NIEUWS-EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZUID-BE VELA ND
oveRöenkinq
1953 DE RAMP 1963
'ilTuêoÏN
28STE JAARGANG
No. 35
25 JANUARI 1963
J. A. WESTSTRATE - MIDDELBURG
UITGEVERSMAATSCHAPPIJ „DE SCHELDEBODE'
Verschijnt des vrijdags
J. M. C. VAN DER PEYL - KRUININGEN
ri
modes
Het ideale horloge
Stowa Hermetic
REDACTEUR:
ROUAANSE KAAI 21 - TELEF. (01180) 2453
Abonnementsprijs bij vooruitbetaling 1,25 per kwartaal
Franco per post 2,50 per halfjaar
DRUK Fa. F. VAN DER PEYL
KRUININGEN
ADMINISTRATIE
MARKT 19 - TELEF. (01130) 381 - GIRO 28425
Advertentieprijs 1-25 mm 3,verder 12 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
In te zenden vóór woensdag 12 uur
En hij zag dat zij zich zeer pij
nigden om het schip voort te
krijgen. Marcus 6 48.
Het wonder der spijziging heeft de
schare in vervoering gebracht. Johannes
vertelt dat de mensen Jezus met geweld
Koning wilden maken. Vermoedelijk heb
ben de discipelen deze poging van de
schare ondersteund. Zij vinden dat
Christus dit maar moet doen. Zo be
grijpen wij tenminste de mededeling van
Marcus, „dat hij zijn discipelen terstond
dwong om in het schip te gaan".
Als de discipelen weggevaren zijn, be
klimt Jezus de berg om te bidden. Hoe
smartelij ior Hem de geestdrift van
de mensi er de brooduitdeling, ter
wijl zij k« olijven bij Zijn woorden.
Jezus biuc en de discipelen varen. Als
zij bezwaar gemaakt hebben om scheep
te gaan, dan was dat omdat zij uitge
schakeld werden, niet omdat zij zo'n
nachtelijke tocht zonder Jezus gevaar
lijk vinden. Maar spoedig verandert de
situatie. Er steekt een storm op, de
wind is hun tegen, zij moeten zich zeer
pijnigen om het schip voort te krijgen.
Als dat niet lukt, drijven zij af en is
schipbreuk onvermijdelijk. Was Jezus
maar aan boord! Als Hij maar wist in
welk groot gevaar Zijn discipelen ver
keren, dan zou Hij wel helpen, wel in
grijpen, want Hij is immers voor deze
tocht aansprakelijk.
Maar Hij weet het!
Staat er niet: „En Hy zag dat zij
zich zeer pijnigden om het schip voort
te krijgen"
Jezus ziet het, Hijzelf staat veilig op
Zijn berg, hoog boven het gevaar. Hij
laat Zijn discipelen tobben; uur na uur
verstrijkt. Eindelijk, omtrent de vierde
nachtwake, daalt Hij van de berg af om
Zijn discipelen te helpen. Hij vindt het
dus goed, dat de Zijnen in nood verke
ren, dat zij bang worden, klein worden,
dat zij leren roepen. Hij staat er rustig
naar te kijken. Aardse liefde zegt bij
zo'n gelegenheid: dat kan ik niet aan
zien en snelt ter hulp. Jezus' liefde is
heilige liefde. Heilig betekent: „absoluut
anders". Liefde, die zich niet richt naar
de onze, maar haar eigen hoge, heilige
weg gaat.
Misschien komen deze regels onder de
ogen van een mens, die aan deze ge
dachten behoefte heeft. De Here ziet uw
nood wel, maar Hij komt misschien pas
in de vierde nachtwake, in elk geval
eerst op Zijn tijd. Het is Zyn bedoeling,
dat er van dat wachten en hopen en
bidden iets goeds gemaakt wordt.
(Uit een Dagboek)
TIEN JAAR GELEDEN:
Het is 1 februari a.s. tien jaar ge
leden dat een grote watersnood ons land
teisterde.
Gedurende heel zijn bestaan heeft Ne
derland met het water moeten strijden
dat voortdurend onze kusten en dijken
belaagt, en bij de geringste verzwakking
toeslaat om het door ons gewonnen land
te heroveren. Onder de talrijke over
stromingen zijn die van 1421 de grote
Elizabethsvloed, in 1916 de vloedgolven
waaronder vooral het eiland Marken en
de gebieden rond de Zuiderzee te lijden
hadden en op 1 februari 1953 de grote
springvloed waardoor bijna de helft van
de Zeeuwse en Zuidhollandse eilanden,
de Biesbosch en grote delen van Noord-
Brabant en het Zuidhollandse vasteland
onder het water bedolven werden.
Deze laatste springvloed waardoor
Nederland in het centrum der interna
tionale belangstelling kwam te staan,
bleek het gevolg van een ongelukkige
samenloop van omstandigheden zoals die
slechts zelden voorkomt. Er ontstond
een springvloed door de weinig voor
komende stand van de aarde, die precies
tussen de zon en de maan in stond. Dit
had tot gevolg dat de normale verdeling
van het water op aarde uit het even
wicht geraakte en er in de Atlantische
Oceaan een vloedgolf ontstond, die zich
met grote kracht door het Nauw van
Calais perste de Noordzee in. Tengevol
ge van een zware en zeer langdurige
noordwesterstorm kreeg het water niet
de gelegenheid geleidelijk afgevoerd te
worden en ontstond er een springvloed
waarbij het overtollige water het land
trachtte binnen te dringen.
Het is begrijpelijk dat onze dijken, die
toch heel wat mans waren, tegen deze
dubbele bedreiging niet waren opgewas
sen.
De schade.
De schade die deze ramp met zich
meebracht, was buitengewoon groot. On
danks het snel ingezette reddingswerk
verloren 1835 mensen het leven, waar
van 1813 in het z.g. rampgebied en 22
in overige plaatsen in Nederland. Gro
te hoeveelheden mensen moesten worden
geëvacueerd. Zij vonden voor kortere
of langere tijd onderdak bij de bevol
king van drooggebleven omringende ge
bieden.
In het totaal werden 175.000 hectare,
5 van de totale Nederlandse opper
vlakte, overstroomd. Hiervan was on
geveer bouwland, dat verloren ging.
Vooral een droevig feit was dat men in
Walcheren juist bezig was het herstel
van de in 1944 beschadigde gronden te
gaan vieren. De economische schade liep
in de miljarden. Er werden 3810 huizen
geheel vernield, waaronder 450 boerde
rijen, 24.980 huizen en boerderijen wer
den ernstig of licht beschadigd. Waar
lijk een droeve balans voor Nederland
waar de woningbouw toch al een moei
lijk onderwerp is.
Alsof dit nog niet genoeg was, moest
de schade aan huisraad, grond, kunst
werken, voorraden en uitrusting van
agrarische en industriële bedrijven e.d.
geschat worden op 955 miljoen gulden.
Late'r bleek dit heel wat meer te zijn.
Vooral deze aspecten waren voor ons
land en speciaal het rampgebied van
bijzondere betekenis zo kort na de oor
log waarin wij zoveel verloren en wij
nauwelijks de tijd hadden weer een
beetje op de been te komen.
Redding en hulp.
Tot onze vreugde mochten wij echter
bespeuren dat wij niet alleen stonden
en dat het buitenland direkt na de eer
ste informaties te hulp kwam. Eerst
kwamen de Britten en de Belgen, die
zelf getroffen waren aan hun Noord
zeekusten, en de Fransen. Hulpmateri
aal in de vorm van reddingsboten, ver
lichting helicopters e.d. en verder een
grote stroom van dekens en ander ma
teriaal om de eerste menselijke nood te
lenigen werden aangevoerd. De meest
indrukwekkende hulp boden de Ameri
kanen, die een geheel bataljon genie
met honderden vrachtauto's, boten,
bruggen, pompen en ander materiaal
aanvoerden. Zij voerden rotsblokken per
vliegtuig uit Duitsland aan, die teza
men met tonnen klei en zand en masse
in de gaten werden gestort. Verder na
men al deze mensen op bewonderens
waardige wijze deel aan het reddings
werk voor de tallozen die geïsoleerd op
de daken van hun huizen zaten of el
ders waren ingesloten door de vloed.
Het onmiddellijk na de ramp ingescha
kelde rampenfonds organiseerde de fi
nanciële hulp aan de slachtoffers. Be
halve uit Nederland kwamen grote be
dragen bijeen uit het buitenland, zodat
ieder die getroffen was belangrijke be
dragen kon ontvangen ter leniging der
geleden schade. In Nederland werd vrij
willig een bedrag van 93,3 miljoen bij
eengebracht, terwijl uit het buitenland
nog eens 39.158.000, - werd bijgedra
gen.
voor de elegante vrouw
Grote Markt 12 Bergen op Zoorti
Verbeterde waarschuwing.
Uit deze gebeurtenissen heeft men de
conclusies getrokken en een les geleerd.
In de eerste plaats is gebleken dat het
waarschuwings- en hulpverleningssys
teem zo dat al bestond, volkomen on
deugdelijk is gebleken bij rampen van
deze omvang. Direkt na de vloed is men
begonnen een nieuw systeem op te bou
wen, dat ons land een zo groot moge
lijke veiligheid moet waarborgen.
Het K.N.M.I. te De Bilt speelt hierin
de hoofdrol, daar dit alleen te verwach
ten stormen en hoogwaterstanden kan
voorspellen. Deze dienst onderhoudt
contact met de radiodiensten die regel
matig elke dag de weerberichten en
hoogwaterstanden omroepen, zodat ieder
gewaarschuwd is als er iets kan gaan
gebeuren. Daarnevens staan vele rijks-,
gemeente- en provinciale instanties met
hen in verbinding die op hun beurt weer
het leger, het Nederlandse Rode Kruis
en de B.B. kunnen te hulp roepen als
dit nodig is. Verder zijn er maatrege
len getroffen dat op alle dijken de pos
ten versterkt zijn. met materiaal en ra
dio. zodat een zo efficient mogelijk
waarschuwings- en hulpsysteem is ont
staan. (Wij hopen dat het nimmer zijn
deugdelijkheid zal behoeven te bewijzen)
Nu moest er ook weer direkt worden
aangepakt om de geleden schade aan de
dijken en landerijen te herstellen. Dit
was vooral van belang daar men voor
de herfst 1953 klaar moest zijn omdat
dan de normale herststormen te ver
wachten waren en de dijken dan in staat
moesten zijn deze te weerstaan.
Het herstel.
Dit is waarlijk een groots werk ge
worden. De schade was enorm. Van de
1080 km dijk in het gebied was rond
480 km beschadigd. Van de ongeveer
500 gaten waren 67 stroomgaten waar
van de bodem beneden het normale wa
terpeil lag. Dit betekent dat er met eb
en vloed water in en uit stroomde dat
de gaten steeds dieper maakte en het
werk enorm bemoeilijkte. Door de ge
weldige militaire hulp vooral van de
Amerikanen is het mogelijk geweest de
schade, te beperken. Vele gaten werden
door hen provisorisch gedicht zodat de
stroming niet te veel kon wegvreten.
Hier kwam echter bij dat deze opvullin
gen meestal weer verwijderd moesten
worden om de eigenlijke dijk te kunnen
maken, daar de voorlopige dichtingen
zeer onoordeelkundig gemaakt werden
gedurende de nood van het eerste ogen
blik.
Het herstel werd zeer voortvarend
aangepakt en op 11 april van dat jaar
waren reeds 128.000 ha van de buiten
wateren afgesloten. De grote stroom
gaten baarden de meeste zorgen, doch
met behulp van grote betonnen caissons
die men in de gaten liet zinken, werden
de meeste gesloten. Vele van deze cais
sons kwamen uit Engeland alwaar men
er nog enige over had van de Norman-
dische invasie. Gedurende de gehele zo
mer werkte men door en op 6 november
1953 werd het laatste gat gesloten en
was het gehele rampgebied weer veilig.
Tien jaar na de ramp.
Wanneer wij de balans opmaken van
alles wat er gebeurd is tijdens en na
de ramp, dan kan dit ons volk tot te
vredenheid stemmen, al zullen er zeker
individuele gevallen zijn waar, door om
standigheden, ontevredenheid heerst.
Nadat het land weer was drooggeval
len en ontzout, wat geruime tijd heeft
geduurd, is de landbouw weer op gang
gekomen. Vele boerderijen en huizen zijn
weer opgebouwd. De meeste bewoners
zijn teruggekeerd naar hun haardsteden
en het leven heeft voorzover mogelijk
weer zijn oude gang hernomen. Deze
stormramp heeft echter voor Nederland
ook goede gevolgen. Het Deltaplan, niet
na deze vloed, maar al jaren eerder
ontworpen, is hierdoor wel versneld tot
uitvoering gebracht. In 1916 na de toen-
voor land- en tuinbouw
100% Waterdicht en condensvrij
geheel edel-staal kast
Ruime keuze bij
Kapella Z.-B.
01102-223
malige stormvloed werd een stormvloed
commissie voor de Nieuwe Waterweg
benoemd. Deze commissie had tot taak
het bestuderen van mogelijkheden om
eventuele volgende overstromingen te
voorkomen.
In 1940 werden verschillende plannen
ingediend om rampen te voorkomen,
doch pas na deze oorlog kwam het tot
uitvoering. In 1950 werd een eerste
werk in het kader van het deltaplan ge
realiseerd, namelijk de afsluiting van
de Brielse Maas. In 1951 werd de Schie-
landse Hoogdijk opgehoogd en dan in
1952 gaf de minister van verkeer en wa
terstaat opdracht het afsluiten van de
zeegaten in studie te nemen. In dat
zelfde jaar. werd de Braakman afgeslo
ten.
Na de storm.
Onmiddellijk na de grote ramp van
1953 werd de deltacommissie geïnstal
leerd en reeds in 1954 is er begonnen
aan de stormvloedkering in de Holland
se IJssel. De Deltacommissie bestudeer
de alle mogelijkheden en diende in de
jaren 1953'55 vijf interimrapporten in
met plannen en aanbevelingen om zo
spoedig mogelijk te beginnen.
Zoals ieder weet is er inderdaad een
begin gemaakt met de afsluiting van de
zeegaten en als alles gaat zoals men
zich had gedacht, dan is het zuidweste
lijk deel van Nederland goed op weg,
niet alleen een veilig doch tevens een
veel belangrijker deel van ons land te
worden. Door alle nieuw te maken dij
ken immers worden de verbindingen on
gelooflijk verbeterd. Binnen de Zuid
hollandse en Zeeuwse wateren zullen
grote zoetwatermeren ontstaan waar
langs men grote recreatiegebieden kan
vestigen. Door de verbetering van de
wegen zal het gebied vele mensen in
vakantie en weekend gaan trekken en
misschien zullen er op den duur belang
rijke industrieën gevestigd worden.
Dit gebied tussen Rotterdam en Ant
werpen zal in betekenis toenemen en
voor velen die er nimmer kwamen, wor
den ontsloten en aan belangrijkheid
gaan winnen. (Nadruk verboden)
h, A
ALLE VRAGEN VOOR DEZE RUBRIEK UITSLUITEND TE ZENDEN AAN:
REDACTIE „MET RAAD EN DAAD", ROUAANSE KAAI 21, MIDDELBURG
met bysluiting van een postzegel van 12 cent voor doorzending van uw brief
Wij willen u met onze adviezen zo goed mogelyk van dienst zijn en geven
zo mogelyk advies op elke vraag. Wy kunnen echter geen aansprakelijkheid
aanvaarden voor elders verkregen inlichtingen of gegevens RED.
Belastingvermindering kostwinner.
W. G. Mijn moeder, weduwe, is 68 jaar,
dus krijgt uitkering A.O.W. Nu woon
ik bij haar in. Mijn verdiensten zijn
80,tot 85,in de week. Mijn
vraag: Kan ik belastingvermindering
krijgen als kostwinner?
Aftrek van loonbelasting kunt u vra
gen wanneer u bijdraagt in het levens
onderhoud van uw moeder, onafhanke
lijk van de vraag of u als kostwinner
bent te beschouwen of niet. Het besluit
op de loonbelasting rept daar niet van.
U moet dan berekenen hoeveel van het
betaalde kostgeld plus de ondersteuning
in werkelijkheid aan uw moeder ten
goede komt. Dat bedrag vormt voor u
een buitengewone last. Daar kunt u dan
tevens bijvoegen wat u vermoedelijk aan
dokterskosten, medicijnen, ziekteverze
keringskosten (ziekenfondspremie!), ook
net werkgeversaandeel, voorzover u ook
loonbelasting betaalt, e.d. ziektekosten
zult hebben. Die kosten horen ook tot
de buitengewone lasten en u kunt af
trek krijgen voor het totaal van levens
onderhoud en ziektekosten, wanneer zij
6 van uw belastbaar loon te boven
gaan.
Waterland. P. A. D.-H. stelt en
kele vragen, t.w.: 1. Als we vroeger te
dicht bij een wel of sloot kwamen, zei
men altijd „Pas op, anders zal Jan Haak
je pakken". Was dit bangmakerij of
heeft die persoon vroeger ook werkelijk
bestaan? 2.. Waar en wanneer is in Ne
derland voor het eerst gebruik gemaakt
van vaartuigen, later vervangen door
caissons, om dijken te dichten? 3. Welke
boeken over de Zeeuwse geschiedenis
zijn u bekend en welke zijn nog ver
krijgbaar
1. Met Jan Haak wordt bedoeld een
watergeest. Het verhaal gaat in Zuid-
Beveland en Zeeuws-Vlaanderen dat de
ze Jan Haak de kinderen die dicht bij
het water komen met een haak naar
beneden trekt. Dit stamt uit een oud
volksbijgeloof, dat de watergeesten er
kende die meestal slecht waren. Zij wer
den verantwoordelijk gesteld voor schip
breuken en verdrinken. In de latere tij
den toen men niet meer in geesten ge
loofde, werd het een bedreiging voor de
kinderen om hen van de waterkant weg
te houden. Het is dus net zo iets als
Zwarte Piet die de kinderen in de zak
mee naar Spanje zou nemen. 2. Voor
zover ons bekend werd er gebruik ge
maakt van schepen om gaten in dijken
te dichten na het bombardement van
de dijken op Walcheren in 1944. Mis
schien is dit reeds vroeger toegepast,
maar in de ons bekende litteratuur is
dit niet beschreven. Het lijkt ons niet
zo waarschijnlijk, daar men er vroeger
waarschijnlijk niet snel toe overging du
re schepen te laten zinken. In onze tijd
waar het rijk altijd de hand heeft in
de dijkenbouw is dat natuurlijk gemak
kelijker doordat er nu grotere bedragen
beschikbaar zijn en men deze schade
gemakkelijker kan vergoeden. 3. Hand
boeken betreffende de Zeeuwse geschie
denis zijn ons helaas niet bekend, al zul
len er wel enkele bestaan. U doet het
beste eens te gaan zoekeh in een goede
boekhandel. Ook kunt u eens schrijven
naar een goede boekhandel te Middel
burg of andere grote plaats. Men zal
gaarne voor u uitzoeken wat er op dit
gebied in de handel is en of deze wer
ken nog te krijgen zijn.
Duitsland. Wanneer bereikten de
Duitse tanks het eiland van Dordrecht?
aldus N. v. d. O.
De Duitse tanks bereikten het eiland
van Dordrecht op 13 mei, nadat ze snel
door Brabant waren opgerukt. Dit was
hun mogelijk gemaakt doordat de Peel-
divisie reeds moest terugtrekken vanaf
de avond van 10 mei en deze divisie niet
meer één geheel vormde door Duitse
doorbraken. Tevens bezetten toen reeds
Duitse valschermjagers onze stellingen
bij de Moerdijk, zodat de bruggen niet
meer konden worden vernietigd en de
Duitse tanks daar gemakkelijk konden
overtrekken. Hoeveel gesneuvelden er
bij Dordrecht waren, weten wij niet. De
gehele oorlog in mei 1940 telde 2067 ge
sneuvelden en 2860 gewonden aan Ne
derlandse zijde. De Duitse verliezen van
deze data zijn niet bekend.
Zuid- en Noord-Amerika. V. A.
vraagt enkele getallen van het aantal
inwoners van bepaalde streken in Zuid
en Noord-Amerika.
Heden ontvingen we juist een aantal
aanvullende cijfers, die u een juister
beeld geven van Zuid- en Noord-Ameri
ka. Verenigde Staten en Canada opper
vlakte 19.374.042 m2. Canada 18.041.000
inwoners. Verenigde Staten 183.127.000
inwoners. De bevolking van midden-
Amerika telt ongeveer 60.000.000 en
Zuid-Amerika ongeveer 138.355.000 in
woners.
Nederland. Is de Nederlandse vlag
een erkende vlag? schrijft G. A.
Elk land dat souverein (onafhanke
lijk) is, heeft het recht een eigen vlag
vast te stellen en te voeren. Staten die
het betrokken land als onafhankelijk er
kennen, erkennen daarmee automatisch
ook de vlag. Ook worden vlaggen ge
voerd door autonome gebiedsdelen, niet
zelfstandige staten en gewesten, pro
vincies en steden, welke vlaggen dus
wel officieel zijn vastgesteld, maar door
andere landen niet behoeven te worden
gerespecteerd omdat ze daar niet be
kend zijn. Een Nederlandse vlag is nim
mer officieel vastgesteld voor zover het
betreft de afmetingen en de indeling.
Wel zijn (zij het pas op 10 febr. 1937)
bij koninklijk besluit de kleuren rood,
wit en blauw vastgelegd, waarmee 25
jaar geleden een lange strijd tussen het
oranje, blanje, bleu en het rood, wit en
blauw werd beëindigd. Omdat Nederland
door alle landen als souvereine staat
wordt erkend, wordt echter toch onze
driekleur algemeen erkend en begroet.
WEMELDEN GE
Van 27 januari2 februari 1963
Vrijdag 1 februari: Eerste Kwartier
Zondag
Maandag
Dinsdag
Woensdag
Donderdag
Vrijdag
j Zaterdag
Te Hansweert 35 minuten vroeger
,Te Yerseke 5 minuten later
HOOGW.
LAAGW.
v.m.
n.m.
v.m.
n.m.
5.01
5.19
10.27
10.50
5.42
6.00
11.11
11.31
6.21
6.41
11.55
6.59
7.18
0.15
12.36
7.37
8.04
0.54
1.20
8.20
8.55
1.41
2.12
9.14
9.53
2.39
3.16