K^"?Dampo
oveRöenkinq
Purol h°uddlhud
33STE JAARGANG
No. 26
25 NOVEMBER 1966
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZUID-BEVELAND
Verschijnt des vrijdags
EUROPA SCHAKELT OVER OP ATOOMKRACHT
Het kind voor de camera
KINDER-
MONTUREN
u smetteloos zuiver
de scheldebode
REDACTEUR:
J. A. WESTSTRATE MIDDELBURG
ROUAANSE KAAI 21 TELEF. (01180) 2453
Abonnementsprijs b|J vooruitbetaling f 1,60 per kwartaal
Franco per post f 3,20 per halfjaar
ADMINISTRATIE:
J. M. C. VAN DER PEYL KRUININGEN
MARKT 19 TELEF. (01130) 381 GIRO 28425
Advertentieprijs 1-25 mm 3,75, verder 15 cent per mm
Ingezonden mededeling~n dubbel tarief
In te zenden vóór woensdag 12 uur
UITGEVERSMAATSCHAPPIJ „DE SCHELDEBODE"
DRUK FA. F. VAN DER PEYL KRUININGEN
Ergens in Schotland steekt een knut
selaar de steker van zijn elektrische
boor in het stopcontact; Signora Maria
Mortara in Zuid-Italië doet dat met de
steker van haar espressomachine om
deze op temperatuur te brengen. Dui
zenden kilometers naar het noorden, in
het Zweedse plaatsje Farsta, steekt Lars
Olson de steker van zijn elektrische
autoverwarming in een contactdoos, zo
dat zijn motor de volgende ochtend ge
makkelijk zal aanslaan. Allemaal dood
gewone handelingen dus, met als mar-
Kante bijkomstigheid, dat al deze stop
contacten elktriciteit leveren uit een nu
cleaire bron.
Zonder bazuingeschal zijn wij name
lijk het atoomtijdperk binnengetreden.
Sinds 1955 is de hoeveelheid uit kern
energie verkregen elektriciteit 1700 maal
zo groot geworden. Vragen die logischer
wijze opKomen zijn: is atoomenergie
noodzakelijk, veilig, kostbaar en heeft
zij bijzondere voordelen?
Laten wij eerst even kijken naar de
behoefte aan elektrische energie. Door
het steeds stijgende bevolkingscijfer is
aan de behoefte aan elektriciteit vrijwel
niet meer te voldoen. De behoefte ver
dubbelt elke tien jaar. Pakistan gebruikt
bijvoorbeeld twintig keer zoveel energie
als in 1947. Inmiddels is wel duidelijk
geworden, dat de wereldvoorraad mine
rale brandstoffen, zoals kolen, olie en
aardgas bepaald niet onuitputtelijk is.
Atoomenergie vormt voor dit vraagstuk
de beste oplossing. Groot-Brittannië
heeft thans negen kernenergiecentrales,
die met de twee in gebruik zijnde proef
stations, meer atoomenergie produceren
dan de rest van de wereld tezamen, al
dus het maandblad Het Beste van no
vember. Dat andere landen spoedig op
een dergelijke wgze moeten gaan denken
en handelen, laat zich gemakkelijk ra
den.
Geen reserves.
Op het vasteland van Europa slinken
de minerale brandstofreserves snel. Hoe
urgent de situatie is blijkt bijvoorbeeld
uit het feit, dat Zweden geen reserves
meer heeft. Italië, dat reeds tachtig pro
cent van zijn energie betrekt van zijn
hydro-elektrische hulpbronnen, moest op
kernenergie overschakelen. Uit Franse
kernenergiecentrales vloeit reeds atoom
kracht voor commerciële doeleinden;
aan vier nieuwe installaties wordt hard
gewerkt. Zelfs in de Verenigde Staten,
waar men voor ten minste een honderd
tal jaren voldoende voorraden minerale
brandstoffen meende te hebben, is men
druk bezig om de kemenergieproduktie
op gang te brengen. Dat is overigens
ook wel nodig, aangezien de behoefte
aan elektriciteit in Amerika tegen 1980
verdrievoudigd zal zijn.
Voordelen.
In de plaats Trawnsfynydd in Noord-
Wal es staat een kernenergiecentrale van
het energiebedrijf van de Central Elec
tricity Generating Board. Uit een basis-
hoeveelheid van zeventig ton splijtstof
wordt voldoende elektriciteit gewonnen
voor een stad van een half miljoen men
sen. Het bedrijf produceert geen vlam
men, geen rook en geen roet. Het glin
stert van de witte verf en is schoon en
stil als een ziekenhuis. Een conventio
nele centrale met een gelijk vermogen
zou bijna een miljoen ton kolen per jaar
verstoken. Bovendien heeft men voor de
aanvoer treinen, vrachtwagens, kolen-
schuiten enz. nodig, terwijl men bergen
vol sintels overhoudt.
Kosten en veiligheid.
Hoe staat het met de kosten, die het
atoomtijdperk met zich brengt?
In 1950 schatte men, dat deze ontstel
lend hoog zouden worden. De technolo
gische vooruitgang heeft dit pessimisme
ontzenuwd. Thans zijn de bouwkosten
per kilowattuur-capaciteit 360 gulden
voor een conventionele centrale en van
een kernenergiecentrale 1.240 gulden,
dus meer dan driemaal zoveel. Volgens
het eerder genoemde C.E.G.B. zal ech
ter tegen 1970 dit laatste cijfer tot 920
gulden zijn gedaald, terwijl dat van de
conventionele centrale tot 430 gulden zal
zijn gestegen. In dat jaar zal dit in
stituut een tweede kernenergiecentrale
in de plaats Dungeness in bedrijf stel
len, die elektriciteit voor de prijs van
1,9 cent per kilowattuur kan leveren te
gen 2y2 cent door een conventionele cen
trale.
Helaas roept het woord atoomenergie
bij veel mensen beelden op van padde
stoelwolken en massala dood. Men dient
echter te beseffen, dat atoombommen
en atoomcentrales twee volkomen ver
schillende zaken zijn. In tegenstelling
tot de atoombom bevat een kerncentrale
slechts een geringe hoeveelheid splijt
stof, terwijl door haar totaal verschil
lende constructie atoomexplosies on
mogelijk zijn. In het in de aanhef van
dit artikel genoemde Zweedse plaatsje
Farsta leeft men zonder vrees op drie
kilometer afstand van een reactor. In
de komende tien tot vijftien jaar, zal
dat op vele honderden plaatsen van onze
aardbol het geval zjjn.
Wat zou u zeggen, wanneer iemand
u naar de overeenkomst tussen een
ouderwetse fotostudio en een gevange
nis met martelwerktuigen zou vragen?
Waarschijnlijk zou u er niet eens over
nadenken, maar uw schouders ophalen
en weglopen.
Toch bestaat er zo'n overeenkomst.
Net als in die middeleeuwse gevange
nissen vond men vroeger hoofdklampen,
arm- en voetklemmen handboeien in de
fotostudio's. De fotograaf van vroeger
had deze attributen echter nodig, want
belichtingstijden van 3 tot 4 minuten
waren geen uitzonderingen.
Veel van die oude foto's getuigen nu
nog van die niesbui die ongeniesd moest
blijven zolang het glazen oog van de
camera geopend was.
Kinderen.geboren acteurs.
Gelukkig is de fotografie veranderd.
We zijn nu zelfs in staat om, dank zij
snelle films als Kodak Tri-X onze kin
deren te fotograferen terwijl ze in hun
spel verdiept zijn.
Verstandige mannen hebben vastge
steld dat kinderen geboren acteurs zijn.
Kinderen doen dan ook niets liever en
met meer overgave dan de ouderen, uit
hun direkte omgeving te imiteren.
Van deze wetenschap kunt u een
dankbaar gebruik maken wanneer u on
gedwongen foto's van kinderen wilt ne
men.
Weer die close-up.
Vooral gaat het bij het maken van
kinderfoto's om de gelaatsuitdrukking
van het kind. U doet er dan ook goed
aan deze gelaatsuitdrukkingen van zo
nabij mogelijk te fotograferen. Een af
stand van één tot anderhalve meter
geeft meestal de beste resultaten.
Omdat een gelaatsuitdrukking meest
al een kwestie van enkele seconden is,
moet u er voortdurend op voorbereid
zijn. U moet in staat zijn om binnen
de snelst mogelijke tijd uw camera te
richten en af te drukken. Stel daarom
uw camera reeds van te voren in op de
afstand, sluitertijd en lensopening. Ge
bruik ook een middelmatig snelle film
zoals Kodak Plus-X Pan of snelle film
zoals Kodak Tri-X Film.
Wek reakties op.
Vaak zullen de kinderen uit hun spel
worden opgeschrikt wanneer u met uw
camera in de buurt komt. Inplaats van
zich in hun spel te verdiepen richten ze
hun aandacht op u.
U kunt reakties en gelaatsuitdrukkin
gen opwekken door ze kennis te laten
maken met een gerecht dat ze nog niet
kennen, door plotseling met een hand
vol snoepjes op de proppen te komen.
Een andere methode is ze zelf iets te
laten doen. Maak gebruik van de we
tenschap dat kinderen geboren acteurs
zijn. Een goed voorbeeld hiervan is het
jongetje wiens vader niets liever doet
dan zelf zijn ontwikkelaars klaar ma
ken. Hij gaf zijn zoontje twee maatgla
zen in handen, vertelde hem dat hij de
vloeistof van het ene glas in het an
dere moest gieten. Het resultaat was
een leuke opname waar met plezier naar
gekeken wordt.
De flitser... een nuttig hulpmiddel.
Uitstekende foto's kunt u maken van
kinderen die vol spanning naar de te
levisie of naar een film of poppenkast
zitten te kijken.
De gelaatsuitdrukkingen van het kind
zijn vooral bij dergelijke gelegenheden
het fotograferen meer dan waard. Wan
neer u het kind fotografeert terwijl het
naar de televisie kijkt, zult u van
flitslampjes gebruik moeten maken. Let
er hierbij goed op dat u de flitser niet
op uw telvisietoestel richt. Doet u dat
wel, dan zal het televisietoestel het licht
reflecteren en u loopt dan het risico dat
uw opname door het reflecterende licht
volkomen wordt overstraald.
De beste flitsmethode in normale huis
kamers met lichte wanden en een licht
plafond is de zogenoemde „Bouncing
flash".
Inplaats van direkt naar het onder
werp te flitsen, richt u het lampje naar
het plafond. Houdt er echter wel reke
ning mee, dat een gedeelte van het licht
verloren gaat, zodat een grotere lens-
DEUGDIG EN STERK
Kapelle Tel. (01102) 223
opening dan bij de „direkte" flitsmetho
de vereist wordt. Bij het flitsen in een
huiskamer van gemiddelde grootte (dat
wil zeggen een kamer van ongeveer 4 x
4 meter) moet het diafragma ongeveer
twee stop meer worden opengezet.
Het Berekenen van de juiste
belichting.
Het berekenen van de juiste lensope
ning bg de „direkte" flitsmethode ge
schiedt door het richtgetal te delen door
het aantal meters tussen onderwerp en
flitslamp je.
Dit lijkt een moeilijke opgave, welke
In de praktijk echter gelukkig meevalt.
Bijvoorbeeld: Richtgetal 32, afstand tus
sen flitslamp je en onderwerp 4 meter.
32 4 8. Lensopening 8 geeft dus
juist belichte opnamen. De sluitersnel
heid voor het maken van flitsopnamen
moet net zo gekozen worden als dat bij
buitenopnamen gebeurt, voornamelijk re
kening houdend met het „stoppen" van
een eventuele beweging.
PERSDIENST KODAK N.V.
ALLE VRAGEN VOOR DEZE RUBRIEK UITSLUITEND TE ZENDEIN AAN:
REDACTIE „MET RAAD EN DAAD", ROUAANSE KAAI 21, MIDDELBURG
met bysluiting van een postzegel van 20 cent voor doorzending van uw brief
Wij willen u met deze adviezen zo goed mogelijk van dienst zyn en geven
zo mogelijk advies op elke vraag. W\j kunnen echter geen aansprakelijkheid
aanvaarden voor elders verkregen inlichtingen of gegevens RED.
Passiebloem. Hoe moet ik de pas
siebloem buiten en binnen behandelen?
De passiebloem vraagt veel water en
veel voedsel, dus vooral met warm weer
op het zuiden soms twee keer per dag
gieten. Verder voedzame grond en eens
per week bijmesten. Is de plant dit voor
jaar verpot in een iets grotere pot en. is
ze teruggesneden De passiebloem moet
vroeg in het voorjaar sterk terug ge
snoeid en indien nodig verpot worden.
Potgrond b.v. 2 delen bloemistengrond,
1 deel goede tuingrond, 1 deel verteerde
stalmest en wat scherp zand. We be
grijpen dat de buitenplant in de volle
grond staat. In het voorjaar sterk terug
snoeien, omdat er zich flinke scheuten
ontwikkelen, die dan wel bloeien zullen.
Rondom de plant een geultje maken en
hierin verteerde stalmest brengen en
weer met grond afdekken.
Dichteres. Ik ben geïnteresseerd in
het privé-adrès van het pas in de publi
citeit gekomen dichteresje Neeltje Ma
ria Min. Zoudt u dat voor me kunnen
opsporen
Het adres van deze dichteres luidt:
Natteweg 3, Bergen (N.-H.).
Auto. Als je in Amerika werkt als
vertegenwpordiger en je koopt daar een
goede tweedehands auto, wat moet je
dan betalen om die wagen naar Neder
land te mogen meenemen?
Niet u, maar de staatskas heeft het
meeste voordeel, wanneer u zo'n auto
zou willen invoeren. De waarde van de
auto wordt dan getaxeerd en dan moet
u 22 invoerrechten betalen en 28
omzetbelasting.
Aftrekbare kosten. Mijn vrouw en
ik hebben beiden een werkkring. Wij
hebben een huishoudelijke hulp en aan
gezien wij 's avonds nogal eens weg
moeten, hebben we ook wel eens een
baby-sit. Zijn de kosten, die dit met
zich meebrengt, aftrekbaar van de be
lasting
De hieraan verbonden kosten kunnen
niet als aftrekbare kosten worden aan
gemerkt.
Afrikanen. Kunt u me zeggen of
afrikaantjes en begonia's in de winter
in de grond kunnen blijven?
Beide zijn niet vorstvrij, dus bij vorst
zullen ze bevriezen. Wilt u ze toch be
daren en beschikt u bijvoorbeeld over
een lichte, vorstvrije koele kamer of
lichte kelder, dan zoudt u ze daarin
vorstvrij kunnen bewaren tot het voor
jaar. Wat de afrikaantjes betreft heeft
het niet veel zin, daar die veelal zo le
lijk worden, dat u beter weer nieuwe
kunt zaaien. Wilt u het toch proberen,
zet u ze dan zo spoedig mogelijk (mis
schien is het nu al te laat met die nacht
vorst) in potjes met kluit in goede
grond. Zo ook de begonia's, waar u
meer plezier van zult hebben met de
overwinterring. Na het oppotten wat
aangieten en verder aan de droge kant
houden, maar niet laten verdrogen. Ver
wijder geregeld het gele blad en uitge
bloeide bloemen.
Werkende vrouw. Mijn vrouw heeft
een baan aanvaard (dagtaak). Ik ben
het daarmee helemaal niet eens. Ik <heb
haar daar ook geen toestemming voor
gegeven. Kan ik nu als echtgenoot van
haar werkgever eisen, dat hij mijn vrouw
weer zal ontslaan?
De getrouwde vrouw heeft evenals de
man bepaalde rechten. Waarom zou de
vrouw geen werkkring mogen aanvaar
den als zij gehuwd is? Zij heeft daartoe
alle recht. U zult dus niet met enig
succes van de werkgever van uw vrouw
kunnen eisen, dat deze haar ontslaat.
Moord. In de dagbladen lees je
nogal eens over „moord met voorbe
dachten rade". Ik meende dat moord al
tijd met opzet was.
De uitdrukking „moord met voorbe
dachten rade" is inderdaad een klassie
ke fout van journalisten en trouwens
talloze andere burgers, die hiermee hun
gebrek aan juridische geschooldheid
overduidelijk demonstreren. Ons wetboek
van strafrecht kent het misdrijf dood
slag (zonder voorbedachten rade) en het
misdrijf moord, dat omschreven wordt
als doodslag met voorbedachten rade. In
het begrip moord is dus de notie „voor
bedachten rade" inderdaad automatisch
begrepen. Het is dan ook onzinnig om
van moord met voorbedachten rade te
spreken, want dan zegt men iets twee
maal. Desondanks blijven talloze scri
benten met grote hardnekkigheid in de
ze fout volharden.
Aansprakelijkheid. Het gaat over
een clubje geestelijk gehandicapte kin
deren. Het lidmaatschap is vrijwillig,
terwijl er ook geen contributie wordt ge
heven. De kinderen worden met de auto
gebracht en gehaald. Tevens maakt de
club eenmaal per jaar een dagtocht wel
ke eveneens met particulier vervoer ge
schiedt. Mijn vraag is nu: wanneer een
van de kinderen in clubverband een on
geluk overkomt of schade aan derden
berokkent, wie is daar dan aansprake
lijk voor? Zijn de ouders aansprakelijk
in zo'n geval of de leiding?
O.i. is de leiding aansprakelijk, wan
neer een der kinderen iets overkomt.
Tenzij zij zich op overmacht kan beroe
pen. Hetzelfde geldt als een der kinde
ren in clubverband schade aan derden
berokkent. De chauffeurs die de kinderen
vervoeren zijn tijdens het vervoer aan
sprakelijk voor wat de inzittenden over
komt, Als door de schuld van een derde
een ongeluk ontstaat, is natuurlijk deze
derde aansprakelijk voor de veroorzaak
te schade. U kunt met de belanghebben
den bespreken of men zich wel tegen be
doeld risico heeft verezkerd.
Consumentenbond. - Wat is het adres
van de Ned. Consumentenbond?
Dit adres luidt: Huygenstraat 2, Den
Haag.
Ontslag. Wij hebben een menings
verschil over het feit of tegenwoordig
een ambtenaar in vaste dienst (rijks of
gemeente) wel of niet kan worden ont
slagen, wanneer inkrimping van perso
neel noodzakelijk blijkt.
Ontslag van een ambtenaar in vaste
dienst wegens inkrimping van personeel
is niet mogelijk. Een ambtenaar in vas
te dienst kan door de overheid alleen
worden ontslagen wegens ongeschikt
heid door ziekte of door gebrek aan aan-
Want ik heb geleerd vergenoegd
te zijn in hetgeen ik ben.
Filipp. 4 11.
Vandaag willen wij de Here danken
voor Zijn zegeningen op stoffelijk ge
bied. Ook dit jaar is het lente geworden,
het zaad ontkiemde, het koren schoot
op, er kwamen golvende velden en uit
het buitenland voerden de schepen vele
goede dingen aan. Maar wat was er een
groot verschil: de één ondervond voor
spoed, de ander tobde met tegenslag;
het éne gezin kon de weelde niet aan,
het andere kon ternauwernood overeind
blijven. Zal daarom het danklied van de
mens in voorspoed niet sterker opklin
ken dan dat van die broeder en zuster
in tegenspoed Zullen wij onze danktoon
laten bepalen door meerdere of mindere
welvaart en nood? Dan is ons danken
gelijk aan het danklied der heidenen!
Gods volk heeft een andere maatstaf.
Het gaat er niet om hoeveel God mij
geschonken heeft, maar wat Hij voor mij
in al die stoffelijke dingen geweest is!
Niet dit is het belangrijkste: hoeveel ik
vandaag hèb, maar wat ik door Gods
zorgende hand bèn. Dat is het geheim
en het levenslied van Paulus geweest,
dat hij door vreugde en droefheid, door
overvloed en honger is heengegaan met
een onaantastbaar geluk! Hij was ver
genoegd in alle omstandigheden, bij
weeldevolle tafels èn als zijn lichaam ge
teisterd werd door de honger. Die over
vloed heeft zijn levensgeluk niet rijker
gemaakt en de armoede heeft er geen
afbreuk aan gedaan.
Zo is ons geluk onaantastbaar. In de
voorspoed van het voorbije jaar heb ik
Gods Vaderhand gezien, maar ook in de
tegenslag heeft Hij mij geleid en mij
vastgehouden, ja, het was zelfs zo, dat
ik meer dan anders door de nood op
Hem geworpen was en heel dicht bij
Hem moest schuilen.
Nu kunnen wij allen danken. Danken
daarvoor, dat God op deze verzondigde
wereld Zijn lente gaf en de vruchten
deed rijpen in deze herfst. Danken, dat
God zoveel onverdiende zegen heeft ge
schonken, dat ik zeggen moet, Here, ga
maar van mij weg, want ik ben 'tniet
waard. Danken ook voor de dagen van
druk en nood; als wij het niet meer
wisten, dan konden wij alles in Gods
handen leggen met de bede: Vader, zorg
Gij nu! En als God ons vanavond in de
ogen ziet en vraagt: Heeft het u aan
iets ontbroken, ben Ik voor u een woes
tijn geweest, dan moeten wij antwoor
den: „Meer dan een vader zorgdet Gij".
Mijn God, U zal ik eeuwig loven, omdat
Gij 'thebt gedaan! (Uit een Dagboek)
passing in de dienst, wegens veroorde
ling tot vrijheidsstraf wegens misdrgf,
wegens revolutionaire gezindheid etc.
Loonbelasting. Kunt u mij iets ver
tellen over het terugkrijgen van betaal
de loonbelasting, wanneer twee jonge
mensen gaan trouwen?
De echtgenote kan niet zonder meer
de loonbelasting «terugvorderen. Onder
de nieuwe Wet Inkomstenbelasting 1964
die over 1965 voor het eerst van toe
passing is, bestaat echter de mogelijk
heid een aanslag te vragen. Heeft zij in
1966 tot het huwelijk niet meer dan het
loon ad 1500,genoten, dan blijft zij
beneden het belastbaar inkomen en is de
verschuldigde inkomstenbelasting, waar
van zij een aanslag krijgt voor het in
komen dat zij voor de huwelgksdatum
heeft genoten, dus nihil. Daarop komt
vervolgens de ingehouden loonbelasting
in mindering (geldt als vooruitbetaling)
en dan krijgt zij dus een negatieve aan
slag ten bedrage van die loonbelasting.
Uiteindelijk komt het er dus op neer, dat
zij in dat geval inderdaad de loonbelas
ting terugkrijgt.
WEMELDINGE
Van 27 november3 december 1966
Maandag 28 november: Volle Maan
HOOGW.
LAAGW.
v.m.
n.m.
v.m.
n.m.
Zondag
2.59
3.08
8.34
8.52
Maandag
3.35
3.47
9.07
9.24
Dinsdag
4.13
4.24
9.46
9.59
Woensdag
4.52
5.01
10.27
10.41
Donderdag
5.24
5.42
11.17
11.27
Vrijdag
6.04
6.27
11.48
Zaterdag
6.51
7.15
0.07
12.35
Te Hansweert 35 minuten vroeger
Te Yerseke 5 minuten later