DE BROZEMS EN WIJ
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZUID-BEVELAND
oveRöenkmq
D. WAS - YERSEKE
VEEL VRIJ? VERF!
VLOEIT VLUG STRAK
31STE JAARGANG
No. 13
27 AUGUSTUS 1965
J. A. WESTSTRATE - MIDDELBURG
UITGEVERSMAATSCHAPPIJ „DE SCHELDEBODE"
Verschijnt des vrijdags
J. M. C. VAN DER PEYL KRUININGEN
MARKT 19 - TELEF. (01130) 381 - GIRO 28425
GOUDEN
l'1 ILL EG EN
Land- en Tuinbouw
oCcmg,s do. sthaat
REDACTEUR:
ROUAANSE KAAI 21 - TELEF. (01180) 2453
Abonnementsprijs bij vooruitbetaling 1,60 per kwartaal
Franco per post 3,20 per halfjaar
DRUK Fa. F. VAN DER PEYL KRUININGEN
ADMINISTRATIE
Advertentieprijs 1-25 mm 3,75, verder 15 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
In te zenden vóór woensdag 12 uur
Toen streden de Filistijnen en
Israel werd geslagen, en zij
vloden een iegelijk naar zijn
tenten, en daar geschiedde een
zeer grote nederlaag, zodat er
van Israel vielen dertigduizend
man voetvolk; en de ark Gods
werd genomen, en de twee zo
nen van Eli, Hofni en Pinehas,
stierven. 1 Samuel 4 10, 11.
Zagen wij vorige keer aan Eli het
vonnis betekend, de dagtekst zegt hoe
dat vonnis voltrokken werd. Israels
oudsten hebben nog gepoogd de Here
te dwingen hun wapenen te zegenen.
Merkwaardig genoeg stemden zij toe,
dat de Here hen geslagen had voor het
aangezicht der Filistijnen. Met voorge
wende verbazing zeiden zij: Waarom?
Zo erg heeft Israel het toch niet ge
maakt! Zij waren Israel, dus hun, en
niet de Filistijnen kwam de overwin
ning toe. Maar zij zullen het de Here
wel eens duidelijk maken, wie Zijn volk
is en wie niet. Hebben de Filistijnen
hun afgod Dagon in het leger, zij zul
len de Here wel ophalen als... een...
deserteur! En zo hebben zij het aan
gedurfd de ark Gods, in strijd met de
ceremoniële wetten, uit het Heilige der
heiligen van het Huis des Heren te Silo
op te halen naar het leger. De slappe
Eli bezweek voor deze drang. Wellicht
sprak hij de formule: „Sta op Here! en
laat Uw vijanden verstrooid worden en
Uw haters van Uw aangezicht vlieden!"
En zo ging het onderpand en teken van
Gods genade naar het front, waar het
jubelend werd ingehaald; alzo dat de
aarde dreunde. Tevergeefs! De volgen
de veldslag eindigde in een verplette
rende nederlaag, waarbij de arke Gods
door de Filistijnen werd veroverd en de
eerloze priesters sneuvelden... neen, dat
was geen zalige dood, al hielden zij ook
het sacrament vast.
Het is niet denkbeeldig, dat ook wij
in Israels dwaasheid zouden kunnen
vervallen. Daar kan een juichen en ju
belen zijn van het bondsvolk, zodat wel
licht „de aarde dreunt", doch waarvoor
de vijand der ziel gans niet bevreesd is.
Wat baat het gehecht zijn aan oude
vormen, oude gewoonten, oude zegswij
zen, oude namen, oude ambtsgewaden,
als er niet gebroken wordt met oude
zonden
Er kan in deze zaken een zeker ge
not zijn, maar zegen is toch iets anders.
Men prale niet met schijn-godsdienst,
als men de Here toch niet vreest. Men
kan bij de Arke omkomen: als bonde
lingen, al Avondmaalvierende verloren
gaan. Godsdienstige gebruiken, liturgi
sche handelingen zijn, zonder bekering,
een belediging van God. Al ware het,
dat ik de talen der mensen en der en
gelen sprak, en de liefde niet had, zo
ware ik een klinkend metaal of luiden
de schel geworden.
(Uit een Dagboek)
DAMESRINGEN
MET EDELSTEEN
Kapelle - Tel. (01102) 223
Als een soort verhalen over vreemde,
monsterachtige dingen in de z.g. kom
kommertijd, verschijnen tegenwoordig
de berichten over nozemrelletjes of pro
vocaties door ander soort jongeren.
Meer dan in andere jaargetijden lokt
de zomertijd de jongeren naar buiten,
de bromfiets stelt hen in staat zich vlug
en gemakkelijk te verplaatsen naar de
centrale punten waar ook andere bro-
zems zich heen begeven en het schijnt,
dat de bromfiets alleen al een soort
binding tussen hen schept. Ze kunnen
hun technische apparaten met elkaar
vergelijken, hun technische kennis over
de mogelijkheden ervan en tot opvoe
ring van de motor uitwisselen, er el
kaar de loef mee afsteken in snelheid
en rijvermogen. Kortom, de bromfiets
schept een band tussen de jongeren,
zelfs als ze elkaar aanvankelijk niet
kenden.
Het drukke verkeer laat de vroegere
straatspelen niet meer toe. De jeugd
heeft zich daarbij aangepast. Ze doet
nu met die brommers ook mee in het
verkeer, maakt lawaai omdat ze dat
stoer vinden, haalt er levensgevaarlijke
toeren op uit en van het een komt het
ander, ook overlast bezorgen aan an
dere weggebruikers. Men verenigt zich
in clubs onder één stoere leider en ook
die clubs willen elkaar de loef afsteken.
Dat leidt dan tot min of meer georgani
seerd optreden tegen andere weggebrui
kers, tegen elkaar, tegen instellingen
en desnoods ook tegen de politie.
Zo ontstaan de rellen. Vooral in de
grote steden, omdat daar meer brozems
zijn, ze daar gemakkelijker tot ontoe
laatbare dingen komen. Maar, zij het in
kleiner verband, ook in de minder grote
plaatsen ziet men de „sjorsklanten" en
„vetkuiven" soort bij soort samenscho
len en geven ze aanleiding dat ouderen
zich over hun gedrag ergeren.
Het moeilijkst heeft de politie het er
wel mee. We kunnen ons indenken, dat
de handen der politiemannen vaak jeu
ken om die ergens samenscholende, trei
terende jongeren een oplababber te ge
ven waar ze niet van terug hebben.
Maar dat mag niet, tenzij die jongeren
zelf verzet plegen.
De echte rellen ontstaan echter voor
namelijk daar waar het publiek zich
met de zaak gaat bemoeien. Als de
politie zich, om erger te voorkomen, ge
noodzaakt ziet tegen de samenscholin
gen der brozems te gaan optreden, blij
ken er onder het publiek vaak weer
mensen ook vaak jongeren te zijn,
die de politiemannen gaan honen, die
het vuurtje willen opporren om er een
echte knokpartij uit te doen ontstaan.
Van een afstand wordt er geschreeuwd
of met iets gegooid en dan zijn al gauw
de poppen aan het dansen.
Als er dan door de politie harde klap
pen worden uitgedeeld, de politiemannen
in hun getergde woede ook alles wat
staat te kijken als tegenstanders aan
voelt, dan komen de klachten van de
genen die klappen hebben opgelopen of
schade hebben gekregen. Want zij had
den er toch niets mee te maken! Dan
krijgt de politie te horen, dat ze maar
in het wilde weg is opgetreden en als
fascisten te keer is gegaan.
Daartegenover zien we de oudere le
den van onze gemeenschap, die moppe
ren, dat de politie veel te lankmoedig
optreedt tegen die straatschenders die
hun met hun lawaai-apparaten hinderen
op de trottoirs of oversteekplaatsen
door hun te harde en gevaarlijke rij
den. En inderdaad is er vaak aanlei
ding om van de politie een straffer
toezicht te verwachten en van de over
heid strengere bepalingen om de over
last te beteugelen.
Maar men moet deze zaken ook niet
overtrekken, noch naar de ene noch
naar de andere kant. De bromfietsbezit-
ters zijn heus niet allemaal misdadige
jongens. Alle jongeren hebben, zodra ze
in groepsverband zijn, iets uitdagends.
Het ligt vaak aan de manier waarop
men hierop reageert hoe het zal uit
pakken. Natuurlijk is het lawaai ma
ken en zijn hun capriolen vaak irrite
rend, maar hoe minder aandacht we
aan hen wijden, hoe beter het voor bei
de partijen is. Met hardhandig optreden
wordt niet veel bereikt. Aan hun op
voeding mankeert het een en ander. Men
zou moeten beginnen daar in huis en
op de scholen eens meer aan te scha
ven. Dat is een grote lacune in ons
onderwijs.
H. VAN WERMESKERKEN
(Nadruk verboden)
KALKTOESTAND VAN DE GROND
VERDIENT AANDACHT
Uit het grondonderzoek is duideiyk
gebleken, dat veel Nederlandse gronden
arm zijn aan kalk. Deze toestand wordt
verergerd doordat er jaarlijks grote
hoeveelheden kalk verloren gaan, ener
zijds door opneming door het gewas,
anderzijds door uitspoeling.
Het gevaar voor verzuring van onze
gronden is heden ten dage nog groter
geworden, doordat verschillende mest
stoffen minder kalk aanvoeren of zelfs
zuur reageren.
Door het gebruik van mengmeststof-
fen wordt eveneens kalk aan de grond
onttrokken.
Ter verbetering van de kalktoestand
kan men gebruik maken van de eigen
lijke kalkmeststoffen, in de eerste plaats
om grote kalktekorten op te heffen.
Door regelmatig gebruik te maken
van slakkenmeel wordt de pH op een
gemakkelijke en goedkope wijze op peil
gehouden. Ook chilisalpeter en kalk-
salpeter reageren positief op de kalk
toestand.
Een goede kalktoestand is het funda
ment voor een hoge plantenproduktie.
Een verwaarlozing van de kalkvoorzie-
ning leidt onherroepelijk tot slechte
bedrijfsresultaten.
VAKANTIE-OVERVAL
Het landschap draaide voor de
raampjes met de verveelde gezichten
van de reizigers. Gelaten wiebelden zij
op en neer op de cadans van de wielen
op de rails. In het bagagenet toonden
de wanstaltig uitpuilende koffers hoe de
een bij een vakantietocht meer mee
neemt dan de ander bij een verhuizing.
Landerig zaten de mensen tegenover el
kaar te puffen van de warmte, ijverig
demonstrerend hoe volslagen onmachtig
ons volk is in de kunst van conversatie
op een warme zomerdag.
Tussen de reizigers dreinden enkele
kinderen, kleverig van zuurtjes en
transpiratie, hun verfomfaaide vakan
tie-pakjes besmeurend door voortdurend
langs de schoenen van de reizigers te
strijken. De moeders kwamen alleen
even uit hun apathie los om hun ban
bliksems naar Jantje, Pietje en Marie-
tje te slingeren. Dan vervielen ze weer
in dat leeg staren in de ruimte, dat de
reiziger kenmerkt. 'tWas warm in de
trein, erg warm.
In deze lamgeslagen wereld muntte
een tienjarig knaapje uit door een on
blusbare energie. Er was bijna geen
likdoorn in de trein of hij had er op
getrapt en geen lichtgekleurde jurk of
zijn vingerafdrukken waren er op ach
tergebleven. Er was geen deur of hij
had geprobeerd er uit te vallen en er
was geen vaderhand in de omgeving,
die niet jeukte om deze knaap een
gloeiend zitvlak te bezorgen.
In een hoekje bij het raam zat een
dik manspersoon met een krant op de
knieën gespreid. Zijn kin rustte op de
borst, zodat de rimpels, die het funda
ment van zijn kaal, groot hoofd vorm
den, duidelijk zichtbaar in de nek ge
plooid lagen. Zijn mond kierde tijdens
het slapen enigszins open en enig
speeksel in de mondhoek maakte bij
elke ademhaling een pruttelend geluid.
Dit slapende, deinende hoofd trok plot
seling de aandacht van de knaap, die
er met de handen op de rug vol aan
dacht bij ging staan kijken. Even wees
hrj met een smoezelige vinger naar de
horlogeketting, die op 's mans buik bun
gelde, van voor naar achter, telkens als
het hoofd van links naar rechts veerde.
Toen nam de jongen een plotseling be
sluit. Hij haalde uit zijn broekzak een
waterpistool en bracht de passagier met
een welgemikte straal tot de barre
werkelijkheid terug.
De schrik en ontzetting van de ge
wekte deelden zich als een ketingreac-
tie mee aan de overige treinpassagiers.
De man sprong enkele centimeters op
en viel daarna verwezen op zijn bank
terug. Opmerkingen van mensen, die
zelf hun kinderen heel anders hadden
opgevoed, waren niet van de lucht. De
getergde vader van deze spruit greep
het waterpistool met de ene hand en
deelde de oorvijg uit met de andere.
Toen stopte de trein, zodat verdere on
heilen werden voorkomen.
Bij de controle aan de stationsuitgang
zag men de vader weer, met het pistool
nog steeds in de hand. Eerst kwamen
er enkele lieden in van die rare py-
ama's, die een Amerikaanse overhem
denfabrikant wel tijdens een nacht
merrie zal hebben uitgedokterd. Daar
na zeulden er een paar koffers voorbij.
En toen het wat kalmer werd, kwam
het zoontje. En daarna de vader.
De ambtenaar van de kaartjescontro
le had de de man ook zien komen. Maar
hij had het pistool niet gezien. Dat ont
waarde hij pas op het laatste moment,
toen hij het dreigend op zich gericht
zag.
Nu was dit een ambtenaar, die veel
detectiveboeken las. Hij dacht onmid
dellijk aan een overval toen die glim
mende revolverloop door het loket naar
binnen werd gestoken. De plaatsbewij
zen zag hij niet. Hij haalde meteen uit.
Er klonk een droge, korte klap. En het
volgend ogenblik hing de vader slap
over een koffer.
Er is een rechtszaak van gekomen.
De ambtenaar beriep zich echter op
zelfverdediging, want hij voelde zich be
dreigd. De zaak is aangehouden voor
een nader onderzoek.
WILLY H. HEITLING
(Nadruk verboden)
DVV'ERGFIETS
VEROVERT ENGELAND
In Engeland maar ook daarbuiten
bestaat op het ogenblik een opval
lende belangstelling voor de dwerg-
fiets, een door Alex Moulton ontwor
pen demontabele fiets met wielen van
slechts vier decimeter hoog, met kei
harde banden en een opmerkelijk ster
ke vering. Na de gebruikelijke reserve
ten aanzien van het wat vreemde mo
del van deze Moulton-fiets is het En
gelse publiek er enthousiast opgespron
gen. Zelfs premier Harold Wilson heeft
zich zo'n exclusief vervoermiddel aan
geschaft.
De fiets laat zich bijzonder gemakke
lijk demonteren en kan dus ook in de
kofferruimte van een auto worden mee
genomen. In verband met de uitvoering
met één centrale framebuis kan de fiets
in twee grote delen uit elkaar gescho
ven worden, terwyl zadel en bagagedra
ger door middel van een knevelsluiting
los- en vastgemaakt kunnen worden.
Aan de vraag naar deze dwergfiets
kan op het ogenblik maar nauwelijks
worden voldaan. Voor binnenlands ge
bruik worden iedere week 1.000 exem
plaren afgeleverd, terwyl iedere week
bovendien 500 fietsen van dit model
naar Amerika en Europa worden ge
ëxporteerd.
FIETSEN IS GEZOND
Het aantal gemotoriseerde predikan
ten neemt in Nederland wekelijks toe
en vaak gebruikt men een feestelijke
aangelegenheid als aanleiding om de
predikant een auto cadeau te doen. Het
is zo gewoon geworden, dat men er
nauwelijks meer melding van maakt.
Opvallend is nu weer het ten ge
schenke geven van een simpeler ver
voermiddel. De jonge Baptistendominee
te Veendam kreeg op zijn verjaardag
een fiets cadeau.
Motivering: Fietsen is gezond. Boven
dien is het berijden van een moderne
fiets tegenwoordig veel chiquer dan dat
van een gemotoriseerd voertuig.
ALLE VRAGEN VOOR DEZE RUBRIEK UITSLUITEND TE ZENDEN AAN:
REDACTIE „MET RAAD EN DAAD", ROUAANSE KAAI 21, MIDDELBURG
met bijsluiting van een postzegel van 18 cent voor doorzending van uw brief
Wy willen u met deze adviezen zo goed mogelyk van dienst zyn en geven
zo mogelijk advies op elke vraag. Wy kunnen echter geen aansprakelijkheid
aanvaarden voor elders verkregen inlichtingen of gegevens RED
Wat is dit voor plant? Kunt u mij,
naar aanleiding van bijgaand blad, ver
tellen wat voor soort plant* dit{ is?
Men heeft mij verteld dat dit een ge
neesmiddel tegen gal is. Is dat zo?
Doordat maar een klein gedeelte van
de plant toegezonden was en in de en
veloppe geplet en gedroogd was, was
de determinatie erg moeilijk. De plant
hoort tot de kruisbloemigen en is waar
schijnlijk een soort raket, een onkruid-
plant van zandige streken,, algemeen
voorkomend. Deze raketsoort, voor zo
ver te determineren, is zeer waarschijn
lijk het Sophiekruid een éénjarige
plant. Over de geneeskundige werking
tegen gal is ons niets bekend. Waar
schijnlijk een plaatselijk bekend ge
bruik, door overlevering ontstaan. Ook
uit de literatuur is ons niets hierover
bekend. Misschien wijst de naam (So-
phikruid) op iets dergelijks.
Slecht groeiende kamerplanten.
Sinds wij in een nieuw huis getrok
ken zijn doen mijn kamerplanten het
slecht, hoewel ik er veel aandacht aan
besteed heb en ze een goede verzorg-
ging geef. Wat moet ik doen?
Uit alles blijkt, dat die narigheid met
uw planten niet aan u, maar aan het
nieuwe huis ligt. Het komt wel meer
voor, dat de planten het de eerste paar
jaar in een nieuw huis slecht doen. Dit
is afhankelijk van de gebruikte materi
alen als kalk, stenen en vooral verf,
die soms stoffen afscheiden die slecht
zijn voor de planten. Ook als er muren
of plafonds met bepaalde stoffen gewit
worden. Hebt u in dit nieuwe huis gas-
aansluiting op de gemeentegasfabrie
ken? Er zijn gasfabrieken die het gas
onvoldoende zuiveren van zwavelhou
dende gassen, die dodelijk zijn voor de
planten. Ook de beste vakman, zoals
ons uit de praktijk bekend is, kan daar
niets tegen doen. Blijf uw planten goed
verzorgen, dus op tijd gieten, mesten,
enz. en schaf u voorlopig geen dure
planten aan. In de loop van de jaren
verdwijnen deze verschijnselen wel. Be
tere raad kunnen wij u niet geven.
Astronauten. Kunt u my de na
men verstrekken van de Amerikaanse
en Russische astronauten?
De namen van de astronauten uit
Amerika en Rusland zijn: Joeci Gaga
rin (U.S.S.R.) 12 april 1961; Allan
Shepard (V.S.) 5 mei 1961; Virgil Gris-
sow (V.S.) 21 juli 1961; Herman Ti-
tow (U.S.S.R.) 6 augustus 1961; John
Glenn (V.S.) 20 februari 1962; Malcolm
Scott Carpenter (V.S.) 24 mei 1962;
Adrian Nikolajew (U.S.S.R.) 11 augus
tus 1962; Pawel Popowitsj (U.S.S.R.)
12 augustus 1962; Walter Schirra (V.S.)
3 oktober 1962; Gordon Cooper (V.S.)
15 mei 1963; Valeri Bykowski (U.S.S.
R.) 14 juni 1963; Valentina Teresjkowa
(U.S.S.R.) 16 juni 1963; Wladimir Ko-
marow, Konstantin Feoktistow, Boris
Jegorow (U.S.S.R.), 12 oktober 1964;
Pawel Beljajew, Aleksej Leonow (U.S.S.
R.) 18 maart 1965; Virgil Grissow, John
Young (V.S.) 23 maart 1965; Gordon
Cooper, Jacky Conrad (V.S.) 21 augus
tus 1965.
SCHILDERSBEDRIJF
WEMELDINGE
Van 29 augustus4 september 1965
Donderdag 2 sept.: Eerste Kwartier
HOOGW.
LAAGW.
v.m.
n.m.
v.m.
n.m.
Zondag
5.31
5.49
10.44
11.20
Maandag
6.12
6.28
112.4
11.53
Dinsdag
6.50
7.06
12.04
Woensdag
7.29
7.42
0.30
12.43
Donderdag
8.06
8.21
1.05
1.24
Vrijdag
8.49
9.11
1.50
2.24
Zaterdag
9.46
10.22
2.56
3.36