1
IVOROI
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZUID-BEVELAND
De lokkende schatten van de Andrea Doria
LANGS DE STRAAT
LAND- EN TUINBOUW
WILT U DRUKWERK
VAN DER PEYL
OVERDENKING
34STE JAARGANG
No. 25
17 NOVEMBER 1967
HET BEHOUD VAN UW TANDEN
BBI
H/llegen
de scheldebode
REDACTEUR
J. A. WESTSTRATE MIDDELBURG
ROUAANSE KAAI 21 TELEF. (01180) 2453
Abonnementsprijs bij vooruitbetaling f 1,80 per kwartaal
Franco per post f 3,60 per halfjaar
ADMINISTRATIE:
J. M. C. VAN DER PEYL KRUININGEN
MARKT 19 TELEF. (01130) 381 GIRO 2 84 25
Advertentieprijs 125 mm f 3,75, verder 15 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
In te zenden vóór woensdag 12 uur
UITGEVERSMAATSCHAPPIJ „DE SCHELDEBODE"
Verschijnt des vrijdags
DRUK FIRMA F. VAN DER PEYL KRUININGEN
KAN DIT ZEEKASTEEL NA ELF JAAR NOG WORDEN GELICHT?
De Andrea Doria, eens de trots van
de Italiaanse koopvaardij, ligt al elf
jaar op de bodem van de zee. Er dringt
maar weinig licht door de lagen plank
ton en de 68 meter zeewater boven haar
witte bovenbouw, die daardoor een
spookachtig groene kleur krijgt. Op de
boeg kunnen duikers met moeite de
naam van dit vlaggeschip van de Italië
Lijn ontcijferen. Van tijd tot tijd wor
den er ambitieuze plannen aangekon
digd om het schip of de schatten, die
het casco moet bevatten, te bergen. Tot
nu toe werden deze echter steeds uit
technische of juridische overwegingen
opgegeven.
Het novembernummer van Het Beste
wijdt een belangwekkende reportage
aan dit schip, dat met vele mysteriën
is omgeven. De Andrea Doria was een
schip - vol luxe en comfort en zoals wel
eerder in de scheepvaarthistorie is ge
schied, werd zij „onzinkbaar" geacht.
De elf waterdichte compartimenten zou
den het fraaie schip in elk denkbaar
geval van nood drijvende kunnen hou
den.
Op de eerste de beste reis ging het
al mis. Een reusachtige golf deed het
schip 28 graden slagzij maken, meubi
lair en passagiers aan een zijde van het
schip op een hoop gooiend. Velen wer
den hierbij gewond. Het schip, dat een
totale waarde van 112 miljoen gulden
vertegenwoordigde voer op 25 juli 1956
in de mist naar New York. Om 23.20
uur waren er nog een paar afscheids
feestjes aan de gang, terwijl een groot
aantal van de 1134 passagiers reeds
zijn bed had opgezocht.
Plotseling doemde uit de mist het elf
duizend ton metende Zweedse motor
schip „Stockholm" op, dat juist uit
New York was vertrokken. De roer
gangers van beide schepen draaiden als
razenden aan het stuurrad. Het mocht
niet meer baten. Met een harde dreun
boorde de „Stockholm" zich in de
stuurboordzijde van de Andrea Doria.
Binnen enkele minuten maakte het „on-
zinkbare" schip zware slagzij. De vol
gende ochtend, om 10 uur 9, verdween
het trotse schip in de golven. Vieren
vijftig mensen kwamen hierbij om het
leven.
Geruchten.
Het schip lag nog maar nauwelijks
op de bodem van het ter plaatse 68 m
diepe water of de geruchten barstten
los. De brandkasten zouden juwelen, ef
fecten en contanten bevatten ter waar
de van ten minste 3% miljoen gulden.
Verder zou er voor 108 miljoen gulden
ongemunt goud aan boord zijn. Zelfs
als het schip niet meer in de vaart zou
kunnen worden gebracht, zou de romp
nog een sloopwaarde hebben van meer
dan tien miljoen gulden.
Er werden schadeclaims ingediend tot
een totaalbedrag van 417 miljoen gul
den. De eisers moesten echter met nog
geen 21 miljoen gulden genoegen nemen.
Ping-pong balletjes.
Sinds de tragische ramp kan men re
gelmatig min of meer fantastische ber
gingsplannen vernemen. Zo noemt het
artikel van Het Beste het plan van een
aspirant berger, die de hele romp van
het schip met met lucht gevulde ping
pong balletjes wilde vullen. Hij kwam
echter bijtijds tot de conclusie, dat de
druk van zeven atmosfeer ter plaatse
voldoende was om alle ping-pong bal
letjes plat te drukken.
In 1964 ondernamen een aannemer,
Robert F. Solomon en een makelaar in
onroerend goed, H. Glenn Garvin, een
poging, dje ruim een miljoen dollar
kostte. Hiervoor gebruikten zij een oude
patrouilleboot van de Amerikaanse
kustwacht, die voor dit doel werd ver
bouwd. Met twintig man, waaronder
negen duikers van de Marine, vertrok
ken zij naar de plaats van de ramp.
Men had echter het weer niet mee. Da
genlang joegen winden met snelheden
van 55 kilometer per uur over de woes
te zee. Toen het weer beter werd ver
schenen er haaien. Niettemin slaagden
de duikers er in een gedeelte van de ra
darinstallatie en een schijnwerper van
1000 watt naar boven te halen. De
schijnwerper bleek nog te werken. Acht
dagen later haalde men na geweldige
inspanningen het levensgrote beeld van
de zestiende eeuwse Genuese admiraal
Doria, naar wie het schip was genoemd,
uit een der salons naar boven. Van het
laten springen van de verschillende
kluizen zag men af, omdat men over de
eventueel naar boven gehaalde kost
baarheden ongetwijfeld langdurig zou
moeten gaan onderhandelen.
De vraag is nu: zal de Andrea Do
ria ooit worden geborgen? Er zijn wel
meer schepen vergaan, die grote hoe
veelheden kostbaarheden aan boord had
den en zij liggen nog steeds onder het
geheimzinnige oppervlak van de zee.
Ondertussen ligt de Andrea Doria
eveneens, tergend dichtbij, op de zee
bodem, vooralsnog bewaakt door de
grijze golven, die over haar romp spoe
len.
AANMOEDIGINGSPRIJS
JONG ZEEUWS TALENT
VOOR DAAN MANNEKE
Gedeputeerde staten van Zeeland heb
ben voor de eerste maal de aanmoedi
gingsprijs voor jong Zeeuws talent op
het gebied van kunsten of wetenschap
pen toegekend en wel aan de heer Daan
Manneke te Vogelwaarde. De toeken
ning is geschied in overeenstemming
met de voordracht van een commissie
ad hoc van drie deskundigen, te weten
de heren Mr. F. W. Adriaanse, G. W.
Bergman en Drs. K. de Jong Ozn. Za
terdagavond werd de prijs door de Com
missaris der Koningin, Mr. J. van Aart-
sen, uitgereikt tijdens het concert dat
de leraren van de Zeeuwse Muziekschool
en het Zeeuws Jeugd Orkest in de Con
cert- en Gehoorzaal te Middelburg ga
ven ter gelegenheid van het 12%-jarig
bestaan der Muziekschool.
Gelet op Daan Manneke's veelzijdige
begaafdheid als scheppend en herschep
pend kunstenaar (componist, organist,
dirigent) heeft de commissie ad hoe
hem unaniem aan gedeputeerde staten
voorgedragen voor de toekenning van
de aanmoedigingsprijs.
Daan Manneke werd op 7 november
1939 te Kruiningen geboren. Na het la
ger- en uitgebreid lager onderwijs volg
de hij de rijks middelbare landbouw
school. Van 19601965 studeerde hij
aan het Brabants Conservatorium.
Negen kandidaten hadden zich (of
waren) aangemeld om in aanmerking
te komen voor de aanmoedigingsprijs,
waarvoor deze eerste maal de sector
muziek was aangewezen door gedepu
teerde staten overeenkomstig het ad
vies van de Zeeuwse Culturele Raad.
De prijs bestaat uit een geldbedrag
van 1500,aan de besteding waar
van bepaalde voorwaarden kunnen wor
den verbonden verband houdende met
het karakter van de prijs, die in de eer
ste plaats is bedoeld als een financiële
ruggesteun bij het opbouwen van een
loopbaan. Gedacht kan daarbij worden
aan een bijdrage in de kosten van een
studiereis, aan het aanschaffen van een
instrument, aan het inrichten van een
studio of een atelier, aan de uitgave van
een publikatie enz.
Onbetwist de beste tandpasta
DE SCHELDENDE TUINKABOUTER
„Die tuinkabouter had jaren lang ge
zwegen. Zo lang ik 'm heb zien staan,
had ie geen mond open gedaan, maar in
de nacht van 2 op 3 september begon ie
ineens te schelden", verklaarde de ge
tuige zonder blikken of blozen. En het
was een zeer geloofwaardige getuige in
de vorm van een ambtsedige rijkspolitie
man die deze opzienbarende woorden
sprak. Hij was opgeroepen om een zaak
te helpen 'dntw'arren die vorige maand
in tegenstrijdige verklaringen was blij
ven steken. En omdat de kabouter zelf
geen getuigenis wilde afleggen.
„Juist", zei de politierechter, „u bent
toen van uw rijwiel gestapt en naar dat
tuinhek toe gegaan. Wie zag u daar
toen?"
„Ik zag alleen die tuinkabouter, edel
achtbare, want die stond in het licht
van een lantaarn. Ik stak mijn hoofd
over het hek en toen zei ie: „Hé, chauf
feur, heb je ook de bus gemist?" Nou
ja, toen begreep ik dat er een dronken
kerel tussen de struiken moest liggen".
„O, hij zag u voor de buschauffeur
aan?" En met het bevestigend antwoord
was dan verdachte's verklaring, dat hij
door de chauffeur van een bus zou zijn
mishandeld, ontzenuwd. Alleen de ver
dachte zelf, een potige boerenzoon, hield
het er op dat er een echte bus met een
echte chauffeur gereden had.
„En dan dacht u zeker, dat die bus
midden in de nacht rijdt en dat de
chauffeur tijd krijgt om tussen alle
struiken naar passagiers te zoeken", zei
de rechter. En tot de verbalisant: „Hebt
u deze man in een bus gezet?"
„Tja, dat is te zeggen... dat léék er
wel op, edelachtbare".
En toen kwam het verhaal over de
voortuin die geen openbare weg was en
het gesloten tuinhek en de onzichtbare
man die beweerde daar op de bus te
wachten. Met de tuinkabouter die ook
HORLOGES
nieuwe modellen
VOOR MODERNE MENSEN
KAPELLE TEL. (01102) 223
bij de halte stond. De wachtmeester was
in het wachten geen meester, hij mocht
ook niet ingrijpen zolang de beschon-
kene niet op de openbare weg liep, en
de bewoners van het huis bleken met
vakantie. Hij kon alleen maar vragen,
of meneer eens tevoorschijn wilde ko
men. Maar dan klonk als antwoord:
„Nee, ik heb al een retourtje" of „Ik
hoef er nog niet uit, chauffeur, kdrren
maar!"
„Toen heb ik maar net gedaan of ik
doorreed met de bus", verklaarde de ge
zagsdrager. „Ik heb een beetje staan
sturen, ronken en toeteren op het trot
toir en bij de derde halte riep ik „Uw
huis! U bent thuis!" Nou, dat hielp,
want toen kwam ie waggelend en wel
naar het hekje. Met die tuinkabouter in
z'n armen. Ik moest hem zelf over dat
hekje heenwurmen, maar hij riep al
leen „Au, m'n zóón!" En met z'n zoon
bedoelde hij de kabouter. Nou, toen
moest ik z'n zoon nog een kaartje ver
kopen en op weg naar 't bureau alle
haltes afroepen en voor ie de cel in wou
moest ik nog netjes aanbellen".
„Verdachte sprak dus wartaal, rook
naar drank en was ook onvast ter
been?"
„Jawel, edelachtbare, maar hij be
weerde dat de bus zo slingerde over de
weg".
„En waarom schold u zo op deze po
litieman?" vroeg de rechter aan ver
dachte.
„Dat was alleen maar omdat die bus
niet stoppen wou aan de halte. Tenmin
ste... dat dacht ik eerst, zeker".
De officier van justitie eiste wegens
belediging van een ambtenaar in funk-
tie en openbare dronkenschap 200,
boete of drie weken hechtenis, maar de
politierechter concludeerde dat de ver
dachte alleen maar tegen of op een bus
had staan schelden en van de aanwe
zigheid van een agent geen flauw be
sef had; dat de tenlastelegging niet
van een bus of van een chauffer repte
en dat deze verdachte zich bovendien
niet vrijwillig op de openbare weg in
kennelijke staat van dronkenschap had
bevonden zoals het proces-verbaal ver
meldde, weshalve hij de aanklacht nie
tig moest verklaren en de boerenzoon
ontsloeg van rechtsvervolging.
,,'t Is goed dat ik het weet", grinnikte
een der andere getuigen. „Als ik een
glaasje op heb, duik ik ook de tuin in
bij die kabouter als er een tuut aan
komt!"
(Nadruk verboden) d' ARGENTY
NAJAARSBEMESTING
Er is de laatste jaren een neiging
ontstaan om de meststoffen zoveel mo
gelijk in het voorjaar op het land te
brengen. Vroeger was dit geheel anders
en waren vóór de lente de kalimeststof
fen en het slakkenmeel reeds uitge
strooid.
Is het nu wel erg verstandig om al
les op het laatste aan te laten komen?
Wij menen van niet.
In het voorjaar heeft men van alles
te doen: het land bewerken, de gewas
sen te zaaien enz. Moet men dan nog
alle meststoffen strooien, dan geeft dit
vaak een opeenhoping van werkzaam
heden. Wanneer het bovendien een zeer
late .^winter is, dan is het praktisch niet
goed meer mogelijk de nodige bemes
ting tijdig te geven met alle schadelijke
gevolgen hiervan.
Het is daarom van groot belang, dat
nu reeds die meststoffen worden toe
gediend die kunnen worden uitgestrooid.
Dit zijn de kalimeststoffen en het
slakkenmeeL Deze beide kunnen met
elkaar worden vermengd, waardoor één
arbeidsgang kan worden uitgespaard.
Een verder voordeel om reeds in de
herfst de basisbemesting te geven is,
dat de wintergewassen en ook het gras
land sterker de winter in gaan. Boven
dien zijn de prijzen van de meststoffen
thans lager dan in het voorjaar.
ALLE VRAGEN VOOR DEZE RUBRIEK UITSLUITEND TE ZENDEN AAN:
REDACTIE „MET RAAD EN DAAD", ROUAANSE KAAI 21, MIDDELBURG
met bijsluiting van een postzegel van 20 cent voor doorzending van uw brief
Wij willen u met deze adviezen zo goed mogelijk van dienst zijn en geven
zo mogelijk advies op elke vraag. Wij kunnen echter geen aansprakelijkheid
aanvaarden voor elders verkregen inlichtingen of gegevens RED.
Tin. Ik bezit enkele oude tinnen
voorwerpen die dof zijn en groen uit
geslagen. Hoe en waarmee moet ik de
ze behandelen?
U kunt het tin opknappen door de
voorwerpen te schuren met een mengr
sel van soda en zeer fijn zand. Dit op
een vochtig doekje doen en in één rich
ting schuren. Daarna afwassen in heet
water en droogwrijven. Oppoetsen met
een flanellen doek.
Gezinsverzorgster. Heeft een meis
je dat gezinshelpster is, diploma's of
getuigschriften nodig om gezinsverzorg
ster te worden?
Voor Yerseke bevinden zich de dichtst
bijzijnde opleidingen voor gezinsverzorg
ster in Rotterdam, te weten: Een alge
mene opleidingsschool, Straatweg 203,
tel. (010) 183958 en een Gereformeerde
opleidingsschool, Prinses Julianalaan 77,
tel. (010) 121596. Een Ned. Herv. op
leidingsschool is te vinden in Dord
recht, Wol we vershaven 41, tel. (01850)
40378 en een R.K. te Breda, Bouvigne-
laan 5, tel. (01600) 47485. Voor al de
ze scholen gelden als toelatingseisen:
opleiding huishoudschool en ten minste
3 maanden gewerkt te hebben als ge
zinshelpster of 1 jaar huishoudelijke er
varing met gebleken geschiktheid voor
het beroep en als minimum leeftijd 18
jaar. De opleiding duurt jaar, waar
van jaar theorie (in een internaat)
en 1 jaar praktijk in dienst van een in
stelling voor gezinsverzorging. Het les
geld wordt vastgesteld naar het inko
men van de ouders. Meestal niet meer
dan 10,tot 15,voor de hele cur
sus. De bijdrage voor kost en inwoning
in het internaat, gedurende het theore
tische gedeelte van de opleiding be
draagt 250,gedurende het theoreti
sche gedeelte kan het salaris van ge
zinshelpster worden doorbetaald. Na be
ëindiging van de opleiding gelden de
-vólgende arbeidsvoorwaarden: brij- vol
ledige dagtaak wordt 45 uur per week
gewerkt, behalve op zaterdag en zon
dag. De uniform wordt vergoed. Per
jaar bedraagt het aantal vakantiedagen
15, met extra vakantie voor meisjes be
neden de 21 jaar en bij langdurig
dienstverband. Ook worden de kosten
voor gebruik van een eigen vervoer
middel tijdens de werkzaamheden ver
goed.
Zietewet. Wat gebeurt er met de
uitkering van de ziektewet als ik 65
jaar wordt?
Sinds 1 juli 1967 is de ziektewet als
het ware het „voorportaal" van de w.
a.o. geworden. Men krijgt ziekengeld
gedurende maximaal 52 weken, terwijl
deze periode tevens wachttijd is voor de
w.a.o. Maar de w.a.o.-uitkering vervalt
bij het bereiken van de 65-jarige leef
tijd. Wij adviseren u tot de Raad van
Arbeid te wenden en nadere toelichting
te vragen op uw speciale geval.
Bouwvallig huis. Buiten de be
bouwde kom van de gemeente, niet aan
de openbare weg, heb ik een bouwvallig
huis dat staat op eigen grond. Volgens
de gemeente levert dat gevaar op voor
spelende kinderen en zij heeft mij ge
last dit perceel af te breken. Heeft zij
hiertoe het recht en hoe kan ik afbraak
voorkomen? Niemand mag toch mijn
erf betreden?
De gemeente kan u inderdaad gelas
ten uw bouwvallig pand af te breken.
Het plaatsen van borden zal voor u in
dit geval niet het gewenste resultaat
kunnen opleveren. Bent u het met de
beslissing der gemeente niet eens, dan
doet u er verstandig aan hiertegen zo
spoedig mogelijk beroep aan te tekenen
bij gedeputeerde staten in uw provin
cie. Zorgt u ër dan wel voor, dat u te
vens maatregelen neemt om het instor
ten en betreden van de bedoelde woning
te voorkomen?
Sabel. Kunt u mij het adres en de
naam van een sabel-restaurateur op
geven
Het adres van een beroepsrestaura
teur voor sabels is ons niet bekend. Wel
wil de heer A. A. de Zwart, Prins Bern-
hardstraat 16, Zuidlaren (Z.H.), een be
kend amateur wapenverzamelaar, die
zijn eigen verzameling van ongeveer
250 stuks zelf heeft gerestaureerd, u
ten dienste staan, als u zich eventueel
schriftelijk met hem in verbinding stelt.
Een persoonlijk bezoek kunnen wij u, als
geïnteresseerde, ook ten zeerste aan
bevelen.
van PRIMA KWALITEIT
met KORTE LEVERTIJDEN
en BILLIJKE PRIJZEN
Dan is er ook voor u maar één drukkerij
Ik weet uw werken en liefde en
dienst en geloof en uw lijd
zaamheid, en dat de laatste
meer zijn dan de eerste.
Openb. 2 19.
Hoeveel er ook op Thyatira aan te
merken was, het geloofsleven kenmerk
te zich daar niettemin door prachtige
groeikracht. De „werken", die de Hei
land in deze kerk prijst, ontplooien zich
in twee fasen: liefde en dienst; geloof
en lijdzaamheid.
Liefde en dienst!
De liefde was er dus geen memorie-
post, maar manifesteerde zich in dienst,
diakonia. Het waren daar om zo te zeg
gen allemaal diakenen, die elkander in
de naam van Christus hun diensten
kwamen aanbieden. De liefde tot Jezus
drong tot het bezig zijn met veel die-
nens... Maria en Martha in één band!
Vervolgens: geloof en lijdzaamheid!
Ze deden daar niet slechts belijdenis
van hun geloof, maar dit geloof werd
tastbaar in lijdzaamheid. Men klaagde
en mopperde niet als het kruis drukte,
maar men beleefde wat men zong:
'kZal Zijn lof zelfs in de nacht
Zingen, daar ik Hem verwacht.
Doch het mooiste getuigenis van Thya
tira is: „en dat de laatste meer zijn dan
de eerste". Meestal is het juist omge
keerd: l£t begin is wel mooi, maar de
finale is een grote teleurstelling. De
hardlopers zijn doodlopers. In deze kerk
was het geloof geen opwelling van het
ogenblik, maar liefde en dienst, geloof
en lijdzaamheid namén gestaag in
kracht en innigheid toe.
Deze groei kan nooit uitblijven, als
ons geloof wat betekenen zal. De chris
ten moet er voortdurend op uit zijn, z'n
record -vapcde Vorige dag te verbeteren.
Dat is voor een goed deel een kwestie
van training. Wie vandaag 3 km loopt,
doet morgen 5, en wie heden zevenmaal
vergeeft, kan het later zeventig maal
zeven maal.
Laten we ons nu leren schamen.
Want de normale toestand bij ons is,
dat het vandaag is als gisteren, één
lange eentonige weg zonder krachts
ontplooiing en zonder overwinningen
van dag tot dag. We houden dezelfde
hebbelijkheden en onhebbelijkheden, en
worden geen nieuwe mensen. Stilstand
is achteruitgang. Alles wat leeft, moet
groeien. Slechts de dood is roerloos.
(Uit een Dagboek)
WEMELDINGE
Van 1925 november 1967
Zaterdag 25 nov.: Laatste Kwartier
HOOGW.
LAAGW.
v.m.
n.m.
v.m.
n.m.
Zondag
4.46
4.53
10.18
10.30
Maandag
5.18
5.26
10.51
11.06
Dinsdag
5.50
6.01
11.30
11.45
Woensdag
6.24
6.40
12.13
Donderdag
7.02
7.25
0.25
12.56
Vrijdag
7.51
8.20
1.12
1.46
Zaterdag
8.49
9.31
2.13
2.47
