jSa&
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZUID-BEVELAND
„Ornithophilia" etage en trefpunt
LANGS DE STRAAT
LAND- EN TUINBOUW
OVERDENKING
35STE JAARGANG
No. 16
20 SEPTEMBER 1968
KINDER
MONTUREN
ïllLLEGEN
de scheldebode
REDACTEUR
J. A. WESTSTRATE MIDDELBURG
ROUAANSE KAAI 21 TELEFOON (01180) 2453
Abonnementsprijs bij vooruitbetaling f 1,80 per kwartaal
Franco per post f 3,60 per halfjaar
ADMINISTRATIE
J. M. C. VAN DER PEYL KRUININGEN
MARKT 19 TELEFOON (01130) 1381 GIRO 2 84 25
Advertentieprijs 1-25 mm f 3,75, verder 15 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
In te zenden vóór woensdag 12 uur
UITGEVERSMAATSCHAPPIJ „DE SCHELDEBODE"
Verschijnt des vrijdags
DRUK F. VAN DER PEYL - KRUININGEN N.V.
NEDERLAND IN HET EERSTE GELID OP PLUIMVEEGEBIED
Nederland heeft ook agrarisch beke
ken een uitstekende naam in de wereld.
En dit geldt dan niet in de laatste plaats
onze bedrijfspluimveehouderij. Jarenlang
was ons land de grootste eierexporteur
ter wereld en vandaag nog is Nederland
de grootste exporteur van alle pluimvee-
houderijprodukten tezamen, eieren,
slachtkuikens en wat dies meer zij. Geen
wonder dat ook de Euroshow, de jaar
lijkse tentoonstelling van de Koninklijke
Vereniging „Ornithophilia" dit jaar
van 25 t/m 28 september in de Utrechtse
Bernardhal een aparte roep heeft
verworven in de internationale pluim
veewereld.
Enorme vlucht.
Enkele cijfers, om de betekenis van
onze bedrijfspluimveehouderij nog eens
te schetsen. De ontwikkeling van deze
tak van het agrarische bedrijfsleven is
waarlijk gigantisch geweest. Om een cij
fer te noemen: in 1967 werd in Neder
land tot een waarde van 912 miljoen
gulden aan pluimveehouderijprodukten
voortgebracht, eieren 464 miljoen en
pluimvee 448 miljoen. Hiervan werden
531 miljoen geëxporteerd, waarvan 435
miljoen (82 naar West-Duitsland.
Een enorme vlucht hebben in Neder
land de laatste jaren de produktie en de
export van slachtkuikens genomen. Ook
de afzet in het binnenland is in belang
rijke mate toegenomen. Bedroeg onze
gemiddelde consumptie van braadkui-
kens rond het jaar 1960 niet meer dan
hooguit 2 kg per hoofd per jaar, in
1967 was deze tot meer dan het dubbele
gestegen.
Waaraan dankt Nederland deze op
vallende cijfers? Het antwoord kan kort
zijn: aan een goede kwaliteit en een be
trekkelijk lage kostprijs. De Nederland
se pluimveehouder heeft dit vak in de
vingers. En de centrale overheid zorgt,
als „toeziende voogd", ondermeer voor
een voortreffelijke voorlichting, terwijl
een uitstekende veterinaire begeleiding
door het Produktschap voor Pluimvee
en Eieren in het leven werd geroepen.
En de toekomst, wat gaat de toe
komst straks brengen? Onder vigueur
van de E.E.G. is de concurrentie gaan
deweg vrijer geworden en staat de Ne
derlandse pluimveehouderij er zeker niet
slecht voor. Wat niet wegneemt, dat bij
de huidige internationale concurrentie
ook de pluimveehouderij een keiharde
zaak is geworden. Alleen de pluimvee
houder, die echt ondernemer is en kans
ziet zijn bedrijf op moderne leest te
schoeien, kan in de komende jaren zijn
bestaansrecht bewijzen.
Euroshow heeft een taak.
En „Ornithophilia"? Welke funktie
heeft „Ornithophilia" in dit verband?
Ook hier kan het antwoord kort zijn.
De pluimveehouder van vandaag, de
pluimveehouder die zichzelf respecteert,
slaat geen jaar over. Die ontmoet zijn
collega's, zijn vrienden, zijn concurren
ten daar, die laat zich voorlichten waar
voorlichting wordt gegeven, en die ver
gelijkt wat de diverse stands te bieden
hebben. Die komt op „Ornithophilia" tot
een beslissing als het om zijn komende
investeringen gaat. Ja, die gaat wellicht
nog een stapje verder en doet daar reeds
aankopen, teneinde zijn bedrijf te mo
derniseren.
Inderdaad, „Ornithophilia's" Euroshow
voorziet in een bestaande behoefte en
heeft een taak. En „Ornithophilia" is
zich terdege van deze taak bewust. Dit
spreekt onder meer ook uit de druk be
zochte voorlichtingsbijeenkomsten vier
in totaal dit jaar, met 11 bij uitstek
deskundige sprekers die op donder
dag 26 en vrijdag 27 september in de
congreszaal van de Bernardhal worden
gehouden.
„Ornithophilia" was de eerste pluim
veetentoonstelling in Nederland, die de
deur voor de bedrijfspluimveehouderij
openzette, eerst op een kier en later
wagenwijd. En wat belangrijk is
„Ornithophilia" heeft dit met veel suc
ces gedaan.
'T STINKMENS
„Ze het besies", kreet de kijfgrage
buurvrouw, die optrad als getuige in
het liefdesdrama, dat gisteren een her
opvoering beleefde in 't gerechtsgebouw.
„Wat bedoelt u daarmee te zeggen?"
informeerde de politierechter, want ner
gens in het dikke dossier stond iets over
dieren. Hoogstens over dierlijke instinc
ten bij de mens, maar dat is heel iets
anders.
,,'t Hele huis stinkt van de besies",
vulde de blijkbaar nog van stank ver
vulde dame aan, want ze kneep met een
elegant opgeheven pink aan enkele min
der elegant geplaatste vingers haar
zichtbaar opgezwollen neus dicht. „Mar
motten, witte muizen, tamme ratten...
't stinkt er van de besies".
„Ik vroeg wat u gezien hebt van de
aanranding, die daar zou hebben plaats
gevonden".
„Vier vuilnisbakken vol mest zet dat
mens elke keer buiten en dan nog een
paar dozen vol. Bij mijn deur. 't Stinkt
uren in de wind, want er valt nog van
alles naast ook... En zo'n stinkmens haalt
't in d'r kop, dat iemand voor z'n lol in
dat smerige troepie bij d'r man komt
zitten!"
„U hebt verklaard precies te weten,
wat er gebeurd is. Heeft deze verdachte
dat meisje iets aangedaan of niet?"
„Ik steek m'n neus niet graag in an
dermans huis, edelachtbare, en zeker
niet als 't stinkt zoals daar. Maar de
waarheid mot gezegd worden. Ze hèt 't
arme kind uitgescholden dat 't niet mooi
meer was. D'r woorden durf ik hier
geeneens te herhalen, want die stinken
nog harder dan 'tmens zelf".
Een wat rustiger dame, die zich ont
popte als de moeder van het slachtoffer,
kwam uiteenzetten hoe zij tijdens een
bezoekje aan haar jongste dochter die
in het omstreden huis op kamers woon
de, was overvallen. Een opgewonden
hospita was haar tegemoet gerend om
schande te spreken over het gedrag van
de 16-jarige. En de moeder die haar telg
een reine maagd waande, kreeg tot haar
grote schrik te horen, dat de grofste
woorden van onze rijke taalschat te kort
zouden schieten om het gedrag van de
vermeende onschuld te beschrijven. Deze
minderjarige zou zich namelijk hebben
afgegeven met getrouwde heren, die in
't nachtelijk duister op haar kamertje
toefden, en zij zou zelfs de man van de
hospita zelve hebben willen verleiden.
Al met al redenen om de moeder van
het verdorven schepsel op staande voet
de huur van het kamertje op te zeggen,
zodat zich daar weer een fatsoenlijke
kostganger zou kunnen vestigen en de
rust in het perceel zou terugkeren.
„En u mag 't gerust weten", voegde
JEUGDIG EN STERK
KAPELLE TEL. (01102) 1223
de moeder er trots aan toe, „maar de
huisdokter heeft me bevestigd, dat ze
nog altijd maagd is. De heer op haar
kamer was mijn eigen broer, die zijn
nicht éénmaal tussen acht en negen uur
bezocht heeft en wat die man van haar
hospita betreft, die heeft ze een paar
maal te hulp geroepen als d'r wastafel
verstopt zat of het raam klemde".
„In d'r ondergoed zeker!" snerpte de
verdachte er tussen door. De rechter ha
merde.
„Ze is nog veel te verlegen om zich
met één knoopje los aan iemand te ver
tonen", vervolgde mama. ,,'t Is allemaal
kletskoek. Dat mens ziet gewoon spo
ken. En ze vertrouwt d'r eigen man
niet".
Het schuchtere slachtoffer zelf was
niet te verstaan. Ze knikte en schudde
met haar hoofd en ging toen doodverle
gen weer zitten. Geen type van de ver
leidster. Al met al kwam de officier tot
de conclusie, dat de verdachte zich on
redelijk en onbeheerst had gedragen, dat
zij zware beschuldigingen had geuit en
zich schuldig had gemaakt aan opzet
telijke belediging. Hij eiste 200,boe
te of een maand gevangenisstraf. Toen
kreeg de verdachte het laatste woord.
„Dat 't zou stinken in m'n huis, dat
is een belediging", zei ze met een ver
stikte stem. „Ik verschoon m'n diertjes
élke dag, hoor. Komt u zelf maar 'ns
ruiken! En ik ben geen stinkmens!"
„Dan zijn we quitte, want het meisje
is ook niet wat u haar genoemd hebt.
Het blijft dus bij tweehonderd gulden of
één maand". En de hamer viel.
„Wat een..." begon de hospita. Toen
beet ze op haar tong en liep snel de
rechtszaal uit.
j (Nadruk verboden) d' ARGENTY
STOPPELBEMESTING,
NAJAARSBEMESTING
Er zijn gebieden waar men de basis
bemesting, kali en fosfaat, uitsluitend
als najaarsbemesting geeft. Dat zijn de
kleigronden langs de Noord- en Oost
zee, dat zijn de lemige gronden, die een
groot deel van midden-Europa beslaan.
Kali geeft men elk jaar, al naar het te
verbouwen gewas. Fosfaat geeft men
soms al in twee- of drievoudige gift,
eens per twee of drie jaar. Dat spaart
werk. Er is ook minder trekkracht no
dig en over de stoppel uitgereden voor
komt dat veel structuurbederf.
Ook in ons land ziet men het voordeel
van deze handelwijze steeds meer in. Op
kleigrond (zeeklei) is het heel goed
mogelijk de kali reeds voor het op win-
tervoorploegen te strooien, lazen wij
van de heer Lammers van het consu
lentschap voor Bodem- en Bemestings
vraagstukken. Over de stoppel dus.
Op zandgrond ligt dit anders. Al heeft,
zo schrijft het Groningse Instiuut voor
Bodemvruchtbaarheid, de bemesting in
de herfst ook op deze grondsoort nog
een behoorlijke kaliwerking. Zeker geldt
dit voor de meer humeuze zandgronden.
Wil men hier de kali reeds in de herfst
geven, dan over het geploegde land, wat
later in de tijd. Stoppelbemesting voor
klei- en lössgrond, najaarsbemesting
voor zandgrond, er zitten verschillende
voordelen aan.
RIJKSBIJDRAGE PROJECTEN
OPENLUCHTRECREATIE 1968
De Staatssecretaris van Cultuur, Re
creatie en Maatschappelijk Werk heeft
voor het jaar 1968 een aantal belang
rijke subsidietoezeggingen gedaan voor
recreatieprojecten.
Subsidie ontvangen o.a.:
Gemeente Kruiningen: Inrichting van
het recreatiegebied Den Inkel 26.950,-.
Eerder is al subsidie verleend in de
grondkosten van Den Inkel 8.750,
Gemeente Kapelle: Aanleg parkeer-
picknickplaats aan de zeedijk 9.000,
ALLE VRAGEN VOOR DEZE RUBRIEK UITSLUITEND TE ZENDEN AAN:
REDACTIE „MET RAAD EN DAAD", ROUAANSE KAAI 21, MIDDELBURG
met bysluiting van een postzegel van 20 cent voor doorzending van uw brief
Wij willen u met deze adviezen zo goed mogelük van dienst zjjn en geven
zo mogelyk advies op elke vraag. Wy kunnen echter geen aansprakelijkheid
aanvaarden voor elders verkregen inlichtingen of gegevens RED.
Verzekering. Wanneer twee eige
naren van auto's bij een botsing zijn
betrokken .en ze ieder bij een andere ver
zekering zijn aangesloten, kunnen beide
verzekeringsmaatschappijen dan worden
aangesproken of wordt er één aanspra
kelijk gesteld?
Indien beide automobilisten schuld
hebben aan de aanrijding dan zijn zij
elk voor een bepaald gedeelte der ont
stane schade aansprakelijk en elk der
beide verzekeringsmaatschappijen is dan
verplicht om dat gedeelte der schade
hetwelk ten laste van haar verzekerde
komt aan de tegenpartij te betalen.
Bomen planten. Wat betekent „bo
men planten volgens de Amerikaanse
methode"
De z.g. Amerikaanse methode bestaat
hierin, dat men altijd met kluit verplant,
zodat men het gehele jaar kan verplan
ten. Het is nogal een vrij kostbare ge
schiedenis, daar de bomen van jongs af
aan in grote potten of in kuipen van
b.v. plastic gekweekt worden. Ook in
Noorwegen wordt deze methode toege
past. Het voordeel van deze methode is,
dat men b.v. een laan of straat direkt
van grote bomen kan voorzien, die al
direkt een flink aanzien en schaduw ge
ven. Een goedkopere methode is, die
vraagsteller zelf ook meermalen met
grote struikappels enz. heeft toegepast,
dat men minstens een jaar tevoren
rondom de stam op ca. 75 cm afstand
een greppel tot onder de kluit graaft en
hierin steeds water giet. Daardoor vor
men de bomen in de kluit nieuwe wor
tels. Ze worden dan verplant als de kluit
flink vochtig is in voor- en najaar. Voor
het verplanten van zeer grote bomen
maakt men bekistingen om de kluit. Het
vervoer is het ergst, met kraan en plat
te wagen. Aanbeveling verdient het de
takken wat in te korten.
Consulaten. Waar zijn de consula
ten van Monaco en Liechtenstein in Ne
derland gevestigd?
Monaco is consulair vertegenwoordigd
in Nederland o.m. in Rotterdam, Wes
tersingel 48 (tel. 141444). En voor Liech
tenstein kunt u zich wenden tot het
Zwitsers consulaat, dat o.m. ook in Rot
terdam is gevestigd, n.l. Parklaan 32
34 (tel. 124004).
Edele dieren. Waarom is een paard
edel en de meeste andere dieren niet?
Indien hiervan ook enige lectuur be
staat, zoudt u mij dan ook de titels van
de desbetreffende boeken willen geven?
Onder „edele" dieren en planten (en
ook mensen) worden verstaan exempla
ren, die vergeleken met andere uitblin
ken in voortreffelijke eigenschappen,
vandaar dat men ook spreekt van „ver
edeling" van bepaalde rassen. Nu be
hoort het paard biologisch tot de hoef
dieren en het valt niet te ontkennen,
dat het onder deze uitblinkt in kwali
teit en het daaronder het snelheidstype
bij uitnemendheid is, daartoe in staat
gesteld door zijn speciale lichaamsbouw
en niet in 't minste door de ene hoef
aan elk been, die de minste wrijving
met de grond veroorzaakt. Onder de
groep dieren aangeduid als hoefdieren
blinkt het paard ook uit, vergeleken bij
rundvee, schapen, geiten, varkens, hon
den, katten, kippen, eenden enz. En het
verschillende gebruik als rijpaard, tuig-
paard en trekpaard is voldoende om het
paard te bestempelen als een edel dier.
Enige interssante boeken over paarden
zijn: Anema en Nieuhoff, Veeteelt II,
Het Paard (1957). Müseler, Te Paard
(1958).
Munt. Ik heb een munt met in Ro
meinse cijfers aan de ene kant: fortitv
de Belgica en aan de andere kant fiat
volvntas tva cis is cvIII erop. Wat is
dit voor een munt, hoeveel zijn er van
in omloop en wat is hij waard?
Antwoord: Deze penning is geen munt
doch vermoedelijk een z.g. rekenpen
ning. Deze werden enkele eeuwen ge
leden gebruikt bij het rekenen, met Ro
meinse cijfers, in ponden, stuivers en
duiten. Het in Romeinse cijfers vermel
de jaartal is 1608. Indien hij goed be
waard is kan hij 2,a 3,waard
zijn.
Vakanties. Wanneer zijn in 1969 de
bouwvak- en metaalvakanties?
De vakantie in 1969 duurt in de me
taalnijverheid van 30 juni tot en met 11
juli en in de bouwnijverheid van 28 juli
tot en met 8 augustus.
Rommelpot. Hoe moet eigenlijk een
rommelpot worden gemaakt? Als kind
heb ik wel eens met een rommelpot ge
lopen, maar ik weet niet meer hoe ik
een varkensblaas moet behandelen om
er eentje te maken.
Voor het maken van een rommelpot
wordt een verse, vochtige varkensblaas
gebruikt. Daar doorheen wordt in het
midden een bamboestokje gestoken, zo
dat dit stokje er in vastgeklemd zit.
Daarna wordt de blaas strak getrokken
over de open zijde van een bloempot,
waarin u in de bodem uiteindelijk voor
zover nodig enige gaatjes kunt slaan.
Als de blaas gedroogd is, kunnen door
het strijken met de hand langs het stok
je geluiden worden geproduceerd.
Smartlap. - Hoe is het woord „smart
lap" ontstaan en wat houdt het precies
in, in het woordenboek is het namelijk
niet te vinden.
Het woord „smartlap" is nog maar
een jaar of vijf, zes in gebruik als vak
jargon in radiokringen, zodat het be
grijpelijk is dat het nog niet voorkomt
in de grote Van Dale, waarvan de laat
ste uitgave dateert uit 1961. Het woord
is spontaan ontstaan, evenals bijv. het
woord „spreekijzer" voor een microfoon.
Bedoeld worden liederen, die een tra
gisch familiegebeuren op sentimentele
wijze vertolken, zoals de bekende mu
ziek van Johnny Hoes: Een lach en een
traan en Had ik maar naar moeder ge
luisterd.
Straatgras. Hoe bestrijd ik het z.g.
„straatgras" in mijn gazon?
Wanneer het om enkele pollen gaat,
deze uitsteken. Gewoonlijk zit dit
kweekgras door het hele gazon en dan
is uitsteken onmogelijk. Het beste kunt
u dit bestrijden door een flinke bemes
ting met kunstmest, b.v. in het vroege
voorjaar met 15 kg korrelmest 12 x 10
x 18 per are. In de loop van de zomer
2 3 keer een overbemesting met kalk-
ammonsalpeter of korrelmest 15 x 10 x
24, 2 kg per are. Dit liefst kort na het
maaien en bij donker regenachtig weer
of direkt ingieten. Stalmest of compost
is wel beter, maar beide bevatten nogal
wat onkruidzaden en dus ook van straat
gras. Verder in de groeitijd veel maaien,
liefst 2 x per week, niet te kort met het
oog op mosvorming. En door bemesting
èn door veel maaien krijgen de betere
en sterkere grassen de overhand.
Vrgstelling. Ik heb als weduwe een
aanvraag ingediend voor vrijstelling van
luistergeld, maar daar is afwijzend op
beschikt. Mijn hele inkomen is 300,82
per maand en ik woon alleen. Is deze
afwijzing wel juist?
Het inkomen van alleenwonenden
moet beneden 68,25 per week liggen,
willen zij in aanmerking komen voor een
vrijstelling van luister- en kijkgeld. Uw
maandinkomen ligt dus ruim 5,bo
ven de grens.
C.a.o. winkelpersoneel. Bestaat er
ook zoiets als een c.a.o. voor winkel
personeel? Of is het salaris van een be
diende in een boekhandel uitsluitend een
zaak tussen werkgever en werknemer?
Er is wel een c.a.o. voor de boekhan
del, maar deze regelt alleen de secun
daire arbeidsvoorwaarden. De salarissen
zijn dus, juist zoals u het schrijft, uit
sluitend een zaak tussen werkgevers en
werknemers.
Doorzoekt uzelven nauw, ja
doorzoekt nauw, gij volk, dat
met geen lust bevangen wordt.
Zefanja 2 1.
Gij zijt zegt Zefanja tot Juda
een volk zonder lust. Gij hoort en ziet
iets van de dienst des Heren, ge hoort
en ziet ook iets van de dienst der af
goden. Maar gij vindt alles wel goed.
Het raakt uw koude kleren niet. Die
houding van een volk-zonder-lust is ook
ons niet vreemd. We horen van de nood
zakelijkheid van bekering. En, wanneer
men ons vraagt, zijn we 't er eigenlijk
goed mee eens. Iemand heeft gesproken
over nog-mensen, en nog-niet-mensen.
Zo gemakkelijk hebben wij heel veel van
die nog-mensen. We zijn van oordeel,
dat wij nog zoveel goeds hebben. We
kunnen nog naar de kerk gaan, we kun
nen nog de bijbel lezen, we kunnen nog
de Here dienen op vele terreinen des
levens. Als het ons past kunnen wij nog
van een concert genieten, en zo nu en
dan is er ook nog wel een goede film.
De zevenentwintigste psalm zet ons
een heel andere levenshouding voor.
Daar lezen we: Eén ding heb ik van de
Here begeerd, dat zal ik zoeken: dat ik
alle de dagen mijns levens mocht wonen
in het Huis des Heren om de lieflijk
heden des Heren te aanschouwen en te
doorzoeken in Zijn tempel. Dat is de
houding van de nog-niet-mens. Deze
mens heeft gezien, dat er nog zoveel
niet is. Er is nog niet de volkomenheid
van het Koninkrijk van Jezus Christus.
Er is nog niet een dienen van de Here
op het ganse terrein des levens.
Tot die houding wekt nu de profeet
Zefanja in onze tekst op. De Statenver
taling heeft op deze plaats: Doorzoekt
uzelven nauw. Deze vertaling heeft ve
len aanleiding gegeven, hier te zien een
opwekking tot zelfonderzoek. Men zou
dan zichzelf moeten onderzoeken of er
voldoende kenmerken aanwezig waren
om te besluiten, toch ook te mogen be
horen tot het volk, dat de Here kennen
mag. Van dit alles is hier echter geen
sprake. Letterlijk vertaald staat hier:
Verzamelt u, gij volk, dat met geen lust
bevangen wordt.
We doen er goed aan, deze letterlijke
vertaling te handhaven. Het volk-zon
der-hart moet al zijn krachten verzame
len, het moet zich geheel concentreren
op de éne begeerte, die de moeite waard
is. Zefanja's volk moet een nog-nietvolk
worden. Evenals wij. Laat ons dan deze
dag gebruiken als een gave van onze
God, wetende, dat er nog zoveel niet is,
wat vandaag komen kan. De zeven
entwintigste Psalm worde al meer waar
heid in ons leven: Deez' éne zaak heb
ik begeerd van God. (Uit een Dagboek)
WEMELDINGE
Van 2228 september 1968
Zondag 22 september: Nieuwe Maan
Zondag
Maandag
Dinsdag
Woensdag
Donderdag
Vrijdag
Zaterdag
Te Hansweert
1 Te Yerseke 5
HOOGW.
LAAGW.
v.m.
n.m.
v.m.
n.m.
3.32
3.46
9.05
9.27
4.09
4.24
9.43
10.02
4.46
5.00
10.16
10.36
5.22
5.36
10.54
11.15
6.00
6.15
11.33
11.52
6.40
6.54
12.10
7.23
7.39
0.33
12.52
35 minuten vroeger
minuten later