NIEUWS-EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZUID-BE VELA ND
K9"?üampo
oveRöenkmq
Tien jaren geleden: De Februariramp
van der Peyl-Kruiningen
28STE JAARGANG
No. 36
1 FEBRUARI 1963
UITGEVERSMAATSCHAPPIJ „DE SCHELDEBODE'
Verschijnt des vrijdags
DRUK Fa. F. VAN DER PHJYL KRUININGEN
J. M. C. VAN DER PEYL KRUININGEN
Iedere
Rodenstockbril
Een bril van topklasse
Een creatie
vol gratie
Kwaliteitsbrillen
Fa. D. Pieterse - Wemeldinge
Alleen 't beste...
goed
genoeg!
Binnenvering
goodwill
Schuimrubber
J. Kole - Yerseke - Tel. 372
Altijd raak
met drukwerk
van
PLAATSELIJK
NIEUWS
YERSEKE
REDACTEUR:
J. A. WESTSTRATE - MIDDELBURG
ROUAANSE KAAI 21 - TELEF. (01180) 2453
Abonnementsprijs bij vooruitbetaling 1,25 per kwartaal
Franco per post 2,50 per halfjaar
ADMINISTRATIE
MARKT 19 - TELEF. (01130) 381 - GIRO 28425
Advertentieprijs 1-25 mm 3,verder 12 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
In te zenden vóór woensdag 12 uur
Waar zoude ik henengaan voor
Uwe Geest, en waar zoude ik
henenvlieden voor Uw aange
zicht? Psalm 139 7
Het geweten is het oog der ziel. Is
dat opengegaan, dan voelt men zich al
tijd in Gods tegenwoordigheid; steeds en
overal door God gade geslagen. Deze
psalm legt daarvan een treffend getui
genis af. De dichter is gaan overleggen
hoe hij aan God zou kunnen ontkomen.
Maar hij heeft wel ondervonden, dat dat
niet kon. Hij was ingesloten, geblok
keerd, en dat bracht hem op de knieën.
En toen werd zijn ziel uit de angst
weggenomen en vervuld met blijdschap
in God.
De poging om aan God te ontkomen
is zo oud als de zonde. Adam verborg
zich en Kaïn vluchtte en in duizenden
gevallen is de godsdienst niet anders dan
een poging om van God af te komen.
Sommigen zoeken een ontmoeting met
God te ontgaan door een vlucht naar
de hemel. Dat moge vreemd klinken
er zijn inderdaad tal van mensen, die
een eerlijke uitspraak en een grondige
reiniging van hun leven uit de weg zoe
ken te gaan door... godsdienstig te wor
den. Ze proberen iets te bouwen als een
toren, welks opperste in de hemel reikt.
Maar het gemis aan vrede bij alle in
spanning, het slopende gevoel der mis
lukking drijft hen als een zweepslag tot
steeds slaafser leven en... in steeds gro
ter onrust.
Er zijn ook mensen, en vaak juist
mensen, door hun opvoeding voor God
gesteld, die de onontwijkbare ontmoe
ting met God trachten te ontgaan, door
onder te duiken in de zonde. Ze vleien
zich met de hoop, dat God zich niet zal
bemoeien met mensen, die zich niet met
Hem bemoeien. Maar zo diep kan de
mens niet in het slijk der zonde krui
pen, of zijn Rechter vindt hem. De
schuld moet vereffend worden, hetzij
door vergeving, hetzij door straf.
Anderen vluchten in de onverschillig
heid. Ze geloven aan God te ontkomen
door zich van alles maar niets aan te
trekken. Maar achter deze blinddoek zijn
de ogen open: de wetenschap: Gij, o
God, en ik wij beiden weten er al
les van!
Achter het scherm van de twijfel
wordt evenmin rust gevonden. Ik voel
er niet voor, zeggen ze. Maar God ziet
door dat zelfbedrog heen.
Heer! waar dan heen? Naar Golgo
tha! Daar is de plaats der ontmoeting.
Daar komt het in orde tussen God en
u. Volkomen en voor eeuwig.
(Uit een Dagboek)
Zondagmorgen, 1 februari 1953, kreeg
Nederland bij stukjes en beetjes enig
idee van de ontzaglijke ramp, welke
zich die nacht langs zijn kusten had
voltrokken. Het zou nog dagen duren
voor men die ramp in volle omvang kon
overzien. Men hoorde wel de noodkre
ten, maar men wist niet op hoeveel
plaatsen die kreten reeds in het water
waren gesmoord!
De sporen van de februariramp 1953
zijn vrijwel uitgewist. Alle aandacht
concentreert zich op het geweldige Del
taplan, dat gestaag zijn voltooiing na
dert.
Het is ook al weer tien jaar geleden,
dat in die ijskoude stormnacht de nood
klokken klepten en de sirenes huilden,
gejaagde mensen op de deuren bonk
ten. „Vlucht, het water komt!"
Door meer dan vierhonderd gaten in
de dijken, die soms over een lengte van
20 kilometer werden weggesleurd, stort
te zich de Noordzee op „het land der
zee ontrukt". Zij, die nog konden vluch
ten, trachtten zich te redden op de da
ken, op de dijken. Ze zagen de nacht
wijken voor de dag. Ze zagen één gol
vende watervlakte, gegeseld door de
wind. En voor velen ging de dag weer
over in de nacht, zonder dat redding
daagde.
Want men had in Nederland nog geen
idee van de werkelijke omvang van de
ramp. Men besefte nauwelijks, dat St.-
Philipsland er eenvoudig niet meer was,
dat Goeree-Overflakke nog slechts een
stuk duin was aan de westkant, dat
het grootste deel van Tholen weer door
de zee was teruggenomen, want van
daar kwamen geen hulpkreten meer.
Meer dan 1800 mensen kwamen bij
deze ramp om het leven. Op Tholen zag
een huisvader zijn vrouw en twaalf kin
deren voor zijn ogen verdrinken, en daar
werd uit een gezin van tien personen
één meisje gered. Mensen, die zich uren,
uren achtereen krampachtig hadden
vastgeklemd, lieten los en zonken ach
terover in de golven. Mensen, die hun
toevlucht hadden gezocht in boten, op
vlotten, op dijken, vonden geen redding.
En op de dijken vochten mannen met
het water. In de nood werden leiders
geboren. Hartbrekend was deze strijd,
slechts hier en daar met succes be
kroond. Op de windvlagen klonken de
zwakke tonen van de kerkklokken, daar
tussen in vlagen van psalmen, waarmee
de gevluchten trachtten zich vast te
klemmen aan een onzienlijke Behouder,
en speelde onverdroten het carillon van
Zierikzee: „O, Nederland, let op uw
saeck
De schaderekening.
De ellende van deze dagen is niet in
woorden te vatten. De schade laat zich
in cijfers vaststellen. Die werd geschat
op 875 miljoen gulden, waarin niet be
grepen een produktiederving, welke tus
sen de 200 en 300 miljoen werd be
groot.
Meer dan 130.000 bunder cultuurgrond
werd door het water overspoeld, meer
dan 20.000 hectare was voorlopig on
bruikbaar. Twintigduizend koeien, elf
duizend varkens, duizend paarden dre
ven als kadavers rond.
In Oude Tonge verloren meer dan 300
mensen het leven, in Nieuwerkerk 270,
in Stavenisse 160. Meer dan honderddui
zend mensen moesten worden geëvacu
eerd en veelal van al het nodige voor
zien.
Aan granen ging 36.000 ton verloren,
aan aardappels en bieten meer dan
800.00 ton.
De overheidsuitgaven voor herstel wer
den voor het jaar 1953 op vierhonderd
miljoen gulden geraamd.
De oorzaak.
De oorzaak van deze ramp was een
storm, die in de nacht van 31 januari
op 1 februari 1953 over Engeland, Bel
gië en Nederland trok. Deze storm duur
de ongewoon lang, bijna 24 uren. Het
was een Noordwesterstorm, die het wa
ter in de Noordzee zo hoog opstuwde,
dat het water van 3.10 m (Vlissingen)
tot 4.20 m (Dintelsas) boven het nor
male peil kwam te staan. Het is vooral
de ongewoon lange duur van dit hoog
water geweest, die de te zwakke dijken
heeft ondermijnd.
Ook Texel werd beschadigd, de Een-
drachtspolder liep onder. Schielands Ho
ge Zeedijk liep gevaar, maar bleef be
houden. Ook de Westkappelse Zeewe
ring weerstond het watergeweld. Bij
Zandvoort, Katwijk, Noordwijk, Scheve-
ningen en 's-Gravenzande sloegen stuk
ken van de duinrand af.
't Waren de Zuidhollandse en Zeeuw
se eilanden en de westkust van Brabant
die de zwaarste klappen kregen.
Het herstel.
Geheel Nederland was zo onder de
indruk van deze verschrikkelijke ramp,
dat men wekenlang niet in de stemming
was om ergens feest te vieren. Overal
werden voorstellingen en uitvoeringen
afgelast, feesten uitgesteld. Hoewel
daarover uiteraard in die dagen niet
werd gesproken, heeft dit een grote fi
nanciële klap betekend voor velen, die
in deze sector hun boterham verdienden.
Anderzijds hebben de herstelwerk
zaamheden zeer velen arbeid verschaft
en een stimulans betekend voor de be
drijvigheid.
Hartverwarmend was de spontaniteit,
waarmee men niet alleen in Nederland,
maar ook in het buitenland reageerde.
Nimmer zullen de Amerikaanse piloten
worden vergeten, die in helikopters het
reddingswerk verrichtten, noch de vele
buitenlandse helpers, die ons bijstonden.
Hei. Rampenfonds ontving in totaal
ruim 133 miljoen gulden, waarvan 39
miljoen gulden uit het buitenland kwa
men.
Uit het kwade, werd ook hier het
goede geboren: de Deltaplannen kregen
een geweldige stimulans, noodzakelijk
als zij werden gezien voor het behoud
van dit deel van Nederland.
Het meest opvallend is de wijze, waar
op de bevolking der getroffen gebieden
zich heeft hersteld.
Niemand kan de smart van die velen
peilen, maar men ging niet bij de pak
ken neerzitten. Wie thans de eens ge
troffen streken bezoekt, moet zoeken
naar de littekens van de stormramp.
„Luctor et emergo", ik worstel en
kom boven. Die spreuk uit het Zeeuwse
wapen geldt zeker voor hen, die deze
bange worsteling moesten doorstaan.
Maar op 1 februari 1963 zullen toch
allereerst de gedachten vertoeven bij de
velen, wier levens in deze verschrikke
lijke dagen werden opgeëist. En in ge
heel Nederland zal men een ogenblik
stilstaan in de jacht van het leven en
zeggen: „Ja... dat is nu alweer tien ja
ren geleden..." (Nadruk verboden)
ALLE VRAGEN VOOR DEZE RUBRIEK UITSLUITEND TE ZENDEN AAN:
REDACTIE „MET RAAD EN DAAD", ROUAANSE KAAI 21, MIDDELBURG
met bysluiting van een postzegel van 12 cent voor doorzending van uw brief
Wy willen u met onze adviezen zo goed mogeiyk van dienst zyn en geven
zo mogeiyk advies op elke vraag. Wy kunnen echter geen aansprakelijkheid
aanvaarden voor elders verkregen inlichtingen of gegevens RED.
Kapell* Z.-B.
Tel. 01102-223
Telefoon. Ik zou graag aangeslo
ten worden op het telefoonnet. Wat zijn
de kosten van aanleg en gebruik? C. G.
De aansluiting van telefoon moet
worden aangevraagd bij de direkteur van
het telefoondistrikt, waarin u gevestigd
bent. De kosten van aanleg bedragen
over het algemeen 75,verhoogd
met de kosten van aanleg van binnen
leiding en apparatuur. Het abonne
mentsgeld bedraagt voor drie verschil
lende sectoren (afhankelijk van het to
taal aantal aansluitingen in die sector)
resp. 4,75, 5,50, 6,25 per maand.
U dient uw telefoon aan te vragen bij
de direktie van het distrikt Breda, O.
Vest 4, Breda.
Schoorsteen. Hoe kan men een
lekkage aan de schoorsteen afdoende
dichten? aldus L. R.
De oorzaak dat uw schoorsteen, die
schuin gebouwd is, precies op de knik
lekt, is waarschijnlijk gelegen in het
feit, dat de waterdamp die met de rook
omhoog stijgt, condenseert bij aankomst
in dat gedeelte, dat boven het dak uit
steekt. Het druipt dan langs de steen
naar beneden en in de bocht ontstaat
een verzameling water die daar door de
steen heendringt. Er is hier weinig aan
te doen. De waterdamp condenseert en
zou moeten verdwijnen in de lucht, doch
de schoorsteen is niet warm genoeg
meer zo hoog op het dak. U kunt pro
beren dit euvel te verhelpen door de
schoorsteen, waar deze boven het dak
uitsteekt, zodanig te isoleren, dat hij
minder warmte afgeeft aan de buiten
lucht. Hopelijk blijft de steen dan war
mer en zal er minder condensatie optre
den. U kunt de schoorsteen aan de bui
tenzijde bekleden met een of ander ma
teriaal dat warmte-isolerend werkt en
tevens weerbestendig is. U moet dit
maar eens met een aannemer of kachel
smid bespreken. Zij weten wel wat voor
materialen in uw omstandigheden te ge
bruiken zouden zijn.
Naam en behandeling plant. L. S.
zou graag de naam en de behandeling
weten van een plant, waarvan een blad
meegezonden werd.
Deze plant heet cordyline en wordt
wel eens per abuis dracaena genoemd.
Daar het toegezonden blad nog duidelijk
een donkerrode kleur vertoonde, zal het
wel de c. cooperi zijn, een zeer mooie
kamerplant of de c. terminalis met brede
bladeren, rood, rose en wit gestreept. De
plant houdt van een vrij hoge tempera
tuur, liefst niet beneden 18 a 20 0 C (ook
's winters), vrij van tocht, goed in het
licht, maar in de zomer niet in de zon.
In de zomer veel gieten en dagelijks be
sproeien. Dode punten ontstaan door de
droge kamerlucht, vandaar het dage
lijks sproeien. Ook is het goed, de plant
op een z.g. eilandje te zetten, d.w.z. op
een omgekeerde schotel in een sierpot
en in deze sierpot steeds water houden
om een geregelde vochtige omgeving
voor de plant te scheppen. In de winter
minder water en niet mesten. In de zo
mer meer water en geregeld mesten,
b.v. om de 14 dagen. Om de 2 3 jaar
verpotten in 1 deel bladgrond, 1 deel
goede tuingrond, 1 deel verteerde mest,
wat turfmolm en scherp zand. Het
grondmengsel mag niet te vast aange
drukt worden. Zorg voor een goede ont
watering van de pot.
Emigratie. Waar*kan ik inlichtin
gen inwinnen betreffende emigratie
Emigrant.
Voor emigratie kunt u zich in ver
binding stellen met het Rijksaanmel-
dingskantoor voor de Emigratie, le Mid
dellandstraat 103 te Rotterdam. Men
kan u daar ook inlichten over de vele
emigratiestichtingen die er zijn. Het is
namelijk zo, dat de verschillende kerk
genootschappen er eigen stichtingen op
na houden, die zich bezig houden met
voorlichting en emigratie in groepen,
zodat u kunt emigreren met anderen
van hetzelfde kerkgenootschap. Dit be
vordert dikwijls de goede gang van za
ken, daar men dan in het nieuwe land
steun aan elkaar heeft en men elkaar
kan helpen. Soms kunnen zij ook ar
beidsbemiddeling verlenen.
Vlekken. Hoe verwijder ik baby
olievlekken van een jabo-vloerbedek-
king? Mevr. B.
De baby-olie in het jabokarpet kunt
u verwijderen door de plek met wasben
zine nat te maken en royaal te bed
strooien met talkpoeder. Dit inkloppen.
Wanneer de benzine na een paar uur
geheel verdampt is, de talkpoeder goed
uitkloppen of opzuigen. Zo nodig de be
werking herhalen. Denk er vooral om,
dat er geen vuur of brandende kachel
in de kamer aanwezig is en zorg voor
een goede ventilatie! Veiliger is het om
te tra (tetrachloorkoolstofin plaats van
benzine te gebruiken, doch ook dan goed
ventileren.
Verkleurd behang. We hebben licht
groen behang dat nu helemaal geel is
geworden. Kunnen we het nog opknap
pen? schrijft U. d. O.
Indien u echt balamur behang hebt,
kunt u dit met water en eventueel zeep
schoon maken. U mag geen bijtende
wasmiddelen gebruiken. Dat uw licht
groen behang gelig wordt, lijkt ons
echter geen kwestie van vuil maar van
verschieten door het licht. Hier is niets
aan te doen. Als u dit weg wilt hebben,
dan moet u opnieuw plakken of de
wand met een of andere muurverf be
werken. Welke u daarvoor moet kiezen
dat moet u met een deskundige over
leggen, daar niet alle muurverven op
balamur zullen houden.
Gegolfd linoleum. - We hebben onze
keuken met linoleum laten bedekken
omdat deze keuken voorzien was van
tegeltjes, die koud aandeden en een ont
zettende verzorging vragen. Het linole
um ligt nu enkele maanden en begint
te golven gelijk een woeste zee. Wat
moeten wij hiertegen doen? vraagt A.
de A.
Daar de bovenlaag van linoleum een
stof is die u het beste met stroop maar
dan een dikke, heel stijve, kunt verge
lijken, zult u begrijpen dat nadat het is
uitgerekt, is gaan golven. Net zoiets als
wanneer er knieën in een broek zijn ont
staan. Dit is de enige raden die wij voor
u hebben kunnen opsporen. U kunt na
tuurlijk altijd nog raad inwinnen bij de
stoffeerder die veel met linoleum werkt.
Het enige wat zou kunnen helpen als
HAZET FABRIEKEN ZEVENBERGEN
de golven niet te groot zijn, is het ge
heel op te nemen, alles goed te laten
drogen en het dan te plakken. Het moet
dan enkele dagen goed belast worden,
speciaal op de golvende plekken en mis
schien wordt het dan wel weer vlak.
Garanderen kunnen wij u dit echter niet.
Andere methoden zijn er echter niet be
halve dat u het misschien kunt laten
walsen of verder de slechte stukken
wegsnijden en vervangen. Waarom komt
degene die het gelegd heeft, niet even
kijken? Bij grote zaken is dit wel het
geval.
Koffievlekken. Hoe moet ik uit
bouclé-vloerbedekking een koffievlek
verwijderen? aldus mevr. Z.
Er was ook melk in de koffie en melk
is vet, dus moet u dit eerst verwijde
ren. Hiervoor kunt u wat tetra gebrui
ken. Daarna kunt u betten met sop van
wolvlokken en goed naspoelen.
Droge lucifers. Hoe kan ik luci
fers tegen nat worden in een vochtige
keuken behoeden? vraagt J. S.
Indien u uw lucifers wilt drogen dan
moet u deze zeker niet op de kachel leg
gen. Zij kunnen wel degelijk ontbran
den als zij een bepaalde temperatuur be
reiken, ook zonder vlam. U kunt ze be
ter op de schoorsteen leggen, waar ze
ook heel goed droog worden.
MARKT 17 - TELEFOON (01130) 381
N eptunusnieuws.
Ook vorige week zaterdag wérd i.v.m.
de weersgesteldheid het gehele program
ma afgelast. Voor a.s. zaterdag staan
onder voorbehoud de volgende wedstrij
den op het programma. Dames Neptu-
nusVolharding en heren senioren Nep-
tunusO.D.I. Beide teams kunnen de
volle winst mee naar huis nemen.
WEMELDINGE
Van 39 februari 1963
Vrijdag 8 februari: Volle Maan
HOOGW.
LAAGW.
v.m.
n.m.
v.m.
n.m.
Zondag
10.21
11.04
3.49
4.36
Maandag
11.44
5.14
5.59
Dinsdag
0.24
1.05
6.35
7.11
Woensdag
1.35
2.12
7.38
8.06
Donderdag
2.35
3.05
8.32
8.56
Vrijdag
3.26
3.50
9.18
9.37
Zaterdag
4.13
4.36
10.00
10.17
Te Hansweert 35 minuten vroeger
Te Yerseke 5 minuten later