éS&
NIEUWS-EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZUID-BEVELAND
oveRöenkinq
'iliitcacN
0/tunlwiÊI
Rodenstockbril
27STE JAARGANG
No. 50
11 MEI 1962
J. A. WESTSTRATE - MIDDELBURG
UITGEVERSMAATSCHAPPIJ „DE SCHELDEBODE'
Verschijnt des vrijdags
J. M. C. VAN DER PEYL - KRUININGEN
Land- en Tuinbouw
Schetsen van Lindedorp
met versterkt» middensector
J. Kole - Yerseke Tel. 372
REDACTEUR:
ROUAANSE KAAI 21 - TELEF. (01180) 2458
Abonnementsprijs bij vooruitbetaling 1,25 per kwartaal
Franco per post 2,50 per halfjaar
DRUK Fa. F. VAN DER PEYL
KRUININ GEN
ADMINISTRATIE
MARKT 19 - TELEF. (01130) 881 - GIRO 28425
Advertentieprijs 1-25 mm 3,verder 12 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
In te zenden vóór woensdag 12 uur
Ik vermag alle dingen door
Christus, die mij kracht
geeft. Filip. 4 13.
Hebben wij wel eens een beslissende
ure in ons leven doorgemaakt? Is ons
wel eens een taak op de schouders ge
legd, gans onverwacht en gans onvoor
bereid naar wij meenden? Een taak,
waardoor onze zwakke kracht tekort
schoot, en toch onmiskenbaar ons op de
schouders gelegd door Hem, die ons lot
heeft geweven en onze weg bestuurd?
Indien wij dan opgezien hebben naar de
bergen Gods, dan hebben wij kunnen er
varen wat de Apostel Paulus in onze
dagtekst zegt.
Nietwaar, als wij dit woord aandach
tig herlezen, dan voelen wij een geheim
zinnige, diepe rust ons tegenkomen. Dit
woord is de uiting van een ziel, die
veel heeft ervaren en veel heeft geleden.
Een ziel, die het weet, dat nog veel
strijd en moeite haar wacht. Bij een te
rugblik op het verleden, bij een blik op
zichzelf erkent zij: In mij is geen
kracht. Maar mijn Heiland en Ontfer-
mer, die voor alles raad weet, kan Zijn
kracht in mij overvloedig maken en mij
de overwinning verzekeren in elke strijd.
Wie zal zeggen wat ons heden wacht!
Welke ongedachte arbeid, welke teleur
stelling, welk leed, welke strijd met
het eigen hart of met machten buiten
ons. Vergeten wij dan deze levensvreug
de van Gods kinderen niet: Ik vermag
alle dingen door mijn Heiland, die noch
moede noch mat wordt.
(Uit een Dagboek)
EEN NIEUWE VINDING
Iedereen wil graag een liguster- of
meidoornhaag die er de gehele zomer
goed geknipt uitziet.
Tot nu toe was regelmatig snoeien
op zijn zachtst gezegd een zeer ver
velend karweitje toch nog het enige
middel om een mooie haag te verkrij
gen.
Het probleem van vele malen ligus
ter- en meidoornhagen snoeien is thans
opgelost; dank zij een nieuwe vinding
kan dit werk tot een minimum van één
tot tweemaal knippen worden beperkt.
Orga-Rem is een uniek middel en
houdt de opwaartse en naar buiten ge
richte groei van liguster- en meidoom-
hagen tegen. Men bespuit de hagen in
het vroege voorjaar dus, omstreeks half
april voordat de scheutgroei gaat op
treden, of later in het seizoen, binnen
14 dagen an het snoeien.
Ook is Orga-Rem een grasgroeirem-
middel, vooral geschikt voor grasber
men; spuit in april, vóór de aarontwik
keling begint.
Eventueel in juli herhalen; dan toe
passen na het maaien zodra voldoende
hergroei optreedt.
Uitsluitend bermen behandelen waar
een goede grasontwikkeling verwacht
mag worden.
Hier is een uitvinding waardoor be
langrijke besparing van arbeid, tijd en
geld kan worden verkregen.
Iedere
Een bril van topklasse
Een creatie
vol gratie
Kwaliteitshrillen
KAPELLE (Z.-B TELEFOON (01102) 223
door HENK ZWEEDIJK
IX
Zonder blikken of blozen kon men
daar eens echt vrijbuiteren of zoals men
het ook noemde „eens flink de Jan uit
hangen". Het was een mooie gelegen
heid om de kat eens in het donker te
knijpen.
Zij die bij honk bleven vermaakten
zich op hun wijze met de middelen die
het dorp schonk en waarmede men al
vele jaren genoegen had genomen.
Aan het einde van ons dorp, even
buiten de kom der gemeente, waar nu
het vredige kerkhof is gelegen, was toen
de boomweide. Een prachtig stuk na
tuurschoon, deze stille plek!
Hoge, prachtige olmen en iepen ver
hieven daar hoog in de lucht hun zwa
re groene kruinen en het geheel was
omkranst door een weelde van vrucht
bare boomgaarden. Bij het warmste zo
merweer was het nog koel en zoel in
deze statige zuilengalerij van gekroon
de stammen. Hier was een tempel van
ongekorven hout, waar onze Lindedor
pers met recht trots op konden zijn en
het ook waren.
Bijzondere feestelijkheden vonden op
deze boomweide steeds plaats en op de
Krusemart werden daar wedstrijden ge
houden in het koningschieten door de
handboogschutterij. Ook vermaakte men
zich er met het minder illustere spel
met de minder schone betiteling van
het kattenknuppelen; een ruw vermaak,
waarbij een kat erg in het nauw kwam
te zitten en om het vege poesenlijf te
redden, rare sprongen diende te maken.
Gelukkig is dit spel sedert jaren ter
ziele, terwijl het edele spel der boog
schutters hier en daar weer opleeft of
in ere wordt hersteld.
In het dorp zelf vermaakte zich de
jeugd, voor deze dag in zondagse kle
ren gestoken, met van de ene snoepwin
kel naar de andere te trekken, om daar
de luttele snoepcenten, door vaders en
moeders toegestopt of afgetroggeld, om
te zetten in zuurballen, strengen drop
en andere maag en tanden bedervende
ingrediënten.
Een kermis zonder kramen en draai
molens is iets ondenkbaars en daarom
was ons dorp op deze dag ook met deze
versierselen getooid. Maar met een be
scheidenheid die tegen de grenzen van
het armoedige aanleunde. Het kermis'
bedrijf bestond slechts uit zegge en
schrijve: één kraam en ja... ja, hoe zal
ik het aanduiden.draaimolen carous-
sel Alles te veel eer en tè ver er naast
en mogelijk een belediging voor wat er
voor door gaat.
Het was enkel een zwakke poging tot
imitatie, maar toch voldoende om in de
behoeften van deze dag te voldoen. Het
was een mallemolentje, of zoals het in
de volksmond heette, het houten bootje
van Jan uit het Loopweegje.
Een rammelend cavalje was het maar
en de ouderen of zwaargewichtigen
waagden zich niet in het wrakke geval
en de directeur liet deze ook liever niet
toe in zijn vermaaktempel, want geen
verzekering dekte de mogelijke schade
aan lijf en goederen. Hij stond daar niet
alleen als schepper van vermaak en ge
noegen van anderen, maar ook om zijn
inkomen wat op te voeren, voor zijn
vrouw en de schare van kinderen, die
ook zijn neefjes waren.
Jans dagelijkse stiel was landarbeider
en hij droeg in zijn binnenste een hu
moristische knobbel met zich mede, die
hem zeer geschikt maakte tot vervul
ling van zijn vreugde brengende am
bacht, van één dag in een vol jaar.
Voor zichzelf stelde hij geringe eisen
en deze geestesgesteldheid wortelde ook
in de exploitatie van zijn houten bootje,
dat bestond uit een stevige paal, waar
boven een draaiend rad, waaraan een
zestal bakken rond konden slingeren, die
met enige fantasie en op tamelijke af
stand, wel voor bootjes konden gehou
den worden.
Aan techniek en schoonheid was wei
nig aandacht geschonken. Als het geval
maar niet al te veel uit het lood kwam
te staan en de gang er maar in kon
blijven, was aan het verlangen van di
recteur en publiek ruim voldaan.
De drijfkracht werd door de baas en
zijn knechtjes, die hij uit het publiek
vorderde, met ruk en armstoten ge
leverd. Voor de jeugd was het dè at-
traktie van de dag; voor de toeziende
vaders en moeders, aLgstcomplexen ver
wekkend, bij het aanschouwen van het
schommelend houten bootgevaarte.
Naast de enige draaimolen stond ook
het enige kraampje, die gezamenlijk de
kermis buitenshuis probeerden uit te
beelden.
Dat kraampje is ook wel een beschrij
ven waard, zowel om de verkoper en
verkoopster die er achter en de waren
welke op de geschraagde planken, ten
verkoop lagen uitgestald.
Jantje en Antje! Wie kende in ons
dorp dit aardige duo uit het Loopweegje
niet?
Het waren bloedeigen broer en zus
ter; oude verstokte vrijgezellen. Het
groeiproces had bewerkt dat zij beiden
de jongelingen en maagden in ons dorp
verre ondertroffen in de kleinheid van
hun gestalten. De evenredigheid van
hun lichaamsdelen was echter normaal
te noemen, met uitzondering van de
moeilijke gang die Jantje verplicht was
te maken ter voortbeweging.
Wat Antje te kort schoot in na
denkendheid en weerstandsvermogen,
ter bescherming van haar onbevangen
zieltje, was haar broer Jan in ruime
mate toebedeeld met een gezond weer
stands- en incasseringsvermogen, tegen
de aanvechtingen, die nu eenmaal de
Zacheusgestalten onder de grote men
sen te verduren hebben. Jan had tin
telende ondeugende kleine oogjes en
boven zijn gouden hemdsknopen, klokte
altijd gezellig een driftig adamsappeltje.
In zijn mond, achter zijn weinige kiezen
rolde de onafscheidelijke tabakspruim
of hij had ter afwisseling een zwart
doorgerookt tabakspijpje met de kop
naar beneden, tussen zijn smalle lippen
hangen.
Dat is wat achter, laten wij thans
kennisnemen wat op en voor het
kraampje kwam te staan.
Heeft de lezer wel eens de voet gezet
en de neus opgehaald in een van de
weinig overgebleven ouderwetse kome-
nijswinkeltjes, waarin de voortbrengse
len van eigen land en zijn koloniën ver
enigd zijn? Van stokvis tot bombazijn,
van petroleum tot klompen, van mot-
ballen tot borstelwerk, bruine suiker en
allerhande specerijen?
Herinnert ge u dan die niet te om
schrijven lucht welke van vloer tot zol
der, tot zelfs in de kleren des winkeliers
is doorgedrongen en bij lang toeven uw
eigen kleding doordringt?
Welnu, zulk soort van gemengde par
fum omhulde ongeveer het kermis-
kraampje en Jan en Antje zelve.
Daar lagen dan: Starretjes, een taai-
harde ontbijtkoek in de vorm van een
ster, naast aan touwtjes geregen ge
droogde scharretjes; roggeteunisjes met
krenten, naast zuur-, neger- en andere
ballen; gekookte eieren a vijf cent per
stuk naast strengen- en zoute drups;
snoep in allerlei kleur en geur naast
brosse biscuits; sigaren van tien voor
een dubbeltje met één als toegift naast
olienootjes en de melkkan, waaruit men
zich voor één cent per kop kon laten
inschenken en nog veel meer andere
eetbare waren. Op het einde van het
tafelblad was een rafelbord. Het bord
was niet gerafeld, maar rafelen was de
benaming van een worp met de dobbel
stenen of teerlingen.
(Wordt vervolgd)
BINNENVERINGBED
Act beste bed ooit gemaakt
SCHUIMRUBBERBED
$a&£t fabrieken Zevenbergen
ALLE VRAGEN VOOR DEZE RUBRIEK UITSLUITEND TE ZENDEN AAN:
REDACTIE „MET RAAD EN DAAD", ROUAANSE KAAI 21, MIDDELBURG
met bijsluiting van een postzegel van 12 cent voor doorzending van uw brief
Wij willen u met onze adviezen zo goed mogelijk van dienst zijn en geven
zo mogelijk advies op elke vraag. Wij kunnen echter geen aansprakelijkheid
aanvaarden voor elders verkregen inlichtingen of gegevens RED.
stellen van, of over te laten aan, ecu
advokaat.
Penning. Mevr. W. v. d. B. vraagt
wat voor munt zij in bezit heeft.
Uw exemplaar is geen munt doch
een penning, vermoedelijk is hij nog
niet oud. De sfinx in deze uitvoering is
namelijk een bekend Egyptisch em
bleem. Het komt evenzo op de tegen
woordige Egyptische munten voor. Ne-
fertiti is een oud-Egyptische vorstin.
Van dit soort penninkjes worden er ve
le geslagen als sieraad. Het oogje wijst
daar ook al op, evenals de tekst in de
Engelse taal. Vermoedelijk is het dus
geen goud. U zoudt zich echter voor
dat punt tot een bank kunnen wenden,
waar men het u wel kan vertellen.
Bloemen. Mevr. M. L. stelt enige
vragen over bloemen. Ook vraagt zij of
koude thee goed is voor planten.
Uit uw beschrijving van de onbekende
plant maken we op, dat het hier gaat
om een Hibiscus sinensis, daar deze on
geveer beantwoordt aan de door u ge
geven beschrijving. De standplaats is
verkeerd, daar deze plant veel licht
(geen brandende zon) nodig heeft. In
de winter op een niet te koude stand
plaats, droog houden. In het voorjaar
verpotten in zeer voedzame grond (iets
meer mest dan bij de fuchsja is aan
gegeven). Tevens wordt de plant dan
flink teruggesnoeid, zodat er krachtige
scheuten worden gevormd. Is de plant
eenmaal aan de groei, geleidelijk meer
water geven en wekelijks vloeimest. In
de zomer kan de plant ook buiten staan,
maar vroegtijdig weer binnenhalen.
Koude thee bevat geen voedsel, dus
schoon water is ook goed. Thee bevat
een stof die voor tere planten niet best
is.
Mijn zoon. Een gescheiden vrouw
van 63 jaar is niet in staat om te wer
ken en wordt door sociale zaken onder
houden. Een van haar zónen moet voor
75,per maand bijdragen in haar on
derhoud. Is dat juist, of is het ver
haalsrecht opgeheven? aldus E. I.
Het verhaalsrecht is per 1 maart 1961
wel beperkt, maar lang niet in alle ge
vallen. Zo blijven de (schoon) ouders
aansprakelijk voor de ondersteuning
van een (schoon)kind, wanneer dat nog
geen 65 jaar is, niet in een inrichting
wordt verpleegd en niet in een toestand
verkeert, waarin het in een inrichting
verpleegd behoort te worden en anders
om kinderen voor hun ouders. Intussen
hebben de gemeenten een onderlinge re
geling getroffen, waarbij normen wor
den aangegeven, die gelden bij het ver
haal. De meeste gemeenten houden zich
vrijwillig aan die normen. Volgens deze
normen zal bepaald worden of de kin
deren voor de ondersteuning moeten
worden aangesproken en zo ja, voor
hoeveel. Als de kinderen niet in staat
zijn de bedragen, waarvoor zij worden
aangesproken, te betalen, kunnen zij het
altijd op de beslissing van de kanton
rechter laten aankomen. Hoewel die
ernstig rekening zal houden met de
bovengenoemde normen, zal hij onaf
hankelijk de draagkracht van de kinde
ren beoordelen.
Voor het eerst baden. In welk
jaartal wasten de mensen zich voor het
eerst En wanneer kwam de eerste
badkamer tot stand? vraagt K. N.
De mens heeft zich altijd gewassen,
al is dat dan niet altijd in die zin ge
weest, zoals wij dat tegenwoordig doen
met zeep e.d. De primitieve mens in de
oertijd waste, wanneer hij dat nodig
vond, ook het vuil van zijn lichaam en
dan gewoon met water uit rivier of
beek. Er is dus geen jaartal te geven
wanneer de mens zich voor het eerst
waste. Hetzelfde probleem geldt voor
uw tweede vraag. Wat verstaat u onder
een badkamer? Een ruimte waarin men
zich baadt Die was er al in de grijze
oudheid. De oude Egyptenaren kenden
reeds zo'n ruimte. De Romeinen had
den waterleidingen en badhuizen, zowel
als badkamers met stromend water. De
zeep (al bekend ca. 2800 j. vóór Chr.)
werd al als reinigingsmiddel gebruikt
door Galliërs en Germanen in de jaren
v. Chr.
Smartegeld. Mijn broer heeft een
ongeluk gehad. Hij kwam in botsing
met een wagen van de reinigingsdienst,
laten we zeggen te X, buiten zijn schuld
maar door onoplettendheid van de be
stuurder van die wagen. Mijn vraag is
nu: is de gemeente, volgens het po
litierapport ten volle verantwoordelijk
voor dit ongeluk, naast vergoeding van
reiskosten echtgenote, derving inkom
sten overwerk e.d. ook verplicht smar
tegeld te betalen? Mijn broer zal het
eerste jaar zeker niet meer kunnen mo
torrijden, hobbies doen enz. Kan hij op
grond hiervan smartegeld vragen en zo
ja tot welk bedrag? aldus K. J.
Het Arrest van de Hoge Raad van 21
mei 1943 (Nederlandse Jurisprudentie
1943 no. 455) bevat een overzicht van
rechtspraak en doctrine op het stuk
van „smartegeld". Het staat de rechter
vrij naar redelijkheid en billijkheid een
som ineens of in termijnen te begroten
wegens pijn, hinder, ongemak, blijven
de zichtbare ontsiering, kortom „on
stoffelijke schade" met inbegrip van ge
derfde levensvreugd en smart. De ge
troffene (zijn advokaat voor hem) zal
de rechter hiertoe alle gegevens moeten
verschaffen, teneinde het deze mogelijk
te maken die begroting in goede justi
tie op te maken. Voorzover wij hebben
kunnen nagaan, komen de advokaten
meestal met forse bedragen voor de
dag, welke echter op geen stukken na
worden gehonoreerd. Wij zouden uw
broer adviseren de kwestie in handen te
JE MOET DE MEISJES HEBBEN
Wanneer een jonge bromfietser luid
kletterend met het lef van „moet-je-mij-
zien" het verdere verkeer inhaalt, pas
seert en snijdt, zeggen ze: „Kijk nou
toch, wat gevaarlijk! Daar moesten ze
nou 'swat aan doen!"
Ik vraag me dan afWait doen
Naar de knul toegaan en (stel dattie
naar je zou luisteren) oreren: „Knaap,
je denkt dat het stoer staat, maar het
is alleen maar gevaarlijk. Het kan je
je armen, benen of ogen kosten. Het
kan je verminkt maken voor het leven!"
Lieve mens, je kunt net zo goed te
gen een boomstam aan gaan praten.
Op z'n allerbest zou hij antwoorden:
„Och, je bent gek! Mij kan niks gebeu
ren".
De statistieken wijzen uit, dat hem
wel wat gebeuren kan. Maar hij gelooft
het niet. Niet als Pa het zegt. Niet als
de politie het zegt. Niet als de speciale
akties van het Verbond voor Veilig Ver
keer het op de tévé, door de radio en in
honderden kranten laten weten. Sibe
risch blijven ze er onder. En daarom is
er alleen nog... het meisje. Het meisje,
dat met de armen om hem heen gesla
gen, mee geniet van de snelheid, de
spanning, het gevaar.
„Kén je nog harder, Sjors?"
Ja, Sjors kén nog harder.
Hij kèn alle auto's voorbij en flitst
door het gele licht. Hij slipt over tram
rails en scheurt om een bocht. Hij ont
wijkt op een millimeter een spelend kind
en op een haar een fietser. Hij is koning
in het verkeer, die Sjors toch. Hij pas
seert rechts. Hij neemt links voorrang.
Herstel: hij neemt altijd voorrang. Mis
schien loopt het goed af. Deze keer,
volgende keer, altijd. Dank zij de voor
zichtigheid van de andere weggebrui
kers.
Maar de statistieken liegen niet.
Als Sjors d'r niet an gaat, dan gaat
Kees d'r an. Herinnert u zich Kees niet
meer? Met dat meisje, wat altijd bij
'm achter op de brommer zat vastge-
knoedeld... Dubbele schedelbreuk, vol
gens de statistieken.
En toch was dat meisje z'n enige
kans geweest, want meisjes doen wel
vaak alsof, omdat ze weten, dat het
stoer lijkt, maar ze houden eigenlijk
niet zo erg van snelheid. Als klein
meisje hebben ze op de jongere broer
tjes en zusjes moeten passen „voor
zichtig oversteke, op het stoeppie blij-
ve!" en met een paar jaar zullen ze
weer op de kleintjes moeten passen. In
het huishouden en met hun eigen kin
deren.
Nee, van de meisjes hoeft het niet,
als je diep in hun wijze hart kijkt. En
zij zijn de enigen, waar de jongens naar
zouden luisteren, misschien. Je moet de
meisjes hebben. Wanneer zij zeggen:
„Sjors, ik vin 't èng, zo hard. Van mij
hoeft 'tniet. Wat heb je d'r an, Sjors!
Ik vin 'tveel sportiever as je je an de
verkeersregels houdt".
Dan... dan had je een kans.
MARTIE VERDENIUS
WEMELDINGE
Van 13—19 mei 1962
Zaterdag 19 mei: Volle Maan
HOOGW.
LAAGW.
v.m.
n.m.
v.m.
n.m.
Zondag
10.58
11.30
4.07
4.51
Maandag
12.18
5.28
6.01
Dinsdag
0.42
1.27
6.32
6.57
Woensdag
1.42
2.17
7.25
7.42
Donderdag
2.31
2.59
8.08
8.19
Vrijdag
3.08
3.34
8.47
8.55
Zaterdag
3.44
4.10
9.22
9.31
Te Yerseke 5 minuten later
Te Hansweert 30 minuten vroeger
