bestraald voedsel
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZUID-BEVELAND
LANGS DE STRAAT
miJIHiRRDT'S
OVERDENKING
i WATERSTANDEN.
35STE JAARGANG
No. 4
27 JUNI 1969
Een griezelige geschiedenis
blijkt soms verre van onschuldig te zijn
Bruint mèt en zonder zon
zonnebrand
HOOFDPIJN POEDERS
de scheldebode
REDACTEUR ADMINISTRATEUR
J. M. C. VAN DER PEYL KRUININGEN
MARKT 19 TELEFOON (01130) 1381 GIRO 2 84 25
Abonnementsprijs bij vooruitbetaling f 1,95 per kwartaal
Franco per post f 3,90 per halfjaar
Advertentieprijs 1-25 mm f 4,25, verder 17 cent per mm
Excl. 4% B.T.W.
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
In te zenden vóór woensdag 12 uur
Verschijnt des vrijdags
UITGAVE
DRUKKERIJ F. VAN DER PEYL - KRUININGEN N.V.
Bestraalt men voedsel met gamma-
of andere stralen, dan wordt het gro
tendeels gesteriliseerd. Bovendien treden
zulke veranderingen op, dat mikro-or-
ganismen vrijwel geen kans meer krij
gen het voedsel aan te tasten, ook niet
bij kamertemperaturen. Dat lijkt zeer
aantrekkelijk. Men bestraalt vlees, ver
pakt het daarna en dan kan men het
enkele jaren bewaren alsof het een boek
was.
Dit geeft grote besparingen omdat de
„koelketen" van fabriek tot consument
vervalt. Produkten die anders aan be
derf onderhevig waren, worden stapel-
produkten. Men kan zonder veel moeite
voorraden vormen en dat zal de markt
stabiliseren. Dat dit niet alleen voor de
handel, maar óók voor de producent, dus
de boer en de tuinder, van belang is ligt
voor de hand.
Geen zekerheid.
Het bestralen van voedsel ter verduur
zaming is het eerst tot ontwikkeling ge
komen in Amerika, het land dat de eer
ste atoombom uitvond en toepaste. Er
bestaan bibliotheken vol over de werk
wijze bij de tientallen produkten die men
verduurzamen kan. Een nauwkeurige
analyse van de werkelijke veranderingen
die optreden bij voedsel dat bestraald
wordt ontbreekt echter.
In Nederland hebben wij het Instituut
voor Toepassing van Atoomenergie in
de Landbouw te Wageningen als instel
ling waar men bestralingen uitvoert.
Eén van de instellingen die daarvan ge
bruik maakt, is het C.I.V.O., het Cen
traal Instituut voor Voedingsonderzoek.
Dit neemt ook proeven. Zo zal men wel
dra beginnen aan een tweejarig onder
zoek van bestraalde slachtkuikens. De
proefdieren zijn 520 ratten en 32 hon
den.
Keuringsdienst.
In de U.S.A. kent men de F.D.A., de
Food and Drug Administration, een zeer
omvangrijke rijksdienst. Hij controleert
de kwaliteit van voedsel voor mens en
dier en geeft voorschriften inzake de
kwaliteit, de samenstelling, enz. Dus een
soort Keuringsdienst voor Waren in het
groot.
Wil men in de U.S.A. bestraald voed
sel op de markt brengen, dan moet men
eerst strikt wetenschappelijk onderzoek
uitvoeren en daarvan nauwkeurig rap
port uitbrengen aan de F.D.A. Het F.
D.A. kan zelf óók onderzoek verrichten,
maar het spreekt wel vanzelf dat men
niet alles in 100-voud kan herhalen wat
het bedrijfsleven uitdoktert.
Voor wie oplet ligt hier al een man
co, maar daar willen wij overheen stap
pen. Maar dat zelfs de machtige F.D.A.,
de grootste onderzoekingsorganisatie ter
wereld op voedselgebied, nog niet in
staat is om sluitend onderzoek te ver
richten of te controleren moet toch wel
tot nadenken stemmen.
Geen bacon.
In 1963 gaf de F.D.A. toestemming
voor het op de markt brengen van be
straald bacon in blik. In 1968 (dus nadat
het publiek daar vijf jaar lang op ge-
tracteerd werd!) is die ingetrokken.
Van bacon naar ham is maar een
klein stapje, dunkt ons. Welnu, het la
boratorium van het Amerikaanse leger
trok eigener beweging in juli 1968 een
aanvrage in om bestraalde ham vrij te
geven. Het F.D.A. had n.l. ontdekt, dat
het bestraalde produkt een zeer signi
ficante uitwerking had op (en wij vol
gen het verslag, dat merkt u aan onze
woordkeus) de voortplantingsfunkties
van de proefdieren, mede vanwege de
produktie van antimetabolieten (zeg
maar vergiften), vanwege de mogelijk
heid van een toenemende kans op oog-
lensvertroebeling, op tumorvorming, gro
tere mortaliteit, minder groei en op het
aantal rode bloedcellen en hemoglobine.
Eet smakelijk!
Om te begrijpen hoe zoiets kan moet
men de werkwijze van het F.D.A. ken
nen. In 't kort zullen wij er wat over
zeggen.
Proefdieren.
Overzien wij de proeven van het F.D.
A., dan valt op dat hierbij allerlei proef
dieren zijn, al naar de aard van het te
proberen voedsel. Men let daarbij op van
alles en nog wat: groei, voortplanting,
orgaanveranderingen enz. Uit dit onder
zoek (in veelvoud herhaald en lang ge
noeg doorgezet) leidt men conclusies af.
Uiteindelijk beslist het F.D.A. of het be
straalde voedsel voor menselijk gebruik
op de markt gebracht mag worden.
Proeven met mensen zijn moeilijk te
nemen. Men moet dus afgaan op de ge
dragingen van dieren. Dat is alweer een
manco en dat blijkt ook wel uit ver
gunningen die na lange tijd van gebruik
toch weer ingetrokken worden. Of nu de
F.D.A. dit onderzoek uitvoert of de gro
tere maatschappijen (veelal doen ze het
beide) is niet zo belangrijk. Kernpunt
van alles is dat vrijwel nimmer een slui
tende analyse gemaakt kan worden van
de werkelijke veranderingen die 'zich in
bestraald voedsel voltrekken. De chemi
cus die dit leest, zal meewarig glimla
chen. Elke voedselsoort, behalve dan
suikers en zouten, maar die bederven
niet zo snel, is chemisch gezien ontzag
lijk ingewikkeld.
Het is echter geen verwijt aan hun
adres, alleen een constatering. Deze lijkt
ons in het belang van de hele zaak. Dit
kernpunt is altijd verzwegen.
Geen vlees!
Het gevolg is nu, dat wij in een rap
port van de Business and Defence Ser
vices Administration van het Ameri
kaanse ministerie van handel lezen, dat
de bestraling van b.v. rundvlees slechts
langzaam tot ontwikkeling zal komen,
tenzij nieuwe technieken gevonden wor
den. Wij voegen er aan toe, dat dit dan
meteen geldt voor alle vleessoorten. Het
rapport zegt verder, dat het nog wel 20
jaar zal duren eer bestraling van vlees
(inclusief gevogelte) een vaste plaats
zal hebben verworven onder de metho
den ter verduurzaming. En dit omdat
zoveel onzekerheden moeten worden
weggenomen.
Het zou goed zijn als men in Neder
land, en dus ook in Wageningen, de be
tekenis van dit alles eens overdacht.
Dat men proeven neemt is goed. Maar
wil men geen onherstelbare schade toe
brengen aan het verbruik van de pro
dukten van onze dierlijke veredeling dan
zal men steevast moeten eisen: geen toe
stemming voor in de handel brengen éér
wij precies weten wat er met het voed
sel gebeurt.
Zolang wij het niet weten zij men met
publikaties uiterst voorzichtig. Juist
door de bestrijdingsmiddelen en de hetze
daartegen is het publiek uiterst waak
zaam en gevoelig geworden. Experimen
ten kunnen goed zijn, nooit echter als
de mens het proefdier wordt.
beschermt
tegen
DE DAKENHOUWER
De slager die met één hand het dak
van een nieuwe auto ruïneerde, stond
nu een beetje bedremmeld naar z'n na
gels te turen voor de groene tafel. De
officier van justitie sprak van grove
machtswellust en schandelijke beledin
gen.
,,Die beledigingen kwamen van de an
dere kant, uwe edelware", weersprak de
beklaagde.
„De andere kant waarvan?" vroeg de
politierechter.
„Van de tegenpartij, uwe edelware".
„O, van de andere kant van het dak
dus. Nou, dat kan ik me voorstellen als
je een auto in elkaar hengst. Dan zal
er wel geprotesteerd worden. U doet
aan karate zeker?"
„Neenee, uw edelware, maar ik ben
gewend het vlees te houwe!"
„U moest gewend zijn uw handen
thuis te houwe!"
„Dat doe ik anders ook, uw edelwa
re".
„Schei nou eens uit met die edele wa
ren, wij zijn geen vleeswaren. Wat had
die auto u misdaan?"
„Die auto stond dwars voor me uit
rit, ede... Ie meneer".
„Zozo, dat is dan meteen maar reden
om naar buiten te stappen en zo'n auto
van tienduizend gulden aan splinters te
slaan".
„Nééneenee, edele meneer, ik vroeg
de bestuurder die wagen daar weg te
zetten. Maar die ging aan het beledi
gen. Móórdenaar, zei die, omdat ik nog
bloed op me voorschoot had. En hij ver
tikte het om die wagen een eindje ver
der te zetten. Maar ik moest netjes
blijven, 't Had een klant kunnen wezen".
„Zozo, dus van uw klanten slaat u al
leen maar de auto in elkaar; belédigen
wilt u ze helemaal niet..."
„Meneer de edele, ik heb nog nooit
een klant beledigd en nog nooit een
autodak beschadigd!"
De parketwacht fluisterde hem iets in
dat leek op edlachtbare, maar de sla
ger luisterde maar half.
MODERN EN SIERLIJK
H/LLEGEN
KAPELLE TEL. (01102) 1223
Vrijdagavond koopavond - Geopend tot 9 uur
„In het dossier staat, dat u de woor
den „stinkende proleet" en „onderwe
reldfiguur" gebruikt hebt".
„Da's niet waar, edele gehaktware,
die proleet liegt dat 't gedrukt staat, ik
heb nog nooit van me leven een proleet
ook werkelijk proleet genoemd. Ik moet
aan me klandizie denken. Ze kennen
morgen terugkomen om een kilo osse-
haas te halen".
De griffier kon tijdelijk niet meer
schrijven en de politierechter verborg
enige tijd zijn gezicht achter zijn papie
ren. Geschrokken zei de parketwacht nu
hardop: „U moet zeggen edelachtbare
Maar de slager oreerde verder over lie
gende proleten die van „d'rlui eigen vet"
krijgen en ongestraft eerzame midden
standers mogen belemmeren in de uit
oefening van hun eerzame ambacht.
De getuigen kwamen bevestigen, dat
de man in de auto ook niet op z'n mond
je was gevallen. Hij zou wel degelijk
iets van moordenaar en bloedzuiger heb
ben gezegd.
„Maar daar staat helemaal niets over
in het verbaal", constateerde de rechter
verbaasd.
„Ik ga geen klanten aanklagen",
mompelde de verdachte vredig, „enne
dat van die onderwereld zei ik allenig,
omdat hij zo liederlijk schold. Toen zei
ik: dat ken je allenig van onderwereld
figuren verwachten. Maar toen bedoel
de ik hèm toch niet".
Maar de getuigen hadden begrepen,
dat hij juist wel de autobestuurder op
het oog had. En omdat hij die achter
het glas niet op het oog kon treffen, had
hij in z'n boosheid op het dak geslagen.
Dat dak scheurde en de reparatie kostte
enkele honderden guldens.
De officier stond op en achtte het ten
laste gelegde feit bewezen. Omdat de
rekening van het dak inmiddels al be
taald was, wilde hij volstaan met een
eis van vijftig gulden boete onvoor
waardelijk en nog eens vijftig gulden
voorwaardelijk.
„Dus honderd gulden", dacht de hou
wende slager.
„Nee, vijftig gulden nu en vijftig gul
den als u het nóg eens doet", legde de
politierechter uit. „Plus wat er dèn nog
weer bijkomt".
„Nee, zo reken ik nooit in me win
kel, da's me te ingewikkeld", zei de
vlees- en dakenhouwer. „Dan komen je
klanten nooit terug".
(Nadruk verboden) d' ARGENTY
NIEMAND
KEEK NAAR DE GEZICHTEN...
De politie in Wisconsin (Verenigde
Staten) zoekt twee meisjes, die in een
voorstelling van Peter Pan voor de stu
denten van de Staatsuniversiteit zijn op
getreden in dezelfde kleding, of wil men
ontkleding, waarin ze geboren zijn. Zich
poedelnaakt vertonen is namelijk in de
ze staat verboden en strafbaar met
maximaal vijf jaar gevangenisstraf. Het
arrestatiebevel voor de beide meisjes
studenten ligt dan ook klaar. De moei
lijkheid voor het Openbaar Ministerie is
echter, dat terwijl iedereen het er over
eens is dat de meisjes poedelnaakt op
het toneel verschenen, niemand zich iets
van hun gelaatstrekken herinnert (DIA)
ALLE VRAGEN VOOR DEZE RUBRIEK UITSLUITEND TE ZENDEN AAN:
REDACTIE „MET RAAD EN DAAD", MARKT 19, KRUININGEN
met bijsluiting van een postzegel van 25 cent voor doorzending van uw brief
W\j willen u met deze adviezen zo goed mogelijk van dienst z\jn en geven
zo mogelijk advies op elke vraag. Wij kunnen echter geen aansprakelijkheid
aanvaarden voor elders verkregen inlichtingen of gegevens RED.
Almentatie. Mijn echtgenote is weg
gelopen en nam mijn 6 minderjarige kin
deren mee. Inmiddels is scheiding van
tafel en bed uitgesproken en ben ik ver
oordeeld tot een alimentatie voor de
kinderen van 90,per week. Mijn in
komen is echter 147,Hoe kan ik
nu bereiken dat ik kan volstaan met
45,- per week?
De rechter die de scheiding van tafel
en bed uitsrpak heeft de grootte van
de alimentatie bepaald naar de omstan
digheden en uw inkomen. Meent u dat
dit bedrag voor uw draagkracht te hoog
is, wendt u zich dan tot uw advokaat
om vermindering van de alimentatie aan
te vragen.
Pensioen. Heb ik nog recht op
pensioen? Mijn man trok 1915 fr. van
Holland maar in september 1967 is hij
overleden. Ik heb nog een minderjarig
kind van 9 jaar. Geboren 21 februari
1960.
Uw gegevens zijn te weinig om u te
kunnen inlichten. Van welke instantie
ontving uw man dit pensioen? Bent u
getrouwd voor of na zijn pensionering?
Wat was zijn uitkeringsnummer? Kort
om als u ons alle noodzakelijke gegevens
verstrekt, kunnen wij een en ander voor
u navragen maar u kunt spoedshalve
zich ook rechtstreeks tot de uitkerende
instantie wenden.
Militaire salarissen. Hoeveel is het
salaris van een luitenant-kolonel en van
een kolonel?
Per 1 januari 1969 bedroeg het aan
vangssalaris van een luitenant-kolonel
2021,per maand en het maximum
salaris 3145,Deze bedragen zijn
voor een kolonel respectievlijk 2662,
en 3788,Per 1 juli 1969 worden
deze bedragen met 2 verhoogd.
Beestjes. Hierbij stuur ik u eni
ge beestjes die ik regelmatig in de keu
ken vind. Wat zijn het en zijn ze scha
delijk
Tot onze spijt kunnen wij u geen ant
woord geven op uw vraag over beestjes
daar het lucifersdoosje totaal kapot was
in het omwikkelde papier. De inhoud
was verdwenen en ook in de enveloppe
was niets te vinden. Stuurt u ons s.v.p.
andere beestjes, verpakt in een plastic
doosje of kokertje, maar niet tussen
plastic vellen, daar ze dan verrot zijn
voordat wij ze krijgen. (Laten ook an
dere hiervoor in aanmerking komende
lezers en lezeressen het bovenstaande
goed ter harte nemen: het gebeurt he
laas maar al te vaak dat wij boven
staand antwoord moeten geven; voor
beide partijen betekent dit extra werk
en kosten, niemand is er dus mee ge
baat.)
Beethoven-festival. Daar ik een
liefhebber ben van Beethovens muziek
vraag ik u of er ook een Beethoven-
festival wordt gehouden ter nagedachte
nis aan deze beroemde componist. Zijn
geboortedag was 16-12-1770. Heeft u
hier inlichtingen over?
Volgend jaar van 17 juli tot en met
19 augustus zal het Wereldmuziekcon
cours in Kerkrade worden gehouden.
Dit muziekconcours zal in het teken
staan van de 200ste geboortedag van
Beethoven. Er zullen minstens 150 mu
ziekkorpsen en orkesten uit binnen- en
buitenland aan deelnemen, o.a. de Ant
werpse Philharmonie, het Radio Filhar
monisch Orkest uit Hilversum, de Ban-
da Primitiva uit Spanje, de Hongaarse
Philharmonie uit Boedapest en het or
kest van de Garde Republicaine uit Pa
rijs. Verder zullen de V.S., Frankrijk,
Duitsland, Noorwegen, Zweden en Tsje-
cho-Slowakije fanfarekorpsen en har
monie-orkesten afvaardigen. De VW in
Kerkrade zal u in de loop der tijd wel
van nadere informatie kunnen voorzien.
Ziekteverzekering. Onze zoon komt
na enige jaren in het buitenland gewerkt
te hebben volgende maand naar Neder
land. Hij werkte bij een Nederlandse
maatschappij, maar heeft zijn baantje
opgezegd. Kan hij zich hier nu tegen
ziekte verzekeren? Particulier is na
tuurlijk veel te duur, daar hij bepaald
geen kapitaal heeft om dat te betalen.
Volgens de ziekenfondswet zijn slechts
verplicht verzekerd de werknemers die
in loondienst zijn met een maximum in
komensgrens van 13.800, -. Uw zoon
zal zich dus bij een ziekenfonds alleen
vr(jwillig kunnen verzekeren tegen een
premie van 40,per maand, met
een wachttijd van twee maanden.
Roltrap. In een groot warenhuis
brak ik mgn naaldhak toen ik met de
roltrap naar boven ging. De hak bleef
namelijk tussen de spleten van de rol
trap zitten en boven aangekomen kwam
hij tussen de spleet waardoor de trap
weer draait. Na een heftige ruk kregen
we hem los maar mijn hak was hele
maal geschaafd en gebroken. Mijn man
en ik kregen ruzie over het feit of ik
de directie van het warenhuis hiervoor
verantwoordelijk kon stellen en om een
vergoeding van schade kon eisen. Vol
gens mijn man moet dit niet kunnen
maar volgens mij wel. Wat zegt u er
van?
Dat uw hak brak doordat uw schoen
in de roltrap bleef hangen is uw eigen
schuld, daar kunt u de directie van het
warenhuis niet voor verantwoordelijk
stellen. Bovendien weten wij toevallig,
dat er in dat warenhuis beneden aan
de roltrap een bord staat waarop ver
meld: „Dames, let op uw naaldhakken!"
De directie heeft u dus gewaarschuwd!
Opdat wij barmhartigheid mo
gen verkrijgen, en genade vin
den om geholpen te worden ter
bekwamer tijd. Hebr. 4 16
Wanneer wij met vrijmoedigheid tot
de troon der genade naderen, dan helpt
God ons. Dat ten eerste. God gaat nooit
onbewogen aan ons voorbij, gelijk de
priester en de leviet dat deden uit de
bekende gelijkenis.
En God helpt ons met Zijn barmhar
tigheid en genade. Dat ten tweede.
De barmhartigheid, dat is Gods hel
pende liefde. De genade, dat is Gods
reddende liefde.
Wij zijn ongelukkige mensen, maar
wanneer wij onze smart aan God uit
zeggen, dan spreekt Hij in Zijn barm
hartigheid: „Vrees niet, want Ik ben
met u. Wees niet verbaasd, want Ik
ben uw God" (Jes. 41 10).
Wij zijn ook schuldige mensen, maar
wanneer wij God alles van onze zonden
zeggen, dan spreekt Hij in Zijn genade:
Vrees niet, „Ik ben het, die uw over
tredingen uitdelg" (Jes. 43:25). Voor
waar, „barmhartig en genadig is de
Here" (Ps. 103 8). Dat staat vast. Maar
dan helpt God ons met die barmhartig
heid en genade ter bekwamer
t ij d. En dat ten derde. Dat staat ook
vast.
Hij helpt ons, maar niet altoos direkt.
Hij helpt ons, maar niet op onze tijd.
Hij helpt ons, maar op het geschikte
ogenblik.
Hier valt licht door de gesloten he
mel. Wij roepen misschien al zo lang tot
God. Om uitkomst! Om verlossing! We
schreeuwen het soms uit. Maar God
hoort niet. Neen, God hoort niet, want
Hij hoort alleen ter bekwamer tijd. Nooit
te vroeg. Nooit op ons moment. Nooit
wanneer wij denken: „Nu kan het niet
meer". Dit moet ons wachten leren. Dit
moet ons geduld leren en volharding.
Al wordt het nog zo donker. Al duurt
de druk nog zo lang. Al worden de
wanden nog zo dik. Want Hij helpt ons
toch. Hij helpt nooit te vroeg, maar ook
nooit te laat. „De Here vertraagt de
belofte niet" (2 Petr. 3:9). Hij zal
haastiglijk recht doen Zijn uitverkore
nen, die dag en nacht tot Hem roepen
(Luc. 18 7, 8). Het kan erg benauwd
voor u worden, maar de Heer zal uit
komst geven. Tenzij wij geen vrijmoedig
heid hebben en Hem niet alles zeggen.
Dan klinkt Zijn streng verwijt in 't end:
„Gaat weg! Ik heb u nooit gekend".
Dan wordt het toch „te laat". O, laten
wij dan komen. En God zal ons helpen,
„voor het te laat is". Ter bekwamer
tijd. (Uit een Dagboek)
WEMELDINGE
Van 29 juni—5 juli 1969
Zondag 29 juni: Volle Maan
HOOGW.
LAAGW.
v.m.
n.m.
v.m.
n.m.
Zondag
2.37
3.13
8.21
8.49
Maandag
3.35
4.10
9.14
9.44
Dinsdag
4.34
5.00
10.14
10.37
Woensdag
5.25
5.49
11.03
11.27
Donderdag
6.15
6.37
11.52
Vrijdag
7.05
7.27
0.12
12.38
Zaterdag
7.51
8.11
0.55
1.20
Te Yerseke 5 minuten later
Te Hansweert 35 minuten vroeger
