HET RECHT OM TE STAKEN
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZUID-BEVELAND
LANGS DE STRAAT
OVERDENKING
WATERSTANDEN
35STE JAARGANG
No. 49
16 MEI 1969
GAAT VERGEZELD VAN HET RECHT
VAN ONTSLAG OP STAANDE VOET
REDACTEUR ADMINISTRATEUR
J. M. C. VAN DER PEYL KRUININGEN
MARKT 19 TELEFOON (01130) 1381 GIRO 2 84 26
Abonnementsprijs bij vooruitbetaling f 1,95 per kwartaal
Franco per post f 3,90 per halfjaar
Advertentieprijs 1-25 mm f 4,25, verder 17 cent per mm
Excl. 4% B.T.W.
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
In te zenden vóór woensdag 12 uur
Verschijnt des vrijdags
UITGAVE
DRUKKERIJ F. VAN DER PEYL - KRUININGEN N.V.
de scheldebode
ALLE VRAGEN VOOR DEZE RUBRIEK UITSLUITEND TE ZENDEN AAN:
REDACTIE „MET RAAD EN DAAD", MARKT 19, KRUININGEN
met bysluiting van een postzegel van 25 cent voor doorzending van uw brief
WU willen u met deze adviezen zo goed mogelyk van dienst zyn en geven
zo mogeiyk advies op elke vraag. Wij kunnen echter geen aansprakelijkheid
aanvaarden voor elders verkregen inlichtingen of gegevens RED.
Dertien maanden hebben de ministers
Polak (justitie) en Roolvink (sociale
zaken) nodig gehad om een goed uit
gewerkt advies van de Sociaal Economi
sche Raad om te zetten in wetsontwer
pen. Wat zich in die maanden achter
de schermen heeft afgespeeld laat zich
alleen maar raden. Wel kan worden
vastgesteld dat hier en daar nog altijd
een grote angst voor een wettelijk sta
kingsrecht bestaat, vooral als daaraan
niet een verplichte arbitrage is gekop
peld.
Hoe het ook zij, in de betrokken
wetsontwerpen wordt staking als een
recht erkend: zónder verplichte bemid
deling en zónder verplichte arbitrage.
Vakbonden mogen met inachtneming
van bepaalde spelregels stakingen or
ganiseren. De deelnemers aan een ge
organiseerde staking zijn ontheven van
hun arbeidsverplichting.
Bij iedere (dreigende georganiseerde)
staking benoemt de voorzitter van de
Sociaal Economische Raad een commis
sie van onderzoek, die echter niet in de
staking mag ingrijpen. Bij wilde stakin
gen kêtn zo'n commissie worden inge
steld. De taak van deze commissie is
zich op de hoogte te stellen van de oor
zaken, de omvang en de vermoedelijke
gevolgen van een staking.
Bemiddeling.
De commissie is dus inderdaad in de
eerste plaats een commissie van onder
zoek. Zij is evenwel ook bevoegd moge
lijkheden na te gaan om tot voorkoming
of beëindiging van de staking te ko
men. Langs de weg van vrijwillig over
leg kan zij alles doen wat zij ter be
reiking van het doel dienstig acht. De
COGNAC VOOR DE BLOEMEN
,,Ik drinke?" vroeg de verbaasde
schildersknecht met de verfspatjes nog
op kin en konen. „Dat kènne ze nooit
gezien hebbe".
„Toch hebben de getuigen het ge
zien", onthulde de politierechter.
„Dan motte ze hebbe staan glure,
want assik drink, doen ik 't stiekem
zonder dat een gewoon mens het kan
zien".
„Dan zijn deze getuigen heel bijzon
dere mensen. Ze zagen u een hele fle3
cognac achter elkaar leegdrinken".
„Dat kenniet. Ik drink van me leve
nooit geen kejak. Ik kóóp geeneens ke-
jak, dus dan kennik 'tniet drinke ook.
Assik kejak drink, word ik me te
draaierig, daar kennik niet tege".
„Maar u kocht 'tniet, u nam die fles
van het buffet op dat feestje".
„Dan zallet wel geen echte kejak ge-
wees benne. Echte kejak word ik stom-
dronke van".
„Ja, u was er ook stomdronken van
geworden, dus dat klopt dan wel".
„Enne op dat fésie heb ik helem&al
niet gedronke. Dan doen ik altijd als
of".
„Zo, waar hebt u dan de inhoud van
die fles cognac gelaten?"
„Die heb ik over de bloeme gekieperd.
Dat doe ik altijd assik te veel krijg aan-
gebode, of asset kejak of ander gekleurd
spul is, want daar kennik nie tege.
Daar word ik kotsmisselijk van. Geef
mijn maar een recht op en neer".
„Dus u drinkt wel!"
„Allenig zuivere klare, edelachtbare,
en as niemand 't ziet".
„Dus zodra u alléén denkt te zijn,
drinkt u?"
„Neenee, edelachtbare meneer, allenig
as ik me eenzaam en alleen-verlaten
voel, snappu. Een keertje as m'n vrouw
d'r met een ander vandoor is of sukke
gelegenhede".
„Dan gaat uw vrouw d'r zeker öm
de dag vandoor..."
„Nee, edelachtbare, ze is 'ter allèng
vandoor maar ze is nog niet teruggeko-
me. En dan wortat me wel es effetjes
te veel, ziet u".
„En dan gooit u de drank toch niet
allemaal over de bloemen, want u bent
werkelijk heel erg te keer gegaan op
dat feestje".
„O, maar dat was 'n heel andere ge
legenheid, meester. Toen had ik oog op
'n juffie en die ging d'r met een ander
tussenuit. 'tKèn weze, dat ik toen 'n
slokkie uit een fles genome heb, maar
dan zonder te wete dat 't kejak was".
„Hèhè, nou zijn we toch waar We we
zen willen. U geeft toe uit die fles te
hebben gedronken omdat u een soort
liefdesverdriet kreeg. En in die dron
ken toestand erna hebt u de versiering
omlaag getrokken, de klok stuk gesla
gen, het hele buffet met uw armen
schoon gemaaid, een paar gasten ge
slagen en geschopt, iemands japon open
partijen zijn evenwel niet verplicht eni
ge vorm van door de commissie gead
viseerde bemiddeling te aanvaarden. Met
andere woorden: de taak van de com
missie rust op een basis van vrijwillig
heid van alle partijen.
De uitsluiting wordt niet wettelijk ge
regeld. De werkgever mag volgens de
voorgestelde regeling of geen enkele öf
alle stakers op staande voet ontslaan.
Hij zal niet (zoals in de praktijk nogal
eens gebeurde) de „opruiers" kunnen
wegsturen en de anderen in dienst hou
den.
Overheidspersoneel niet.
In wezen is het o.i. een vreemde zaak,
dat een wet, die het „ongeoorloofde"
van een staking wegneemt, tóch het
ontslag op staande voet in zo'n geval
handhaaft. Zou het parlement met deze
bepaling akkoord gaan, dan zal dit o.i.
alleen maar betekenen dat stakingen
alleen dan beëindigd zullen worden als
de garantie is verkregen dat alle ont
slagen stakers weer in dienst zullen
worden genomen.
De ingediende wetsontwerpen gelden
niet voor het overheidspersoneel. Voor
ambtenaren blijft de staking nog steeds
taboe. Het zal ons benieuwen hoe de
regering over deze kwestie denkt. Wel
licht zal men zeggen: een overheids
dienst mag door een staking niet ont
wricht worden! Maar is dat bij een door
staking stilgelegd vitaal bedrijf buiten
de overheidssfeer niet eveneens het ge
val? En daar mag wèl gestaakt wor-
denMr. N. W. A. VAN EIJK
(Nadruk verboden)
KAPELLE TEL. (01102) 1223
Vrijdagavond koopavond - Geopend tot 9 uur
gescheurd en een stapel grammofonpla-
ten de trap af gegooid".
„Hoho, over die stapel plate ben ik
gestruikeld. Die lage zomaar op de
grond voor me voete. Japonne kom ik
nooit aan. En de klok begon zelf te
slaan, toen heb ik teruggeslage".
„Maar de schade hebt u nog nooit
vergoed!"
„Ammenooitniet. 'kHeb heel geen
scha gemaakt, hoe kennik die dan ver
goede?"
„U maakte schade toen u dronken
was van die cognac".
,,'kHeb ommers heel geen kejak ge
dronke, man. Die ligt over de bloeme".
„Dus dan hebben de bloemen alle
flessen en glazen van dat buffet ge
veegd..."
„Dat ken wel weze ja, want ik heb
'tnie gedaan".
„Maar die klok hebt u wel geslagen,
zei u net nog".
„Nee, ik zei: die klok heb geslage".
„U weet niet eens wat u zegt", zei
de politierechter wrevelig en hij gaf het
woord aan de getuigen. Die verklaarden
plechtig en onder ede, dat de schilders
knecht niet alleen slaande ruzie met de
slaande klok kreeg, maar ook met zijn
gastvrouw, die hij met frisdrank be
goot omdat zij een frisse-bloemetjesjurk
droeg. De sterke dranken had hij ech
ter wel degelijk in het eigen keelgat ge
goten en het buffet ging aan gruzels,
omdat de gastheer weigerde hem nog
méér cognac te schenken.
De officier sprak misprijzende woor
den over het misselijke gedraai van de
ze verdachte, die kennelijk alweer te
veel klare gedronken had voor zijn
komst naar de rechtszaal. Hij eiste zes
tig gulden boete of twaalf dagen hech
tenis en de uitspraak was conform.
„Stomme gluurders ook", siste de
smeurder.
(Nadruk verboden) d' ARGENTY
Mieren. Hoe komen mieren in mijn
broodtrommel die in een kastje staat,
het vierde kastje van onderen gerekend.
Ik heb de rand van de broodtrommel
met plakband dichtgemaakt, maar ze
zaten er toch weer in.
Mieren kruipen door de kleinste kie
ren en het is dus erg moeilijk ze te ver
wijderen. Afdoende is alleen als men de
nesten opzoekt en de mieren, larven en
eieren hierin doodt. Het beste is de nes
ten op te zoeken door na te gaan waar
de mieren geregeld lopen. Volgt u die
paadjes dan vindt u het wel. Het nest
met kokend water overgieten. Grotere
nesten openleggen en bestrooien of be
gieten met een insecticide. Ook kunt u
de mieren zelf gebruiken om het nest
met inhoud te doden. U maakt daartoe
een strooimiddel van 100 gram fijne bo
rax, 50 gram bloem van zwavel, droog
gemengd en strooit dit 's avonds bij
droog weer op de mierenpaadjes. De
mieren brengen dit dan zelf in het nest.
Enige avonden herhalen. Het is voor de
mens onschadelijk.
Indijking. Kunt u mij vertellen
wanneer de volgende polders op Zuid-
Beveland zijn ingedijkt? Reigerbergpol-
der, le Bathpolder, 2e Bathpolder, Fre-
derika-, Zimmerman-, Emmanuel-, Da
mes- en Hogerwaardpolder.
Achter de namen der gevraagde pol
ders vindt u de indijkingsjaartallen:
Reigerbergpolder 1773, le Bathpolder
1856, 2e Bathpolder 1863, Frederikapol-
der 1851, Zimmermanpolder 1884, Em-
manuelpolder 1864, Damespolder 1885
en Hogerwaardpolder 1914.
School. Enige tijd geleden las ik
het verslag van de opening der Stam-
periusschool te Wilhelminadorp. Wat
waren de werkelijke namen van de bei
de andere Japen? En van de oude veld
wachter, benevens zijn geboorte- en
sterftedatum En van de vader van de
schrijver? In welk jaar werd de heer
H. A. Hanken directeur?
De volgende gegevens werden ons
verstrekt door de u welbekende heer
wethouder C. Burger, Kerkstraat 2a,
Wilhelminadorp. Hij is gaarne bereid u
ook persoonlijk verdere inlichtingen te
verstrekken. De drie „Japen" waren Ja
cob van de bakker (Stamperius), Ja
cob van de schipper (Ossewade) en Ja
cob van de dominee (Doorenbos), de
grootvader van Clinge Doorenbos. De
veldwachter heette Arnoldi. Ook over
hem kunt u rechtstreeks hij de heer
Burger meer te weten komen. De heer
Hanken werd directeur van de Wilhel-
minapolder in het jaar 1894.
Gazon. Een lezer heeft moeilijk
heden met het onderhouden van zijn
gazon en vraagt ons om advies. Kunnen
een rij populieren achter zijn huis de
oorzaak zijn van kale plekken?
Die populieren doen er natuurlijk geen
goed aan, maar zijn toch niet de oor
zaak van het wegvallen van het zaad.
Hoofdzaak is een goede voorbehande
ling, dus mesten, spitten en wachten
met zaaien tot de grond ingeklonken is,
zodat u na opkomst later geen dellen
in de zode krijgt. Zaaien: mengen met
b.v. eerst zand zodat u goed kunt zien
waar u zaait en vooral gelijkmatig
zaaien. Verder verdient het aanbeveling
wat zaad achter te houden om eventu
ele kale plekken weer in te zaaien en
dezelfde grassoort of mengsel te hou
den. Gedurende de zomer bij donker
weer mesten met b.v. 2 y2 kg per are
kalkammonsalpeter of A.S.F.-korrels 15
x 18 x 20. Vooral direkt ingieten of
sproeien om brandvlekken te voorko
men. Herhaal dit b.v. nog een keer. In
het najaar een laag gezuiverde com
post of verteerde stalmest uitstrooien
voor beschutting en bemesting.
Testament. Ik wil mijn bezittingen
in geld en goederen nalaten aan bepaal
de personen. Moet er hiervoor een tes
tament worden gemaakt? Hoe moet ik
te werk gaan? En wat zijn de kosten?
Is het verplicht om eventueel een no
taris te betalen?
Voor afzonderlijke bezittingen is een
stuk papier, zelf geschreven, zelf ge
dateerd en zelf ondertekend, voldoende.
Inderdaad is er als het om een na
latenschap in geld gaat, een testament
nodig. Dat kost natuurlijk een paar
tientjes. U kunt tevoren bij de notaris
informeren hoeveel het kost. Misschien
is de notaris bereid pro deo te helpen
met vergoeding van een kleinigheid, dan
kunt u bij het gemeentehuis een bewijs
van onvermogen vragen en u dan wen
den tot de kamer van toezicht p/a ar
rondissementsrechtbank en dan wordt u
kosteloos hulp toegewezen.
Duikboten. Duikboten hebben twee
soorten machines: electro- en diesel
motoren. Welke worden voor onder wa
ter gebruikt?
De voortbeweging van een duikboot
heeft op verschillende manieren plaats.
De dieselmotoren zijn afhankelijk van
buitenluchtzuurstof en kunnen daarom
slechts gebruikt worden aan de opper
vlakte of op periscoopdiepte, waarbij
lucht aangezogen wordt door de z.g.
snuiver, een lange pijp die tot periscoop
hoogte kan worden opgestoken. De elec-
tromotoren worden gebruikt hij grotere
diepten, waarbij de stroom geleverd
wordt door batterijen, die door de die
selmotoren worden opgeladen, wanneer
deze in werking zijn. Een nieuwere
methode van voortstuwing heeft plaats
door middel van de Walther turbine,
waarbij langdurige onderwatervaarten
mogelijk zijn. Het bezwaar hiervan is,
dat zij door het gebruik van H202 tot
explossies kan leiden. De ideale metho
de is die van de atoomvoortstuwing die
omdat zij onafhankelijk is van de bui
tenluchtzuurstof, onafgebroken lange
vaarten mogelijk maakt, zowel onder
als boven water, zonder dat dieselmoto
ren en de daarvoor noodzakelijke brand-
stofhoevelheden behoeven te worden
meegevoerd.
Kadastrale huurwaarde. Wat ver
staat men onder „belastbare opbrengst
van de kadastrale huurwaarde" van een
perceel? Naar die „opbrengst" worden
n.l. in onze gemeente de reinigingsrech
ten geheven. Dit betekent dit jaar voor
mij een verhoging van de rechten met
liefst 200
De belastbare opbrengst, vermeld in
de kadastrale leggers, is vanouds de
maatstaf waarnaar de grondbelasting
wordt geheven. Deze belastbare op
brengst is geschat naar maatstaven uit
1898. De bedragen zelf raken thans dus
kant noch wal, doch in him onderlinge
verhouding moet natuurlijk wel een lo
gisch verband zitten. Vele gemeenten
gebruiken deze cijfers als basis voor
gemeentelijke belastingen en rechten,
naar regels die dan per gemeente kun
nen verschillen.
Ammonia. Zijn ammoniadampen
schadelijk voor de gezondheid?
Ammoniadampen zijn zeker schade
lijk voor de gezondheid. Speciaal de
slijmvliezen van keel, neus en ogen wor
den er door aangetast. Inademing dient
dus zeker te worden vermeden. De ont-
wikkelbak moet dus steeds goed worden
afgesloten en de vloeistof zoveel moge
lijk in gesloten flessen met glazen stop
(kurk en gummi worden er zelf door
aangetast!) worden bewaard. Vanzelf
sprekend moet de ruimte waarin wordt
ontwikkeld, goed worden geventileerd.
Of de hoofdpijn, waarover u klaagt, in
derdaad genoemde oorzaak heeft, is
van hieruit niet te beoordelen. Wendt
u zich daarvoor zo spoedig mogelijk tot
uw huisarts.
Voedingswaarde. Vermindert de
voedingswaarde van een „groen" ge
kookt ei?
Ja, niet alleen van „groen" gekookte
eieren vermindert de voedingswaarde,
maar van alles wat lang kookt. Denk
echter niet dat de voedingswaarde van
dat „groen" gekookte eitje geheel ver
dwenen is.
Erfenis. Mijn vader huwde inder
tijd na het overlijden van mijn moeder
voor de tweede keer. Toen vader kwam
te overlijden hebben wij ons deel uit zijn
nalatenschap gehad. Nu is mijn tweede
moeder overleden. Heb ik nog recht op
een deel van haar nalatenschap? Uit
het eerste huwelijk waren er vier kin
deren, uit het tweede twee.
Omdat u geen bloedverwant bent van
uw stiefmoeder, erft u van haar niet.
Van haar erven alleen de eigen kinde
ren.
Zaag vijlen. Waar moet men be
ginnen een zaag te vijlen, bij de punt
of bij het handvat?
Normaal begint u een zaag te vijlen
vanaf het handvat. U vijlt dan eerst alle
oneven tanden, draait de zaag dan om,
waarna de even tanden een beurt krij
gen. Zijn er tanden afgebroken of is de
zaag erg bot, dan eerst met een platte
vijl alle tanden op gelijke hoogte afvij
len, er zorg voor dragende, dat de plaats
van de tanden zichtbaar blijft. U moet
er op letten dat de zaag niet hol wordt,
enigszins bol is geen bezwaar. Dus niet
alleen het midden, maar ook de uit
einden onder handen nemen!
Naam tweede dubbeldeksveerboot:
PRINS WILLEM ALEXANDER
De tweede dubbeldeksveerboot van de
Provinciale Stoombootdiensten in Zee
land zal „Prins Willem Alexander' he
ten. Prinses Beatrix en Prins Claus
hebben het provinciaal bestuur toestem
ming gegeven de naam van hun oudste
kind aan het schip te geven.
De nieuwe dubbeldekker zal op 5 juli
a.s. op de werf „N.V. De Merwede" te
Hardinxveld-Giessendam, waar ook de
eerste dubbeldekker „Prinses Christi
na" is gebouwd, te water worden ge
laten.
Het nieuwe schip zal in eerste in
stantie worden ingezet op de lijn Krui-
ningenPerkpolder over de Wester-
schelde.
Hoe groot zijn uwe werken, o
Here. Psalm 104 24a.
Een Frans sterrenkundige moet eens
gezegd hebben: „Ik heb de gehele ster
renhemel doorzocht, maar van God ner
gens een spoor gevonden". Hoe onein
dig ver stond deze man af van de dich
ter van de 104de Psalm, die bij het
schouwen van de gevariëerde rijkdom
van het scheppingsleven in volslagen
adoratie uitriep: „Hoe groot zijn Uwe
werken, o Here".
Niet alleen eeuwen, maar werelden
scheiden hen.
Deze Franse sterrenkundige zag het
wonder niet meer. Hij kende alleen zijn
telescoop. En zo zijn er in onze zake
lijke eeuw zovelen, die alleen hun te
lescoop kennen of hun microscoop of
hun spectroscoop, die enkel bewonde
ring hebben voor de ontdekking van de
atoombom en een vlucht naar Amerika
in luttele uren. Dat kan de mens! Is
het niet geweldig? Met een bommetje
als een voetbal een ganse stad in puin
leggen? Straks na kantoortijd even op
en neer naar Londen voor de laatste
film? Maar de hoge sterren ziet hij niet
meer. En voor de nog oneindig hogere
God beeft hij niet meer. Zijn werken,
Zijn wijsheid, Zijn scheppingen zijn hem
een gesloten boek. Dat ganse werelden
in vliegende vaart door de afgronden
van het heelal snellen, dat, om maar
een greep te doen, de aarde alleen al
elke dag 2 y2 miljoen km aflegt, dat is
honderdduizend km per uur, en dat het
licht nog sneller wiekt en driehonderd
duizend km per seconde haalt, dat doet
hem niet meer duizelen. God werkt ook
zo stil, zo gracieus, zo zonder enig la
waai en zonder enige reclame. Als wtj
iets maken, dan maakt het altijd leven.
In onze fabrieken stampen de machines
en ratelen de vliegwielen. De werkers
en de werksters kunnen niets van el
kaar verstaan en moeten zich met de
vingertaai behelpen. Maar Gods schep
ping is geen fabriek, doch een tempel.
Er wentelen raderen van een niet te
wegen gewicht zon, maan en ster
ren maar zonder dat er iets bij
knarst; er worden duizelingwekkende
afstanden afgelegd, maar zonder dat
men er iets van hoort. Daarom is hier
alleen plaats voor de begenadigde mens.
Hij moet afstand gedaan hebben van
alle roem en van alle lichtreclame, die
zijn eigen glorie uitstalt. In een tem
pel behoren enkel aanbidders. Daar is
God alleen groot. En daar wordt het
lied geboren, waar Psalm 104 mee ein
digt: „De zondaars zullen van de aar
de verdaan worden, en de goddelozen
zullen niet meer zijn".
(Uit een Dagboek)
WEMELDINGE
Van 18—24 mei 1969
Zaterdag 24 mei: Eerste Kwartier
HOOGW.
LAAGW.
v.m.
n.m.
vm.
n.m.
Zondag
4.47
5.14
10.20
10.43
Maandag
5.25
5.51
10.57
11.23
Dinsdag
6.01
6.27
11.35
11.59
Woensdag
6.38
7.02
12.12
Donderdag
7.18
7.40
0.42
12.52
Vrijdag
8.00
8.23
1.24
1.39
Zaterdag
8.52
9.13
2.13
2.38
Te Hansweert 35 minuten vroeger
Te Yerseke 5 minuten later
