prijshetze onnodig
Dampo
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZUID-BEVELAND
LANGS DE STRAAT
OVERDENKING
35STE JAARGANG
No. 33
24 JANUARI 1969
Bona fide zakenman wordt verdacht gemaakt
nieuwe modellen
llHLEQCN
de scheldebode
REDACTEUR ADMINISTRATEUR
J. M. C. VAN DER PEYL KRUININGEN
MARKT 19 TELEFOON (01130) 1381 GIRO 2 84 26
Abonnementsprijs bij vooruitbetaling f 1,95 per kwartaal
Franco per post f 3,90 per halfjaar
Advertentieprijs 1-25 mm f 4,25, verder 17 cent per mm
Excl. 4% B.T.W.
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
In te zenden vóór woensdag 12 uur
Verschijnt des vrijdags
UITGAVE
DRUKKERIJ F. VAN DER PEYL - KRUININGEN N.V.
De prijzenslag inclusief BTW is be
gonnen met een gedeeltelijke mislukking
van de uitverkoop. Het publiek heeft
zich in de laatste weken van het jaar
waarschijnlijk moe gekocht. En er komt
tenslotte een reactie op elke koopgolf.
Het is alleen maar de vraag hoe lang
die reactie duurt.
De nieuwe omzetbelasting kent voor
lopig alleen maar tegenstanders. Dat is
begrijpelijk. De consumenten betalen de
finitief meer, de producenten moeten
voorlopig meer betalen en zullen aan
het einde van het jaar wel zien welk
systeem voordeliger is.
Het onbehagen tegen de prijsstijging
uit zich op verschillende wijzen. Men
vindt ze terug in kreten als: „BTW
Nee" en „BTW is uitbuiting", die op
muren en schuttingen worden geschil
derd. Vermoedelijk is dit een protest te
gen de invoering ervan en gericht tegen
de regering. Die is uiteindelijk verant
woordelijk
VerL c -d licht.
Veel gevaarlijker zijn de misprijzende
opmerkingen tegen zakenmensen. Soms
zijn die direkt en dan begrijpen wij ten
minste wat er bedoeld wordt. Meerma
len zijn de verwijten tegen de handel
ook indirect. Dat lijkt ongevaarlijk maar
heeft tenslotte tot gevolg dat de hele
handel in een kwaad daglicht wordt ge
steld, hetgeen bepaald onbillijk moet
worden genoemd. Meestal wordt daarbij
een houding aangenomen alsof men alle
prijsver-hoging, die uit de nieuwe situ
atie per 1 januari voortvloeit, op de vin
gers van één hand kan aflezen. Niets is
minder waar.
Uiteindelijk zijn er publikaties ge
weest, zelfs van regeringswege, die al
lerlei consumptie-artikelen in groepen
indeelden en aangaven hoeveel verho
ging er ingevolge de BTW-heffing zou
komen. Men raadde daarnaast het pu
bliek aan om prijsbewust te zijn en de
prijzen in de gaten te houden. „Dat doet
de Economische Controledienst ook!"
zegt een pakkend zinnetje uit een pu-
blikatie van het ministerie van econo
mische zaken.
Verdachtmaking.
Hoezeer het ministerie van economi
sche zaken zich ook gedwongen moge
voelen op prijsmatiging aan te dringen,
het heeft stellig niet het recht om te
stellen dat het bona fide zakenleven het
spiedend oog van de controledienst no
dig heeft. Dat ruikt sterk naar een ver
dachtmaking en een oproep om zich ne
gatief in te stellen ten opzichte van de
detaillist.
In vele gevallen zijn de prijzen meer
gestegen dan alleen ingevolge de BTW
nodig zou zijn geweest. Er is immers
omstreeks 1 januari nog veel meer ge
beurd aan het economisch firmament.
In de eerste plaats de belangrijke loons
verhoging met zijn prijsstijgende gevol
gen. Met name in de dienstverlenende
bedrijfstakken is het onmogelijk een
loonkostenstijging van 8 tot 9 door
produktieverhoging op te vangen. Ergo
volgt een doorberekening.
De invoering van de exportbelasting
van 4 in de Duitse bondsrepubliek
heeft directe gevolgen voor het prijspeil
van veel artikelen, die over Nederlandse
toonbanken worden verkocht. De verho
ging van het disconto door de Neder
landse Bank heeft het lenen van geld
duurder gemaakt voor het zakenleven.
Voorts waren er vóór 1 januari al ver
schillende prijsverhogende tendenzen
merkbaar.
Correctie.
Als wij al die factoren samenvatten
dan is het duidelijk dat veel zakenmen
sen de kritieke datum van 1 januari
aangegrepen hebben om tot een totale
correctie van hun calculatie te komen.
Men kan dat stellig het bedrijfsleven
niet euvel duiden.
Indien immers datzelfde bedrijfsleven
door calculatiefouten gedwongen wordt
de werkgelegenheidspoorten te sluiten,
dan wordt het verwijt gehoord dat men
niet eens calculeren kon of vergeten is
met de tijd mee te gaan. De eerste op
dracht van elke zakenman is waarbor
gen te scheppen voor het voortbestaan
van zijn zaak. Een juiste prijspolitiek is
van dat beleid een onmisbaar onderdeel.
Er is meer te zeggen over dat aan
fiscale regels gebonden prijsbeleid. Wij
krijgen de indruk dat noch de onder
nemers noch de fiscale ambtenaren op
1 januari in staat waren de juiste ge
volgen van de BTW te overzien.
Offers.
In zo'n klimaat is het onmogelijk dat
er geen fouten worden gemaakt. In dit
licht is het bovendien duidelijk dat de
invoering van een geheel nieuw systeem
van prijsvorming ook aanzienlijke of
fers vraagt in de administratieve sec
tor.
Zo werden vele bedrijvep gedwongen
om 1 januari 1969 te kiezen als de juis
te datum om hun administratie te me
chaniseren. Is het niet veelzeggend in
dit verband dat de I.B.M. Nederland in
1968 een omzetstijging zag van liefst
52 en een winstgroei van 99 De
hier duidelijk geïllustreerde investerin
gen moeten toch in de prijs van het pro-
dukt gevoeld worden? Indien deze ver
anderingen op de duur nochtans zullen
leiden tot lagere kostprijzen zal de con
currentie 't prijspeil vanzelf weer druk
ken. Daarnaast moet ermee gerekend
worden dat niet alle bedrijven in staat
zijn direct kostprijsverlagende methoden
in te voeren. Ook hen rest niets anders
dan doorberekening van de hogere kos
ten.
Gevolgen.
De fiscale wijzigingen en andere aan
passingen per 1 januari vragen van het
bedrijfsleven een andere visie op hun
zaken. Zij vragen echter ook aan de
consument om een aanpassing' aan een
nieuw bestedingspatroon. Want stap
voor stap worden die indirecte belastin
gen verzwaard, die als gevolg moeten
hebben dat de directe lasten moeten
verminderen.
Van het laatste is echter nog geen
sprake en toch zal onze regering ook
dit beleidshoofdstuk moeten verwezen
lijken. Vooral de middengroepen onder
ons volk zullen daarbij gebaat zijn. Aan
de voet is al enige verlichting geboden
maar ook daar zullen verdere stappen
nodig zijn.
Als het voorts waar is dat het zich
aan onze ogen ontplooiende marktpa-
troon van steeds grotere eenheden de
concurrentie niet zal schaden, dan mo
gen wij over een korte tijd een verscher
ping van de concurrentiestrijd verwach
ten met een forse tegendruk op de prij
zen. Met die hoop moeten wij de fei
ten onder ogen zien en is er voor een
prijshetze op dit moment nog geen re
den.
(Nadruk verboden) Drs. M. v. MIERLO
BIJ VERKOUDHEDEN
MET OLIEKACHEL IN DE OLIE
De kachelsmid die zijn gespierde han
den op de oude, al wat krakende balie
legde, keek een beetje bedremmeld naar
de witte beffen op de zwarte toga's.
„Ken cola drinken ook al kwaad?"
vroeg hij ongelovig.
„Heeft uw dokter dat nooit verteld?"
vroeg de politierechter op zijn beurt.
„Ik móst 't juist drinken", klonk het
verrassende antwoord.
„Jawel, maar dat was verleden jaar,
toen u wat opwekkends nodig had en
omdat u geen koffie drinkt".
„Ik mot dat drab niet", interrumpeer
de de verdachte^ „as je veel onderweg
bent, krijg je in 't ene bedoeninkje nog
wateriger, of bitterder aftreksel dan in
't andere. En soms met vellen in de
melk of de koffiedik er doorheen, nou,
proost hoor. Geef mijn maar 'n heldere
frisdrank".
„Het gaat om de combinatie met de
medicijnen die u nu inneemt. Daar mag
u geen sterke drank bij nemen en ook
geen cola".
„Nou ja, dat van die sterke drank dat
wist ik wel, maar daarom ben ik in
't volgende café juist overgestapt op de
frisdrank".
„Op cola, juist. En dat was toen he
lemaal verkeerd, want met die sterke
drank die u toen al binnen had na die
medicijnen, werkte die cola ook nog eens
verkeerd uit".
„Maar daar gaat m'n bestelwagen
toch nog niet van hikken..."
„Die bestelwagen deugde helemé&l
niet. Het rijden daarin was ronduit on
verantwoordelijk. U hebt gehoord wat
de officier zei: gladde banden, waarvan
één finaal de draad stuk gereden, een
losse uitlaatpijp, speling in 't stuurrad,
ondeugdelijke richtingaanwijzers, ga zo
maar door".
„Ja, maar daarom heb ik 'm ook twee
maal laten repareren onderweg!"
„Jaja, en toen ging u zolang in een
café zitten drinken".
„Niet langer dan totdat die gemaakt
was".
„Nou, dan is er niet veel aan gerepa
reerd, want u bent pas aangehouden bij
de smederij toen die reparatiepauzes
achter de rug waren en toen moest de
wagen in beslag worden genomen. Bo
vendien bleek u totaal niet in staat om
een auto naar behoren te besturen. De
auto kwam slingerend aanrijden!"
„Ja, nee, dat kwam door die speling
in het stuur".
„U was helemaal in de olie".
„Neenee, absoluut niet. Ik had een
oliekachel opgehaald voor de reparatie.
Die had gelekt en zo zat ik onder de
olie".
„U kon niet eens meer goed op uw
benen staan".
„Allicht niet, met zo'n zware kachel
op je schouders. Ken dat dan?"
„U zei portier tegen een agent".
„Jawel, ik vroeg 'm even voor portier
te spelen en de winkeldeur open te doen.
Want ik had m'n beide handen nodig
met die oliehaard, hè".
,,U hoeft hier helemaal niet met
smoesjes aan te komen, want bij de
bloedproef is een alcoholgehalte geme
ten van 2,61 promille en dat is wel erg
hoog".
„Maar dat kwam dus van de cola, dat
hebbu zelf gezei'd'.
„De uitwerking van de alcohol is ver
ergerd door de geneesmiddelen en die
cola, maar dat wil niet zeggen dat u
geen alcohol gebruikt hebt".
„Twee glaasjes maar, dat kan geen
kwaad, ik mag er vier hebben, zeggen
ze".
„Een normaal mens wel, maar u niet!
De dokter heeft u gezegd géén alcohol
te gebruiken nu u die medicijnen hebt".
„Maar die pillen zijn niet zo lekker
als zo'n glaasje..."
„Dan moet u ophouden met die me
dicijnen. Allebei tegelijk kan niet".
De officier van justitie achtte na het
getuigenverhoor de feiten bewezen.
„Met 2,61 promille is het onverant
woord rijden", zei hij, „hoe de verdach-
HORLOGES
V00P MODERNE MENSEN
KAPELLE TEL. (01102) 1223
te dat bereikt heeft is zijn zaak, maar
hij was daarmee niet vertrouwd achter
het stuur". En hij eiste twee weken ge
vangenisstraf en ontzegging uit de rij
bevoegdheid voor de duur van twaalf
maanden. En voor de kapotte auto
kwam er nog eens een boete van 75,
of vijftien dagen hechtenis bij.
„Geef mij maar een proeftijd van vijf
jaar en dan die 2 weken voorwaarde
lijk", zei de smid.
„Daar zal ik eens over nadenken",
beloofde, de rechter en hij bepaalde de
uitspraak over veertien dagen.
(Nadruk verboden)
d' ARGENTY
ALLE VRAGEN VOOR DEZE RUBRIEK UITSLUITEND TE ZENDEN AAN:
REDACTIE „MET RAAD EN DAAD", MARKT 19, KRUININGEN
met bijsluiting van een postzegel van 20 cent voor doorzending van uw brief
Wij willen u met deze adviezen zo goed mogelijk van dienst zijn en geven
zo mogelijk advies op elke vraag. Wij kunnen echter geen aansprakelijkheid
aanvaarden voor elders verkregen inlichtingen of gegevens RED.
Knolvoet. Hoe ontstaat knolvoet
en hoe kan men dit voorkomen of be
strijden? Ik heb goed koolzaad gezaaid
en vooraf het zaaibed ontsmet met Al-
drin. In juli de koolplanten uitgeplant
op een stuk grond waar de laatste 10
jaar geen koolplanten hebben gestaan.
Toch werden de koolplanten in septem-
ber-oktober slap en vielen om met on
der aan de wortel een grote knobbel.
Om zeker te zgn met wat voor ziekte
u te maken heeft moet u die knobbels
doorsnijden. Zitten er maden (wormen)
in, dan heeft u te maken met de gal-
boorsnuitkever. Deze legt eitjes in gaat
jes, die geboord worden in de kool
stengel. Hieruit ontwikkelen zich de
larven of maden. Hiertegen kan men
stuiven met verschillende middelen als
tegen de koolvlieg. Zijn die bulten mas
sief en aan de buitenkant als ze ouder
worden rottig of slijmerig, dan heeft u
te maken met de knolvoet, een slijm-
zwam die zeer besmettelijk is en in de
grond achterblijft. Volgend jaar moet u
alle koolplanten, voordat u ze plant, in
een oplossing dopen van sublimaat 1
1500. Daar sublimaat zeer vergiftig is,
moet u hiervoor tabletten gebruiken, 1
tablet op IV2 liter water in een niet-
metalen fust. Na het planten bij elke
plant liter van genoemde oplossing
gieten. Het helpt tevens tegen de ma
den van de koolvlieg. Ter verbetering
van de grond in oktober-november 15 kg
kalkmergel per are door de grond heen-
spitten. Vervolgens 7 k 8 kruiwagens
verteerde stalmest 5 kg patenkali en
4 kg superfosfaat, alles per are in fe
bruari onderspitten. Gedurende de groef
eens een overbemesting geven van 2% k
3 kg kalkammonsalpeter per are. U
kunt dit recept jaarlijks toepassen. Ver
volgens zorgen voor een goede grond
bewerking, eens in de 3 k 4 jaar 2 steek
spitten, bovenlaag boven laten. Verder
zorgen voor een goede ontwatering.
Advokaat. Hoe maak ik zelf ad-
vokaat
U hebt nodig 9 eieren, 300 g suiker
(Y2 stokje vanille), 1 brandewijn, iy2
dl water. U gaat als volgt te werk: het
vanillestokje splijten en het merg er uit
schrappen. De eieren met de suiker en
het vanillemerg in een kom doen en de
ze in een pan met heet water zetten.
Met een garde kloppen totdat de massa
dik is (ongeveer 15 minuten). Dan lang
zamerhand de brandewijn er door klop
pen en de massa blijven kloppen totdat
deze gebonden is. Door steeds in dezelf
de richting te kloppen beperkt u de
kans op schiften. De advokaat in goed
schoongemaakte flessen overdoen en de
ze sluiten met een kurk.
Rode glacé handschoenen. Hoe
moet ik rode glacé handschoenen schoon
maken
Het is niet aan te bevelen om rode
glacé handschoenen zelf te wassen. De
ze soort handschoenen dient u, als u
het zelf wilt doen, gewoon op te borste
len en te wrijven met was in dezelfde
kleur en/of daarna met talkpoeder. Be
ter is het de glacé's naar een chemi
sche wasserij te sturen.
Lik op stuk. Wat betekent de term
„lik op stuk"? Wat betekent daarin lik
en wat stuk?
Lik is een woord voor klap, onver
wachte mep, slag in 't gezicht en stuk
betekent o.m. gebied, terrein, onderwerp
(op dit stuk op dit gebied). Lik op
stuk is een Rotterdams gezegde waarin
lik een snedig antwoord aanduidt, en
stuk staat voor onderwerp. Dus wil
iemand met deze uitdrukking zeggen,
dat hij paraat is of dat er een slag
vaardig antwoord is gegeven.
Tijdelijke dienst. Het is bekend dat
onderwijzeressen van lagere scholen in
tijdelijke dienst overgaan, zodra ze in
het huwelijk treden. Geldt dit ook voor
leraressen aan middelbare- en nijver
heidsscholen en is dit bij de wet vast
gesteld of is dit geregeld door school
besturen in reglementen of statuten?
Ontslag uit vaste dienst bij het in het
huwelijk treden van een onderwijzeres
bij het lager onderwijs, of een lerares
bij het middelbaar- en nijverheidsonder
wijs, is niet gebaseerd op een wettelijke
bepaling. In de gevallen dat dit plaats
vindt moet deze bepaling dus in de akte
van aanstelling vermeld zijn.
Procenten. Met hoeveel procent is
het leven duurder geworden van 1966-
'67 en van 1967-'68 En hoeveel is de
verwachting voor 1968-'69?
Van 1966 op 1967 is het leven vol
gens officiële gegevens 3,5 duurder
geworden. Het percentage van 1967 op
1968 bedroeg 2,1 terwijl verwacht
wordt dat het 5,5 zal bedragen voor
het jaar 1969.
Hoeveel? Hoeveel bijen huizen er
nu eigenlijk in een bijenkorf?
Dit aantal zal menigeen verbazen.
Her zijn er geen honderden, ook geen
twee- of drieduizend, maar wel twin
tigduizend stuks!
Schip in nood. Als een in nood ver
kerend schip door de bemanning is ver
laten, heeft iedereen dan het recht om
het schip te bergen of moet daarvoor
eerst vergunning worden aangevraagd?
Als een schip door de bemanning ver
laten is, mag men zonder daartoe ver
gunning te hebben ontvangen, het schip
bergen. Zijn echter de rechthebbenden
op het schip tegenwoordig, dan is hun
toestemming nodig. Rechthebbenden
kunnen altijd de toestemming intrek
ken, zij zijn dan hulploon verschuldigd,
voor de reeds bewezen hulpwerkzaam
heden. Zijn kapitein of rechthebbenden
wel tegenwoordig, maar zijn zij des
alniettemin niet in staat hun toestem
ming te verlenen, of is het de reders
niet bekend dat zij tegenwoordig zijn,
dan mag men zonder toestemming hulp
verlenen. Ook als niet blijkt wie de
rechthebbende is mag men zonder toe
stemming hulp verlenen. Lijdt het schip
schipbreuk aan of op het vaste strand,
dan moet de hulpverlening geschieden
onder leiding van de strandvoogd, tenzij
de hulp dringende haast heeft. Een ka
pitein heeft altijd het recht op het ver
laten schip terug te keren en het be
stuur weer op zich te nemen. Het is dus
niet zo dat het schip door iedereen in
bezit kan worden genomen als er nie
mand aan boord is. Vroeger toen de re
geling anders was, gebeurde het wel dat
men de bemanning in zee smeet om het
schip in bezit te nemen. De tegenwoor
dige regeling voorkomt dit gelukkig. Zij
geldt echter voor Nederland en andere
landen hebben een eigen wettelijke re
gelingen.
„En zo wie de eerste zal willen
worden, die zij aller dienst
knecht". Marcus 10 44
Jezus heeft voor de derde maal ern
stig en dringend Zijn aanstaand lijden
aangekondigd.
Wat hebben de discipelen ervan be
grepen? In elk geval zo weinig dat twee
discipelen, Jacobus en Johannes, in die
aankondiging of ondanks haar, vrijmoe
digheid vinden voor zich de ereplaatsen
op te eisen in het komend Koninkrijk.
Dit is voor de overige tien discipelen
weer aanleiding om verontwaardigd te
worden: hoe durven zij dit te vragen?!
En Jezus zegt, voor de zoveelste maal,
dat zij het Koninkrijk Gods van een
heel andere kant zullen moeten benade
ren. Hierin gaat het niet om heersen,
maar om dienen.
Deze regels zijn geschreven terwijl de
vredesconferentie te Parijs geopend
werd. Hoe volkomen past daarop de ka
rakteristiek, die Jezus geeft: „Gij weet
dat degenen die geacht worden over
sten der volken, heerschappij voeren
over hen en hun groten gebruiken macht
over hen".
Het is altijd weer het oude, droeve
liedje. Onder de schrjn van mooie leu
zen, van recht en vrijheid en om een
menswaardig bestaan, vecht men Ver
beten om de macht. Want wie de groot
ste is, kan de heerschappij voeren.
Wat Jezus aan de wereld heeft ge
schonken is niet de macht maar het of
fer. Zijn leven heeft Hij gegeven tot een
losprijs voor velen. Hij heeft niet ge
nomen maar gegeven. Daarom, als alle
aardse macht verpulverd is, zal de heer
lijkheid zijn voor Hem en voor allen
die Zijn offer hebben aanvaard en, door
Zijn liefde gedrongen, bereid zijn om te
dienen. Dat is de taak die Jezus aan de
Zijnen geeft: „Aller dienstknecht". En
daarin herkent men ook Zijn discipel.
Stanley Jones vertelt van enkele chris
tenen die in een heidens dorp in Voor-
ïndië het evangelie wilden brengen. Gij
wilt ons Jezus brengen, zeiden de men
sen. Dat is niet nodig. Wrj hebben Hem
verleden jaar gezien. Toen was er een
pestepidemie en terwijl alle mensen weg
vluchtten, bleven er een paar over om
de zieken te helpen. Dat waren christe
nen. Als zo eens de geest was op de
vredesconferentie te Parijs...
(Uit een Dagboek)
WEMELDINGE
Van 26 januari1 februari 1969
HOOGW.
LAAGW.
v.m.
n.m.
v.m.
n.m.
Zondag
9.11
9.46
2.50
3.20
Maandag
10.09
10.59
3.52
4.30
Dinsdag
11.26
5.02
5.38
Woensdag
0.18
12.43
6.12
6.42
Donderdag
1.29
1.52
7.10
7.34
Vrtjdag
2.25
2.43
8.03
8.20
Zaterdag
3.08
3.28
8.42
9.03
Te Hansweert 35 minuten vroeger
Te Yerseke 5 minuten later
