NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZUID-BEVELAND
oveRöenkinq
rVa^J
B-
De aardappel in de klem
>5
r^JILLBQBNj
I9STE JAARGANG
No. 17
27 SEPTEMBER 1963
UITGEVERSMAATSCHAPPIJ „DE SCHELDEBODE'
Verschijnt des vrijdags
J. M. C. VAN DER PEYL KRUININGEN
MARKT 19 - TELEF. (01130) 381 - GIRO 28425
Fa. D. Pieierse - Wemeldinge
uit-
geslapen^
0|een
J. Kole - Yerseke - Tel. 372
e
REDACTEUR:
J. A. WESTSTRATE - MIDDELBURG
ROUAANSE KAAI 21 - TELEF. (01180) 2453
Abonnementsprijs bij vooruitbetaling 1,25 per kwartaal
Franco per post 2,50 per halfjaar
DRUK Fa. F. VAN DER PEYL KRUININGEN
ADMINISTRATIE
Advertentieprijs 1-25 mm 3,verder 12 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
In te zenden vóór woensdag 12 uur
Want dat is genade, indien
iemand, om het geweten voor
God, zwarigheid verdraagt, lij
dende ten onrechte.
1 Petrus 2 19
Ik ben, o Heer, een vreemd'ling hier
beneên.
Aldus zingen we met volle instem
ming met Psalm 119. Jawel, maar in
tussen doen we ons best, hier op aarde
ons een recht knus tehuis te maken,
waar we ons best op ons gemak ge
voelen en het wonderwel naar onze zin
hebben.
En de „genade" van God passen we
daarbij aan. Het is gunst van God, wan
neer we voorspoedig zijn en succes heb
ben. We staan natuurlijk beslist op ons
recht. En we verheugen ons er in, wan
neer men ons als Christenen in onze
overtuiging eerbiedigt.
En we doen ons uiterste best om zo
weinig mogelijk ergernis te wekken en
ons aangenaam te maken bij de mensen
van de wereld, zodat men ons „accep
teert". En dan menen we, dat we zeer
tactisch optreden en zo goede contacten
leggen, die de verbreiding van het Evan
gelie ten goede komen.
Goddank, dat een tekst als die hier
boven staat, dit vrome zelfbedrog wreed
komt verstoren. De kans is heel groot,
dat we op deze manier de genade bij
God verspelen. We verkwanselen dit
hoge voorrecht voor een gemakkelijk le
ventje en verloochenen onze Heiland.
Het gaat nu eenmaal niet anders: In
de wereld zult gij verdrukking hebben.
Zwarigheid zal u treffen om het ge
weten voor God. En dit is genade bij
God, wanneer ge die niet ontloopt, niet
opstandig wordt of op wraak zint, noch
uw recht zoekt, maar geduldig draagt.
Genade is het, wanneer gij dit als een
Godsgeschenk aanvaardt, als een teken,
dat gij waarlijk Zijn geliefd kind zijt.
Een voorrecht, een eer, een bijzon
dere genade, verwaardigd te worden,
voor de naam van de Here Jezus Chris
tus smaadheid te mogen dragen.
(Uit een Dagboek)
Beter zien
en er beter uitzien
MET EEN BRIL VAN
Kap.ll. Z.-B Tel. 01102-223
Uitsluitend merkbrillen van topklasse.
Boeren maken zich zorgen over de toekomst
In de laatste vijf jaar is het aard
appelareaal geleidelijk aan teruggelo
pen. De zaak lag eensdeels bij de prij
zen, anderdeels ook bij de vele arbeid
die het gewas vraagt. Dat de na de
oorlog zo sterk opgebloeide pootgoed-
teelt zou inkrimpen viel te voorzien,
omdat ook andere landen het selectie-
werk gingen leren. Maar wat de con
sumptieaardappelen betreft (defabrieks
aardappelen blijven hier buiten beschou
wing) leek de teelt van granen en za
den in vele gevallen minder riskant en
minder arbeidsintensief. Daar kwam nog
bij, dat op de lichte gronden vele per
celen gras werden gelegd omdat men
bij melkproduktie wèl en bij aardappel
teelt niet van een vaste prijs verzekerd
was.
Mechanisatie voorziet in tekort
aan mensen.
In beginsel is de arbeidsbehoefte nu
vrijwel gedekt door de mechanisatie.
Weliswaar geeft het machinale poten
nog veel kiembeschadigingen en onregel
matige opkomst, maar dit nadeel blijkt
niet onoverkomelijk te zijn. De nieuwe
werkwijze, waarbij pootaardappelen
voorgekiemd worden in plastieken zak
ken en dan taaiere spruiten geven,
schijnt perspectieven te bieden.
Het volautomatische rooien heeft zijn
intrede gedaan en ofschoon ook hier het
structuurbederf door gebruik van zeer
zware machines urgent is, zal dit zich
wel verder doorzetten. Een ernstige
omstandigheid was, dat wij in de laat
ste vijf jaar verscheidene malen een zeer
nat najaar hebben gehad, waarbij de
mechanisatie moeilijkheden opleverde.
Ook hebben wij enige malen een voor
jaar gehad met zeer late nachtvorsten
en dus met grote schade aan het gewas.
De prijs is hoofdzaak.
Ook bij de bewaring deden nieuwe
werkwijzen hun intrede, zoals het ven
tileren van de hopen, het machinaal
sorteren, enz. Toch is het voornamelijk
de teleurstellende prijs geweest, die tot
inkrimping van de teelt aanleiding gaf.
Dat enkele malen in het voorjaar een
aardappelschaarste dreigde en dat toen
de prijzen hoog opliepen, baatte de
bouwboer weinig. Het gebeurde n.l. in
een tijd, waarin de meeste boeren hun
partijen al lang verkocht hadden en dat
tegen prijzen die af en toe verliesgevend
waren.
Er dreigen nu nieuwe moeilijkheden,
omdat door de zeer natte weken die
achter ons liggen veel ziekte is opge
treden en vele partijen niet al te lang
bewaard zullen kunnen blijven. Hopelijk
droogt het land verder op, zodat vlot
met de machines gerooid kan worden,
maar ook dan zijn er nog moeilijkheden
te over.
Toeslag bij uitvoer?
Zoals bekend heeft het produktschap
voor aardappelen aan minister Bies
heuvel een voorstel gedaan om een toe
slagregeling voor de aardappeluitvoer
in het leven te roepen. Onze nieuwe
minister is daar, naar thans verluidt,
weinig geestdriftig over. In zo'n geval
pleegt men te zeggen, dat de situatie
nog te onoverzichtelijk is om een be
slissing te nemen.
Nu is het maar de vraag waaruit die
toeslag betaald zou moeten worden.
Door het bedrijfsleven zelf? Dan heeft
de minister natuurlijk geen bezwaar,
het produktschap en het landbouwschap
hebben daar echter wèl bezwaren tegen.
Eerst stelde het produktschap voor, dat
ieder de helft zou betalen, maar thans
meent het, dat de overheid de lasten
voor de volle 100 op zich moet ne
men.
Weinig kans van slagen.
Met een aardappeluitvoertoeslagrege-
ling (een fraai, nieuw woord!) zijn
miljoenen gemoeid. Daarom gaat de mi
nister eerst eens zien waar die vandaan
zouden moeten komen en of die rege
ling allemaal voordelen biedt.
Hoe is de oogst, groot of klein, goed
of slecht? Dan moet er „gepland" wor
den, opdat in het voorjaar geen schaars
te zal ontstaan en liefst ook geen over
schot, zoals dit jaar het geval was. Nu
worden de berichten over de aardappel
oogst met de dag slechter en wij ver
moeden, dat er daarom van die toeslag
niet veel zal komen. De vraag is trou
wens, in hoeverre die toeslag ook wer
kelijk aan de telers ten goede zou ko
men. De kwestie is n.l., dat onze aard-
appelhandel bepaald niet gezond ge
noemd mag worden. Met name het ver
band tussen wat de consument betaalt
en wat de boer ontvangt is af en toe
geheel zoek.
Alles vrij laten?
De burger, uit wiens belastinggeld de
toeslag zou moeten komen, dient te be
denken dat de toeslag op zichzelf ge
heel gerechtvaardigd is. Men kan wel
zeggen: „Wie aardappelen teelt, die
moet maar zien welke prijs hij daar
voor maakt". Maar... dan moet men die
prijsontwikkeling ook geheel vrij laten.
Dan moet men niet onmiddellijk met
prijsregelingen (denk aan de maximum
prijzen van vorig jaar) komen, zodra
die prijs oploopt. Dan moet men de wet
van vraag en aanbod gewoon laten gel
den. Dan moet men ook geen uitvoer-
belemmeringen scheppen, of zelfs uit
voerverboden, om de binnenlandse voor
raad goed op peil en de prijzen laag te
houden. Wie dèt doet, moet óók bereid
zijn een toeslag op de uitvoer te geven
als dat nodig is.
Intussen is het wel duidelijk, dat nie
mand in het najaar precies kan zeggen,
of er in het voorjaar een schaarste zal
optreden of niet. De kwestie is, dat de
verliezen tijdens de bewaring van win
ter tot winter verschillen. En op de
tweede plaats beslist het voorjaarsweer
over het tijdstip waarop de nieuwe aard
appelen aan de markt komen en de oude
plotseling sterk in waarde dalen of
zelfs geheel waardeloos worden!
U ziet het: aardappelplanning is een
wespennest, waarin een minister zich
liever niet al te diep steekt.
Vrijheid toch wel wenselijk.
In beginsel voelen wij toch wel voor
algehele vrijheid, ook bij schaarste in
het voorjaar. De tijd, dat de aardappel
een onmisbaar volksvoedsel was, ligt
achter ons. Het verbr ik per hoofd van
de bevolking loopt terug; de kwaliteit
trouwens ook, zeggen de verbruikers.
Wil men een wespennest vermijden, dan
moet men die schaarste gewoon de
schaarste laten en de mensen aanraden
even over te stappen op rijst, macaro
ni ofl andere zetmeelrijke produkten.
Daar is moed voor nodig, maar zal men
er op de duur aan ontkomen?
Helaas, dit inzicht, indien iemand het
al deelt, komt te laat. Men hééft zich
in de voorgaande jaren in het wespen
nest gestoken en nu eist de handel, dat
ook de keerzijde van de medaille eens
boven komt: de toeslagregeling bij uit
voer. Wij vermoeden, dat de heer Bies
heuvel pas over de brug zal komen,
wanneer redelijke waarborgen bestaan,
dat ook de boer hier iets aan heeft.
Stemt de minister toe, dan zal hem
verder geen andere weg meer resten dan
de gehele aardappelhandel in een prijs
regeling te brengen om te trachten de
markt volledig te beheersen.
Schoot de boer hier niet tekort?
Het is te betreuren, dat de boer bij
de afzet zo weinig in de melk te brok
kelen heeft. Indien de situatie maar op
zijn minst gelijk was aan die bij zuivel
en suikerbieten, dan had de hele zaak
geregeld kunnen worden door het be
drijfsleven zelf. Want dan had de boer
een voldoende sterke machtspositie ge
had om met gezag te onderhandelen
met handel en verwerking. Ondanks al
le goedbedoelde pogingen ziet het er
niet naar uit, dat deze positie binnen
korte tijd zal worden opgebouwd. Een
aardappelsyndikaat van de boeren had
zeer nuttig kunnen werken, juist om
dat de regering toch altijd al gereed
stond met ingrijpen, zodra de prijzen
opliepen, of schaarste dreigde. Men had
dan zelf zoveel kunnen regelen. Thans
komt men bij de regering terecht.
Dit alles is natuurlijk wel zeer van
de kant van de boer bekeken. De aard
appelhandel neemt een ander standpunt
in en eigenlijk kan men een goed koop
man ook niet verwijten dat zijn leve
ranciers zo slecht georganiseerd zijn.
De handel heeft zelf ook zeer grote ri
sico's. Wij menen echter, dat bij een
grotere zeggenschap van de producent
op dit gebied de handel geen grote na
delen had hoeven te lijden.
„De aardappelsituatie is onoverzich
telijk", zei minister Biesheuvel. Dat is
zij inderdaad. Men kan gerust voor
spellen, dat uit angst voor de slechte
oogst de toeslag op de uitvoer weinig
zal opleveren. Men zal vermoedelijk het
een en ander doen om bij buitenlandse
afnemers in de markt te blijven, heet
het. Men kan er slechts het beste van
hopen. Gezond kan de toestand echter
slechts worden, wanneer het produ-
centenbelang voldoende meespeelt. Dat
is tot heden nog steeds niet het geval.
(Nadruk verboden)
Fabrieken Zevenbergen
ALLE VRAGEN VOOR DEZE RUBRIEK UITSLUITEND TE ZENDEN AAN:
REDACTIE „MET RAAD EN DAAD", ROUAANSE KAAI 21, MIDDELBURG
met bijsluiting van een postzegel van 12 cent voor doorzending van uw brief
Wij willen u met onze adviezen zo goed mogelijk van dienst ztfn en geven
zo mogelijk advies op elke vraag* WU kunnen echter geen aansprakelijkheid
aanvaarden voor elders verkregen inlichtingen of gegevens RED.
Munten. L. P. H. S. noemt een het spiegelglas laat vernieuwen, is dan
aantal munten op, waarvan bij de waar- de antieke waarde er af of niet? infor-
de wil weten. meert mevr. R.
De waarde hangt geheel af van de
staat waarin de munten verkeren. In
het onderstaande gaan wij er van uit,
dat de munten nog in goede staat zijn
voor een verzameling, dat is iets beter
dan het gemiddelde. Normaal gebruikte
munten zijn veel minder of niets waard,
stempelnieuwe of bijna stempelnieuwe
zijn veel zeldzamer en dus veel meer
waard. Y2 gulden 1847 1,50, gulden
1858 1,25, y2 gulden 1909 1,—, 5
cent 1859 0,30, 1 gulden 1930 1,—
10 gulden 1913 26,— (dat is de goud-
waarde) een stempelnieuw stuk is tus
sen 30,en 35,waard, 5 cent
1907 0,15. Uiteraard gaat het er om
wat een verzamelaar er voor geeft en
dat kan nogal verschillen. Bovengenoem
de waarden zijn dan ook meer richt
prijzen.
Mussen. Wij hebben veel hinder
van mussen die op het dak onder de
pannen wonen. Wat te doen, vraagt N. S.
Vogels kunt u weren door de pannen
goed sluitend te leggen, zodat er geen
vogel onder kan komen. Kapotte pan
nen vervangen. Verder is het zeer be
langrijk, dat u de openingen onder de
pannen die op de dakgoot rusten, met
goed sluitende planken afsluit. Daar
bevindt zich immers veelal de invals
poort voor de vogels. Nesten in aan
bouw verstoren, zodat de vogels geen
kans krijgen er te nestelen. Dit alles
zal beter helpen dan het een of andere
wondermiddel. Helpt dat alles niet, dan
kunt u de pannen afdekken met fijn
mazig goed sluitend gaas, doch dit is
nogal kostbaar.
Rotte. Hoe is de Rotte ontstaan,
is de rivier bevaarbaar? vraagt A.
De Rotte is een gekanaliseerd rievier-
tje, ontstaan uit een brongebied nabij
Moerkapelle en voor rivierschepen be
vaarbaar vanaf Moerkapelle.
Antiek. Ik bezit een antieke spie
gel. In het glas zit veel weer. Als ik nu
Indien u het spiegelglas laat vernieu
wen, zal inderdaad de antieke waarde
van de spiegel in zijn oorspronkelijke
staat verloren gaan en wordt deze al
leen nog toegekend aan de lijst.
Schildpad. A. F. beschrijft ons het
uiterlijk van zijn schildpad en infor
meert naar de verzorging.
Volgens de door u gegeven beschrij
ving is uw schildpad een moerasschild
pad (Emys orbicularis), behorende tot
de reptielenorde der Chelonia, levende
in moerassen en rivieren van midden-
Europa. De voeding bestaat uit kikkers,
kikkervisjes, kleine vissen en water
insecten.
Geluidsband. Ik heb een geluids
bandje van mijn huwelijk. Is het moge
lijk hiervan een grammofoonplaat te
laten maken, vraagt v. H.
Het is inderdaad mogelijk de opnamen
van het geluidsbandje op een grammo
foonplaat te doen overbrengen. De op
namestudio's passen deze methode zelf
geregeld toe. De kosten hangen af van
geluidskwaliteit en lengte van het band
je. Informeert u er maar eens naar bij
een grote zaak op grammofoongebied.
Steen zagen. W. v. d. E. moet
een groot aantal steentjes doorzagen.
Welk steentje of schijfje kan hij daar
voor gebruiken?
Voor het zagen van kleine steentjes
zult u een dooslijpschijfje met carbo
rundum of diamant moeten gebruiken.
Welk soort kunnen wij u echter niet
opgeven, dat hangt af van merk en ca
paciteit van uw zaagmachine. Daarvoor
zult u zich moeten wenden tot een bo
nafide handelaar in deze artikelen.
Kaartspel. Ik ben in het bezit van
een kaartspel met totaal afwijkende fi
guren. Wat kan dit voor een spel zjjn?
aldus v. D.
Voor zover wij kondén nagaan is het
spel, dat u hebt gekocht bestemd om
er het kaartspel „tarok" mee te spe
len. Een kaartspel, dat veel in Zuid-
Duitsland wordt gespeeld. De omschrij
ving van de kleuren harten, bellen, blad
en eikel klopt daarmee, evenals het
ontbreken van azen, terwijl de vier
plaatjes bestaan uit afbeeldingen van
middeleeuwse figuren die er in voor
komen. Overigens bleek ons, dat uw
spel een typisch Zwitserse uitgave is.
De namen van de figuren die er in
voorkomen, zijn alle van belangrijke per
sonen uit de Zwitserse geschiedenis en
adel. Verschillende daarvan komen voor
in het verhaal over Wilhelm Teil, zo
als uiteraard Wilhelm Teil zelf, voorts
Herman Geszier, die de Oostenrijkse
landvoogd was over de Zwitserse gebie
den en wiens hoed door Wilhelm Teil
moest worden gegroet en die later door
Wilhelm Teil werd neergeschoten. Dan
nog Walter Fürst, afkomstig uit het
kanton Uri, die tezamen met Werner
Stauffacher uit het kanton Schwyz en
met Arnold Melchthal uit Unterwalden
een verbond sloot (bond op de Riittli),
om de Oostenrijkers uit het land te ver
drijven. Deze Walter Fürst was de
schoonvader van Wilhelm Teil.
Inkomstenwet. Zoudt u mij kunnen
inlichten over de nieuwe wet van de in
komsten van mensen, ongehuwd, bene
den de 65 jaar, die géén inkomen heb
ben. Zijn daar formulieren voor nodig
en zo ja, waar kan ik die krijgen, vraagt
C. d. B.
Wij nemen aan, dat u op het oog hebt
de nieuwe Algemene Bijstandswet. Vol
gens artikel 1, lid 1 wordt aan iedere
Nederlander, die hier te lande in zoda
nige omstandigheden verkeert of dreigt
te geraken, dat hjj niet over de midde
len beschikt om in de noodzakelijke kos
ten van het bestaan te voorzien, bij
stand verleend door burgemeester en
wethouders. Deze wet is echter momen
teel nog niet in werking getreden en u
kunt er dus ook nog geen formulieren
voor halen. Volgt u maar nauwkeurig
de publicaties in de pers.
Waterlelies. Ik heb groene zaad
knoppen van waterlelies. Hoe moet ik
die behandelen om waterlelies te krij
gen? schrijft A.' K.
In de natuur zakken de rijpe zaden
naar de bodem van de vijver enz. en
ontkiemen daar. Door met deze eigen
schap rekening te houden, moet u als
volgt handelen: In februari in een war
me omgeving (bodemwarmte) zaaien.
Eerst worden de harde zaden aan één
kant wat aangesneden. Zaaien in scho
tels, waarin zich ca. 5 cm water be
vindt en deze schotels weer in water
zetten. Wanneer ze gekiemd zjjn, als ze
het tweede of derde blad gevormd heb
ben, verspenen in kleine potjes, gevuld
met kleiachtige grond en de potten juist
onder water. Zonodig nog eens verpot
ten en dan in mei-juni uitplanten in niet
te diep water. Al naar de groei het
waterpeil verhogen tot minstens 50 cm
water.
Abrikozen. W. K. vraagt hoe hjj
pitten van abrikozen moet behandelen
om er een abrikozenboom van te krij
gen.
U moet zo spoedig mogelijk de abri
kozenpitten in een pot of kistje met
vochtig scherp zand gemengd doen en
de pot op een vorstvrije, donkere plaats
wegzetten. In de loop van de winter
alles eens goed door elkaar roeren.
Meestal zijn de pitten in het voorjaar
wel zover gekiemd, dat u ze buiten uit
kunt zaaien (b.v. op rijen van 30 cm en
op de rij 15 k 20 cm). Men noemt dat
stratificeren. Doet men dit niet, dan
kan het wel twee jaar duren, voordat
ze kiemen. Denkt u er om dat ze niet
soortecht terugkomen, dus de mogelijk
heid bestaat dat u een heel andere va
riëteit krijgt dan waar de pitten van
af komen.
WEMELDINGE
Van 29 september5 oktober 1963
Donderdag 3 oktober: Volle Maan
Zondag
Maandag
Dinsdag
Woensdag
Donderdag
Vrijdag
Zaterdag
Te Hansweert 35 minuten vroeger
Te Yerseke 5 minuten later
HOOGW.
LAAGW.
v.m.
n.m.
v.m.
n.m.
12.16
5.32
6.06
0.48
1.29
6.43
7.12
2.01
2.33
7.39
8.03
2.55
3.17
8.25
8.48
3.42
3.58
9.07
9.30
4.24
4.36
9.48
10.07
5.05
5.14
10.27
10.47
