizen uit zijn pet.
„Precies twee dagen", wist de officier,
„en toen er iemand naar omkeek was
de helft verdwenen".
„Iedereen kan er wat van af gegraaid
rebben. Die berg lag daar onbewaakt"!
En gestaag dwarrelden er pluisjes naar
omlaag.
„Maar een. heel spoor slakkengruis
leidde naar uw land", repliceerde de of
ficier", en grondmonsters hebben bewe
zen, dat het percentage slakken in uw
grond wel opweegt tegen de verduister
de hoeveelheid op de openbare weg".
Wij begrepen nu, dat deze slakken
hoogovenslakken waren, die in verkrui
melde toestand als wegverharding en in
gemalen staat als kunstmest op lichte
en zure gronden kunnen worden aange
wend. Deze boer bezat vele hectaren zure
grond en blijkbaar te weinig kilogram
men kunstmest. Hij zal zich wel in de
zelfde vereelte handen hebben gewreven
die nu de pet plukten, toen werklieden
van een officiële instantie zomaar vlak
bij de oprit naar zijn boerderij een aar
dig vrachtje hoogovenslakken afwierpen.
,,'t Was nog geen kruiwagen vol", pro
testeerde de boer. Terwijl hij nog hevi
ger aan zijn pet begon te rukken, las
de politierechter een rapport voor van
het laboratorium voor grondonderzoek
en zo te horen moesten het wel tien
kruiwagens met een kop d'r op geweest
zijn.
„Nou, en wat kost zo'n vrachtje he
lemaal?" vroeg de agrariër brutaal.
„Dat had maar een paar tientjes hoe
ven te kosten als u het eerlijk bij de
coöperatie besteld had", hernam de
staande magistraat, „maar nu u weder
rechtelijk en ten eigen bate een partij
slakken verduisterde, waarvan u wist
of kon vermoeden dat ze anderen toe
behoorde, eis ik een boete van tweehon
derd gulden".
„Krak" zei de pet en „Wat?"
schreeuwde de landman, „Voor die rom
mel? De beesten halen d'r hun poten
aan open".
MODERN EN SIERLUK
KAPELLE TEL. (01102) 1223
Vrijdagavond koopavond - Geopend tot 9 uur
„Dat had u ook wel eerder kunnen
bedenken. Niemand heeft u gevraagd
die slakken weg te nemen", merkte de
rechter droog op. „En u hebt ze ook nog
niet vergoed of teruggebracht aan de
eigenaarU zult hem de werkelijke
waarde dus ook nog eens moeten ver
goeden".
Nu scheurde de zondagse pet finaal
doormidden. Dat verhoogde de schade
voor de verdachte met nog eens twaalf
gulden. En omdat hij dat zo beteuterd
zei, werd de boete uiteindelijk bepaald
op honderd gulden. „Maar die partij
slakken moet u nog vergoeden", waar
schuwde de politierechter.
Uit een hevig gebrom verstonden we
.ets van „de po't op". „Wat zegt u
daar?" riep de politierechter dreigend,
alsof hij de uitspraak nog kon herroe
pen. „Ik mot de pot op", baste de boer
en hij haastt zich naar de gang, twee
helften van een geruite pet achterlatend
voor de balie.d' ARGENTY.
(Nadruk verboden)
ALLE VRAGEN VOOR DEZE RUBRIEK UITSLUITEND TE ZENDEN AAN:
REDACTIE „MET RAAD EN DAAD", MARKT 19, KRUININGEN
met bysluiting van een postzegel van 25 cent voor doorzending van uw brief
Wy willen u met deze adviezen zo goed mogeiyk van dienst z\jn en geven
zo mogelijk advies op elke vraag. Wij kunnen echter geen aansprakelijkheid
aanvaarden voor elders verkregen inlichtingen of gegevens RED.
Zwembad. Wij hebben een voeder
silo die we willen gaan gebruiken als
zwembad (afm. 5 m middellijn en 1.40 m
diep). Wat moeten wij aan het water
toevoegen om dit zuiver te houden en
hoe dikwijls moet het worden ververst?
Over een filtersysteem voor het rein
houden van het water in een zwembad
kunt u inlichtingen vragen bij: Egdom
n.v., Strijkviertal 7, De Meem (tel.
03406-2104). Ook kunt u gebruik maken
van chloorbleekloog, dat in kannetjes
van 20 1. wordt geleverd door de fa. H.
G. Hoogenboom, chemietechniek, Oude
gracht 288, Utrecht (tel. 030-11813).
Over de juiste mengverhouding van
zoutzuur en loog, meestal 1 op 3, en de
overige gebruiksaanwijzingen kimt u bij
deze firma nader informeren.
Speciale ziekteverzekering. Er be
staat nog niet zo heel lang een ziekte
verzekering voor kleine zelfstandigen,
ongeacht welke leeftijd, tegen een jaar
premie van ongeveer 400,per jaar.
Welke maatschappij is dat?
U zult met de ziektekostenverzekering
voor kleine zelfstandigen wel bedoelen
de N.O.Z. (Nederlandse Onderlinge ziek
tekostenverzekering), die openstaat niet
alleen voor kleine zelfstandigen van wie
het inkomen ligt boven de inkomens
grens van de ziekenfondsverzekering en
die thans 13.800,bedraagt. Deze
speciale verzekering, die u bij iedere
verzekeringsmaatschappij kunt aangaan,
beoogt aan hen, die op grond van hun
gezondheidstoestand op gevorderde leef
tijd niet, niet voldoende of niet zonder
uitsluitingen verzekerd kunnen worden,
zonder selectie een redelijke dekking te
bieden op basis van ziekenhuisverple-
ging, in de laagste klasse, op voorwaar
de dat men niet is opgenomen op het
tijdstip van aanvrage. De premie was
in '67 396 per jaar per persoon, maar
is nu opgelopen tot 468,
A.O.W. en A.W.W. Wanneer zijn
de uitkringen van de a.o.w. begonnen?
En hoeveel heeft een weduwe zonder
kinderen tot en met 1968?
De a.o.w. is begonnen 1 januari 1957.
De a.w.w. is echter eerst 1 oktober '59
aangevangen. Een door u bedoelde we
duwe heeft sindsdien ontvangen, inclu
sief enkele incidentele uitkeringen en
gerekend t.m. 1969: 21.415,94.
Brandend maagzuur. J. v. D. te
A. wil een zelfbedachte vinding aanbie
den aan de Nederlandse artsen.
U wilt uw „uitvinding" niet per ad
vertentie aan de medische wereld pre
senteren omdat u de voorkeur geeft
aan een persoonlijke benadering van de
doktoren. Hoe u dat aan moet pakken?
Wel, in het Geneeskundige Jaarboek H
vindt u alle door u gewenste adressen.
Het is een uitgave van H.W. Blok v.h.
van Hengel, Schiedamsevest 51, Rotter-
da-2. Denkt u er wel aan dat u alleen
het tweede deel nodig heeft (dat is met
35,al prijzig genoeg), want het
eerste deel behandelt uitsluitend ge
neesmiddelen. Op uw vraag of u succes
met uw project zult hebben durven wij
geen antwoord te geven: dat kan de
toekomst leren. Het lijkt ons overigens
wel beter als u de benaming uitvinding
maar verder laat vallen. Er is helaas
maar weinig nieuws onder onze zon:
ook uw systeem is al eens eerder zij
het in een wat andere vorm gepropa
geerd. Voorts dient u te bedenken, dat
uw brief of proefzending niet de enige
is die de artsen zal bereiken. Zij ont
vangen dagelijks tal van nieuwe aan
biedingen en monsters geneesmiddelen
buiten de normale post. Bovendien zijn
er veel artsenbezoekers op pad die wel
een tas met speciale instrumentent of
nieuwe preparaten hij zich hebben. Uw
i reclamecampagne moet dus wel goed
worden voorbereid.
Erfenis. Wat kost een schatting
van een erfenis? Er is nl. verschil van
mening over de grootte ervan. De vader
overleden en buiten de kinderen zijn er
nog twee kinderen van een overleden
dochter. Voor hen is getekend op een
bedrag van 8.000,maar volgens de
kinderen is het bedrag van de erfenis
wel 5.000,hoger. Hoe komen die
twee kleinkinderen nu aan een recht
vaardig deel?
De voogd of voogdes moet voor de
belangen van de kinderen opkomen. Als
de belangen, zoals u stelt, zo gioot zijn,
dan zal er, gezien de houding van par
tijen (zoals u schrijft) niet anders op
zitten dan dat aan de rechtbank een
bevel tot boedelscheiding wordt ge
vraagd. De rechtbank geeft het bevel
en benoemt gelijktijdig een notaris, ten
overstaan van wie de werkzaamheden
van de boedelscheiding moeten plaats
hebben. Voor de notaris moeten dus
worden vastgesteld de bestanddelen van
de boedel daarvan. Telkenmale als ge
rechtigden over een bepaald punt (dus
ook de taxatie) blijven verschillen, wordt
dit punt ter beslissing aan de rechtbank
weer voorgelegd. Voor degene (n) die
niet komt (komen) of alle medewerking
weigert (weigeren) is, bij het bovenge
noemde bevel van de rechtbank, een z.g.
onzijdig .persoon benoemd, die voor en
namens de wegblijver (s) of weigeraar (s)
beslist. Het bevel en andere procedures
voor de rechtbank vereisen de bijstand
van een advocaat-procureur. Het kan
een langdurige en kostbare geschiedenis
worden.
Zij nu ziende de vrijmoedigheid
van Petrus en Johannes en ver-
Inemende dat zij ongeleerde en
eenvoudige mensen waren, ver
wonderen zich en kenden hen dat
zij met Jezus geweest waren.
Hand. 4 13.
Om materieel de meerdere te zijn be
hoeven we werkelijk niet formeel de
meerdere te zijn. Om rechter te zijn be-
hieven we niet in de rechtstoel met een
indrukwekkende toga en plechtig ge
baar te zitten, dat kan ook vanuit de
beklaagdenbank. Toen Christus gebon
den en mishandeld als de minste en
meest verachte onder de mensenkinde
ren voor zijn rechter stond, was Hij de
rechter.
En wie één plant met Christus wordt
in Zijn lijden en Kruis, in zijn smaad en
aanklacht, wordt ook één plant met
Hem in Zijn glorie en overwinning. Dat
zien wij, wanneer Petrus en Johannes
als eenvoudige, ongeletterde mensen
voor dat indrukwekkende college van
oversten, schriftgeleerden, proifessoren
en rechter staan.
De eerste zin van Petrus is al zo raak,
dat de pijl trilt in het hart van heel de
vergadering. „Gij oversten des volks en
gij ouderlingen Israëls, wij worden ge
rechtelijk onderzocht overeen mis
daad?, neen een weldaad aan een kran-
ken mens geschied". Wat een fijne iro-
jnie. Hoe staan die heren ineens be
schaamd. Wat een figuur slaan ze ei
genlijk. Toch buit Petrus dit niet op
wereldse manier uit. Het staat alles in
dienst van iets dat hoger is dan het
zich persoonlijk vrijpleiten; n.l. in dienst
van Jezus Christus. Vrijmoedig getuigt
deze gewezen vissersman uit Galilea.
Dat maakt toch indruk. Het bonst op
de deuren van hun geweten. Petrus is
niet in het defensief, want „de aanval is
de beste verdediging". Formeel is Pe
trus de aangeklaagde, maar in werke
lijkheid is hij de aanklager. Naar de
vorm is dat hoge college de rechtbank,
maar metterdaad zitten ze allen in het
beklaagdenbankje. Met verbazing en in
nerlijke onrust luisteren ze toe. Om als
kerk en als kerkmensen beslag op de
gewetens der mensen te leggen, behoe
ven wij geen brillante geleerden, geen
scherpzinnige juristen, geen mannen te
zijn, die de belangrijkste sleutelposities
van het leven innemen, ja dat denken
we helaas te veel in ons veruitwendigde
en verwereldlijkte leven, maar daarvoor
hebben wij als eenvoudige ongeletterde
mensen alleen nodig de liefde van Chris
tus en het geloof, dat de Heilige Geest
ons „in die ure" doet spreken. De we
reld moet door ons optreden, ons leven
en ons woord verbaasd staan en ons
kennen als degenen, die „met Jezus ge
weest zijn". Hoe zijn wij met Jezus ge
weest in de kerk, in onze doop, in de
Woordbediening? Is onze verdediging
een aanval?
(Uit een dagboek)
WE ME LD IN GE
Van 27 juli tot en met 2 augustus
Dinsdag 29 juli: Volle Maan
HOOGW.
LAAGW.
v.m.
n.m.
v.m.
n.m
Zondag
1.15
1.54
7.12
7.45
Maandag
2.21
2.57
7.12
7.45
Dindsag
3.22
3.54
9.10
9.40
Woensdag
4.18
4.45
10.03
10.32
Donderdag
5.12
5.32
10.51
11.19
Vrijdag
5.55
6.14
11.33
11.57
Zaterdag
6.36
6.55
12.17
Te Yerseke 5
minuten later
Te Hansweert
35 minuten
vroeger
