IDE JURY
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZUID-BEVELAND
LANGS DE STRAAT
cta^flw
OVERDENKING
35STE JAARGANG
No. 38
28 FEBRUARI 1969
ihLLEGEN
vV
de scheldebode
REDACTEUR ADMINISTRATEUR
J. M. C. VAN DER PEYL KRUININGEN
MARKT 19 TELEFOON (01130) 1381 GIRO 2 84 25
Abonnementsprijs bij vooruitbetaling f 1,95 per kwartaal
Franco per post f 3,90 per halfjaar
Advertentieprijs 1-25 mm f 4,25, verder 17 cent per mm
Excl. 4% B.T.W.
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
In te zenden vóór woensdag 12 uur
Verschijnt des vrijdags
UITGAVE
DRUKKERIJ F. VAN DER PEYL - KRUININGEN N.V.
Twee Kennedy-moordprocessen gaan
dezer dagen van start, het proces om
trent de moord op John F. Kennedey
wordt gehouden in New Orleans en dat
omtrent de moord op Robert Kennedy
in Los Angeles.
Vooral in de zaak tegen de moorde
naar van „Bobby" hebhben diens ver
dedigers de samenstelling van de jury
lang opgehouden en daarmee weer eens
de aandacht gevestigd op de funktie van
de jury in de Amerikaanse rechtspraak.
Iedere kiesgerechtigde burger kan
ieder moment worden opgeroepen om
zijn taak als lid van de jury in een of
ander proces te vervullen. Hij diefit dat
te beschouwen als een erezaak en kan
niet weigeren.
Het is de jury die beslist: schuldig of
onschuldig. Ze kan soms een aanbeve
ling doen voor clementie. Maar omtrent
de strafmaat heeft ze niets te vertellen,
die bepaalt de rechter.
Voor vele Amerikaanse burgers is het
een verre van prettig vooruitzicht als
jurylid te moeten optreden, vooral wan
neer het gaat om processen, die zich
soms wekenlang voortslepen.
Schone lei.
Het allereerste vereiste voor een ju
rylid is, dat het onbevooroordeeld is.
Iemand, die een hekel aan negers heeft,
wordt niet gekozen wanneer een neger
terecht staat; wie principieel tegen de
doodstraf is evenmin in een zaak, waar
in eventueel de doodstraf kan worden
geëist.
De advokaten van de beklaagde kun
nen, wanneer zij het proces wensen te
rekken, of ook wanneer zij een extra
deurtje voor hoger beroep willen open
houden, op allerlei gronden bezwaar ma
ken tegen de keus.
Het jurylid mag met name geen opi
nie hebben omtrent de onderhavige zaak.
Hij moet als het ware met een schone
lei beginnen. Is hij van mening, dat de
beklaagde „het wel gedaan zal hebben",
dan komt hij niet aan bod. Hij mag zelfs
geen kranten gelezen hebben, waarin
commentaar op de zaak wordt geleverd.
Opgesloten.
Is hij eenmaal gekozen, dan wordt op
stringente wijze tegen iedere vorm van
beïnvloeding gewaakt. Een jurylid mag
tijdens de behandeling van de zaak met
niemand spreken, geen krant lezen, de
gerechtszaal niet verlaten, en op alles
wat hij doet, houdt een gerechtsdienaar
toezicht. Hij mag geen enkel contact
met familie of vrienden onderhouden, hij
kan niet naar zijn werk of zijn zaak.
Doorgaans is daarmee een dag ge
moeid. En dan is het jurylid er voor
lopig voor jaren van af. Maar in de bei
de hierboven genoemde moordprocessen
kan het weken duren en dan betekent
dat zoiets als gevangenisstraf, want al
die tijd hebben de juryleden alleen maar
aanspraak aan elkaar. Het gebouw,
waarin zij eten en slapen, wordt be
waakt, kranten krijgen ze niet te lezen
als er ook maar iets mocht instaan over
de rechtszaak.
Intimidatie.
Wanneer een jurylid tekort schiet
door op een of andere wijze toch blijk
te geven van vooringenomenheid of wan
neer de verdedigers menen die te kun
nen aantonen, als is het maar omdat
een neef van de verdachte vroeger een
nichtje van een jurylid de bons heeft
gegeven, dan is er sprake van een „mis
trial" en kan de hele faldera van voren
af aan beginnen.
Gangsters hebben hun eigen methoden
om juryleden te beïnvloeden. Bij de be
handeling zat een hele rij zware jon
gens eenvoudig te zitten en de juryleden
op te nemen, om deze er op die ma
nier van te doordringen, dat, wanneer
hun uitspraak ongunstig was, ze hun
trekken wel thuis zouden krijgen. Deze
vorm van zwijgende intimidatie heeft
meermalen succes gehad.
Eensgezind.
Wanneer dan eindelijk de jury zich
terugtrekt om te beraadslagen is het
haar taak om tot een eensgezinde uit
spraak te komen en ook dat kan lang
duren. De voorzitter van de jury moet
dit zien te bewerkstelligen. Naarmate
het lang duurt, kunnen juryleden, wie
het de keel begint uit te hangen, ge
neigd zijn er een eind aan te maken,
maar soms is het leven van de ver
dachte er mee gemoeid en dan mag het
feit, dat de jury wel eens huistoe wil,
niet de doorslag geven. Eén koppig ju
rylid kan de uitpraak zo heel lang op
houden. En komt men niet tot overeen
stemming (ook daarvoor kan één lid
zorgen) dan moet er een nieuw proces
komen.
Het is een eer, de taak van jurylid te
mogen vervullen, het brengt weinig en
soms niets op, kost tijd en geld. Maar
zowel in New Orleans als in Los An
geles heeft men toch weer twaalf men
sen gevonden, die er voor weken lang
aan gaan zitten... (Nadrukverboden)
HIJ MOCHT OOK NIKS...
De los-werkman stond er wat sjofel
tjes en chagrijnig bij in een duidelijke
je-mag-hier-niks-meer-stemming.
„Ik ken best rijpe, meneer. Opper
best. 'k Heb al vier jaar les had. Assik
't nou nóg niet ken..."
„Jawel, u kunt wel les gehad heb
ben, maar u hebt nog altijd geen rij
bewijs en daarom mag u niet alleen een
auto besturen", zei de politierechter.
„Da'k geen rijbewijs haald heb, legt
niet amme manier van rijje".
„O nee, waaraan dan?"
„Omda'k nie leze en schrijve kan.
Dè.t he'k nooit geleerd en daarom ken
ik die theorie nie doen".
„O, maar de laatste keer slaagde u
juist wel voor de theorie, maar niet
voor de praktijk!" wist de rechter.
„Da's noppes. Ik straalde omdat die
kerel me vroeg een autonummer op te
leze. En die hufter wis da'k nie leze
kon".
„Dat was een proef voor de ogen.
Maar u hoeft mij niets wijs te maken.
Ik heb hier de uitslag van dat rij-exa-
men". De rechter tikte op het dikke dos
sier. „U maakte vijf kardinale fouten.
Dus ondanks vier jaar les, kunt u wer
kelijk nog niet rijden. En toch doet u
het. Hoe komt dat?"
„Die foute ware geeneens foute, dat
waren die gekleurde stoplichte en 'k ben
gewoon kleureblind. Dat zijn er wel
meer".
„Man, je bent levensgevaarlijk in het
verkeer als je door rood licht rijdt!"
„Dan motte ze d'r stop bij zette! Ik
ken nie zien of 't rood of blauw is".
„En je kunt niet lezen! Kom nou, je
hebt vier jaar les, je zult al lang ge
leerd hebben dat het rode licht het bo
venste is en groen onderaan hangt".
„Maar ken iemand nou als chauffeur
z'n brood verdiene astie z'n rijbewijs niet
krjjgt!"
„Hoe kun je ooit chauffeur wórden
als je de opschriften en de wegwijzers
niet kunt lezen, de stoplichten niet kunt
begrijpen en je rijbewijs niet eens kunt
halen..." verbaasde de politierechter
zich. „Bovendien mag een goede chauf
feur niet drinken. En u bent aangehou
den omdat u dronken was en het ver
keer in gevaar bracht".
„Ik was nie dronke. Mag 'n mens al
helema&l niks meer drinke?"
„U had zeven biertjes op en vier gla
zen cognac. U reed zig-zaggend over de
provinciale weg. Toen u aangehouden
werd, slingerde u op de benen".
„Ik ken best nog meer op zonder
dronke te worde. En dattie auto zig
zagde kwam omdat ik die auto nog nie
kénde".
„O ja, u had die auto zomaar weg
genomen om mee te gaan rijden".
„Niet zómaar, die auto was vamme
buurman".
„Maar die buurman wist nergens van.
Dat noemen wij hier joy-riding".
„Hoe dat nou noem kemmij nie
schele, maar 't was geen diefstal. Ik
heb die auto effe geleend. Of mag 'n
mens ook al niks meer lene?"
„Niet zonder toestemming, nee. En u
hebt in elk geval benzine gestolen en
niet terug gegeven. Daar staat een flin
ke straf op".
„Mag 'n mens ook al geen half liter
tje bensiene meer lene?"
„Dan blijft het toch nog een misdrijf
om met zoveel op te gaan rijden en 't is
ook een misdrijf om een andermans auto
weg te pakken en daarin te gaan toe
ren. U moet zien dat u zelf een auto
koopt. Maar ja, dan zult u eerst wat
regelmatiger moeten gaan werken en
er geld voor bij elkaar moeten sparen".
„Ik héb net een auto kocht".
„Wat zegt u? En u hebt nog geen
rijbewijs
„Nee, maar dat krijg ik toch wel 'n
keer. De auto he'k vast".
„En dan zeker zo'n gammel, afge
dankt wrak van een autokerkhof..."
„Welnee, een nieuwe. Kijk maar voor
de deur d'r staat ie".
„Zozo, dus u bent er ook mee hier
gekomen zonder rijbewijs. En hoe be
taalt u nou die auto?"
„Gewoon, op afbetaling".
De magistraten keken elkaar eens aan
en zuchtten. De officier stond op en eis
te 200,boete, drie weken gevange
nisstraf en een jaar ontzegging van de
rijbevoegdheid, ingaande op de datum
van afgifte van het eerste rijbewijs...
„Nou gaan ik in hógere troep", zei
de los-werkman. Hij zette een pet op
en ging. We verstarden allemaal, want
het was een chauffeurspet.
Nadruk verbodend' ARGENTY
DIRECTEUR-ARTS
BIJ DE PROVINCIALE RAAD VOOR
DE VOLKSGEZONDEID IN ZEELAND
In zijn laatste vergadering heeft de
Provinciale Raad voor de Volksgezond
heid in Zeeland tot directeur-arts be
noemd de heer J. M. S. Mol, arts te
Bergen op Zoom.
Deze benoeming vond plaats ter voor
ziening in de vakature, ontstaan door
het vertrek van de heer Th. A. Bos,
arts, die zich als huisarts in Tholen
vestigde.
De heer Mol, die sedert 1960 als
schoolarts en waarnemend gemeente
geneesheer bij de Gemeentelijke Genees
kundige Dienst te Bergen op Zoom
werkzaam is, staat als erkend sociaal-
geneeskundige ingeschreven in het re
gister van de Sociaal-Geneeskundige Re
gistratie-Commissie van de Koninklijke
Nederlandse Maatschappij tot bevorde
ring der Geneeskunst. Hij vervult in
Noord-Brabant en Bergen op Zoom een
aantal funkties op sociaal-geneeskundig
en maatschappelijk terrein, waaronder
het voorzitterschap van de Vereniging
van Schoolartsen in Noord-Brabant en
Zeeland.
Verwacht mag worden, dat de heer
HORLOGES
nieuwe modellen
VOOR MODERNE MENSEN
iv w
KAPELLE TEL. (01102) 1223
Mol zijn werkzaamheden als directeur
arts van de Raad per 1 april 1969 zal
kunnen beginnen.
ALLE VRAGEN VOOR DEZE RUBRIEK UITSLUITEND TE ZENDEN AAN:
REDACTIE „MET RAAD EN DAAD", MARKT 19, KRUININGEN
met bijsluiting van een postzegel van 25 cent voor doorzending van uw brief
Wij willen u met deze adviezen zo goed mogelijk van dienst zijn en geven
zo mogelijk advies op elke vraag. Wij kunnen echter geen aansprakelijkheid
aanvaarden voor elders verkregen inlichtingen of gegevens RED.
de woorden in overigens normale zin
nen. Deze woorden brengen u dan op
het spoor van het woord dat u nodig
hebt. Hierboven waren dat: uitgestoten,
die „keten", „een ernstige", de dader.
Kryptogram. Hoe lost men een
kryptogram op?
Kryptogrammen zijn de moeilijkste
puzzels die er zijn, over het algemeen
geschikt voor doorgewinterde puzze
laars. Wij zullen proberen u uit te leg-
gen.wat het is en hoe u te werk moet
gaan voorzover dat mogelijk is. Er is
namelijk geen sprake van een vaste re
gel, die u naar de oplossing van ieder
kryptogram kan voeren.
1. Het woord, dat u zoekt, is een syno
niem van de opgave en is verborgen
in een woord in de opgave of in ver
schillende woorden tezamen.
2. Het woord, dat u zoekt, is verbor
gen in de opgave, doch is niet een
synoniem van een dier woorden maar
komt overeen met de betekenis of
strekking van de hele zin.
3. Het woord dat u zoekt zit verborgen
in een ander woord, dat niet wordt
genoemd doch meer algemeen wordt
aangeduid door de zin of door een
woord in die zin.
Wij zullen nu trachten u enige voor
beelden te geven om het bovenstaande
te illustreren.
1. „Dan moet je Mam zien, dat is zo'n
beminnelijke". De oplossing is, „min
zame", een synoniem van beminne
lijk. De letters vindt u terug in mam
zien.
2. „Toen de boer thuiskwam, kon hij
afdalen". De oplossing is „afladen",
dat verborgen is in afdalen; ter ver
duidelijking: als de boer thuis komt
laadt hij (de kar) af. Het ziet er uit
als een drukfout.
3. „Die Europeaan zit in een sport-
term". De oplossing is: Est (uit Est
land). Est is samengesteld uit de
zelfde letters als de sportterm set, die
bij het tennissen wordt gebruikt (een
gedeelte van de wedstrijd).
U ziet hoe u eerst een sportterm moet
zoeken, die dezelfde letters heeft als de
naam van een Europeaan. U moet dus
als het ware naast een reeks sportter-
men namen van nationaliteiten kunnen
denken en zien of er overeenkomstige
letters gebruikt worden.
Wij zullen u nog enkele voorbeelden
geven zodat u kunt zien waar de woor
den verborgen zijn. Daaruit kunt u ten
naaste bij afleiden hoe u denken moet
om een kryptograma op te lossen.
Ria en pa zijn samen uitgestoten.
Opl. paria. Zie 1.
Die keten is een aanduiding. Opl. te
ken. Hier is geen verband. Het woordje
„die" wijst u naar keten (teken).
Wat een ernstige voor een boom. Opl.
abeel. Abeel is een boomsoort. Indien u
in deze zin het ongebruikelijke „een
ernstige" weg laat krijgt u een normale
vraag „wat voor een boom", waarop u
dus een passende boomnaam (hier abeel)
moet invullen.
De dader is een reptiel. Opl. adder.
Hier dus geen synoniem maar de naam
van reptiel verwerkt in dader.
U ziet hoeveel verschillende mogelijk
heden er zijn, die niet in enkele regels
vastgelegd kunnen worden. U moet over
het algemeen zoeken naar de afwijken-
Jeugdvakantie. Ik ben 16 jaar en
werk in een bejaardentehuis. Heb ik
recht op jeugdvakantie? Tot welke leef
tijd duurt de jeugdvakantie?
Sinds 1 oktober 1966 is in het bur
gerlijk wetboek ingevoegd artikel 1638
bb, dat bepaalt, dat arbeiders die op 1
mei van het kalenderjaar de leeftijd van
18 jaar nog niet bereikt hebben, een
vakantie moeten genieten van ten min
ste driemaal het bedongen aantal ar
beidsdagen per week. Twee weken daar
van moeten aaneengesloten worden ge
geven. De tijd van de vakantie moet
worden bepaald in overleg met de werk
nemer. Overleg is dus voorgeschreven,
maar volgens de tekst heeft bij blij
vend verschil van mening de werkge
ver toch het laatste woord. Het aaneen
gesloten gedeelte van de vakantie mag
de werkgever niet vaststellen buiten de
termijn van 1-5 tot 1-10, tenzij de werk
nemer dit zelf verzoekt.
IJzeren gordijn. Hoe loopt precies
het ijzeren gordijn? Bezitten de wes
terse landen alleen toegang tot west-
Berlijn of ook een landstreek van een
bepaalde breedte?
De Berlijnse landcorridor staat vol
ledig onder Oostduitse controle, terwijl
Rusland zeggenschap heeft over de
luchtcorridor. Het „ijzeren gordijn", een
door de Duitse minister Paul Joseph
Goebbels in de dertiger jaren al ge
bezigde uitdrukking voor de hermetische
afsluiting van de U.S.S.R. en de volks
democratieën, dient om de culturele in
vloed van de westerse wereld te weren,
hoewel die tengevolge van de de-stalini-
satie toch veld heeft gewonnen, en de
ontsnapping van eigen burgers te voor
komen. Het ijzeren gordijn loopt langs
de grenzen van de Sowj et-Unie en haar
satellietstaten,. Polen, Oost-Duitsland,
Tsjecho-Slowakije, Roemenië en Bulga
rije.
Frankrijk en N.A.V.O. In welk op
zicht doet Frankrijk nog mee aan de
N.A.V.O.
In tijd van nood zal Frankrijk wel
met de N.A.V.O.-landen meestrijden
maar met het militaire samenspel tus
sen die landen doe het niet meer mee.
Er hebben geen Franse officieren meer
zitting in de diverse hoofdkwartieren en
de minister van defensie woont ook niet
meer de vergaderingen bij van de mi
nisters van defensie der 15 verbonden
landen.
Damesschaatsploeg. Wilt u in uw
rubriek de adressen en de geboortedata
van de aameskemschaatsploeg vermel
den?
Daar er wel meer belangstelling voor
zal zijn voldoen wij gaarne aan uw ver
zoek: Stien Kaiser, Roland Holstlaan
775, Delft, geb. 20-5-'58; Carry Geijsen,
Kramatweg 42III, Amsterdam, geb. 11-
l-'47; Ans Schut, Zwolseweg 191, Apel
doorn, geb. 26-ll-'44; Willy Burgmeijer,
O. Nieuwveenseweg 107, Nieuwveen,
geb. 23-4-'47; Elly v. d. Brom, Wees-
perzijde 87, Amsterdam, geb. 18-6-'49;
Rieneke Demming, Dorpsstraat 21, Ter-
wilde, geb. 15-5-'46.
Verdienste. Iemand die vroeger een
kruidenierszaak had, werkt nu bij zijn
zoon in diezelfde zaak. Hij is 58 jaar
oud en is reeds 5 jaar bij zijn zoon in
dienst. Hij verdient netto 110,per
week, hetgeen wij voor deze tijd wel
bijzonder laag vinden. Hij heeft in die
5 jaar ook nog nooit opslag gehad. Is
dit wel juist?
Voor groep C, waarin werknemers in
gedeeld zijn, met een volledige verkoop-
funktie, bedraagt het minimum loon per
week in een tweede klas gemeente
117,20. Voor groep D (plaatsvervan
gend winkelchef) is het minimum week
loon 137,50. Onder minimum week
loon wordt verstaan het totale in een
week verdiende brutoloon (met inbegrip
van eventuele provisie) doch met uit
zondering van overwerkvergoedingen,
vakantietoeslagen, winstdelingsuitkerin-
gen en andere uitkeringen, in welke
vorm ook.
Warenwet. Is men verplicht elk
jaar 25,aan de warenwet te beta
len als men alleen maar logies met
ontbijt verstrekt?
Volgens art. 13 en 33 van de waren
wet, bevattende het besluit warenwet-
recht, bedraagt dit recht voor een be
drijf in de tweede klasse 25,per
jaar. Het wordt geheven van bedrijven
waar men maaltijden bereidt en ver
koopt, in casu dus ook een ontbijt. Na
dere inlichtingen kunt u verkrijgen bij
de Keuringsdienst voor Waren, Keizers
gracht 732, Amsterdam, tel. (020)237525
En Ik, zo wanneer Ik van de
aarde zal verhoogd zijn, zal hen
allen tot Mij trekken.
Johannes 12 32.
Jezus' verhoging betekent Zijn kruis,
Zijn hoog boven de menigte uitstekend
kruis, boven op de heuvel Golgotha, zo
als Mozes de koperen slang boven op
een staak zette. Dat kruis is Jezus'
troon: „het is van 't kruis, dat God re
geert". En dat kruis trekt de mensen
naar Jezus toe.
Dat klinkt ongelooflijk en dwaas, want
kruis en kroon zijn een onverzoenlijke
tegenstelling, de diepste schande tegen
over de hoogste eer. Een kruis stoot
af, wij lopen er vandaan, hebben hoog
stens medelijden met de rampzalige
kruiseling. Maar Jezus en het Evangelie
zetten alles precies andersom: dat vre
selijke kruis wordt de plaats van heer
lijkheid, en van dat kruis af trekt Jezus
allen tot Zich.
Dat kruis is onze radicale veroor
deling; dat kruis openbaart ons onze
zonde en dood in alle volkomenheid, en
spreekt het vonnis uit over het verlo
ren schepsel, dat in zijn boze verblin
ding de Vorst des levens vermoordt.
Maar dat kruis betekent ook de over
winning op het rijk der duisternis, want
God laat aan dat Kruis zijn eigen Zoon
slaan en doet op Hem neerkomen de
volle last van Zijn heilige toorn. Daar
om is dat kruis ook de openbaring van
de rijke liefde Gods en slaat de vijand
schap des bozen tegen het kruis te plet
ter. Hier triumfeert de liefde van Chris
tus over alle haat en slechtheid.
Gij leert Jezus niet goed kennen, als
gij Hem volgt bij Zijn prediking of ga
deslaat bij Zijn wonderen. Jezus aan het
kruis: dat is Jezus zien, zoals Hij in
waarheid is.
Bij Jezus' kruis breekt het trotse hart;
bij Jezus' kruis leert een hopeloos mens
weer hopen. Hij roept allen tot het kruis,
die ten dode verwond zijn door het slan
gen venijn der zonde, en dat kruis is
hun redding, hun genezing. Dat kruis
is het verzamelpunt van allen, die ver
loren zijn, want het is de weg tot God.
Gij zoudt nooit recht weten kunnen,
wat zonde is, als gij niet bij Jezus' kruis
u zelf leert kennen.
Gij zoudt nooit weten, wat reddende
liefde is, als Jezus u niet door Zijn
kruis tot Zich getrokken had.
(Uit een Dagboek)
WEMELDINGE
Van 28 maart 1969
Dinsdag 4 maart: Volle Maan
HOOGW.
LAAGW.
v.m.
n.m.
v.m.
n.m.
Zondag
2.51
3.10
8.23
8.42
Maandag
3.28
3.46
9.03
9.18
Dinsdag
4.02
4.22
9.37
9.51
Woensdag
4.36
4.56
10.11
10.25
Donderdag
5.09
5.28
10.41
10.55
Vrijdag
5.40
5.59
11.15
11.30
Zaterdag
6.12
6.32
11.51