NIEUWS-EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZUID-BE VELA ND
oveRöenkinq
Waarheen met de varkens?
K^Dampo
^ero Bessettes
AlvWillegen Gzn
JLcmfyS cLd stxaat
ThMcirn
AXvWillegen Gzn*
30STE JAARGANG
No* 43
26 MAART 1965
J. A. WESTSTRATE - MIDDELBURG
UITGEVERSMAATSCHAPPIJ „DE SCHELDEBODE'
Verschijnt des vrijdags
J, M. C. VAN DER PEYL - KRUININGEN
klokjes
REDACTEUR:
ROUAANSE KAAI 21 - TELEF. (01180) 2458
Abonnementsprijs bij vooruitbetaling 1,40 per kwartaal
Franco per post 2,80 per halfjaar
DRUK Fa F. VAN DER PEYL KRUININGEN
ADMINISTRATIE
MARKT 19 - TELEF. (01180) 881 - GIRO 28425
Advertentieprijs 1-25 mm 3,verder 12 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
In te zenden vóór woensdag 12 uur
Dit hebben dan de krijgsknech
ten gedaan. Johannes 19 24b.
In de lijdensgeschiedenissen staan ge
deelten, die terstond en diep ontroeren,
maar ook van die kleinigheden, waar
wij gemakkelijk overheen lezen. Behoort
ook de verdeling van 's Heren kleren
niet tot die laatste? Maar hoe verklaart
gij het dan, dat juist deze kleinigheid
door al de Evangelisten ons verhaald
wordt, terwijl b.v. geen hunner al de ze
ven kruiswoorden overlevert?
Gij moet hierbij tussen de regels door
lezen. Hier staat het nuchtere feit, dat
Jezus naakt uitgetogen aan het kruis
heeft gehangen, een schande te meer
voor de lijdende Zaligmaker. Driemaal
heeft Jezus zijn kleed afgelegd: bij de
voetwassing in de Paaszaal, bij de be
spotting door de soldaten in Pilatus' pa
leis, en nu hier aan het kruis, en elke
maal is het een nieuwe vernedering van
de Heiland geweest. Nu hangt Hg daar
in al Zijn jammerlijkheid en ontering.
Ook in Zijn overgrote liefde en plaats-
bekledende overgave.
Deze nieuwe schande bewijst immers
opnieuw, dat Hij waarlijk de Christus
is, en de evangelist Johannes haast
zich, daarop uw aandacht te vestigen.
Wat die soldaten doen, is de vervulling
der H. Schrift, der oude profetie uit
GOUD-ZILVER-OPTIEK UURWERKEN
TEL:223 - KflPELLE Z B
Psalm 22, dat aangrijpend lijdenslied,
waarin de Christus door Zijn Geest een
Zijner liefste kinderen gebruikt heeft,
om in smartelijke wegen iets uit te kla
gen van wat op Golgotha volle werke
lijkheid zou worden.
Neen, het is niet alleen schande ge
weest, maar een nieuw bewijs dat Hij is
de van God gegeven Zaligmaker, in wien
Gods vredesraad vervuld is. Moest niet
de Christus al deze dingen lijden en al
zo in Zijn heerlijkheid ingaan?
Naar aardse maatstaf gemeten is aan
deze Jezus niets aantrekkelijks, maar
laat Lodenstein ons vandaag eens de
taal des geloofs vertolken:
Vermogend goud, dat om uw glans
geprezen uw dienaars kluistert, en had
mij wel eer gevangen; mg zal na deez'
tijd veel meer de naakte Jezus wezen,
'k En wens geen scepter noch een groot
gebaar van macht, geen prachtig kleed
van Jezus, maar de naakte Jezus zeiven.
(Uit een Dagboek)
Bij de varkenshouders heerst grote
onrust. Het is al begonnen, toen enige
jaren geleden Homburg N.V. in Haps
Fomeva N.V. stichtte. Fomeva is de af
korting voor fok- en mestbedrijf voor
varkens. Homburg wilde de grondstof
fen voor zijn vleeswarenfabriek zélf
produceren. Daarvoor waren zóveel var
kens nodig, dat alleen de mestafvoer al
grote moeilijkheden veroorzaakte. Men
vond de oplossing door de mest te ver
gassen. Het gas kan in de fabriek wor
den opgestookt en het poeder dat over
blijft, is een uitstekende meststof voor
gazons en kamerplanten!
In het Land van Cuik heerste toen
grote onrust, want werden de mesters
daar nu niet uitgeschakeld? Dank zij de
gunstige afzet elders heeft men er geen
last van gehad. Maar er gebeurt nu nog
heel wat meer.
Hedel en Hussum.
Een paar weken geleden kwam het
bericht, dat Koudijs N.V., een grote voe-
derfabriek, in Hedel een dochteronder
neming ging stichten, die „de grootste
varkensfokkerij van Europa" zou wor
den, n.l. met 2.000 zeugen en 30 dek-
beren om te beginnen. Men zal er 600
achtweekse biggen per week afleveren
aan boeren die contracteren willen en
kan dan zo'n 30.000 mestvarkens per
jaar afleveren.
De naam „grootste fokkerij" gold niet
lang. Een week later volgde het be-
bericht, dat in Hussum, Sleeswijk-Hol-
stein, een fokkerij is opgericht met een
capaciteit van 80.000 biggen per jaar.
En dat is nog niet alles. Het Duitse be
drijf zal samenwerken met één in de
buurt van Hamburg en samen zal men
tot 140.000 biggen per jaar komen. Ook
in andere plaatsen van de Bondsrepu
bliek zal men zulke centrale fokkerijen
stichten en wel om biggen het gehele
jaar door tegen een vaste prijs (tussen
de 65 en 95 mark) te kunnen leve
ren. In Frankrijk wil men hetzelfde. En
ook in het oosten van ons land heeft
men de afgelopen winter op vele plaat
sen hevig getwist over het oprichten
van N.V.'s die biggen zouden moeten
voortbrengen ten behoeve van de aan
deelhouders en anderen.
Twee ontwikkelingen.
Bij deze ontwikkelingen moeten wij
twee zaken goed onderscheiden, n.l. de
eigenlijke fokkerij en het grote bedrijf
dat ook mest. Wat het eerste betreft:
het is heel goed mogelijk, dat speciale
fokbedrijven betere biggen afleveren dan
het gewone fokbedrijf. Door het grote
aantal kan men stammen fokken, zo
nodig zelfs het heterosiseffect met be
rekening toepassen en regelmatig een
big van constante kwaliteit afleveren.
Het tweede bedrijfstype is heel anders
van opzet: het wil zelf ook mesten en
moet dus een deel van de afzet in han
den hebben.
Voor dit type bedrijf behoeven wij
voorlopig niet bevreesd te zijn. Wie zo'n
bedrijf opzet, krijgt te maken met ar
beiders die tegen c.a.o.-loon werken, een
vijfdaagse werkweek plus een acht- of
negenurige werkdag op prijs stellen en
vermoedelijk niet altijd de vakkennis en
toewijding bezitten van de gewone fok
ker en mester. Daar staat dan tegen
over dat men op een groot bedrijf tal
van arbeidsbesparende technieken kan
toepassen, dat men desgewenst zelf het
mengvoeder kan samenstellen (zoals
Fomeva wil) en een strenge hygiëne
kan nastreven. De gewone mester kan
echter de mest beter benutten, kent
geen vijfdaagse werkweek en behoeft
bij een goede stalinrichting ook niet veel
uren aan de varkens te besteden.
Daarom verwachten velen, dat de ge
wone mester voorlopig nog niet zo veel
hinder zal hebben van de grote bedrij
ven, mits hij maar bij de afzet betrok
ken is. Nu het nog steeds goed gaat
met de varkens en deze dieren nog
steeds in aantal toenemen, maakt nie
mand zich zorgen over de afzet. Het is
echter goed, dat men zich klaar maakt
voor wat minder gunstige tijden. Zo niet,
dan zal men eenmaal tot de ontdekking
komen, dat de afzet hapert, terwijl de
grote mestbedrijven hun aandeel in de
markt behouden hebben, onder meer
door contractlevering aan slachterijen.
Zijn mammoetbedrijven voordelig?
Op het ogenblik beheerst de vrees
voor mammoetbedrijven de gehele dier
lijke verdeling in ons land. Wij kennen
immers ook al zeer grote slachtkuiken-
bedrijven en legbedrijven. Met de laat
ste vlot het echter nog niet en de oor
zaak is bekend: de zeer lage eierprijzen
van de laatste 15 maanden. Alleen groot
winkelbedrijven of met eierringen ver
bonden bedrijven konden zich de weelde
veroorloven van grote bedragen te in
vesteren in legbedrijven. Zonder zeker
heid omtrent de afzet was het te ris
kant. Hetzelfde geldt ook voor de
slachtkuikens en de varkens.
Wanneer beide bedrijfstypen, het ge
wone en het zeer grote, gelijke kansen
hebben bij de afzet, kunnen wij de strijd
tussen beide typen gerust afwachten.
Men moet nooit vergeten, dat één man,
ook bij de best gemechaniseerde hokken,
toch maar een bepaald aantal dieren
goed kan verzorgen. Voegt men nu zul
ke eenheden samen tot een mammoet-
bedrijf, dan wint men niets. Men ver
groot slechts het risico en maakt een
onproduktieve top van bureaulieden,
controleurs, administrateurs enz. nood
zakelijk.
Waarom probeert men het dan bij de
varkens wel? De verklaring is nogal
eenvoudig. Bij de kuikens kan iedere
boer het beste uitgangsmateriaal ko
pen. Daarvoor zorgen de V.B.'s en de
fokbedrijven. Het gaat er dus om, of
dit bij de varkens óók zal worden door
gevoerd. Want als die speciale fokbe
drijven bewijzen dat zij een big kunnen
leveren die sneller groeit, minder voer
nodig heeft en een betere slachtkwali
teit bezit, dan is het pleit volkomen be
slecht. Is dat echter te verwachten?
Waarom betere biggen?
Bg het pluimvee heeft de gebruiks-
hybride volkomen het pleit gewonnen.
Tot dusver is er echter nog niets dat
er op wijst, dat het bij de biggen ook
zo zou zijn. Homburg N.V. heeft wel
kritiek geoefend op onze varkenstypen
en gezegd dat zij voor vleeswaren een
ander type eiste, maar niemand weet
precies welk type. Piétrains soms? Ve
len zijn van mening, dat hier geen
sprake is van type of ras, maar dat men
er doodeenvoudig voordeel in zag om
het zélf te doen. Dat is heel goed mo
gelijk, maar zeker weet men dit niet.
Het feit dat Homburg ook andere fa
brieken opkoopt wijst echter wel in een
bepaalde richting.
Als er echter een beter type gefokt
moet worden en als er een heterosis
effect is, dan kan men óók V.B.'s voor
varkens stichten. Dan kunnen de fok
kers van nu worden ingeschakeld voor
het fokken van stammen die b.v. de
ouders moeten leveren waaruit het spe
ciale fokbedrijf de gebruiksbiggen teelt.
Ook om deze reden is er volstrekt geen
reden voor paniek. Nieuwe ontwikke
lingen breken zich baan, maar als er
een goede samenwerking tot stand komt
tussen de fokkers en mesters op de
normale bedrijven, kan men zich erbij
aanpassen.
De mammoetbedrijven beschikken echt
niet over tovermiddelen, die hun con
currenten opeens zouden uitschakelen.
Wat zij kunnen kan de praktische var
kenshouder óók, al ziet het er naar uit,
dat hij dit weldra in samenwerking met
collega's zal moeten doen. Als men zich
daarop goed voorbereidt, gaat men met
zijn tijd mee en wordt men niet uitge
schakeld. (Nadruk verboden)
BRUIGOM MOET ZITTEN
heeft opzettelijk zonder machti
ging van de minister van Waterstaat
een radio-elektrische zendinrichting, als
bedoeld in art. 20, lid 1 sub c der Te
legraaf- en Telefoonwet 1904, Staats
blad no. 7, niet zijnde een radiotelegraaf
of radiotelefoon, al dan niet voor het
openbaar verkeer bestemd, gebruikt,
terwijl die zendinrichting bestemd was
tot het uitzenden van mededelingen van
woord- en tooninhoud van ontspannende
aard, bestemd voor allen die deze wens
ten te ontvangen en terwijl zulks krach
tens art. 3 dier Wet verboden was".
De officier las het voor op de toon
van een vrijzinnige Mohammedaan, die
in haast zijn avondgebed aframmelt. De
jongeman in het verdachtenbankje luis
terde er niet eens naar. De jongedame
op de tribune knikte nadenkend. De
deurwaarder haalde zijn zakmes te voor
schijn en sneed de touwtjes door van
de in beslag genomen voorwerpen. Even
later was de groene tafel bedekt met
grammofoonplaten, een pick-up, een
radiotoestel, een microfoon, een ver
sterker en al die ingewikkelde wir-war,
waarmee men amateurzenders schijnt te
kunnen maken.
„Hoe heet dat ding?" vroeg de offi
cier, een soort van metalen inktvis met
plastic draden omhoog houdend.
'kWeet niet", antwoordde de ver
dachte.
„En dit dan?" vroeg de rechter, een
alluminium spin aanduidend.
,,'kWeet niet", zei de omroepdirec-
teur. En dat was eigenlijk het treurige
van dit geval. Die jongen wist hoe hg
een plaat op de grammofoon moest leg
gen, maar daar hield zijft technische
kennis dan ook definitief mee op. Hg
had het hele zendertje kant en klaar
gekocht, zodat hij alleen maar een stek
ker in het stopcontact hoefde te steken.
Hier was geen sprake van een tech
nische knobbel. Hij deed het alleen uit
pure verveling. En omdat hg 't zo flink
van zichzelf vond. En zo interessant.
Want als hij een plaatje draaide, sprong
hij haastig op de fiets, reed naar de
boerderij van de buurman, luisterde daar
of het geluid over kwam, en was dan
op tijd terug voor de volgende plaat.
Voor zulke mensen komen piloten en
scheepsmarconisten in de penarie te zit
ten. Want deze gebrekkige zendertjes
houden zich niet aan de golflengten die
de omroepers bedoelen. Ze zijn hier en
daar min of meer te horen en het is al
eens gebeurd dat een vliegtuig niet kon
landen omdat een geheime zender net
bezig was de groeten aan Marietje te
doen. De jongen was op heterdaad be
trapt. Toen hij de auto van de opspo
ringsambtenaar hoorde stoppen, gooide
hij de hele rim-ram het raam uit, maar
dat hielp weinig.
Drie weken eiste de officier, want de
justitie waardeert deze grapjes niet, om
dat men er anderen mee in gevaar kan
brengen.
„Ik ben de vorige week pas ge
trouwd", klaagde de omroeper en de
juffrouw op de tribune knikte weer na
denkend.
De rechter maakte er een week van.
Het radiotoestel, de pick-up en de gram
mofoonplaten krijgt hij terug als aan
denken. De versterker, de microfoon en
de margarinedoos met draadjes en lam
pen, die de zender scheen te zijn, wer
den verbeurd verklaard.
'tWas weer zo'n klein drama, waar
eigenlijk geen verhaal in zit. Of het
moest het verhaal zijn van iemand, die
zo leeg is dat hij niet heeft geleerd hoe
hij zijn vrije tijd moet vullen. En die dat
nu moet bezuren met een week achter
de tralies.
WILLY H. HEITLING
(Nadruk verboden)
wen? aldus B.
Het huwelijk kan in Nederland alleen
worden voltrokken door een ambtenaar
van de burgerlijke stand van de gemeen
te, waar de bruid of de bruidegom staat
ingeschreven. Uit een van deze twee
gemeenten (voor het geval beiden niet
in dezelfde gemeente wonen) kan een
keus worden gemaakt.
N.T.S.-opleidingsinstituut. Zoudt u
mij iets kunnen vertellen over het N.T.
S.-opleidingsinstituut? O.a. over toe
latingseis (met of zonder wiskunde),
de duur van de cursus en over de op
leiding van cameraman?
De vereiste voor de opleiding tot ca
meraman is middelbare school. Wiskun
de is niet strikt noodzakelijk. Verder
strekt tot aanbeveling een genoten op
leiding aan film- of foto vakschool; of
men moet voldoende bewijs van ervaring
kunnen tonen. De opleiding duurt 6
maanden. Andere opleidingen zijn: be
dieningstechniek; voor de radio klank
techniek; voor de televisie beeldtechniek;
filmtechniek; geluidstechniek. Hiervoor
dient men in het bezit te zijn van het
diploma h.b.s.-b. Deze cursussen duren
circa 10 maanden.
ALLE VRAGEN VOOR DEZE RUBRIEK UITSLUITEND TE ZENDEN AAN:
REDACTIE „MET RAAD EN DAAD", ROUAANSE RAAI 21, MIDDELBURG
met bijsluiting van een postzegel van 15 cent voor doorzending van uw brief
Wij willen u met deze adviezen zo goed mogelijk van dienst zijn en geven
zo mogelijk advies op elke vraag. Wij kunnen echter geen aansprakelijkheid
aanvaarden voor elders verkregen inlichtingen of gegevens RED
Temperatuur Zwart-wit films
Muur metselen. 1. Hoeveel Kcal.
warmte is er nodig om 1 m3 lucht 1
C te laten stijgen in temperatuur? 2.
Zijn er kleuren en/of zwart-wit films in
de handel, waarmee zowel foto's als
dia's kunnen worden gemaakt? 3. Wat
kost het metselen van 1 m2 steens- en
halfsteensmuur en een fundering per
m2 voor normale gebouwen? aldus J. N.
1. Het hangt er geheel van af of men
verhit onder constante druk dan wel
onder constante volume. In het eerste
geval is het soortelijk gewicht van lucht
0,2375 cal. per gram per graad; in het
tweede geval 0,1690. De wet van het
behoud van het arbeidsvermogen komt
er bij kijken. Deze vraag is als zodanig
te onduidelijk gesteld. 2. Het is raad
zaam direct een dia-rolfilm te kopen om
dia's te krijgen. Het is echter ook mo
gelijk uit iedere kleuren- of zwart-wit
negatief een dia-positief te maken. Dit
laatste geschiedt dan in de laboratoria
der verschillende merken. 3. Een gevel
prijs voor nieuw-werk, vanaf de begane
grond kost: half steen per m2 stenen
35,steens per m2 stenen 60,
Fundering kost: 45,per m2 stenen;
steens 80,per m2 stenen.
Stadhuis op stelten. Graag zou ik
van u vernemen waar „Stadhuis op
stelten" gespeeld wordt, aldus T.-I. M.
De televisie-uitzending „Stadhuis op
stelten" wordt opgenomen in het ge
meentehuis te Oudewater.
Succulenta. Gaarne zou ik weten
waar ik het tijdschrift „Succulenta" kan
krijgen en wie de uitgever er van is,
vraagt J. V.
Succulenta is een maandblad dat uit
gegeven wordt door de Ned.-Belgische
Vereniging van liefhebbers van cactus
sen en andere vetplanten. Redactie: Hof
wijkstraat 17, Den Haag. Secretariaat:
Hereweg 19, Lisse.
Huwelijk. Ik heb kennissen die
beiden in dezelfde plaats wonen. Kunnen
zij nu in een andere gemeente trou
GOUD ZILVER OPTIEK UURWERKEN
TEL:223 - KflPELLE Z B
Memoires. Zijn de memoires van
kampbeul R. Höss vertaald in het Ne
derlands
De memoires van Rudolf Höss zgn
onder de titel „Zelfportret van een beul"
verschenen bij de uitgeverij Kruseman
te Den Haag. Prijs 7,90.
Jacobswoude. Waar lag het ver
dwenen dorp Jacobswoude?
Jacobswoude was een dorp in de
Vierambachtspolder aan de Heerenweg
van Alphen naar Leimuiden. De lande
rijen werden sedert 1661 uitgeveend; het
kerkgebouw was al gesloopt in 1586.
De nieuwe polder der Vier Ambachten
kocht in 1747 de laatste huizen en brak
de toren af.
Levensonderhoud. Ik ken twee
mannen van boven de 70, die van him
a.o.w. moeilijk rond kunnen komen. Bo
vendien is de een lichamelijk gehandi-
cap. Wat kunnen we doen?
Wanneer de twee broers met de fi
nanciële middelen, waarover zij thans
beschikken, niet of slechts ten dele
kunnen voorzien in de noodzakelijke kos
ten van hun bestaan, zouden zij in aan
merking kunnen komen voor een uit
kering krachtens de Algemene Bij
standswet, welke 1 januari j.l. van
kracht is geworden. Zij dienen zich te
wenden tot de gemeentelijke dienst van
sociale zaken en een verzoek tot bg-
stand in te dienen. Door ambtenaren
van de dienst wordt dan onderzocht, in
hoeverre dit verzoek om bijstand rede
lijk is.
Nieuwe kerk in Delft. Wanneer is
de Nieuwe kerk in Delft gebouwd?
Weet u nog meer bijzonderheden
Het aanvangsjaar van de bouw van
de Nieuwe kerk in Delft was 1381. Een
bepaalde bouwmeester is niet te noe
men. Wel valt te vermelden dat het
koor in 1464 is uitgebreid door Jacob
van der Borg, de architect van de
Utrechtse Dom. De toren heeft met de
huidige spits, die van 1875 dateert, een
hoogte van 108,75 meter. Deze spits,
aanzienlijk langer dan de oorspronkelij
ke, werd ontworpen nadat de oude was
afgebrand door blikseminslag in 1872.
WEMELDINGE
Van 28 maart3 april 1965
Vrijdag 2 april: Nieuwe Maan
HOOGW.
LAAGW.
v.m.
n.m.
v.m.
n.m.
Zondag
0.14
12.52
5.57
6.43
Maandag
1.29
1.53
7.04
7.32
Dinsdag
2.21
2.48
7.45
8.05
Woensdag
3.06
3.27
8.24
8.36
Donderdag
3.39
4.00
8.56
9.10
Vrijdag
4.13
4.35
9.32
9.43
Zaterdag
4.47
5.10
10.10
10.18
Te Hansweert
35 minuten
vroeger
Te Yerseke 5 minuten later