NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZUID-BEVELAND
oveRöenkinq
Klaproosdag 1963
Bronchi letten
2^E JAARGANG
No. 22
1 NOVEMBER 1963
J. A. WESTSTRATE - MIDDELBURG
UITGEVERSMAATSCHAPPIJ „DE SCHELDEBODE"
Verschijnt des vrijdags
DRUK Fa. F. VAN DER PEYL KRUINTNGEN
J. M. C. VAN DER PEYL - KRUININGEN
MARKT 19 - TELEF. (01130) 881 - GIRO 28425
ri
modes
ïllLLEGBN
oC&nfyS cU SÜLCüQt
Land- en Tuinbouw
PLAATSELIJK
NIEUWS
YERSEKE
Win eezx taart
REDACTEUR:
ROUAANSE KAAI 21 - TELEF. (01180) 2458
Abonnementsprijs bij vooruitbetaling 1,25 per kwartaal
Franco per post 2,50 per halfjaar
ADMINISTRATIE:
Advertentieprijs 1-25 mm 3,verder 12 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
In te zenden vóór woensdag 12 uur
En Hij zeide tot mij: mensen
kind, graaf nu in die wand.
Ezechiël 8 8a
Als Ezechiël dit bevel krijgt, bevindt
hij zich niet in werkelijkheid, maar „in
de geest" in Jeruzalem. Hij had over de
„heilige stad" tot nog toe een vrij gun
stig oordeel gehad, maar dat kwam om
dat hij nooit veel verder dan tot de
buitenkant gekomen was. Nu, dóar was
het dik in orde! Statig tempelgezang,
en menigten van offeranden! De Here
nodigt hem evenwel uit, de dingen eéns
van de binnenkant te bekijken, en zich
eens te bemoeien met de meer interne
en intieme tempelaangelegenheden. Al
dus geschiedde. Nadat hem een gat ge
wezen is in de tempelwand, waardoor hij
zich een weg moet graven, stuit hij op
de ene gruwel na de andere. In een ge-
heimzinnig-donkere kamer zijn de „oud
sten van het huis Israels", de ouderlin
gen zogezegd, bezig hulde te brengen
aan de fresco's van Assyrische dier-
goden. Elders bedrijven de vrouwen af
goderij met de natuurgod Tammoez, ter
wijl eindelijk in de voorhal van de tem
pel een 25-tal jonge mannen Sjamasj,
de zonnegod aanbidden.
Hoe dieper de profeet graaf, hoe be
denkelijker het wordt.
Niet maar een zekere zelfkant, maar
héél het volk blijkt er aan mee te doen:
de oudsten, de vrouwen en de jongelin
gen.
En wat het bedenkelijkste is: 't ge
beurt alles „in de duisternis"!
Wij zijn tot dergelijk graafwerk in de
regel wel bereid, voorzover dat betreft
het blootleggen van fouten en gruwelen
bij anderen! Maar daar hebben we
niets mee te maken! Evenmin als Eze
chiël de roeping had, om aan te tonen
hoe slecht het toch wel geschapen stond
in de heidense tempels, 't Ging in z'n
eigen bewonderde tempel al heidens
genoeg toe! We behoren de moed te
hebben, de geheime deuren te openen,
die leiden naar de gruwelen van eigen
kerk, eigen gezinsleven en eigen hart.
Naar buiten maken we dan vaak nog
zo'n slechte indruk niet, maar o wee, als
er gegraven wordt!
Graven is moeizaam werk, vooral
voor wie 'tniet gewend is, en menigeen
i s het ontwend in onze oppervlakkige
tijd!
Het is ook pijnlijk werk, omdat dit
graven als vanzelf moet leiden tot
het graven van een graf voor de oude
mens.
Mensenkind, graaf nu in die wand!
(Uit een Dagboek)
voor de elegante vrouw
Grote Markt 12 Bergen op Zoom
DE BOEKET WITTE ANJERS
Zij waren nog maar pas getrouwd,
toen hij als soldaat uit Canada op de
boot stapte naar het verre Europa.
Het was geen prettig afscheid. O ze
ker, ze waren allebei jong, ze hadden
het hele leven nog vóór zich. Maar...
het was oorlog. Hij ging als soldaat,
eerst naar Engeland, daarna naar het
vasteland waar in Frankrijk de gealli
eerde opmars was begonnen en steeds
sneller voortgang maakte.
„Het kón niet lang meer duren!", had
hij haar steeds verzekerd, toen de dag
van hun afscheid in de zomer van 1944
steeds naderbij kwam. „Heus, je zult
eens zien hoe vlug ik weer bij je terug
ben, en dan, dan neem ik een bos van
je lievelingsbloemen voor je mee. An
jers, de grootste en de witste die je
ooit hebt gezien..."
De boot was vertrokken. Een paar
weken later kreeg zij de eerste brieven
uit Engeland. Daarna uit Frankrijk.
Toen uit België. En dat waren de laat
ste...
Op een koude, naargeestige herfstdag
liep hij voort met zijn vrienden van het
bataljon door de bossen, ergens in het
zuiden van Nederland. De kille mist
hing als een spookgordijn tussen de bo
men. Hun ogen deden pijn van het tu
ren door de witte nevel, want overal kon
de vijand op hen wachten om hun de be
vrijding van dit deel van Nederland on
mogelijk te maken. Opeens knetterde er
een snelvuursalvo. Nóg een en nóg een.
De mannen zochten dekking. Eén
De meest succesvolle
Merkhorloges
Eterna, Pontiac, Stowa, Union ancre,
koopt U bi] de horloger juwelier
KAPELLE (Z.-B-) TELEFOON (01102) 223
BEKENDE SERVICE EN GARANTIE
bleef er liggen. Later vonden zij hem.
En een paar dagen later kwam er een
aangetekende brief bij het jonge vrouw
tje in Canada. Zij wist wat het beteken
de. Door haar tranen heen las ze de
boodschap: „Tot ons leedwezen... ge
sneuveld... zuidelijk Nederland".
„Als we weer bij elkaar zijn, krijg je
een bos witte anjers!' Dat waren zijn
laatste woorden geweest.
In de zomer van 1963 waren verschei
dene groepen oorlogsnabestaanden in
Nederland. Zij bezochten de Canadese
begraafplaatsen, waar de jonge licha
men der gesneuvelden te ruste worden
gelegd, onder de zerken die zich aanéén-
banen, vak na vak, rij na rij als een
zwijgend appèl van de doden aan de le
venden.
Negentien jaar geleden vielen zij.
En vóór één van die zerken zat een
vrouw in de kracht van haar leven. Met
bevende handen schikte zij een bos wit
te anjers in een vaas. „Als we weer bij
elkaar zijn", mompelde ze, „en nu ben
ik bij jou..."
Negen en dertigduizend zevenhonderd
en vijftig oorlogsnabestaanden zijn tot
en met dit jaar als gasten van het Ne
derlands Oorlogsgraven Comité in ons
land geweest om te kunnen vertoeven
bij het graf van hem, die ging en viel
bij de bevrijding van Nederland.
In de week van 3 november tot en met
„Klaproosdag de Dag van het Oor
logsgraf", 9 november, wordt de Klap
rooscollecte gehouden.
Deze inzameling bepaalt hoeveel va
ders en moeders, vrouwen en kinderen,
broers en zusters der gesneuvelde ge-
alliëerde militairen in 1964 kunnen wor
den uitgenodigd.
Wilt u de grootte van uw gift afme
ten aan de noodzaak? Bedenk dan dat
de nabestaanden van meer dan 40.000
oorlogsdoden uit alle delen der wereld
onder de zorgen van het Nederlands
Oorlogsgraven Comité vallen. Ongeveer
120.000 wachten... op wat Nederland
op „KLAPROOSDAG 1963" doet
FREEK VAN DER MEER
DAAR ZWAAIDE WAT
Tegenover het fabriekje stond een he
renhuis en uit het raam van dat huis
hing op een warme julidag een jonge
dame, die gul was in het zwaaien naar
de overkant. Als de directeur van het
fabriekjes in zijn Sedan de luxe naar
zijn werk schoof, zwaaide hij en de juf
frouw wuifde terug; en als Arie, de
knecht, op zijn brommer naar de baas
pruttelde, zwaaide hij ook, en ook dan
wuifde de juffrouw vriendelijk terug.
Baas en knecht werden spoorslags
verliefd op de vriendelijke verschijning
en daar had de gang van zaken in het
bedrijf zeer onder te lijden. Het kwam
zo ver, dat de baas Arie verbood voort
aan nog te wuiven. Als directeur zijnde,
wilde hij dat privilege voor zichzelf re
serveren. Maar Arie trok zich daar niets
van aan.
„Ik neem mijn ontslag", zei hij. „Dan
kan ik tenminste zwaaien tegen wie ik
wil".
Dit was het begin van de narigheid.
Want de baas wilde Arie niet missen
en Arie wilde tot elke prijs het ontslag
doordrijven. Het Gewestelijk Arbeids
bureau werd er in gemoeid. Geen van
beiden zei daar precies hoe de vork in
de steel zat en het resultaat was, dat
Arie geen ontslagvergunning kreeg. Hij
moest blijven om te zien, hoe zijn baas
steeds vriendelijker en opgewekter wuif
de naar de verschijning aan de over
kant, terwijl hem, Arie, dat genoegen
ontzegd was.
Tenslotte had Arie er genoeg van. Hij
had aan alle kanten geïnformeerd, maar
overal gehoord, dat ontslag zonder toe
stemming van het Arbeidsbureau niet
mogelijk was, tenzij met instemming
van de werkgever, en die instemming
had hij niet. Daarom bracht hij op een
zonnige maandagmorgen een vouwstoel
tje mee naar de fabriek, zette zich daar
rustig op neer en verdiepte zich in de
sportuitslagen.
Dit bleek te veel voor de directeur.
Hij hield op met zwaaien, draaide zich
met de rug naar het raam en sprak zijn
factotum vaderlijk vermanend toe. Het
bleef bij een woordenwisseling, waarbij
uitsluitend de baas aan het woord was,
want Arie bleef rustig zitten lezen. Toen
rukte de president-directeur de krant
uit de hand van zijn ondergeschikte en
zwaaide daarmee. Niet naar het meisje
maar in de richting van de werkplaats.
En toen Arie nog bleef zitten gooide de
baas hem met vouwstoeltje en al de
deur uit. Buiten wuifde Arie hartelijk
naar de overkant, en vervolgens zocht
hij een andere betrekking.
Nu moest hij evenwel voor de rechter
komen wegens het verbreken van een
arbeidsverhouding zonder toestemming.
„Ik heb mijn ontslag niet genomen",
zei hij. „Ik heb het gekregen. De baas
heeft mij zelf ontslagen, want hij heeft
mij de deur uit gesmeten, omdat hij mjj
niet meer wilde zien".
Daar was geen speld tussen te krijgen.
„Zeer onbehoorlijk optreden", zei de
officier.
„Buitengewoon onsympathieke wijze
van handelen", zei de rechter.
Maar al met al had Arie gelijk: de
baas had hem ontslagen, en hij, Arie,
was het met dat ontslag roerend eens.
Van wetsovertreding was geen sprake,
en daarom werd hij vrijgesproken.
„En wie zwaait er vandaag?" wilde
de officier nog weten.
„O, daaraan is die zelfde week al een
eind gekomen", vertelden de getuigen.
„Het bleek achteraf alleen maar een lo
gee. En ze is de volgende dag vertrok
ken. Het laatst zwaaide ze uit het
raampje van de trein naar de stations
chef".
WILLY H. HEITLING
(Nadruk verboden)
LANDBOUW
EN CULTUURTECHNIEK
Aan ruilverkaveling wordt groter aan
dacht besteed. Dat is goed. Ruilverka
veling betekent niet meer alleen: betere
kavelindeling, een mooier, handzamer
bedrijf. Dat is maar ijdelheid. Het be
tekent: arbeidsbesparing, mechanisatie
kunnen toepassen, lonender bedrijfsvoe
ring. En dat is een levensbelang.
Door ruilverkaveling wordt boerderij
verplaatsing mogelijk. Dat is: nieuw in
richten, met praktische bedrijfsgebou
wen. Soms is ook bedrijfsvergroting mo
gelijk. Ook al een levenskwestie; te
klein rendeert niet.
Tenslotte is nog herontginning moge
lijk. Uitgeleefd land gaat over de kop.
Slecht grasland wordt opnieuw inge
zaaid, met goede mengsels. Zeker, de
eerste tijd na toewijzing geeft dat de
veehouder zorgen. Brengt men echter
vóór de inzaai de basisbemesting dege
lijk in orde, dan loopt dat beter. Dan is
er sneller een hoge produktie aan wei
de- en wintervoer.
Cultuurtechniek en. landbouwkundige
verzorging horen bij elkaar. Vooral op
grasland. Nieuwe kavels, herontgonnen,
opnieuw ingezaaid, alles best. Maar, er
moet voer zijn. Voer voor méér vee. Dat
kan, als ook aan de bemesting is ge
dacht, vóór de inzaai nog. De boer zal
dan, op zijn nieuwe grond, terstond
vooruit kunnen.
Hoestdrank in tabletvorm.95ct
ALLE VRAGEN VOOR DEZE RUBRIEK UITSLUITEND TE ZENDEN AAN:
REDACTIE „MET RAAD EN DAAD", ROUAANSE KAAI 21, MIDDELBURG
met bysluiting van een postzegel van 12 cent voor doorzending van uw brief
Wij willen u met onze adviezen zo goed mogelijk van dienst zijn en geven
zo mogelijk advies op elke vraag. W\j kunnen echter geen aansprakelijkheid
aanvaarden voor elders verkregen inlichtingen of gegevens RED.
Asperges. Hoe en wanneer kan ik
mijn asperges voorttelen?
Koop bij een vertrouwde zaadhande
laar wat aspergezaad. Voor 1 are as
pergebed heeft u maar een half ons
zaad nodig. Zaai dat in maartapril op
rijen van 25 tot 30 cm rijafstand en leg
op de rij op 5 cm afstand een zaadje.
Haal gedurende de zomer de z.g. bos-
sige planten er uit, daar deze later min
derwaardige stengels geven en verwijder
verder alle afwijkende planten. U kunt
nu de planten, of in maart oprooien en
uitplanten als éénjarige plant óf nog een
jaar laten staan en als tweejarige plant
uitplanten. Het eerste heeft het voor
deel vlugger aanslaan, het tweede, dat
u de manlijke van de vrouwlijke planten
kunt onderscheiden. De manlijke plan
ten geven hogere opbrengsten, daar ze
geen zaad behoeven te vormen. Daar u
al een aspergebed heeft, is u de verdere
aanleg dus bekend. De asperge verlangt
een lichte grond, met hoogstens 8 k 10
klei of leem en kalkrijk en even
eens diep losgemaakt.
Spin. Hoe kan het dat een spin een
web maakt tussen twee stoelen, dus ho
rizontaal
De spinnen hebben op het achterlijf
twee tot vier paar spintepels. De spin
tepels zijn ontstaan uit embryonale lede
maten, hetgeen er op wijst, dat de spin
nen van dieren afstammen, die aan alle
segmenten poten bezaten. Op de top van
de spintepels monden verschillende
soorten spinklieren uit. Deze spinklieren
leveren een in de lucht snel opdrogende
stof waarvan met behulp van speciale
weefklauwen aan het vierde paar poten
dunne draden worden gevormd, die het
dier gebruikt om zijn web te maken. De
uitgeworpen draad is zeer licht, elas
tisch en kleverig. Er zijn spinnen, die
hun spindraad als lift gebruiken. Het
ene eind maken ze b.v. vast aan het
plafond en al spinnend laten ze zich aan
de langer wordende draad naar beneden
zakken. Willen ze naar boven, dan ne
men ze de draad in en klimmen zo om
hoog; een heel merkwaardig gebruik
maken jonge spinnen van hun zijden
draden. Ze beoefenen er de zweefsport
mee. In het najaar klimmen ze ergens
naar een hooggelegen punt en beginnen
met het achterlijf in de lucht een draad
te spinnen, die uitwaait op de wind.
Soms hecht deze draad zich aan een te
genovergesteld punt vast, waardoor een
nagenoeg horizontale draadverbinding
kan ontstaan. Soms ook, als de draad
lang genoeg is, laten de spinnepoten
hun houvast los en het net wordt mèt
zijn passagier meegevoerd door de wind.
Grote afstanden leggen de spinnen in
hun zweeftoestellen af, natuurlijk altijd
vóór de wind. Vandaar de vele herfst
draden in het najaar.
Maagzweer. - Een Amerikaanse hoog
leraar heeft een uitvinding gedaan ter
bestrijding van maagzweren. Wat is het
adres van het ziekenhuis en de prijs van
zo'n behandeling in Amerika en Duits
land?
Naar de mening van onze medische
medewerker is het niet juist, dat de
patient zelf oordeelt, welke behandeling
voor hem het meest geschikt is. Na
tuurlijk staat het u vrij om aan de arts,
die u tot nu toe in behandeling heeft
gehad, te vragen hoe deze tegenover de
door u beschreven methode staat. Mocht
hij er waarde aan hechten, dan kan hij
u ook de weg wijzen om deze therapie
te doen toepassen bij u.
Heg. Kunt u mij vertellen of de
normale heg welke men praktisch over
al in de tuintjes ziet, te stekken is en
wanneer dit moet geschieden en hoe?
U bedoelt de ligustrum ovalifolium of
gewoonweg liguster genaamd. U kunt
die in de zomer'stekken van bladhou
dend scheutstek. Lengte 20 25 cm en
u stekt ze dan op rijen van ca. 15 cm.
Ze wortelen heel gemakkelijk, mits de
grond voldoende vochtig is. U moet de
stekken snijden als de scheuten voldoen
de uitgerijpt zijn. U kunt de stek ge
woon buiten stekken, dus glas is er niet
voor nodig. In het najaar kunt u al aar
dig gewortelde planten hebben.
Waterstanden. Wat is bedoeling
en nut van dagelijkse opgave van wa
terstanden en waar komt het verschil
in standen vandaan? Houdt dit verband
met de stand van zon en maan?
De dagelijkse opgave van de water
standen geschiedt in hoofdzaak ten
dienste van de scheepvaart (doorvaart-
hoogten, bruggen, onder water lopen van
kribben en uiterwaarden enz.) maar ook
ten dienste van dijkwachten, polder- en
waterschappen enz. De waterstanden
van onze grote rivieren kunnen vrij gro
te verschillen vertonen, afwijkende van
de gegevens uit de getijtafels, omdat
verschillende faktoren, zowel periodie
ke als niet-periodieke getijdebewegingen
uitermate beïnvloeden, zoals springtij of
doodtij, windrichting, windkracht en de
toevloed van het bovenwater door regen
val en door smeltende sneeuw. De ver
ticale getijdebeweging, dus het stijgen
en dalen van het water tengevolge van
eb en vloed, is bijv. stroomopwaarts op
de Rijn nog merkbaar tot Eek en Wiel
en op de Waal tot Dodewaard. Met de
wisseling der getijden gaan n.l. stromin
gen gepaard, de z.g. getijstromen. Langs
de Nederlandse kust beweegt deze
stroom zich gedurende de vloed, dus
van het tijdstip van laagwater tot het
tijdstip van hoogwater, van het Z.W.
naar het N.O., gedurende de eb in om
gekeerde richting. De getijden hangen
nauw samen met de stand der maan,
omdat de door maan en zon uitgeoefen
de aantrekkingskracht op het zeewater
verschilt van de op het vaste gedeelte
der aarde uitgeoefende kracht. Bena
derde tijden van hoogwater kan men
vinden met behulp van z.g. „havengetal
len", die voor iedere haven aangeven
het gemiddelde tijdsverloop tussen het
moment dat de maan door de meridiaan
gaat (dus in het zuiden Staat) en het
eerstvolgende hoogwater. Om echter de
voor scheepvaart benodigde nauwkeuri
ger tijden van hoog- en laagwater te
voorspellen, zijn tamelijk ingewikkelde
berekeningen vereist. De werkelijke
hoogwatertijden en -standen kunnen dan
nog aanzienlijk van de berekende af
wijken, tengevolge van de invloed van
wind en luchtdruk.
Leer. Hoe kan ik voorkomen dat
mijn leren jas bij nat weer wit uitslaat?
Het „uitslaan" van nat leder bij dro
gen is moeilijk te voorkomen. U zoudt
de jas eens kunnen boenen met een
mengsel van 20 druppels terpentijn op
een half glas melk, of met een goed
soort lederwas.
Uitbreiding winkel.
Dat een rechtgeaard Yersekenaar de
moed niet laat zakken bewijst thans
weer dhr. Goeman, eigenaar van de be
kende „Roompot", die zijn winkel aan
paste aan de nieuwste eisen des tijds en
er een werkelijk schitterende wijnstand
in plaatste met een keur van wijnen om
van te watertanden. Wij geloven dat
met het bouwen van deze stand dhr.
Goeman in een behoefte voorziet en we
wensen hem een succesvolle wijnver
koop.
op de bazar van de Zeeverkenners
Zaterdag a.s. van 2—11 uur in
„De Haven"
Jan de Wee negende!
Tijdens de keurturnwedstrijd tussen
de Nederlandse jeugdploeg en de jeugd-
ploeg van Hessen, welke zaterdag j.l.
te Nauheim bij Wiesbaden werd gehou
den, wisten de Nederlandse jeugdtumers
met 0,25 pnt. van de Duitse jeugdtur-
ners te winnen. Beide ploegen beston
den uit 7 man. Jan de Wee, die deel
uitmaakte van de Nederlandse ploeg,
werd met 52.0 pnt. negende in het al
gemeen klassement. Benny Vermandei
uit Sas van Gent werd vierde en Cor
Meesters uit Bergen op Zoom elfde. Er
werd over het algemeen vrij goed ge
turnd, terwijl de onderlinge krachtsver
schillen niet ver uiteen liepen.
WEMELDINGE
Van 39 november 1963
Vrijdag 8 november: Laatste Kwartier
HOOGW.
LAAGW.
v.m.
n.m.
v.m.
n.m
Zondag
4.31
4.42
10.01
10.29
Maandag
5.12
5.24
10.41
11.14
Dinsdag
5.51
6.06
11.28
Woensdag
6.28
6.46
0.02
12.20
Donderdag
7.13
7.38
0.51
1.12
Vrijdag
8.16
8.45
1.47
2.13
Zaterdag
9.26
10.03
2.54
3.26
Te Hansweert
35 minuten
vroeger
Te Yerseke 5
minuten later
