zeebouw en visteelt
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZUID-BEVELAND
BTonchï letten
LANGS DE STRAAT
LAND- EN TUINBOUW
OVERDENKING
34STE JAARGANG
No. 41
8 MAART 1968
frioestdrank in tabletvorm.95ct
GOUDEN
ll/LLEQEN
de scheldebode
REDACTEUR
J. A. WESTSTRATE MIDDELBURG
ROUAANSE KAAI 21 TELEFOON (01180) 2453
Abonnementsprijs bij vooruitbetaling f 1,80 per kwartaal
Franco per post f 3,60 per halfjaar
ADMINISTRATIE
J. M. C. VAN DER PEYL KRUININGEN
MARKT 19 TELEFOON (01130) 1381 GIRO 2 84 25
Advertentieprijs 1-25 mm f 3,75, verder 15 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
In te zenden vóór woensdag 12 uur
UITGEVERSMAATSCHAPPIJ „DE SCHELDEBODE"
Verschijnt des vrijdags
DRUK F. VAN DER PEYL - KRUININGEN N.V.
FUTUROLOGIE
NIEUWE BRONNEN VOOR DE HONGERENDE MENSHEID
In de futurologie, het vak dat men
het best kan omschrijven als: de studie
die zich bezig houdt met de voorspelbare
toekomst op basis van hetgeen er al be
kend is of op zijn minst wordt onder
zocht of voorbereid, in die futurologie
komen we herhaaldelijk twee nieuwe ter
men tegen: zeebouw en visteelt.
Ze zijn de „natte" tegenhangers van
landbouw en veeteelt. Wat die laatste
twee termen betekenen, behoeft aan nie
mand te worden uitgelegd. In iedere ge-
installeerde samenleving is het land in
cultuur gebracht en wordt de veestapel
op peil gehouden. Het nomadenstadium,
waarin de voedselvoorziening veelal af
hankelijk is van wat de jacht toevallig
oplevert, ligt ver achter ons.
Visser verdwijnt.
Wie tegenwoordig te land nog de jacht
bedrijft, doet dat uit tijdverdrijf. In elk
geval niet uit bittere noodzaak. Haas en
reerug smaken wel lekker, maar on
ontbeerlijk als onderdeel van ons voed
selpakket zijn ze bepaald niet.
Merkwaardig is echter, dat er tot in
onze tijd toe nog altijd mensen zijn, die
van de jacht hun beroep maken al
heet die jacht dan in dit geval vis
vangst. Zodra de zee in het geding is,
leeft de naar voedsel zoekende mens
weer in het jagersstadium. Hij heeft, an
ders dan op het land, zijn „prooi" niet
onder handbereik. Hij moet er uittrek
ken en hem zoeken.
Er zijn aanwijzingen, dat deze situatie
in de naaste toekomst zal veranderen.
Er zijn op tal van plaatsen in de wereld
onderzoekingen aan de gang die ten doel
hebben, de zee in cultuur te brengen en
de vis te gaan telen inplaats van te
vangen.
Onderzeeplantage.
Het kan de moeite lonen. De zee be
slaat meer dan tweederde van de aard
oppervlakte en de bodem ervan is
waarschijnlijk onnoemelijk rijk aan al
lerlei stoffen.
We kunnen daarbij in twee richtingen
denken: ten eerste aan het delven van
tal van mineralen, ten tweede aan zee
bouw in letterlijke zin: het inrichten
van onderzeese „plantages", waar het
oogsten zal worden toevertrouwd aan
volledig geautomatiseerde installaties.
In Amerika bestaan al gedetailleerde
ontwerpen voor onderzeese „cultuur
ondernemingen" voor het kweken van
gewassen die zijn aangepast aan een
bestaan onder (zout) water. Hubert
Humphrey, die niet alleen vice-presi
dent van de Verenigde Staten is maar
ook voorzitter van een nationale raad
voor de exploitatie van de rijkdommen
der zee, heeft bovendien de verwachting
uitgesproken, dat verbetering van de
visserijmethoden kan leiden tot een ver
vijfvoudiging van de wereldvangst (nu
45 miljoen ton per jaar), zonder dat de
visstand daardoor schade lijdt.
Zeeloze zeekreeft.
Nog revolutionairder is een experi
ment in Japan. Een bioloog van een in
stituut aan de Toba-baai heeft enige
jaren geleden al voorspeld: „In de toe
komst zullen wij zeekreeft kweken die
nog nooit de zee heeft gezien". Zijn in
stituut houdt zich voornamelijk bezig
met proeven op dit gebied. Het doel van
die proeven kan men omschrijven als:
van de jungle die nu zee is, een cultuur
gebied maken.
Dat jungle-karakter wordt uitermate
duidelijk geïllustreerd door wat er ge
beurt met een bepaald soort zeekreeft,
waarvan het wijfje ongeveer een half
miljoen eitjes per jaar produceert. Alle
maal zeekreeftjes-in-aanleg, maar wat
daarvan uitgroeit tot volwassen zee
kreeften is een pover schijntje: enkele
exemplaren. Alle andere honderdduizen
den leggen het loodje.
De bedoeling van Dr. Kataoka, de bio
loog, is nu kreeften te kweken in een
omgeving waar hun natuurlijke vijan
den geen toegang hebben en waar die
dieren ook zo goed mogelijk gevrijwaard
zijn tegen ziekten. Slaagt de opzet, dan
levert de nakomelingschap van één wijf
je een oogst van een half miljoen stuks
op
GERTON VAN WAGENINGEN
(Nadruk verboden)
DE DWERGGRIFFELTJES
Met roodbehuilde ogen stond de in het
paars geklede juffrouw voor de groene
tafel.
„Ik kon het toch óók niet helpen, dat
er steeds één doodging!" huilde zij.
„Nee, maar de kranteman ook niet",
antwoordde de politierechter en toen
veerde de perstribune overeind. Dood
gaan en kranteman... dat riekte naar
een moordzaak met een pientere ver
slaggever als detective in de heldenrol.
„Ik heb de lijken nog bewaard", zei
de verdachte met een geborduurd zak
doekje dicht bij haar linkeroog. „Kon-
ie zélf zien, dat 't waar was wat ik
zee. Maar die interesseerden hem niet,
hoor. Hij kwam allenig maar om z'n
centen!"
Juist vroegen wij ons af, of het hier
om bloedgeld of chantage handelde, toen
een krantenbezorger van een buurtblad
naar binnen werd geroepen. Die sprak
niet van moord, maar van een adver
tentie, welke hij van de dame in kwes
tie opgekregen had en die dezelfde week
in zijn blad verschijnen moest.
„Schattig nestje had ze gezeid, edel
achtbare, van vier dwerggriffeltjes of
zoiets..."
„Dwerggriffons!" riep de pijnlijk-
paarsgeklede juffer.
„Vier van die mormels", lichtte de
getuige toe, „en ik een extra loop naar
de krant terug om die advertentie door
te geven. Want ze had haast met die
griffers. Kom ik de volgende dag de
krant brengen, zeit ze: d'r ister één min
der. Maak er asjeblieft drie van in die
advertentie. Ik wéér naar de krant, een
extra loop maken, maar je mot wat
voor de klandizie doen hebben ze mij ge
leerd. Dus ik maak er drie van. Kom ik
de volgende dag, zeit ze: d'r bennen d'r
nog maar twee!"
„En die advertentie was nog niet ge
plaatst?" informeerde de rechter.
„Die zou d'r op vrijdag pas inkomen,
edelachtbare. Afijn, we staan nog tè
praten, want ik kón die dag niet wéér
lopen, gaat d'r één van die twee grie
zels aan 'thoesten... Ik zei meteen: as
ik u was, dame, zette ik maar helemaal
geen advertentie meer. Ze benne toch al
niet erg raszuiver. Nou, en dat ndm ze
niet".
„Meneer de rechter", sprak de mis-
kleurde dame, „die griezels waar deze
meneer van spreekt, waren bijna ras
zuivere dwerggriffons van heel edel
bloed. Edeler dan dat van deze kran
tenjongen, wiens bloed ik wel kan drin
ken!"
„Zo, zo, hebt u hem ddarom met uw
nagels opengekrabd", begreep de poli
tierechter. „Maar het is niet toegestaan
andermans bloed te drinken".
„Ze is zelf niet helemaal raszuiver",
interrumpeerde de getuige, „ze stamt
nog af van de bloedhonden. En dat heb
ik haar gezeid ook".
„U hebt natuurlijk veel te veel ge
zegd", wees de magistraat hem terecht.
„Bovendien hebt u ook nog een adver
tentietekst opgesteld, die de aanleiding
werd van de vechtpartij, is het niet?"
„Ik heb haar willen helpen met een
mooi verhaaltje om die griesmeelbees-
ten kwijt te raken. Zo van: Te geef een
familiegraf met vier welgeschapen pas
ontslapen dwergknuffeltjes, vader en
moeder niet helemaal raszuiver, haast
u, alles moet weg voor de komst van
de dierenbescherming en de gezond
heidsinspectie".
Nu nam de officier het woord. Hij ge
waagde van kleinburgerlijke mentaliteit,
overgevoeligheid en plaagziekte die te
zamen rampzalige gevolgen konden heb
ben, indien de betrokkenen niet inzagen
op de verkeerde weg te zijn. Hij achtte
hier beide partijen schuldig, alhoewel de
krantenbezorger in juridische zin geen
strafbaar feit begaan had. Toch waar
schuwde hij deze getuige, voortaan goed
op zijn woorden te letten, wilde hij niet
binnenkort zelf voor het hekje staan.
Tegen de intussen geheel paars aange
lopen hondenliefhebster eiste hij wegens
belediging en mishandeling tweehonderd
gulden boete, subsidiair drie weken
hechtenis, waarvan 150,of 2 weken
voorwaardelijk met een proeftijd van een
jaar.
„Meneer de rechter, mag ik nog één
ding zeggen?" vroeg de verdachte. „Ik
heb nog twee dwerggriffonnetjes van
dat nestje. Ze zijn nou zo'n 15 centi
meter. Je ziet géén verschil met ras
zuivere. Wie hard loopt, kèn ze nog ge
zond in huis krijgen. En reuze-gezellig,
hoor. Ik ken nou geen advertentie meer
zetten in dat blad van die man, maar
as ik ze morgen an de dag verkoop, be
taal ik da&r de boete van, zoveel bren
gen ze nog wel op. Ozo".
„Dan doe ik er maar niets af en von
nis ik conform", oordeelde de rechter.
(Nadruk verboden) d' ARGENTY
DAMESRINGEN
MET EDELSTEEN
KAPELLE TEL. (01102) 1223
SPOORELEMENTBEMESTING
OP ZANDGRASLAND
Een juiste koper- en kobaltvoorziening
is noodzakelijk voor een goede ontwik
keling van het jongvee en voor een goe
de conditie en produktie van het melk
vee. De zandgronden zijn van nature ko
per- en kobaltarm en de bemesting met
spoorelementen-meststoffen verdient dus
alle aandacht.
Hoewel de aanwending van deze mest
stoffen de laatste jaren is toegenomen,
blijkt uit recent grondonderzoek dat nog
steeds van aanzienlijke tekorten aan ko
per en kobalt sprake is op meer dan de
helft van het zandgrasland.
Heeft men zandgrasland de laatste 5
tot 10 jaar niet met koper en kobalt
bemest, dan dient men ten minste 400
kg Koperslakkenbloem per hectare te
strooien.
Voor het strooien van Koperslakken
bloem meent men in het voorjaar soms,
mede door ongunstige weersomstandig
heden, geen tijd beschikbaar te hebben.
Uitstel tot het najaar betekent dat het
rundvee wéér een weideperiode met ko-
perarm gras genoegen zal moeten ne
men, met de daaraan verbonden nadeli
ge gevolgen. Strooien in het voorjaar is
evenwel zonder bezwaar mogelijk tot
kort vóór het inscharen. In weiden met
melkvee dient men kopermeststoffen
echter niet later te strooien dan uiter
lijk 3 weken vóór het inscharen. Deze
periode is nodig om ervan verzekerd te
zijn dat de koperhoudende deeltjes van
het gras zullen zijn afgeregend. Ver
ontreiniging van de melk met koper,
wat Uitsluitend veroorzaakt wordt door
aanhechting van koperhoudende deel
tjes aan uier en tepels, kan dan niet
voorkomen.
wmm
ALLE VRAGEN VOOR DEZE RUBRIEK UITSLUITEND TE ZENDEN AAN:
REDACTIE „MET RAAD EN DAAD", ROUAANSE KAAI 21, MIDDELBURG
met bijsluiting van een postzegel van 20 cent voor doorzending van uw brief
Wij willen u met deze adviezen zo goed mogelijk van dienst z\jn en geven
zo mogelyk advies op elke vraag. Wij kunnen echter geen aansprakelijkheid
aanvaarden voor elders verkregen inlichtingen of gegevens RED.
Vlecht. Ik heb een vlecht van echt
haar die ik wil laten opmaken zodat ik
hem kan dragen. Waar kan ik dat laten
doen en hoeveel kost het?
U kunt zich het beste met uw vlecht
wenden tot de firma J. P. Joosse, Lan
ge Delft 26, Middelburg, tel. (01180)
2466. Daar kan men allereerst beoorde
len of er gedaan kan worden wat u
wenst, en eventueel bemiddeling verle
nen.
Uitkering. Heeft een kleine zelf
standige met kleine kinderen die niet
verzekerd is recht op enerlei uitkering
bij langdurige ziekte of invalide? Bezit
eigen huis.
Daar u ons niet anders meedeelt dan
dat u een kleine zelfstandige bent en
niet verzekerd, menen wij goed te doen
in het algemeen op het volgende te wij
zen. Onder de wet op de arbeidsonge
schiktheidsverzekering (en dat geldt
ook voor de ziektewet) vallen behalve
alle werknemers ook zij die persoonlijk
in aangenomen werk arbeid verrichten,
handelsagenten, deelvissers, thuiswer
kers, musici en artiesten, maar al deze
groepen zijn dan verplicht verzekerd en
betalen hun aandeel in de premies. Om
het dus ronduit te zeggen: Niemand
kan zonder verzekerd te zijn geweest
ergens recht op laten gelden, tenzij dat
recht voortvloeit uit de Algemene Bij
standswet, waarover men van geval tot
geval informaties kan inwinnen bij de
gemeentelijke sociale diensten.
Gloxinia. Hoe moet ik een gloxinia
in bloei krijgen die ik van vorig jaar
overhield
In februari-maart de knol van de oude
aarde ontdoen en op een schoteltje met
vochtige turfmolm onder glas of plastic
laten spruiten, b.v. op warme schoor
steen. Als de spruiten zichtbaar zijn de
knol oppotten, zodat de bovenkant niet
bedekt is, in luchtige, voedzame grond,
b.v. 1 deel bladaar de, 2 delen mestgrond
of oude verteerde koemest en 2 delen
turfmolm. In warme kamer uit de zon
opkweken. Bij hergroei meer en lauw
water geven. Zorgen voor goede draina
ge van de pot met potscherven. Heet te
genwoordig sinningaa.
Huurprijs. Ik kan een pand kopen
dat voor een kleine prijs verhuurd is.
Kan ik na de koop de huur verhogen en
een deel van de tuin die achter mijn
pand ligt, voor mijn zaak gebruiken?
Als ik de huur opzeg, hoelang duurt het
dan voor het huis leeg is?
Zelfs al is de huurbeperking opgehe
ven, dan wil dat niet zeggen dat de
huur nu maar op ieder moment ver
hoogd kan worden. In de eerste plaats
geldt het huurcontract. Zegt u dat b.v.
dat de huur slechts per drie maanden
kan worden opgezegd, dan kunt u die
ook niet op kortere termijn verhogen.
Ook niet echter zonder meer op die da
tum, want zo de huurster niet wil be
talen zou de huur moeten worden op
gezegd en voor dat geval zijn bij de
huurliberalisatie speciale regels getrof
fen. Vermoedelijk zou het rond twee
jaar duren voordat u haar er uit had,
aangenomen dat ze niet krachtens het
huurcontract een langer lopend recht
heeft. Overigens hang dat verder af van
wat de rechter bepaalt omtrent de re
delijke termijnen. Wel kunt u, wanneer
geen overeenstemming wordt bereikt en
de huur is abnormaal laag, van de rech
ter toestemming voor een hogere huur,
direkt ingaande, krijgen. Dit bedrag
stelt dan echter de rechter vast, alweer
in redelijkheid.
Zender. De nieuwe t.v.-zender van
Wezel zou met Kerstmis al beginnen
met uitzenden; waarom is dit niet ge
beurd? Wanneer gaat het proef zenden
nu beginnen en welke reikwijdte zal de
ze zender hebben?
Het zal wel zeker tot 1 april duren
vóór de zender Wezel met proef pro
gramma's in de lucht komt. Men is daar
te optimistisch geweest in het schatten
van de datum waarop proefgestoomd
zou kunnen worden. Dit is bij zenders
met dit vermogen (1000 kW E.R.P.)
zeer goed mogelijk. Met het oog op de
ultra korte golf waarop uitgezonden
wordt, maakt men geen gebruik van
„klassieke" radiobuizen, maar van z.g.
klystrons. Dit zijn nukkige paardjes om
te installeren. Ook de energieverdeling
over de antenne componenten eist veel
precisiewerk. Over de reikwijdte wor
den verwachtingen gewekt, die wel eens
tegen konden vallen. Wezel's antenne
hoogte is nog iets beneden Lopik. De
uitzendenergie van deze beide zenders
is gelijk. Theoretisch zou Lopik dus ver
der moeten reiken in kilometers dan
Wezel. Dat komt neer op een zeventig
km. Door aan de uitstraling een zekere
voorkeurrichting te geven, zou Hilver
sum misschien juist binnen het ont-
vangbereik kunnen komen. Maar het
blijft te bezien.
Brandweer. Is er een speciale
school voor opleiding voor de brand
weer?
Er is in ons land nog geen centrale
opleidingsinstantie voor de brandweer.
Iedere gemeente leidt zijn eigen perso
neel op, zodat iemand die brandweer
man wil worden, dit in zijn eigen ge
meente moet gaan doen. Stelt u zich
daarom maar eens in verbinding met
het hoofd van de brandweer in uw ge
meente.
Stropen. In het wetboek van straf
recht wordt aan het woord stropen een
andere betekenis gegeven dan die in de
volksmond wordt gebruikt. Wordt door
de rechter bij zijn uitspraak die term
ook gebruikt? Ik bedoel dus stropen in
de betekenis van diefstal van veldge
wassen. Wordt bij het zonder vergun
ning jagen op wild de auto ook in be
slag genomen? In de jachtwet staat de
auto nergens omschreven als een ver
boden middel om wild mee te vangen
of te doden of op te sporen, in tegen
stelling tot strikken, enz. 2. Als ik een
of ander wild voor mijn wagen of fiets
krijg, wie betaalt dan de schade? Dat
wild heb ik toch niet ongeoorloofd ge
vangen
Het woord stropen heeft in het wet
boek van strafrecht inderdaad een an
dere betekenis dan in de volksmond.
Onder het eerste wordt verstaan dief
stal van veldgewassen, onder het twee
de het zonder vergunning jagen op wild.
Dit laatste is inderdaad een misdrijf,
doch wordt, in tegenstelling tot de ove
rige misdrijven in eerste instantie be
recht door de kantonrechter. In beslag
genomen kunnen worden alle voorwer
pen welke tot het plegen van een straf
baar feit gebruikt kunnen worden en
wordt de auto niet gebruikt om mee te
jagen, dan wordt deze vaak gebruikt
om het „gestroopte" wild te vervoeren,
hetwelk eveneens strafbaar is. 2. Wordt,
uw voertuig beschadigd door plotsel-'ng
overstekend wild, dan is de daaruit ont
stane schade gemeenlijk niet verhaal
baar, daar in de eerste plaats niet be
kend is wie de eigenaar van dit wild is
en in de tweede plaats de eigenaar, zo
deze bekend is, meestal geen verwijt
treft, daar het nu eenmaal moeilijk is
het wild de verkeersregels te leren!
En een regenboog was rond
om de troon, in het aanzien de
steen smaragd gelijk.
Openb. 4 3.
De strijd tussen het Koninkrijk van
God en de macht van de Overste dezer
wereld kan zo lang duren en zulke ziels-
benauwende vormen aannemen, dat Gods
kinderen strij densmoe worden en vra
gen: Hoe lang nog, Here, voordat Gij
als Koning gaat heersen? En het ant
woord is: Vreest niet, er staat een re
genboog rondom de Troon.
Wanneer we, hetgeen er met deze we
reld gebeurt, zien, als staande in de
hemelse Troonzaal, zullen we in het he
den getroost zijn en hoopvol kunnen
wachten. Dan zien we, dat de oordelen,
die over de aarde komen, niet anders
zijn dan zovele golven, die de wereld
naar het eindpunt, de voleinding, dra
gen.
Immers: de regenboog, die rondom
de Troon staat van de Beheerser van
het beelal, is een teken van het Ver
bond des Vredes, waarin God Zijn schep
ping heeft opgenomen na de zondvloed.
Door die boog verzekert God ons: in
Mijn hart is de wil tot vrede; redden is
Mijn bedoelen, niet verderven, 't Kan
zijn, dat alles onderst boven raakt, dat
bergen wijken en heuvelen wankelen,
maar Gods goedertierenheid zal van ons
niet wijken en het Verbond Zijns Vredes
zal niet wankelen. Wel gaan van de
Troon bliksemen en donderslagen en
stemmen uit, maar door die gerichts-
handelingen trekt de ontferming heen
om te behouden.
De kleur van de regenboog, die zich
welft boven de Troon in de hemel, is
groen. Er is hope voor de wereld. Vol
van zoekende liefde zijn de slagen van
God; vol van roepende ontferming: ont
waakt; ontvlucht de hel; keert weder
tot Mij!
Als ge naar binnen ziet in Gods
Rechtzaal en ziet de groene boog rond
om des Heren Troon, krijgt ge hoop: ge
wordt niet afgewezen, maar geholpen;
niet verstoten, maar getrokken.
Eens verscheen de boog in de wolken,
toen het offer gebracht was, als ant
woord Gods op de lieflijke reuk, die
daarvan opsteeg. Want de bede in het
offer: wees mij genadig, o God, verzoen
mijn schuld, toorn niet langer tegen
mij, is Gode aangenaam. Die bede vond
verhoring in Christus' offer: het offer,
door God op het altaar gelegd, en het
teken daarvan is de groene boog in
oordeelswolken.
U, die zó voor God staat, wacht geen
verwerping! (Uit een Dagboek)
WEMELDINGE
Van 1016 maart 1968
Donderdag 14 maart: Volle Maan
HOOGW. LAAGW.
v.m. n.m. v.m. n.m.
Zondag 12.07 5.19 5.57
Maandag 0.51 1.27 6.36 7.08
Dinsdag 1.57 2.25 7.38 8.03
Woensdag 2.49 3.12 8.28 8.46
Donderdag 3.30 3.54 9.09 9.26
Vrijdag 4.09 4.31 9.49 10.06
Zaterdag 4.48 5.10 10.27 10.43