NIEUWS-EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZUID-BEVELAND
oveRöenkinq
A3 vWiilegen Gzn
ZOMERPOSTZEGELS
A3 vWiilegen Gzn
29STE JAARGANG
No. 45
17 APRIL 1964
UITGEVERSMAATSCHAPPIJ „DE SCHELDEBODE"
Verschijnt des vrijdags
DRUK Fa. F. VAN DER PEYL KRUININGEN
J. M. C. VAN DER PEYL - KRUININGEN
MARKT 19 - TELEF. (01130) 381 - GIRO 28425
4/ctcHrinqen
Over en rond het Yersekse Burchtje
Fa. D. Pieterse - Wemeldinge
uit-
geslapen^
0|een
J. Kole - Yerseke - Tel. 372
w 'T4
rmcfert
REDACTEUR:
J. A. WESTSTRATE - MIDDELBURG
ROUAANSE KAAI 21 - TELEF. (01180) 2453
Abonnementsprijs bij vooruitbetaling 1,40 per kwartaal
Franco per post 2,80 per halfjaar
ADMINISTRATIE:
Advertentieprijs 1-25 mm 3,verder 12 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
In te zenden vóór woensdag 12 uur
Laat ons dan met vrijmoedig
heid toegaan tot de troon der
genade. Hebr. 4 16.
Troon der genade. Dat is een ver
gezicht, waar ge even bij moet stilstaan.
„Troon", dat zegt: heiligheid; dat
zegt: God is op een hele grote afstand
van u. „Genade" zegt het tegendeel.
„Genade" zegt: liefde; zegt: God is u
zeer nabij.
„Troon". Dan denken we aan het roe
pingsvisioen van Jesaja: „Wee mij, want
ik verga". „Genade'. Dan denken we
aan de open armen van Jezus: „Komt,
want alle dingen zijn nu gereed".
„Troon". Dat maakt bang. Dat doet
sidderen. Dat zegt: vuur, gericht. „Ge
nade". Dat heelt. Dat is de rode-kruis-
zuster op het slagveld der kermenden.
Dat zegt: licht, vrijspraak.
En die twee, troon en genade, treden
in deze éne uitdrukking nu met elkan
der in het huwelijk. Jezus Christus heeft
dat huwelijk gesloten. „Dewijl wij dan
een grote hogepriester hebben, die door
de hemelen doorgegaan is", zegt de
apostel in vers 14. Hij kwam op de He
melvaartsdag in de troon en Hij nam
er Zijn barmhartigheid mee (vs. 15), de
zelfde barmhartigheid, die Hij ook op
de aarde toonde. Daardoor werd Gods
ongenaakbare toornende troon een ge-
nadetroon. „Gods eigen Zoon heeft tot
de troon, de weg ons weer ontsloten".
Beiden hebben wij in ons bidden te
GOUD ZILVER-OPTIEK UURWERKEN
TEL:223 - KflPELLE Z B.
bedenken. En de troon en de genade.
Er zijn christenen, die altijd eenzijdig
de troon van God zien. Ze naderen tot
God, maar met een bevend, schrikach
tig hart. „Je weet nooit, hoe het aflo
pen zal". Maar God is Vader. Hij
heeft een genade verbond met ons
opgericht. We komen niet tot Hem „op
hoop van zegen". Integendeel, Hij roept
ons. Hij verplicht ons tot Hem te ko
men. We komen niet tot een troon, maar
tot de troon der genade.
Anderen vergeten de troon. Ze heb
ben de eerbied verloren. Ze gaan met
God om als hun gelijke. Ze bidden ma
chinaal. Of ook: ze zijn aan druilende
kinderen gelijk, die aan moeders schoot
drenzen om wat lekkers en maar aan
de gang blijven, onverbeterlijk. Ze dwin
gen God hun weg te gaan. Of ook: ze
praten alleen over Gods liefde en maken
zich daarom nooit druk over hun zon
den. Gods liefde is hun een oorkussen,
om in de zonde uit te luieren. Maar...
God is in de hemelen. We komen tot de
troon der genade.
Wat moet ik meer voor u beklemto
nen? De „troon" of de „genade"?
(Uit een Dagboek)
dragen voor de 25e keer het ^tempel' van de levensvreugde
JUBILEUMSERIE IN TEKEN VAN DIERENBESCHERMING
Vanaf dinsdag 21 april zijn de nieuwe
Zomerpostzegels verkrijgbaar. Dit is in
meer dan één opzicht een bijzondere ge
beurtenis, want het is de vijfentwintig
ste serie: een zilveren jubileum! De Zo
merpostzegels, waarvan de opbrengst
altijd ten goede komt aan organisaties
voor volksgezondheid, maatschappelijk
werk en cultuurbevordering, tonen dit
jaar in verband met het honderdjarig
bestaan van de Nederlandsche Vereeni-
ging tot Bescherming van Dieren af
beeldingen van dieren: een blindengelei
dehond, herten, poezen en een wisent
met kalfje.
De Zomerpostzegels zijn één van de
twee series liefdadigheidszegels die PTT
ieder jaar uitgeeft (de andere zijn de
Kinderzegels, die in het najaar verschij
nen). Als brengers van „meer levens
vreugde" hebben de Zomerpostzegels ge
durende de achterliggende jaren een
goede naam verworven bij het Neder
landse volk. De jaarlijkse terugkeer van
deze postale inzamelingsaktie heeft de
zegels langzamerhand een vast plaats
je bezorgd op het lijstje van uitgaven
voor charitatieve doeleinden.
Historie.
De Zomerpostzegels bestaan langer
dan het zilveren jubileum zou doen ver
moeden. De eerste serie werd namelijk
reeds uitgegeven in 1935, doch de uit
gifte werd in de jaren 1942 tot 1946
onderbroken.
Het eerste jaar kwam de opbrengst
voor een deel ten goede aan een vereni
ging, die de belangen van onvolwaardige
arbeidskrachten behartigde en was voor
een deel bestemd voor ondersteuning van
enkele belangrijke Nederlandse orkesten.
De besteding van de opbrengst was in
die beginjaren een aangelegenheid van
de Ministeries van Onderwijs, Kunsten
en Wetenschappen, en van Sociale Za
ken en Volksgezondheid. Een interdepar
tementale commissie verdeelde de op
brengst, terwijl een afzonderlijke com
missie de propaganda verzorgde. Het
propagandasecreariaat berustte bij de
Koninklijke Nederlandse Vereniging tot
bestrijding der tuberculose. Na de oor
log werden daar het ging om een
publieke fondsenwervingsaktie plan
nen gemaakt zowel de propaganda als
de verdeling van de opbrengst naar de
particuliere sector te verleggen. In 1953
was het zover. Op 14 juli van dat jaar
werd opgericht de „Stichting Comité
voor de Zomerpostzegels" te Den Haag,
die verantwoordelijk is voor de organi
satie, de propaganda en de verdeling
van de gelden.
Verkoopapparaat.
Aan de verkoop van de Zomerpostze
gels nemen ieder jaar vele duizenden
vrijwilligers deel. Want niet alleen in
alle Nederlandse postkantoren en agent
schappen worden de Zomerzegels ver
kocht; ook vrijwillige hulpkrachten dra
gen in toenemende mate tot een zo groot
mogelijke omzet bij. In de grotere ste
den en plaatsen zijn speciale Zomerze-
gelcomité's werkzaam, waarvan men de
leden tijdens de aktieperiode in de be
kende Zomerzegelstalletjes in de post
kantoren kan aantreffen. Bovendien ver
lenen overal in het land particulieren
en leden van organisaties en vrouwen
verenigingen grote medewerking.
De opbrengst en de verdeling.
Ai deze helpers bewerkstelligden, dat
het vorige jaar een record opbrengst
van 320.000,werd bereikt (in 1950
was deze nog slechts 107.000,
De opbrengst van de Zomerpostzegel-
aktie wordt ieder jaar verdeeld over een
groot aantal instellingen en organisaties
op het gebied van de volksgezondheid,
het maatschappelijk werk en de cultuur
bevordering. Zo kwam de opbrengst van
de aktie van 1963 onder meer ten goe
de aan het Prinses Irene Fonds, de
Astmabestrijding, het Erefonds voor
Oud-Verpleegsters, het Nationaal Fonds
voor Bijzondere Noden, Zorg voor Ge-
repatrieerden, Gebrekkigenzorg, een aan
tal projecten van het Prins Bernhard
Fonds, de Stichting Kinderbelangen, het
Voorzieningsfonds voor Kunstenaars en
veel andere landelijke organisaties.
Een vierde deel van de opbrengst van
de Zomerzegelaktie wordt besteed in de
provincies, waar het ten goede komt
aan de regionale of plaatselijke sociale
en culturele belangen en de gezondheids
zorg. Met dit geld worden onder meer
projecten gefinancierd als dorps- en
jeugdtehuizen, consultatiebureaus, kruis
verenigingen, muziekverenigingen, va
kantie-oorden en nog veel meer soort
gelijke instellingen. De Commissarissen
der Koningin adviseren over de beste
ding van dit deel van de opbrengst.
Nu dit jaar, in verband met het 100-
jarig bestaan van de Nederlandsche Ver-
eeniging tot Bescherming van Dieren
een dierenserie wordt uitgegeven, zal
bovendien een bedrag worden uitgetrok
ken voor een project op het terrein van
de dierenbescherming. De jubilerende
vereniging zal dit bedrag verdubbelen.
Dat dit jaar ook veel afdelingen van de
Dierenbescherming zich voor de verkoop
van de Zomerpostzegels zullen' inspan
nen, spreekt wel vanzelf.
De nieuwe zegels.
Van 21 april tot en met 13 juni aan
staande zullen de nieuwe (jubileum)ze
gels weer verkrijgbaar zijn. In verband
met de recente wijziging in de Neder
landse posttarieven bestaat de serie nu
uit vier waarden; in vorige jaren waren
het er vijf. Het zijn in offset gedrukte
zegels van 5, 8, 12 en 30 cent, die zijn
ontworpen door respectievelijk Jan
Stroosma te Leeuwarden, Peter Jansen
en Jos van den Berg te Den Haag en
Theo van Amstel te Son.
Voor de 25ste keer zullen de Zomer
zegels het „stempel van levensvreugde"
dragen. En dit jaar voor mens en dier.
IX
Deze toestand zal vermoedelijk ge
duurd hebben tot de geduchte water
vloed van 5 november 1530. Ook Yer
seke deelde in die ramp en zal enige
tijd drijvende zijn gebleven. Tengevolge
hiervan ontstond een aanslibbing, die de
enkele aanwezige keistraten bedolf. Ze
liepen op enige afstand der tegenwoor
dige, maar in eenzelfde lijn en worden
op een diepte van 50 a 60 cm aan
getroffen.
Bij graafwerk kwamen indertijd in het
midden van 't kruispunt Kerkplein, Paar
denmarkt, Wijngaardstraat en Noord
zandstraat, flinke brokken muur te voor
schijn, gezien het formaat der bakste
nen van oude datum. Hetzelfde deed zich
voor op 'tKerklein, waar bij graafwerk
voor het plaatsen ener pomp, ongeveer
in 't midden der tegenwoordige ruimte
tussen 't kerkhof en de huizenrij, even
eens muurresten tevoorschijn kwamen.
Aan de noordzijde daarvan werd een
deur zichtbaar die, naar men meende,
toegang gaf tot een onderaardse gang
die vrijwel dichtgevallen was met grond
en steen. Een verder ingesteld onder
zoek moest gestaakt worden tengevolge
van het sterk wellen van 't water, waar
bij de in werking gestelde pompen on
voldoende capaciteit ontwikkelden om
aan dit euvel paal en perk te stellen.
Enkele charters, bijna uitsluitend van
belang voor familieaangelegenheden,
worden stilzwijgend voorbijgegaan om
uit een lijst van 1518, betreffende uit
gestelde tiendpachtbetalingen, berustend
in 't archief van Sint Salvator (Rijks
archief) te Utrecht, de bewoners van
't nieuwe burchtje te leren kennen, n.l.:
„Heere Coppe op Oostee, Comelis Janss
op Oostee en Janneke op Ostee, erfge
namen van Mattheus van Ostee en Wil
lem van Oostee".
Het stichtingsjaar van de nieuwe- is
evenmin bekend als van de oude burcht.
Hoogstwaarschijnlijk echter zal dit in de
eerste helft der 15e eeuw hebben plaats
gevonden en wel even vóór of na de
bouw der Ned. Herv. kerk, wat men
meent te mogen afleiden uit de om
standigheid dat de steensoort en aan
wending bij beide bouwwerken dezelfde
is: muren van Zeeuwse moppen bekleed
met Grobertanger. Volgens deskundigen
dateert het kerkgebouw van 1425
1450; de opgave in de „Voorlopige lijst
der monumenten in de provincie Zee
land", n.l. 1500 schijnt op een vergis
sing te berusten.
Dat uit een welvoorziene buidel werd
geput is duidelijk, alleen al uit de ro
yale aanwending der grobertanger.Waar
vindt men op Zuid-Beveland een tegen
hanger? 't Zelfde geldt voor 't burchtje.
Van al onze voorgeslachten schijnen
die der elfde, veertiende en vijftiende
eeuw zich het meest ijverig betoond te
hebben in het stichten van kerken; de
moderne devotie was zeer invloedrijk.
De bekende pater Brugman, die om
streeks de helft der vijftiende eeuw ons
land predikende doortrok en in 1456 ook
Middelburg bezocht, getuigt dat ons
land, hoewel het een klein deel van de
wereld was, daarom geenszins het min
ste onder de duizenden van Duitsland
moest geacht worden, daar het boven
vele natiën en landen zeer gevuld was
was met christelijk leven en onvermoeid
in het bouwen en zeer mild in het sie
ren van kerken. Of, zoals Dr. Frederik
van Eden het zegt: ,,'t Betrouwen op
Gods liefde en recht, Voor eeuwig mach
tig uitgezegd, In prachtbouw!
Zo was het hiermee ook, vooral in
't begin der 15e eeuw, op Zuid-Beveland
gesteld. De oude tempels werden afge
broken en vervangen door in gothische
stijl opgetrokken bedehuizen. Zo zou
Kattendijke in 1404 het hare hebben ge
kregen; de Magdalenakerk te Goes werd
ingewijd op 18 juli 1423; Kruiningen en
Nisse zagen in 't eerste kwart dier eeuw
hun Godshuizen verrijzen, terwijl Kapel-
Ie dit voorrecht te beutr viel in .1427.
Daar niet elke gemeente zich deze weel
de kon veroorloven, bleven ettelijke de
zer oude gebouwen nog enige eeuwen in
gebruik, maar zijn intussen voor 't me
rendeel eveneens verdwenen.
(Wordt vervolgd)
ALLE VRAGEN VOOR DEZE RUBRIEK UITSLUITEND TE ZENDEN AAN:
REDACTIE „MET RAAD EN DAAD", ROUAANSE KAAI 21, MIDDELBURG
met bijsluiting van een postzegel van 12 cent voor doorzending van uw brief
Wij willen u met onze adviezen zo goed mogelijk van dienst zijn en geven
zo mogelijk advies op elke vraag. Wij kunnen echter geen aansprakelijkheid
aanvaarden voor elders verkregen inlichtingen of gegevens RED
Slakken. Hoe ontstaan de zoge
naamde „slakken" op het rooster van
de kachel? vraagt P. M. S.
Koek- of slakvorming kan ontstaan
door: a. een te volle asla; b. poken in
de kachel; c. te fel branden van het
vuur; d. geregeld veel as op het roos
ter, want deze as vermengt zich dan
met de niet verbrande kolen.
Sabbat. J. W. K. vraagt ons waar
om men de sabbat in de christelijke we
reld op zondag is gaan houden en niet
zoals de Joden op zaterdag.
De Bijbel heeft, nadrukkelijk de zater
dag als rustdag aangewezen, zijnde de
zevende dag van de week, de laatste dag
van de scheppingsdagen, waarop God
Zelf rustte van Zijn werk. Deze sabbat
droeg een tweevoudig karakter: a. Men
moet zich op die dag wijden aan de
dienst van God; b. Men moet rusten
van zijn werk. In de christelijke kerk is
aanvankelijk ook de sabbat gehouden.
Maar men hechtte eveneens grote be
tekenis aan de eerste dag der week, de
dag der herdenking van Christus' op
standing. Naderhand kreeg de zondag
meer het karakter van gewijde dag. In
de loop der eeuwen heeft mede uit
afkeer van de Joodse sabbatsleer de
zondag de zaterdag verdrongen. Volgens
vele theologen doet 't er weinig toe of
men de zaterdag of de zondag heiligt,
mits er maar één dag boven de zes an
dere uitrijst.
modieuze mantels
Grote Markt 12 Bergen op Zoom
Kalenders. Worden er in Frankrijk
kalenders utigegeven waarop de maan
dag als eerste dag van de week staat
aangegeven? vraagt J. W. K.
Inderdaad worden er in Frankrijk ka
lenders uitgegeven waarop de maandag
als eerste dag van de week staat aan
gegeven. Het betreft hier hoofdzakelijk
echter kalenders, die b.v. door bedrijven
aan de werknemers ten geschenke wor
den gegeven. De bedoeling is duidelijk.
Het accent valt dan op de werk
week, en de eerste werkdag is maan
dag. Eigenlijk correspondeert dit met de
manier, waarop vele meifsen de tijd, dus j
ook de week beleven. Voor velen is de
maandag het (nogal ontmoedigend) be
gin van de week en de zondag vormt als
het ware de aantrekkelijke afsluiting.
Hen wordt haan. Is het mogelijk
dat een hen een haan wordt en omge
keerd
Een geslachtswisseling als door u be
doeld schijnt een doodenkele keer op te
treden en sporadisch duikt een derge
lijk bericht in de pers op; naar verluidt
zijn ook bij mensen gevallen van ge
slachtswisseling waargenomen. Een ho
ge uitzondering dus daargelaten zouden
wij willen zeggen neen, dat is onmoge
lijk. Wel kan er verwarring betreffen
de het geslacht optreden. Er zijn n.l.
gevallen bekend van haanvederige hen
nen en henvederige hanen, dus hennen
met een verentooi van een haan en om
gekeerd. Bij oppervlakkige beschouwing
lijkt zo'n hen dan op een haan. Ook
komt het een enkele maal voor, dat er
geslachtloze dieren uit het ei komen,
dus noch hen noch haan, met verschil
lende bevedering, soms half met lange
hanenlellen en half als van een kip. De
ze zijn natuurlijk voor de fok waarde
loos.
Verwervingskosten. Als ik ca. 150
gulden verwervingskosten heb, kom ik
kan in aanmerking voor de 5 aftrek?
U behoeft inderdaad niet het volle be
drag te besteden. Indien u meer dan 100
gulden verwervingskosten, buiten de
kosten van regelmatig reizen, kunt aan
tonen, mag u 5 van loon plus bij
verdiensten aftrekken. Maximaal ech
ter 600,De reiskosten, zo die er
zijn, komen daar dan echter nog weer
bij.
Grondverkoop. Ik kan een stuk
grond verkopen dat ik al jaren bezit,
met een flinke winst. Moet ik over die
winst inkomstenbelasing betalen? En
bemoeit de Grondkamer zich met de
prjjs?
Wanneer de grond niet tot uw be
roeps- of bedrijfsvermogen behoort, is
de winst vrij van inkomstenbelasting.
Sinds 1 januari 1963 zijn de prijzen vrij.
Met de Grondkamer krijgt u daarover
dus geen moeilijkheden.
Munten. In welk jaar zijn de thans
geldige munten geslagen?
De thans geldige munten zijn in 1948
voor het eerst geslagen en wel met de
beeltenis van Koningin Wilhelmina.
Echter geen rijksdaalders of guldens,
doch alleen kwartjes, dubbeltjes, stui
vers en centen.
Fabrieken Zevenbergen
Koningen. Welke koningen en ko
ninginnen heeft Nederland achtereenvol
gens gehad?
Willem I van 1813—1840; Willem EE
van 1840—1848; Willem III van 1849—
1890; Wilhelmina van 1890—1948; Juli
ana sinds 1948.
Schedel. Hoe kan ik het beste een
schedel schoonkrijgen?
De schedel uitkoken en daarna zuive
ren van alle huid-, vlees- en vetdelen.
Dit moet vooral zeer nauwkeurig ge-
schienden om schimmel enz. te voorko
men. Daarna goed drogen en op een
droge plaats bewaren. U kunt de sche
del dan onbeperkte tijd goedhouden.
Gatenplant. Kan ik de top uit een
gatenplant stekken en hoe moet ik dan
te werk gaan?
U kunt de top uit de gatenplant goed
stekken, als u de kop afsnijdt onder een
blad en liefst onder dat gedeelte, waar
één of meer luchtwortels zitten. Deze
zorgen zeer spoedig voor beworteling.
Laat de wond echter een dag opdrogen
om rotting te voorkomen. Stek het
liefst in een mengsel van oude bladgrond
met turfmolm en scherp zand. Marcot-
teren is niet nodig.
GOUD-ZILVER-OPTIEK UURWERKEN
TEL:223 - KflPELLE Z B
WEMELDINGE
Van 19—25 april 1964
Zondag 19 april Eerste Kwartier
HOOGW.
LAAGW.
v.m.
n.m.
v.m.
n.m.
Zondag
8.46
9.19
2.00
2.42
Maandag
10.00
10.44
3.12
4.04
Dinsdag
11.31
4.43
5.37
Woensdag
0.14
12.50
6.07
6.44
Donderdag
1.22
1.57
7.09
7.32
Vrijdag
2.18
2.47
7.56
8.18
Zaterdag
3.02
3.27
8.37
8.57
Te Hansweert
35 minuten
vroeger
Te Yerseke 5
minuten later
