NIEUWS-EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZUID-BEVELAND
oveRöenkinq
UITTOCHT UIT DE MIDDENSTAND
AlvWillegen Gzn
A l vWillegen Gzn
29STE JAARGANG
No. 41
20 MAART 1964
UITGEVERSMAATSCHAPPIJ „DE SCHELDEBODE"
Verschijnt des vrijdags
J. M. C. VAN DER PEYL KRUININGEN
ringen
Fa. D. Pieierse - Wemeldinge
uit'
geslapen^
0|een
J. Kole - Yerseke - Tel. 372
Over en rond het Yersekse Burcht je
De
1
>cheldel>ode-
REDACTEUR:
J. A. WESTSTRATE - MIDDELBURG
ROUAANSE KAAI 21 - TELEF. (01180) 2453
Abonnementsprijs bij vooruitbetaling 1,40 per kwartaal
Franco per post 2,80 per halfjaar
DRUK Fa. F. VAN DER PEYL
KRUININ GEN
ADMINISTRATIE
MARKT 19 - TELEF. (01130) 381 - GIRO 28425
Advertentieprijs 1-25 mm 3,verder 12 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
In te zenden vóór woensdag 12 uur
En Jezus, zich tot haar keren
de, zeide: Gij dochters van Je
ruzalem! weent niet over Mij,
maar weent over uzelf en over
uwe kinderen. Lukas 23 28
Die wenende vrouwen van Jeruzalem
zijn ons zeer sympathiek: zij althans
tonen haar deernis, terwijl de lijdende
Jezus overal elders slechts spot en hoon
ontmoet. En toch is Jezus van haar
medelijden niet gediend, en evenmin is
Hij tevreden met onze ontroering, als
wij Hem gadeslaan op Zijn kruisweg.
Want zij zien in Hem het slachtoffer
van het geweld, misschien wel een mar
telaar voor de goede zaak, maar zij ver
staan niet, dat zij zelf door haar schuld
Zijn kroon hebben gevlochten en Zijn
beker gevuld. Jezus ziet vooruit, de toe
komst in, en Zijn hart is vol rouw en
droefheid over het naderende gericht
over Jeruzalem; het klaaggeschrei dier
medelijdende vrouwen doet Hem reeds
tevoren horen de jammerklachten van
die vreselijke dag, als de Romeinen de
heilige stad zullen binnendringen en een
vreselijke slachting aanrichten, en bui
ten Jeruzalem zal een bos van meer dan
drie duizend kruisen oprijzen, waaraan
tallozen een afschuwelijke dood zullen
vinden. Hij doorvoelt het in Zijn eigen
smarten; als dit met het groene hout
geschiedt, wat zal dan met het dorre
GOUD ZILVER OPTIEK-UURWERKEN
TEL:223 - KflPELLE Z B
geschieden! Daarom weent over u zelve
en over uwe kinderen!
Daarenboven, Hij is niet maar een
ongelukkige misdadiger, of een lijder
voor de goede zaak, maar Hij gaat daar
heen als het Lam Gods, dat de zonde
der wereld draagt. Daarom past geen
medelijden, maar een klagen over ons
zelf, over onze zonde, die aan Hem be
zocht wordt.
Wij verfoeien het, wanneer de bioscoop
van Jezus' lijden een kijkspel maakt,
maar moeten het evenzeer verfoeien, als
wij, godsdienstige mensen, door het ver
haal van Jezus' smarten alleen maar
aangedaan worden en misschien een
traan ons over de wangen loopt, ja, dit
nog beschouwen als een bewijs van ge
loof. Dan zijn wij nog een vreemdeling
voor God en ons eigen hart. „Weent niet
om Mij", zegt de Heiland, „maar om
uzelf. Dan zullen de tranen van oprecht
berouw door Mij gedroogd worden, en
zult gij getroost worden door Mij, die
met uw zonden beladen de kruisweg
gegaan ben, opdat gij getroost zoudt
worden door Mgn wonden".
(Uit een Dagboek)
Al worden er pogingen gedaan om
aan te tonen dat de middenstander zich
middels de verticale prijsbeheersing aan
het verrijken is, de werkelijkheid toont
aan dat de financieel-economische toe
stand in het midden- en kleinbedrijf be
slist niet zo rooskleurig is. Hoe zou het
anders mogelijk zijn dat in de laatste
drie jaren gemiddeld zo'n 2.000 zelf
standigen per jaar het ondernemers
bijltje er bij neergelegd hebben?
Het is mogelijk om tegen te werpen
dat deze mensen bij hun tijd ten achter
zijn geraakt en dat het nu eenmaal zo
is dat het bedrijfsoptimum voor kleine
ondernemers is verplaatst naar zaken
van grotere omvang. Deze tegenwerpin
gen zijn wel juist, maar dan blijft het
nog moeilijk aan te nemen dat er zo'n
groot aantal economische achterblijvers
zou zijn. De oorzaken van de teruggang
van het aantal zelfstandigen liggen wel
iets dieper dan in het vlak van de eco
nomische onmondigheid, waarbij dit on
voldoende handelsvakmanschap beslist
niet uit het oog mag worden verloren.
De succesierechten.
In de middenstand speelt het opvol
gingsprobleem een belangrijke rol. De
reeds bestaande financieringsmoeilijkhe
den in het midden- en kleinbedrijf vin
den in de opvolging hun hoogtepunt.
Op dat moment immers moet er met de
fiscus worden afgerekend, moet er suc
cessie worden betaald en moet dikwijls
door een vakbekwame opvolger een
bloeiend bedrijf met mede-erfgenamen
worden gedeeld. Deze deling is voor het
bedrijf meestal dodelijk.
Er zijn daarnaast nog meer factoren,
die het zelfstandig kleinbedrijf in een
onaangenaam daglicht plaatsen. Het is
de vraag of de belichting van het mid
den- en kleinbedrijf niet te somber is en
of daar geen verbetering in kan worden
gebracht. Die verbetering moet in de
eerste plaats van de ondernemers in het
midden- en kleinbedrijf zelf komen.
Onze boeren hebben de naam dat zij
eeuwig klagen over de gang van zaken.
Zij zullen zelden erkennen dat het hun
goed gaat, zo zegt de volksmond. Is dit
eigenlijk in het midden- en kleinbedrijf
in het algemeen anders? Er is altijd ge
jammer over te lange werktijden, on
gunstige winstmarges en gebrek aan
medewerking door de overheid bij vele
middenstanders. Laten zij eens op posi
tieve wijze propaganda gaan maken voor
de betekenis van het zelfstandig onder
nemerschap.
Beter voorbeeld.
Alle betrokkenen in midden- en klein
bedrijf zouden ten deze de handen in
een moeten slaan. Zij zouden dit o.m.
kunnen doen door eens eerst te gaan
zien naar hetgeen hen bindt en daarna
naar hetgeen hen scheidt. De verdeeld
heid onder de zelfstandige ondernemers
is bijna spreekwoordelijk, maar schade
lijk voor de opvolging van het jonge
geslacht.
De krappe arbeidsmarkt met hoge lo
nen, goede sociale voorziening, een goe
de rechtspositie met lange vakanties en
korte werktijden lokt ook honderden po
tentiële zelfstandigen naar de dienstbe
trekking. Zij vergeten dat als hun bazen
zich kunnen permitteren goede lonen
enz. te bieden er toch voor die bazen
zelf iets meer moet overblijven. Helaas
missen velen de moed om zelf in de
storm van concurrentie en zelfstandig
heid te gaan staan.
Van de zoons en dochters van de on
dernemers schijnt slechts ruim een der
de in de voetsporen van de ouders te
stappen. Dikwijls wreekt zich hier in
latere jaren een vroeger gevolgde kort
zichtige gezinspolitiek. Veel jongeren
worden door hun ouders-ondernemers
nimmer voor volleerd geteld. Zij wer
ken dikwijls in het bedrijf van hun va
der tegen een onvoldoende beloning met
als toekomstmuziek de eigendom van
de zaak. De opvolging laat vaak te lang
op zich wachten en in die tussentijd
kunnen de jongeren zich niet ontplooien.
En het personeel?
Wreekt deze gedragslijn zich reeds
ten aanzien van kinderen, voor perso
neelsleden werkt dit nog funester. De
ze mensen, hoe bekwaam ook, mogen
hun mening nauwelijks laten horen en
worden bij opvolging door kinderen als
dank voor trouwe dienst meer dan eens
de laan uitgewerkt.
De meeste middenstanders is een goe
de personeelspolitiek volkomen vreemd.
Zij weten het alleen en dulden geen an
dere mening of pottenkijkers. Door dit
bekrompen beleid wordt de boot gemist
in het kweken van ambitie en goede
opvolging.
In dit verband mag niet vergeten
worden er op te wijzen dat vele mid
denstanders ook in het kiezen en vol
gen van de opleiding van hun kinderen
een volkomen scheve schaats rijden.
Dikwijls worden de bekwaamste nazaten
naar een ander beroep verwezen onder
het motto dat zij buitenshuis wel een
goede boterham kunnen vinden. Van
zelfsprekend betekent dit een anti-se
lectie, evenals er verkeerde gevolgen op
treden van de onvoldoende aandacht, die
veel ondernemers hebben voor him in
opleiding zijnde kinderen. Zij menen dat
zij daarvoor te druk bezet zijn maar zij
plukken zelf het loon van hun onvol
doende belangstelling voor hun kinde
ren in studietijd. Goede vorming eist
begeleiding en daaraan ontbreekt veel
in deze kringen.
De financiering.
Wanneer het bovenstaande beeld wordt
voltooid met de financieringsmoeilgk-
Fabrieken Zevenbergen
De Elouds- en Bc adewijnszonen kon
den hun terechtzetting blijkbaar niet
verkroppen en brachten het optreden
van Jan van Heenvliet voor de publieke
tribune waarop deze als beledigde party
naar voren trad. Of diens beweringen
als laster gekwalificeerd dit inderdaad
waren is niet vast te stellen; de
machtsverhoudingen bezorgden Vrouwe
Jutsitia wel eens moeilijkheden om recht
te wegen. Thans werd Van Heenvliet
bijgestaan door Dankert Spaensz, die
aan beide partijen verwant was en eni
ge tijd de burcht had bewoond. Tegen
voeter was Christoffel Oloudsz., in deze
tijd hoogstwaarschijnlijk het stamhoofd
en bewoner der veste. Gelukkig liep het
conflict af zonder „smarten", „wonden"
en „bloetreyzen", maar:
„Voirt so is ons en de ons Raets seg-
gen: ist dat sake, dat Christoffel voirscr.
in 't voirscr. misdaen heeft in woerden
of in werken, dat hi him dat bidden
sal (vragen, verzoeken, bedelen), dat hi
him dat vergheven sal om Goids wille.
Ende mit desen voirscr. segge, segghen
wy ende onze Rade voirscr., die voirscr.
partiën wael ende wittelic versoent en
de verenicht mit malcanderen. Ende
dese zoen te houden op hoer lijf ende
op hoer goed".
Hoezeer ook de vrede het hoogste
goed genoemd wordt, werd in de Ridder
tijd maar zelden van die zegen genoten.
Heer Jan van Yerseke was gehuwd
met Joncvrouwe Katherine van Baers-
dorp, een dochter uit het geslacht der
Van Borsselens. Deze burchtheer had
zich allerminst ridderlijk gedragen, hoe
wel niet te vinden is aan welk misdrgf
hij zich schuldig had gemaakt. Uit een
overdracht van eigendom, gedateerd 12
november 1402, blijkt wel dat het een
ernstig geval betrof. „Aelbracht (de
Graaf) etc., doen cont allen luden, dat
wy vercoft hebben ende vercopen mit
desen brieve Joncvrouwe Katherine van
Baersdorp half zulke goede als hy lig
gende heeft binnen onsen lande van
Zeelant ende aen ons gecomen waren
overmits groete brucken, die Jan van
Yersike, hoir man, jegens ons ende on-
ser heerlickheit gebruect ende misdaen
hadde"
Gelukkig dat door dit gunstbetoon de
schade, die door deze naasting ook de
echtgenote trof, enigszins vergoed werd.
Heer Jan schijnt zijn leven te hebben
gebeterd en 's graven gunst herkregen
te hebben, want een oorkonde van 31
januari 1404 vermeldt dat „here Jan
Christoffelszn. de bailiuscap van Ieer-
ziker mit haren toebehoren in aire ma
nieren te bedriven en te bewaren als een
bailiu sculdich is te doen en dair toe
behoirt". Het baljuwschap was een aan
zienlijke betrekking daar de dragers van
dit hoge ambt de graaf vertegenwoor-
digden. Men houde in 't oog dat de da
tering een jaar later gesteld moet wor
den, dus 1405. Bij officiële stukken n.l.
werd de zogenaamde Hofstijl aangehou
den, die het jaar rekende van Pasen tot
Pasen. Deze feestdag nu viel in 1405 op
19 april zoals Dr. H. Grotefend in zgn
„Taschenbuch der zeitrechnung des
Deutschen Mittelalters und der Neuzeit"
meedeelt.
Toch was Heer Jan niet uit het rech
te hout gesneden. Spoedig liep het weer
mis en vooral de huiselijke vrede was
wreedaardiglgk verstoord. Blijkens een
grafelijk bevel van 5 november 1406
moest men hem gevangen nemen.
„Item op ten vyften dach in novem-
bri machtigde myn Heer allen sinen
bailiuren, rentenieren (met inkomsten
begiftigden) scouten, ende rechteren
over al sinen landen ende oic Here
Vriesen van Osteynde, Here Boudynvan
Barsdorp ende Jan van Barsdorp (ver
wanten der beledigde partg) mit hoeren
hulpen aen te tasten ende te vangen Jan
van Yersic met sinen hulpen omder on-
daet wil, die hy gedaen heeft an Jonc-
frou Katarinen Heynrix".
Onze burchtheer was wel een stevige
vertegenwoordiger van de ridders zgner
dagen, hoewel hij in deze zeker niet al
leen stond, mogelijk zelfs niet uitblonk.
Een akte van verkoop betreffende am-
bachtsbezit, gedateerd 9 juni 1409,
maakt melding dat: „Ic, Jan Kerstof-
felssone van Oestee, bailliu van Ieersik,
doe cond allen luden, dat ic vercocht
hebbe Here Clais Kervinck van Rey-
merswale, alle myn ambacht in die Pa
rochie van Ieersek ende mi bleef van
mynen vader en ghemeen leeght met
Willem Eloudssoens kinderen, myn ne
ven, welc ambacht groot es neghen hon-
dert ende twee ende veertich ghemete
luttel min of meer". (Wordt vervolgd)
heden in het midden- en kleinbedrijf,
dan is de exodus niët zo verwonderlijk.
Wanneer er nu eens een ommekeer zou
komen door een positieve beoordeling
"door de bedrijfsgenoten van het midden-
en kleinbedrijf, die bevorderd zou wor
den door een laaiende geestdrift wak
ker te roepen bij de jeugd, dan zou uit
die geestdrift de aandrang op de over
heid toenemen om participatiekrediet
voor jonge ondernemers te verlenen on
der rijksgarantie.
Naar onze mening zou dit krediet er
moeten komen gekoppeld aan een posi
tieve instelling van de overheid ten aan
zien van jonge risicodragers. Helaas
wordt het toekomstig geluk van ons
volk klaarblijkelijk gekoppeld aan het
bestaan van een beperkt aantal grote
concerns met legers loonslaven, die van
de wieg tot het graf verzorgd zjjn, ook
al zullen zij zich hun leven lang geen
dag inspannen.
(Nadruk verboden) Drs. M.
•f IjeleH rinqen
GOUD ZILVER OPTIEK UURWERKEN
TEL:223 - KflPELLE Z B.
ALLE VRAGEN VOOR DEZE RUBRIEK UITSLUITEND TE ZENDEN AAN:
REDACTIE „MET RAAD EN DAAD", ROUAANSE KAAI 21, MIDDELBURG
met bijsluiting van een postzegel van 12 cent voor doorzending van uw brief
Wu willen u met onze adviezen zo goed mogeiyk van dienst zyn en geven
zo mogeiyk advies op elke vraag. Wg kunnen echter geen aansprakeiykheid
aanvaarden voor elders verkregen inlichtingen of gegevens RED.
Ouderdomsrente. Als er over de
200,aan rentezegels is geplakt,
krijgt men dan op 65-jarige leeftijd
hiervan uitkering Zo niet, hoeveel moet
er dan geplakt zijn en als men niet aan
dit bedrag komt, kan men dan zelf bij
plakken? Aldus X. te W.
De ouderdomsrente wordt berekend
naar evenredigheid van de waarde en de
duur en het aantal van de geplakte
rentezegels. De uitkering bedraagt ge
woonlijk 21 22 van het geplakte
bedrag per jaar. In principe is er geen
minimum gesteld. Wel zijn er uitzon
deringsgevallen, maar het zou in dit be
stek te ver voeren, deze hier alle uit
voerig te beschrijven. Voor nadere ge
gevens verwijzen wij u dus naar de
Raad van Arbeid. U kunt inderdaad vrij
willig zegels blijven plakken, zodat
daardoor de basis voor uw uitkering
groter wordt.
Veeverloskunde. Ik ben in het be
zit van een getuigschrift „veeverlos-
kundige". Ben ik nu gerechtigd om bij
een abnormale geboorte van een kalf
de vrucht er af te zagen?
Voor de beantwoording van deze vraag
is het van het grootste belang of u dit
getuigschrift hebt verkregen van het
instituut waar u de schrifelijke cursus
volgde, of dat het een getuigschrift is,
dat u van een overheidscommissie in
Den Haag hebt verkregen. Dit laatste
getuigschrift is namelijk het enig wet
tige en slechts dit geeft u het recht tot
het uitoefenen van het beroep van „vee-
verloskundige". Wanneer u de rijks
erkenning bezit, dan bent u inderdaad
gerechtigd bij een abnormale geboorte
van een kalf de vrucht er af te zagen.
Het toestel hiervoor is in de handel en
verkrijgbaar bij vrijwel elke medische
instrumentenhandel. Hebt u de rijks
erkenning niet, dan bent u tot deze in
greep niet gerechtigd. De enige moge
lijkheid om u voor dit examen te pre
pareren en de praktische ervaring die
hiervoor nodig is op te doen, bestaat in
het assistentschap bij een erkend vee-
verloskundige. Er is namelijk geen en
kele praktische opleidingsmogelijkheid.
Kanarieputter. Ik bezit een kana-
rieputter. Kan ik deze paren met een
kanarie
Een kanarieputter is een bastaardvo
gel, waarvan de ouders respectievelijk
een kanarie en een putter waren. Der
gelijke vogels worden wel meer ge
kweekt. Wanneer uw vogel een man is,
zoudt u inderdaad kunnen proberen de
ze te paren aan een kanariepop. Wg
schrijven met opzet proberen, omdat
succes niet altijd verzekerd is. Het loont
in elk geval de moeite om een poging
te wagen.
Verticale prijsbinding. Wat bete
kent verticale prijsbinding?
De verticale prijsbinding gaat van de
fabrikant van bepaalde artikelen uit en
is, in eenvoudige woorden gezegd, het
voorschrijven van door hem vastgestelde
prijzen, waarvoor bepaalde merkartike
len door grossier en detailhandel moe
ten worden verkocht.
Kookboeken. Bestaat er een kook
boek dat complete menu's geeft? Zijn
er ook kookboeken met uitsluitend
Spaanse gerechten?
Een kookboek dat de samenstelling
van menu's behandelt, is het uit 4 delen
bestaande boekwerk: „Gastronomische
geneugten" van C. A. H. Scholte-Hoek,
prijs per deeltje 2,50. Ook kunt u ne
men deel 6 van de reeks Baedeker voor
de huisvrouw: „Groenten, fruit, menu's
en inmaak" van de Nederlandse Boe
kenclub. Prijs 9,50. Een boekje met
Spaanse gerechten is: „In de Spaanse
Lekkerbek" door W. M. Treichlinger,
uitgave Hollandia, Baara.
Locomotief. Op het Waterloostati-
on in Londen stond een stoomlocomotief
met het opschrift: „Holland-Africa Line
Merchant-Navy Class". Kunt u mg daar
over inlichten?
Dit zal een eigen locomotief zijn ge
weest van de N.V. Verenigde Nederland
se Scheepvaart Maatschappg „Holland-
Af rika lijn" ten behoeve van aanvoer
van lading en scheepsvolk naar de aan-
legkade in Londen.
Graniet. Mijn keukenvloer is van
wit graniet met randen van zwart gra
niet die met zwarte Cardinal was zjjn
ingesmeerd. Hoe krgg ik die was van
de vloer af?
Cardinal is een wassoort en gaat er
met terpentijn gemakkelijk af. Ammo
nia geeft geen resultaat. Om indringen
van vuil na het schoonmaken te voor
komen, doet u het beste het graniet
weer met een dunne laag Cardinal in te
wrijven, waardoor tevens de kleur weer
wat wordt opgehaald.
Vrachtwagen. Is het u bekend of
er momenteel nog vrachtwagens van
het merk Hogra in de handel zgn?
Het merk Hogra is in omloop ge
bracht door een assemblagebedrgf in
ons land, t.w. Van Hoek's Automobiel
industrie, Stationsweg D 5, Ravensteyn.
Het is niet bekend, of er momenteel nog
vrachtwagens van dit merk worden ge
maakt. De firma Van Hoek importeert
momenteel het Oostduitse merk Tra-
bant.
modieuze mantels
Grote Markt 12 Bergen op Zoom
WEMELDINGE
Van 2228 maart 1964
Zaterdag 28 maart: Volle Maan
HOOGW.
LAAGW.
v.m.
n.m.
v.m.
n.m.
Zondag
10.08
10.59
3.17
4.03
Maandag
11.44
4.54
5.47
Dinsdag
0.33
1.05
6.19
7.01
Woensdag
1.41
2.15
7.24
7.52
Donderdag
2.41
3.08
8.16
8.34
Vrijdag
3.26
3.50
9.00
9.01
Zaterdag
4.05
4.27
9.42
9.47
Te Hansweert 35 minuten vroeger
Te Yerseke 5 minuten later