NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZUID-BEVELAND oveRöenkinq A3 vWillegen Gzn A3 vWillegen Gzn 29STE JAARGANG No. 43 3 APRIL 1964 J. A. WESTSTRATE - MIDDELBURG UITGEVERSMAATSCHAPPIJ „DE SCHELDEBODE' Verschijnt des vrijdags DRUK Fa. F. VAN DER PEYL KRUININGEN J. M. C. VAN DER PEYL - KRUININGEN MARKT 19 - TELEF. (01130) 881 - GIRO 28425 Samenhang tussen roken en longkanker werkelijk bewezen r< modes Land- en Tuinbouw Over en rond het Yersekse Burcht je Fa. D. Pieterse - Wemeldinge J. Kole - Yerseke - Tel. 372 klokjes REDACTEUR: ROUAANSE KAAI 21 - TELEF. (01180) 2458 Abonnementsprijs by vooruitbetaling 1,40 per kwartaal Franco per post 2,80 per halfjaar ADMINISTRATIE Advertentieprijs 1-25 mm 3,verder 12 cent per mm Ingezonden mededelingen dubbel tarief In te zenden vóór woensdag 12 uur De konijnen zijn een machte loos volk; nochtans stellen ze hun huis in de rotssteen. Spreuken 30 26 De hier bedoelde konijnen, of beter: klipdassen, zijn kleine diertjes, veel ge lijkend op marmotten. Ze koesteren zich dolgraag in de zon. Dan zetten ze op een hoger gelegen punt een schildwacht uit. En deze geeft, zodra hij gevaar ver moedt, een luide schreeuw, waarop al len aanstonds in de rotsen veiligheid zoeken. Daarop doelt Agur waarschijn lijk als hij zegt: „De klipdassen zijn een machteloos volk; nochtans stellen zij hun huis in de rotssteen". En dat is een tweede dierkundeles. Wij mensen zijn niet anders dan klipdassen. Wij zijn machteloos. We zijn zó een prooi. Mis schien willen we daar niet aan. Vooral jonge mensen kunnen zo hoog van de toren blazen: „Dat boek zal mij niet de- reu, en die betrekking zal mg geen kwaad doen". „Je moet niet zo preuts zijn, waarom zou je niet mogen dan sen". Maar zo onderschatten ze de boeiende macht der zonde en onder schatten ze ook de zwakheid van eigen hart. Ook jonge mensen zijn klipdassen. Met al hun durf en met al hun idealis me, misschien moet ik zeggen: met al hun bravour. En als ze eerlijk zijn, zul len ze 'tmij toestemmen. Laten ze maar eens een streepje zetten op de wand van hun slaapkamer voor elke neder- ^eroCassettes GOUD ZILVER OPTIEK-UURWERKEN TEL:223 - KflPELLE Z B OOK LOS IVEBKRUCMA laag, die zij in de strijd tegen de zonde lijden. En laten ze mij dan na enige tijd die wand maar eens tonen. Hoeveel streepjes zouden er staan? Zouden zij zich in elk geval niet diep schamen, vooral vanwege hun grootspraak? Maar luister daarom naar deze dierkundeles. Zoek veiligheid. Zoek een schuilplaats. Vlucht in de holen, wanneer ge uw le ven in gevaar weet. Grijp Jezus aan. Hg is de sterke held. Hij heeft de verzoe king ook gekend, maar Hij Hij al leen is er gaaf doorgekomen. In uren van aanvechting was God zijn toevlucht. Zoek bij Hem kracht. Ja, laat Hij onze toevlucht zijn in elke nood. De schuld kan u achtervolgen. De vloek der wet zit u op de hielen. De dood dreigt ieder uur. Het leed wil u misschien verteren. Maar Jezus is er. En Hij is onze sterk te. O, als de bijbel ons dierkundeles geeft, spreken zelfs de klipdassen he meltaal. Dan doen de konijnen in de rotsen ons zingen: Want God zal mij, opdat Hij mij beschutt' In ramp en nood versteken in Zijn hut; Mij bergen in 't verborgen van Zijn tent, En op een rots verhogen uit d' ellend. (Uit een Dagboek) Niet zo heel lang geleden heeft een meneer een boek geschreven waarin, ruim vier eeuwen nadat aangetoond was dat de aarde rond is, opnieuw werd be wezen dat zij tóch plat is. Men behoeft dat boek niet gelezen te hebben om te weten dat er tal van „bewijzen" in staan. Maar de vraag is: wè.t voor be wijzen Hetzelfde mag gerust gezegd worden ten aanzien van de rapporten, artike len en verslagen die de sigaret tot volks vijand nummer één proberen te bestem pelen. Deze rapporten en verhandelin gen, moties en besluiten vallen tegen woordig in zo'n aantal en overvloed op ons neer, dat het moeilijk wordt er een koel hoofd bij te houden. Toch moeten we dat proberen, in dit geval zoals in alle andere. In de eerste plaats valt dan op dat het aangevoerde bewijsmateriaal uit sluitend statistisch is. Statistieken zijn, zoals zij die er vertrouwd mee zijn we ten, gevaarlijk materiaal. Geen arts die deze naam verdient zal een patient be handelen op basis van verschijnselen die alleen statistisch gewaardeerd zijn. Hij zal beginnen zijn patient te onderzoe ken. Wat voor steekhoudende, uit onder zoek verkregen bewijzen bestaan er voor de samenhang rokenlongkanker? Het antwoord is kort en misschien voor ve len wat onthutsend: er is geen enkel bewijs. Men weet dat bepaalde chemi sche stoffen kanker kunnen veroorza ken of althans het ontstaan ervan be vorderen. Geen enkele van deze stoffen is tot nu toe in tabaksrook aangetrof fen, met uitzondering van het zoge naamde 3,4 benzopyreen. voor de elegante vrouw Grote Markt 12 Bergen op Zoom De rook van 40 miljoen sigaretten bevat één gram benzopyreen, dat wil zeggen dat de concentratie in die rook te gering is om enig risico van kanker op te leveren. In de atmosfeer in grote steden is de benzopyreen-concentratie trouwens veel en veel groter. Sinds een halve eeuw zijn er proeven genomen waarbij men dieren langdurig grote hoeveelheden tabaksrook diep liet inademen. Het is nooit gelukt op deze wijze bij enig dier longkanker te ver wekken. Zeker, men heeft huidkanker kunnen veroorzaken bij ratten en muizen door deze langdurig op een bepaalde plek van de huid met een concentraat van tabaksrook te bestrijken. Men heeft eveneens huidkanker kunnen verwekken door dit met cacao en het geel van een ei te doen! De vraag is zelfs of men hetzelfde resultaat niet zou bereiken als men een muis lang genoeg met een droog penseel over de huid zou strijken. Artsen van zeven medische instituten in het Roergebied zijn na vijf jaren van experimenteren tot de slotsom gekomen dat tussen sigaretten roken en long kanker niet het minste verband be staat. Professor Poche uit Dusseldorf verklaart hetzelfde. Wat is er nu dus bewezen De grote Charles Darwin beweerde dat tabak bij hem lusteloosheid en mis troostigheid deden verdwijnen. Hij is niet de enige die dit heeft waargenomen. Miljoenen mensen over de gehele we reld ervaren elke dag dat een sigaret hen opwekt als ze opwekking nodig heb ben en kalmeert waneer zij nerveus zijn. Verbeelding, zegt u? In elk geval dan toch zo'n sterke verbeelding dat in Amerika nu al een toeneming van het alcoholgebruik is waar te nemen bij ve len die er toe gebracht waren minder te roken. Het is goed dat er geijverd wordt voor matigheid. In alles, ook in het ro ken. Maar het is gevaarlijk een angst psychose te ontketenen zonder gedegen gronden. Soms krijgt men de indruk dat de anti-sigarettencampagne bezig is een heksenjacht te worden. Het is daarom beter het hoofd koel te houden. HERMAN VAN WUIZEL BESTRIJDING VAN DE UIENVLIEG De teelt van uien in ons land is nog altijd, vooral voor sommige streken, be langrijk te noemen. Hoewel de uienprijzen momenteel voor de komende teelt niet erg aanlokkelijk zijn, kan niemand voorspellen hoe dit in het verloop zal zijn. Van groot belang is om bij deze teelt alles in het werk te stellen en te ko men tot een zo groot mogelijke op brengst. Om dit te bereiken zal men in de eerste plaats aandacht moeten schen ken aan de bestrijding van de maden in uien, larve van de uienvlieg. Tot dusver werd bij de bestrijding van deze parasiet gebruik gemaakt van de gechloreerde koolwaterstoffen, met na me dieldrin, aldrin en heptachloor. Dit waren voor enkele jaren ideale middelen, maar nu gebleken is, dat in bepaalde streken de uienvlieg resistent is geworden, zullen nieuwe middelen noodzakelijk zijn. Inmiddels is de toepassing van ge chloreerde koolwaterstoffen, o.a. aldrin, dieldrin, chloordaan, heptachloor door de Plantenziektenkundige Dienst, op percelen waar ook wortelen worden ge teeld, verboden. Vastgesteld is gelukkig dat door ge bruik van Basudine op basis van dia zonen bij een juiste toepassing een uit stekende bestrijding kan worden bereikt. Om vervluchtiging tegen te gaan, is het noodzakelijk dat genoemd middel direkt na het spuiten wordt ingewerkt. VII De akte betreft de verkoop van „al- sulke hofsteden ende molen als Jan Eloutssoon gelaten heeft in 't laetste van sinen levene". Jan Eloutss bezat in het betreffende onverdeeld gebleven gedeel te „een vierde, Claes Gilles soens kinde ren een dertigste en Jan Oloutssone een achtste deel in de molen, staende naest Ieersikerdamme", nog steeds bekend als 't molenwater van Oostee. De versnippering van het familiebezit spreekt hier duidelijke taal. Enkelen we ten zich te handhaven, meerderen dalen af naar een burgerlijke staat. Dit ver schijnsel wordt reeds opgemerkt uit het testament van Vertielt (Vrouwe Mach- teld) te Vlake, anno 1308. Uit het aan de „Heylighe Gheyst" (algemene armen) te Vlake gelegateerde moest „jaerlics" worden „gegheven een half seve tar- wen, te broede te dee.lne den armen in mien geslahcte op den dahc als men mien jaerihctide doet biden pape ende bi minen maghen". Vervolgens getuigt een charter van 20 augustus 1415 dat de oude kwaal zich af en toe nog openbaarde onder de latere generaties en verleende de graaf ook ditmaal weer „absolutie aen Jan Kempen Janss ende Jan Kempenss, si nen bastertbroeder. Item upten XXste dach in Augusto Anno XIIIC ende vyf- thien vergaf myn lieve Here ende scout quyt mit sinen uthangende brieve Oele Jan Kempen Heyndrickssoen ende Jan Kempensoen, synen basterbroeder alle brueken ende misdaden die sy nog mi nen Here ende sinen heerlickhede ge- bruekt ende misdaen mochten hebben tot desen dage toe". Een ander lid van de stam, Cornelis Christoffelss schijnt ook nog iets te moe ten vereffenen, waarom hij aan Danck- aerd Gillynse, mede uit den bloede, ver koopt: „alsulce ambocht, ambochtsge- volck ende ambocgtsrecht als hij liggen de hadde binnen onsen parochiën van Yersicke"„die hem weleer by dode van Crystoffels, syns vaders, aengeco- men waren ende hi van Ons tot een Zeeuwschen leen te houden plach". Dat de edelen ten plattelande, die steeds meer als landbouwers en hande laars dan vertegenwoordigers ener ade- lijke stand te voorschijn treden, vooral onder hun standgenoten in roere bleven, blijkt dus wel. „Het recht van Adel komt te ver vallen als syn armoede, en sodanig ver val dat sy haar selven na haar staat niet en kunnen leven soo dat sg genood- saakt syn haar selven tot enige dien sten ofte ambagten te begeven, daar sy haren kost mede wónnen. Aansienlijke Koopmanschap verhindert den Adel niet, ook de Landbouwertje niet als die ge dreven wordt door hen die op hun eijgen Landgoederen leven". (Simon van Leeu wen: „Batavia Illustrata" II blz. 735 2) De oude strijdvaardige geest was ge bleven en ontplooide zich nog maar al te vaak. Zo ontmoeten we aan 't front directe nakomelingen van de oude ken nis, Jan van Heenvliet, bekend uit de kwestie over de gracht om 't Burcht je in 1391. Ja, de strijdlustige stemming was niet afgenomen en ditmaal laaide ze wel zeer hoog op, om te eindigen in een ca tastrofe waarbij de Burcht werd ver woest. Onbegrijpelijk dat over een zo bruut geweld geen meerdere gegevens zijn be waard gebleven, zeker zullen er geweest zgn maar verloren zgn geraakt. Dat de geschiedrollen over deze gewelddaad geen licht verschaffen is begrijpelijk, daar het in de tijd toen Hoek en Kabel jauw elkaar voortdurend te lijf gingen, helemaal geen bijzonderheid was dat kastelen en Huyssen te gronde werden gericht. Het enige bericht dat over het droe vig gebeuren inlichtingen verschaft is een charter van 8 november 1419, lui dend: „Johan etc., dóen cond allen luden, dat wy voir ons end voir onsen nacome- lingen quitgescouden hebben ende quit- scelden mit desen brief Here Aelbregt van Heenvliet ende van Cattendyc, die God gedenck, ende Willems van Heen vliet ende van Cattendyc, magen, vrien den en hulpen, die mit hen in de Reij- sers waeren tot Cats, doe onse Here neve, die Hertoge van Brabant dairwas ende oic mede doe sy dat huys tot Yer- sek ter neder worpen, van sulce broi- ken ende misdaden als sy dairaen tegen ons ende onsen Herlicheyt gebroict en de misdaen moigen hebben. In oirconde etc. Gegheven tot Zerixee VIII daghe in Novembris 1419". (Wordt vervolgd) HU' ALLE VRAGEN VOOR DEZE RUBRIEK UITSLUITEND TE ZENDEN AAN: REDACTIE „MET RAAD EN DAAD", ROUAANSE KAAI 21, MIDDELBURG met bgsluiting van een postzegel van 12 cent voor doorzending van uw brief Wy willen u met onze adviezen zo goed mogelgk van dienst zgn en geven zo mogelgk advies op elke vraag. Wg kunnen echter geen aansprakeiykheid aanvaarden voor elders verkregen inlichtingen of gegevens RED Monumentenzorg. Hoe moet men het aanleggen om een oude boerderg op de lijst von Monumentenzorg geplaatst te krijgen? Sinds 1918 bestaan in Nederland een Rgkscommissie en een Rijksdienst voor de Monumentenzorg. Deze instanties controleren in de eerste plaats de plan nen voor restauraties en de uitvoering daarvan en zorgen voor het ten uitvoer leggen van de wettelijke bepalingen; an derzijds hebben zij de inventarisering en de beschrijving van de vaderlandse mo- numentenschat tot taak. Wanneer u meent dat uw boerderij in aanmerking zou moeten komen om op de monumen tenlijst geplaatst te moeten worden, kunt u zich wenden tot de Voorlopige Monumentenraad, die evenals de Rijks dienst voor de Monumentenzorg is ge vestigd te 's-Gravenhage, Stadhouders plantsoen 7, telefoon (070) 614291. Of er al of niet subsidie verleend wordt en hoe eventueel deze subsidie aangewend moet worden, hangt van hun beslissin gen af. Kunstgebit. Mijn gebit zil vol brui ne, diepe vlakken, die er met steradent niet af gaan. Hoe kan ik het schoon krijgen U kunt uw gebit geheel schoon krg- gen, wanneer u het enkele uren in wa ter legt, waarin een heel klein scheutje vloeibaar chloor, onder allerlei benamin gen in de handel verkrijgbaar. Naspoe len in water met azijn. Wanneer het eenmaal schoon is, kunt u het verder onderhouden met het door u genoemde middel. Pluche. Kan ik vlekken uit een rode pluche stoel krggen? Helaas geeft u niet op, welke vlekken het hier betreft. De veiligste weg is daarom de stoel te behandelen met een droogschuimpreparaat, dat u bg de dro gist kunt kopen. Als u de bijgevoegde gebruiksaanwijzing nauwkeurig opvolgt, zult u over het resultaat wel tevreden zijn. Levensbeschrijving. Kunt u mg de levensbeschrgving geven van de schrg- ver Erich Maria Remarque? Remarque, Erich Maria, is het pseu doniem van de Duitse schrgver Kramer (door omkering Remark), geboren op 22 juni 1898 te Osnabrück. Hg werd in 1929 wereldvermaard door zgn oorlogs boek „lm Westen nichts Neues". Na de eerste wereldoorlog was hij onderwgzer geweest, boekhouder, journalist en had enige weinig belangrijke artikelen ge schreven. Van „lm Westen nichts Neu es" werden in een jaar alleen van de Duitse uitgave bijna 1 miljoen exem plaren verkocht. Het vervolg „Der Weg zurück" stelde teleur. In 1933 werden zijn boeken in Duitsland verboden. Hy week uit en woont sinds 1939 in Ame rika, waar hij genaturaliseerd is. In de verbanning schreef hij „Drie Kamera den" (1937), „Liebe dienen Nachtsten" (1941), „Die andere Liebe" (1941) en „Der Triumphbogen" (1946). Bejaardentehuizen. Met hoevel pro cent mogen de pensionprijzen in bejaar dentehuizen worden verhoogd? Voor bejaardenoorden is door de mi nister van economische zaken en van maatschappelijk werk op 21 januari j.l. een prijzenbeschikking afgekondigd. Vol gens deze beschikking mogen de prij zen, die de bejaardenoorden in rekening brengen, niet meer dan 4 liggen bo ven het niveau van 1 oktober 1963. De tarieven voor verpleegtehuizen vallen echter niet onder deze pry zenbeschik king. Gulden. Kunt u mg zeggen hoeveel de koopkracht van de gulden is gedaald sedert 1929? Uw vraag is niet nauwkeurig te be antwoorden, omdat sinds 1929 het ge hele patroon van huishoudelijke- en an dere uitgaven van een gezin is gewy- zigd. De kosten van dagelgkse voeding etc. zijn enorm gestegen, die van huis houdelijke luxe, of van wat destgds luxe was en nu niet meer, zoals stofzuigers, keukenmachines, wasmaehints (en deze zijn in hun soort ook nog weer veran derd), koelkasten e.d. zgn veel minder gestegen. Door elkaar genomen kan men naar ons gevoel zeggen, dat de gulden van 1954 rond 30 was van die van 1929 en de gulden van nu tegen de 20 van die van 1929. Thcdeine GOUD-ZILVER-OPTIEK-UURWERKEN TEL:223 - KflPELLE Z B Rijexamen. Als een kandidaat het rijexamen moet afleggen, geschiedt dit dan in zijn eigen woonplaats of in die van de rijinstructeur Een kandidaat moet examen doen in zijn woonplaats of in de daartoe aan gewezen gemeente in het rayon van zijn woonplaats alwaar de examens in rijvaardigheid worden afgenomen. Adressen. Kunt u mg de huidige adressen geven van Churchill en Eisen hower Het adres van Sir Winston Churchill luidt: 28 Hyde Park Gate, London S.E. 7 en ook: Chartwell, Westerham, Kent. Het adres van Sir Dwight David Eisen hower is: Gettysbury Pennsylvania, na dere adresaanduiding overbodig. Acteur. Kunt u mij het adres geven van de acteur Wim van den Heuvel? De acteur Wim van den Heuvel van de Stichting Toneelgroep Centrum woont Overtoom 19-1 te Amsterdam-W. WEMELDINGE Van 511 april 1964 Zondag 5 april: Laatste Kwartier HOOGW. LAAGW. v.m. n.m. v.m. n.m. Zondag 8.43 9.10 2.04 2.35 Maandag 9.47 10.26 3.00 3.41 Dinsdag 11.14 4.20 5.15 Woensdag 0.01 12.38 5.55 6.33 Donderdag 1.13 1.46 6.59 7.24 Vrijdag 2.10 2.36 7.46 8.09 Zaterdag 2.54 3.21 8.29 8.49

Krantenbank Zeeland

Scheldebode | 1964 | | pagina 1