Ook christenen werden
in Indonesië vermoord
loveRöenkinq
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZUID-BEVELAND
Achter vrij? Voor vrij?
33STE JAARGANG
No. 18
30 SEPTEMBER 1966
XX
de scheldebode
REDACTEUR:
J. A. WESTSTRATE MIDDELBURG
ROUAANSE KAAI 21 TELEF. (01180) 2453
Abonnementsprijs bij vooruitbetaling f 1,60 per kwartaal
Franco per post f 3,20 per halfjaar
ADMINISTRATIE:
J. M. C. VAN DER PEYL KRUININGEN
MARKT 19 TELEF. (01130) 381 GIRO 28425
Advertentieprijs 1-25 mm f 3,75, verder 15 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
In te zenden vóór woensdag 12 uur
UITGEVERSMAATSCHAPPIJ „DE SCHELDEBODE"
Verschijnt des vrijdags
DRUK FA. F. VAN DER PEYL KRUININGEN
RUIM 10.000 OOST-JAVANEN TREDEN TOE TOT CHRISTELIJKE KERK
Niet alleen communisten, ook christe
nen zijn in Indonesië tijdens de massale
moordpartijen afgeslacht, die ontstonden
in de woelige weken na de mislukte op
stand in Indonesië. Dat blijkt uit een
brief uit Soerabaja, die thans bij de her
vormde zending in Oegstgeest is binnen
gekomen.
Uit die brief blijkt ook, dat de chris
telijke kerk op Oost-Java momenteel
een massale toeloop verwerkt van In
donesiërs, die zich tot het christendom
bekeren. Eerst was er sprake van 6.800
volwassenen, die zich voor catechisatie-
onderwijs hebben laten inschrijven. Vol
gens de thans ontvangen brief hebben
in Oost-Java al meer dan tienduizend
mannen en vrouwen, hun kinderen nog
niet meegerekend, te kennen gegeven
dat zij gedoopt willen worden.
Over de onlusten en moordpartijen
geeft de brief de volgende informaties:
„Sinds de tijd van de opstandige be
weging, toen communisten werden ver
brand zijn ook christenen van de Oost-
Java-kerk verbrand, omdat zij in de ver
wildering van die tijd als communist te
boek stonden, dan wel als zodanig be
schouwd werden of ervan beschuldigd
werden. Voorbeelden daarvan blijken o.a.
uit het gebied van Djember en Banjoe-
wangi, het meest oostelijke gebied van
Oost-Java".
„Goeroe (onderwijzer) Soenarjo, die
aan de christelijke H.B.S. van Djember
les gaf hij kreeg indertijd zijn op
leiding aan een zendingsschool in Solo
is afgeslacht en verbrand op valse
beschuldiging. Volgens getuigenverhalen
uit de kring van de zogenaamde „ver
branders" was goeroe Sonarjo volkomen
rustig toen hij met de anderen werd af
gevoerd naar de verbrandingsplaats. Hij
was niet bleek zoals de anderen. Toen
hij daar aankwam, ging hij rustig zitten,
onbewogen, en terwijl hij gedood werd,
maakte hij geen misbaar en werkte niet
tegen. Volgens zijn beulen lag hij daar
neer als een afgehouwen banaanboom.
De houding van Soenarjo maakte de
„verbranders" na de terechtstelling be
vreesd. Zij zeiden allen dat Soenarjo on
schuldig geweest most zijn. Ik moet nog
zeggen dat voordat hij verbrand zou
worden, in zijn zak nog een Nieuw Tes
tament werd gevonden, dat daarna naar
zijn graf werd gebracht".
In de omgeving van Banjoewangi was
een christen, die nog niet bekend was
met de predikant van de christelijke
kerk in Banjoewangi. Het is mogelijk
dat hij pas in Banjoewangi was komen
wonen, aldus de brief. In ieder geval
werd de man ook gegrepen. Hij zou met
de andere veroordeelden worden ver
brand. Ongeveer vijftig personen waren
's avonds bij elkaar gedreven. Zij zaten
allen angstig te wachten op hun lot,
maar het duurde nog tot 12 uur mid
dernacht, want de verbranding had
plaats tussen 12 uur 's nachts en 4 uur
in de morgen. De christenen zat hoor
baar te bidden, zodat zijn buurman, die
geen christen was, het kon horen, aldus
de brief.
Die buurman vroeg: „Wie is die Je
zus, waai u lichaam en ziel aan toe
vertrouwt? Kunt u mij dat misschien
duidelijk maken? Evenals u zal het ook
mij vergaan, van ons leven resten nog
enkele minuten en dan zullen u en ik
ook worden afgeslacht als dieren. Tot
wie moet ik de toevlucht nemen? Zal
degene die Jezus genoemd wordt, ook
door mij aangeroepen mogen worden?"
In de weinige tijd die hen nog rest
te, vertelde de christen over het Evan
gelie. Zij bleven doorspreken, totdat ook
zij aan de beurt kwamen.
Eerst werd de christen genomen.
Naakt en gebonden werd hij naar de
slachtplaats gebracht. Op de rand van
de kuil, waar hij de lijken van zijn voor
gaande lotgenoten zag liggen, vroeg de
christen of hij mocht bidden tot de Al
machtige. Dat werd hem toegestaan.
De brief uit Soerabaja gaat verder: „Na
dat hij zijn gebed met Amen beëindigd
had, waren de verbranders tot niets
meer in staat. Zij waren bevreesd hem
af te slachten, en zij vroegen of hij
christen was. Nadat hij bevestigend had
geantwoord, werd uitgezocht of zijn
naam voorkwam in de registers van de
plaatselijke christelijke kerk. Dat bleek
niet zo te zijn. Toch werd ten slotte be
sloten hem vrij te laten. De man kreeg
een vrijbrief mee, waarop stond dat hij
niet meer mocht worden lastig gevallen".
Ook zijn buurman vroeg bij het massa-
gaf te mogen bidden tot Jezus die hij
pas had leren kennen. En ook hg werd
uiteindlijk vrijgelaten. De brief besluit:
thans is deze man op catechisatie en
met hem 25 van zijn familieleden, die
mei vele anderen tot de christelijke kerk
willen toetreden. Dat zijn wonderen die
in Indonesië nu voorkomen na de dra
matische gebeurtenissen van de afgelo
pen tijd".
oC(WQ.S cLq. StXCLOt
PAULTJES SLAKKENMEEL
„Vermoeid doch tevreden keerden de
kinderen na dit alleszins geslaagde uit
stapje huiswaarts", zo eindigde het ver
slag in de krant. Maar ons verslag be
gint nu pas, want de kinderen K. brach
ten hun jachtbuit mee in een snijbonen-
blikje.
De voorzitter van de buurtvereniging
„De Vredenburg" had het jeugdige ge
zelschap op zijn wagen geladen en Nel
lie het paard had hen naar de uitspan
ning „Veelzicht" gebracht, waar de
schommels en de draaimolen al gauw
druk werk hadden. Maar ook de justitie
kreeg druk werk. De kinderen K. zijn
daar de oorzaak van geweest. Ze beland
den in de groentetuin van „Veelzicht".
Daar was de baas meneer Veelzicht
zeiden ze net bezig slakken van de
sla te vangen. Ze stonden er eerst een
poosje zwijgend bij te kijken met ern
stige gezichten en de handen op de rug.
„Wat doe je daar?" vroeg Paultje, die
de oudste is.
„Ik vang slakken", zeide baas van
„Veelzicht".
„En waarom vang je slakken?", in
formeerde Paultje verder.
„Die eten de sla op", antwoordde de
baas geduldig.
„En wat doe je dan met die slak
ken?" wilde Paultje weten.
Nu begon het geduld van de man snel
te verminderen.
„Die verkoop ik aan de apotheker
voor een dubbeltje per stuk en dan ma
ken ze er slakkenmeel van", zei hij.
Met ogen, groot van verbazing, zagen
de kinderen naar de slakkenvanger op.
Een dubbeltje per stuk! Een ijsje per
slak! Zij wierpen zich als het ware op
de slakken in de omgeving van „Veel
zicht", om die in het roestige snijbonen-
blikje te doen, dat ze op de mesthoop
vonden. Die te slijmerig waren, vatten
zij aan met een stukje papier of twee
stokjes. En toen het gezelschap ver
moeid doch tevreden op de kar terug
reed, zaten achter op de wagen de ziels
gelukkige kinderen K. in het vooruit
zicht van voor drie gulden en negentig
cent aan gs te zullen opsmullen.
Toen de fanfare „Lang zullen ze le
ven" begon te spelen, glipten de slak-
kenvangertjes met hun bus tussen de
benen van de toeschouwers door om hun
buit aan de man te brengen. De eerste
apotheek was gesloten. Maar de twee
de had nachtdienst, De apotheker, een
kaal en droog iemand, werd niet koud
of warm toen hij het vieze blikje met
de slijmerige inhoud en de glanzende
ogen van de kinderen K. zag.
Slakkenmeel", zei hij, „is een soort
van kunstmest en die wordt niet door
apothekers verkocht en bovendien niet
van slakken gemaakt. Tenminste niet
van zulke slakken. Een dubbeltje per
stuk: Belachelijk!"
Teleurgesteld stonden de kinderen K.
even later op de stoep, met in hun ar
men nog het roestige conservenblik je
geklemd. Toen hebben ze de slakken
maar op de vensterbank en op de stoep
van de melkwinkel van de voorzitter
van de buurtvereniging gedeponeerd en
zijn terneergeslagen huiswaarts gekeerd.
Toen de voorzitter voldoende was toe
gesproken door de overige leden van het
buurtcomité en het een en ander had
gedronken om het stof uit zijn keel te
spoelen, keerde ook hij huiswaarts. Doch
welk een glanzende aanblik bood nu de
anders zo propere gevel van zijn handel
in melk en zuivel! Over de etalageruit
liepen zilverige slakkensporen en over
het trottoir kriewelde een onaanzienlij
ke glibberige massa in het bleke licht
van een lantaarn. Uit het bovenraam
hing moeder de vrouw, die niet naar
buiten durfde en huilerig alles uitlegde.
Het was al nacht toen de beslakte bij
vader K. aan de bel trok en herstel van
de oorspronkelijke toestand eiste. De
kinderen K. droomden al lang van ijs
met slakken, toen pa in pyama op de
stoep met de opgewonden melkboer
stond te onderhandelen. Het resultaat
was een blauw oog voor vader K. en
een bekeuring wegens mishandeling voor
zijn bezoeker.
Dertig gulden boete heeft de politie
rechter hem gisteren opgelegd.
„Want van de voorzitter van een
buurtvereniging mag worden verwacht,
dat hij het goede voorbeeld geeft", zei
de rechter.
WILLY H. HEITLING
(Nadruk verboden)
De meest moderne
COLLIERS-HANGERS
EES
Kapelle Tel. C0I102) 223
Wat doet U achtereenvolgens
wanneer u gaat inhalen?
Rijden met een afstand tot de voor
ligger die voldoende is voor het in
voegen van inhalende auto's. Dan is
er ook voldoende ruimte om plotse
ling te kunnen stoppen.
De veilige afstand in meters is ge
lijk aan de helft van de snelheid. Bij
80 km dus 40 meter vrij houden.
Overtuigen of er voldoende snelheids-
verschil is minstens 20 km per
uur om de auto die voor u rgdt
te kunnen inhalen.
In de binnen- en buitenspiegel kijken
of er achteropkomend verkeer is.
Letten op de dode hoek door over de
linkerschouder te kijken.
Naar beide kanten kijken of er een
wegkruising, wegsplitsing of een ob
stakel is.
Op de voorligger letten of deze naar
links uitwijkt, linksaf slaat of zijn
snelheid verhoogt.
Voor en achter u blijven kijken in
binnen- en buitenspiegel en naar vo
ren.
Pas wanneer de weg achter, naast
en voor vrij is (binnenkort ook ver
plicht richting aangeven) in vloeien
de lgn naar links gaan.
Met een „half oog" naar het linker
voorwiel van de ingehaalde kgken
(richtingaanwijzer terug zetten).
In de binnenspiegel kijken of de
voorzgde van de ingehaalde auto te
zien is en dan in vloeiende lgn naar
rechts gaan.
Wat doet u wanneer u wordt
ingehaald
Naar rechts uitwijken.
Snelheid niet vergroten of beter:
snelheid verminderen. Dit is een
vorm van defensief rijden.
Zorgen voor een goed „samenspel"
met de inhaler.
ALLE VRAGEN VOOR DEZE RUBRIEK UITSLUITEND TE ZENDEN AAN:
REDACTIE „MET RAAD EN DAAD", ROUAANSE KAAI 21, MIDDELBURG
met bgsluiting van een postzegel van 20 cent voor doorzending van uw brief
Wy willen u met deze adviezen zo goed mogelgk van dienst zyn en geven
zo mogelgk advies op elke vraag. W(j kunnen echter geen aansprakelijkheid
aanvaarden voor elders verkregen inlichtingen of gegevens RED.
Bijstand. Ik kan als alleenstaande
vrouw niet rondkomen van mijn A.O.W.
Kan ik bijstand krijgen, zo ja, hoeveel?
U kunt bijstand aanvragen bij de ge
meente, waar u een formulier ter in
vulling ontvangt. Aan de hand van alle
gegevens wordt bekeken of en zo ja
hoeveel ondersteuning u zult ontvangen.
Boedelscheiding. Eén der beide fir
manten van een bedrijf is overleden. Nu
loopt er een aanvraag voor een patent,
ingediend vóór het overlijden en staan
de op naam der beide firmanten. Vóór
de wettelijke datum van de boedelschei
ding (er zijn ook onmondige kinderen in
het geding) zal bovengenoemde aan
vraag niet afgewikkeld kunnen zijn.
Welke rechten kunnen ze te zijner tijd
op dit patent als het wordt verleend
laten gelden?
Het is mogelijk om bij wederzijds
goedvinden, het aangevraagde patent
voorlopig buiten de boedelscheiding te
houden totdat de waarde er van bepaald
kan worden. Ook bestaat de mogelijk
heid boedelscheiding te vragen in ge
deelten, zover dit voor verwezenlijking
vatbaar is. Is de wederpartij het met zo
danige regeling niet eens, dan is het
verstandig om een notaris of advokaat
om advies te vragen.
Bijstand. Wanneer iemand bij de
gemeente bijstand aanvraagt en juiste
inlichtingen omtrent zijn financiële po
sitie verstrekt, kan dan de gemeente
later de bijstand verhalen, wanneer
mocht blijken dat zij de betrokkene
meer bijstand heeft verstrekt dan ach
teraf gegrond bleek?
Wanneer de bijstandverzoekende juis
te inlichtingen heeft verstrekt, dan kan
de gemeente de te veel uitgekeerde bij
stand later niet verhalen. Het is immers
een vergissing van de betrokken amb
tenaren geweest, waarvoor de burger
niet behoeft op te draaien.
Geslachtsverandering. Als men al
leen vrouwtjesslakken in een aquarium
houdt, is het dan waar dat de slakken
een geslachtsverandering ondergaan? Is
dat ook zo bij kikkers?
Slakken zijn z.g. hermaphrodiet, dat
wil zeggen dat elke slak zowel vrouwe
lijke als manlgke geslachtsorganen be
zit. Ieder exemplaar is dus in staat te
paren en eieren te leggen. Vandaar de
mening, dat een vrouwelijk exemplaar
veranderen kan in een manlgk. Bij kik
kers is dit niet zo. Daar treft men zo
wel manlijke als vrouwelijke exempla
ren aan.
Inkomstenbelasting. Is iemand die
A.O.W. geniet en een eigen huis bezit
inkomstenbelasting verschuldigd
Inderdaad behoren de A.O.W. en de
netto-opbrengst van het huis (bruto
huurwaarde minus kosten en afschrij
ving) tot het belastbaar inkomen. De
belastingheffing begint voor wat onder
het ongehuwdentarief valt bij een in
komen ad 2940,en voor degenen die
onder het gehuwdentarief vallen bij
3930,Eventueel liggen die bedragen
nog hoger in verband met kinderaftrek,
bejaardenaftrek e.d.
Weduwen. Hoe hoog is momenteel
de uitkering voor weduwen met en een
weduwe zonder kinderen?
Een weduwe met kinderen ontvangt
4110,per jaar, een weduwe zonder
kinderen 2892,
Eiland. Wat is het grootste eiland
ter wereld en hoe groot is de opper
vlakte
Het grootste eiland is Groenland. Op-
pervlakt: 2.175.000 km2.
Successierechten. Wanneer kinde
ren van hun ouders erven, is een zeker
bedrag vrij van successiercht. Ik meen
6.000,Als kinderen van hun stief
moeder zullen erven, kan dit alleen als
er een testament is opgemaakt. Nu zou
ik graag willen vernemen hoe hoog het
successierecht in zo'n geval is.
Door de fiscus wordt in dit geval de
relatie tussen stiefmoeder en kinderen
beschouwd als aanverwantschap. Het
zelfde tarief is toepasselijk als wanneer
kinderen erven van hun eigen moeder:
voor gehuwde kinderen en kinderen
ouder dan 21 jaar geldt een vrijstelling
van 6000,
Onderwijzerssalarissen. Wat kan
een onderwijzer bij het gewoon lager
onderwijs verdienen?
Wij geven u de salarisschalen, zoals
die begin van dit jaar door het ministe
rie van onderwijs en wetenschappen zijn
vastgesteld en gepubliceerd in de bro
chure „Funkties bij het onderwijs". On
derwijzer zonder volledige bevoegdheid:
minimum 597,- en maximum 1104,-
(na 22 dienstjaren). Onderwijzer met
volledige bevoegdheid: minimum 697,-
en maximum 1209,- (na 22 dienstja
ren). Hoofd van g.l.o. school (met max.
5 onderwijzers)minimum 897,-, maxi
mum 1466,- (na 27 dienstjaren).
Onroerend goed. Als iemand in ge
meenschap van goederen trouwt en één
van de partners al een bestaand bezit
heeft, kan dan de eigenaar van het on
roerend goed de andere partner buiten
sluiten
Trouwt men in gemeenschap van goe
deren, dan wordt het bij het huwelijk
bestaande bezit gemeenschappelijk. De
ze gemeenschap blijft bestaan totdat ze
Dan zullen wg kennen; wij zul
len vervolgen om de Here te
kennen; Zgn uitgang is bereid
als de dageraad; en Hij zal tot
ons komen als een regen, als de
spade regen en vroege regen
des lands. Hosea 6 3
De Here leren kennen dat is het
hoogste doel van ons leven. Maar die
uitdrukking moeten wij goed verstaan.
Die kennis van God moet namelijk in
waarachtig vertrouwen de grond van
ons leven geworden zijn. Ze gaat dan
ook niet op in het veel weten over God
en Zgn werken. Er zgn mensen, die veel
weten over God en over de Bijbel, maar
kennen zij Hem? De catechismus
omschrijft het geloof als kennen en ver
trouwen. Calvijn definieerde het nog kor
ter en zei eenvoudig, dat geloof kennen
is. En dat laatste kunnen wij best ac
cepteren, als wg maar niet vergeten, dat
het een gelovig kennen is. Het geloof
ligt er achter en het ligt er in. Dat was
juist de oorzaak van Israels val, dat het
de Here niet kende. Wanneer Israel dan
ook wederkeert tot de Here, zal het
moeten weten van de worsteling, aan
dachtig op Zijn wegen te letten, Zgn
aangezicht te zoeken en naar Zijn wil
en wet te vragen. Hij zal gverig moeten
bezig zijn, zijn gangen vast te maken
in het Woord des Heren. Want Refor
matie is altgd wederkeer naar het
Woord.
Maar dan zal Israel ook rijke zege
ningen ontvangen. In onze dagtekst
worden er een drietal genoemd. In de
eerste plaats: het zalig ervaren, dat
Zgn uitgang bereid is als de dageraad.
De zin wordt duidelijker, wanneer we
vertalen: Zijn opgang is zeker als de
dageraad. Wie immers kan het morgen
rood keren, als de horizon te kleuren
aanvangt? Dan moet de nacht terug,
dan klimt de zon al hoger, totdat ze
staat in de middaghoogte. Zo gaat de
kennis Gods het pad van de kinderen
des Heren verlichten. Het licht is voor
de rechtvaardige gezaaid en vrolijkheid
voor de oprechten van hart.
De tekst noemt echter ook een twee
de: Hg zal tot ons komen als een re
gen. Eerst als de vroege regen. Daar
ligt het dorre land dorstig op te wach
ten. Gulzig zwelgt de akker het schui
mend water in. Ja, het is een droeve
tijd, de tijd van de zware, laaghangende
wolken. Maar zo alleen groeien de vruch
ten.
En dan volgt nog een derde. Na veel
zonneschijn moet ook nog de late regen
komen, opdat de korenaren, vlak voor
de oogst, nog zwellen zouden.
Gebruikt dan deze dag om toe te ne
men in de kennis des Heren. Wat u ook
overkomt, Christus gebruikt het, opdat
gij rijp zult zijn, wanneer straks de
grote oogstdag komt.
(Uit een Dagboek)
ontbonden wordt. Of de persoonlijke
eigenaar de andere echtgenoot uit het
onroerend goed kan zetten hangt van
verschillende omstandigheden af. De ene
echtgenoot kan echter de andere niet
zonder meer uit de gezamenlijk bewoon
de woning zetten.
Bouwvergunning. Iemand heeft een
grote bergruimte achter zgn huis staan.
Heeft hij daarvoor een vergunning no
dig om er een woonruimte van te ma
ken en die te verhuren aan toeristen?
Een vergunning voor het ombouwen
tot woonruimte is vereist. Dit moet bij
B. en W. worden aangevraagd. Ver
bouwt en verhuurt u zonder de vereis
te vergunning, dan begaat u zelfs een
strafbaar feit, waarop maximaal 5000
gulden boete of 3 maanden gevangenis
straf staat.
Chocoladetruffels. Hoe maak ik
chocoladetruffels
Recept: 100 g chocoladerepen, 100 g
poedersuiker, 50 g boter, half eigeel, 1
eetlepel koffie-extract, cacao of hagel
slag. De repen smelten in een kom, ge
plaatst in kokend water. De boter iets
verwarmen (niet smelten) en met de
poedersuiker en het eigeel zacht roeren.
Deze massa met de gesmolten chocolade
vermengen en een lepel koffie-extract
toevoegen. De massa enige tijd laten
staan en er truffels van vormen. Deze
door cacao of hagelslag wentelen.
WEMELDINGE
Van 2—8 oktober 1966
Vrijdag 7 oktober: Laatste Kwartier
HOOGW. LAAGW.
v.m. n.m. v.m. n.m.
Zondag 5.11 5.20 10.36 10.57
Maandag 5.38 5.44 11.07 11.27
Dinsdag 6.04 6.16 11.42
Woensdag 6.34 6.48 0.00 12.16
Donderdag 7.10 7.30 0.34 12.53
Vrijdag 7.54 8.20 1.16 1.44
Zaterdag 8.51 9.34 2.16 2.51
