NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZUID-BEVELAND
oveRöenkinq
Voor de balie:
IjlMMÊwill
m
De Shetland-pony
26STE JAARGANG
No. 17
23 SEPTEMBER 1960
J. A. WESTSTRATE - MIDDELBURG
UITGEVERSMAATSCHAPPIJ „DE SCHELDEBODE'
Verschijnt des vrijdags
J. M. C. VAN DER PEYL - KRUININGEN
Land- en Tuinbouw
BIN N ENVERI NGBED
SCHUIMRUBBERBED
Plaatselijk Nieuws
YERSEKE
REDACTEUR:
ROUAANSE KAAI 21 - TELEF. 01180-2453
Abonnementsprijs bij vooruitbetaling 1,25 per kwartaal
Franco per post 2,50 per halfjaar
DRUK Fa. F. VAN DER PEYL
KRUININ GEN
ADMINISTRATIE
MARKT 19 - TELEF. 01180381 GIRO 28425
Advertentieprijs 1-25 mm 3,—, verder 12 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
In te zenden vóór woensdag 12 uur
Uw naam worde geheiligd,
Uw Koninkrijk kome.
Matth. 6 9, 10.
Hoe dikwijls hebben wij deze eerste
bede van het Onze Vader horen bidden
of wellicht zelf gebeden, zonder dat de
diepe zin van 'tgeen wij vroegen tot ons
bewustzijn ernstig is doorgedrongen. Wij
vragen toch feitelijk dit, dat de Naam
van God boven alles heilig zij voor ons
en voor allen, en de ere moge ontvangen
ook door ons. Wij bidden toch dit, dat
alles wat zich verzet tegen de wil van
God, worde nedergeworpen. Dat de dag
moge aanbreken, waarop Zijn wil en
wet geheel de onze mogen zijn. En er
is nog zoveel om ons heen, in die grote
maatschappij van naamchristenen, maar
evenzeer in het hart van ons, die ons
oprechte belijders des Heren willen noe
men, zoveel dat niet weten wil van de
wil van God. Daar is nog zoveel in ons
eigen leven, en in dat van onze kring
en van onze vrienden, dat ook anders is
dan het moest zijn. Onze drijfveren zijn
vaak zo onheilig. Onze bedoelingen zo
zelfzuchtig. Wij rekenen soms zo hele
maal niet met Zijn wil, en Zijn eer. Hij
mag in naam onze Koning zijn, zover
wij ons naar Hem noemen en de naam
gaarne dragen. Maar onze Koning in
de waarachtige zin, als Degene, Wiens
wil te doen onze spijze en Wiens eer
onze blijdschap is, is Hij, helaas! nog
veel te weinig.
Mag Uw naam maar eer ontvangen,
't Ga ons kwaad, of 't ga ons goed.
Dit alleen is ons verlangen,
Trouwe vader, wat Gij doet!
(Uit een dagboek).
en zijn betekenis ten plattelande
De Shetlandpony wordt beschouwd als
het oudste paardenras ter wereld. De
door prof. Speed van de universiteit te
Edinburgh gedane onderzoekingen in
oude veenlagen en grotten hebben uit
gewezen, dat hun oorsprong verschei
dene duizenden jaren voor onze jaar
telling ligt. Aangenomen mag worden,
dat zij oorspronkelijk leefden op het
land dat eens heeft gelegen waar zich
nu de Atlantische Oceaan bevindt. De
hoogste delen van dat land zijn over
gebleven en vormen thans de eilanden
groepen ten noorden van de kust van
Schotland. De zich daar bevindende
groepen ponies zijn er in leven geble
ven en vormen, naar men zegt, de ver
klaring, dat juist deze eilandengroepen,
met name de Shetland Islands, de ba
kermat vormen van dit ras.
Toen men in meer recente jaren een
begin maakte met de ontginning van de
kolenmijnen in Engeland en Wales, werd
een aantal dieren van de eilanden naar
de mijnen overgebracht om daar onder
de grond als trekdieren te worden ge
bruikt. Door hun kleine afmetingen
en hun natuurlijke taaiheid waren ze
daarvoor bij uitstek geschikt. Zo maak
ten deze ponies, genoemd naar het land
van hun oorsprong, hun entree op het
vasteland van Engeland. Later kwamen
ze als een soort rariteit wel eens mee
met de kolenboten naar het vasteland
van Europa en kwamen dan voorname
lijk naar Antwerpen, welke haven in
die jaren (omtrent 1900) de belangrijk
ste voor Engelse kolenaanvoer kon wor
den genoemd. De eerstbekende aanvoer
vond plaats in 1906 door de in Enge
land verblijvende Nederlander Jurgens,
die in Rotterdam door de commissie
ter keuring van zogenaamde Afwijken
de Rassen een door hem geïmporteerde
hengst liet keuren, welke werd goed
gekeurd. De hengst ging naar het bui
ten van de familie Jurgens, nu de R.K.
Universiteit, te Nijmegen. Daarna wer
den voornamelijk door toedoen van de
paardenhandelaar Jan Nas uit Bemmel
regelmatig ponies (via Antwerpen) in
gevoerd naar Nederland. Die werden
dan als kinderspeelgoed verkocht op de
grote buitens in Gelderland, Overijssel
en Utrecht. De prijzen voor volwassen
dieren lagen toen tussen de 60,en
80,per stuk. In oktober 1937 werd
door een aantal belangstellenden een
stamboek ingericht. Sindsdien heeft dat
geregistreerd: 260 voor dekking goed
gekeurde hengsten, 5000 in het stam
boek ingeschreven merriën en ruim
15.000 geregistreerde veulens van er
kende afstamming. De organisatie telt
momenteel circa 2000 leden. Deze cij
fers betreffen het gehele Nederlandse
gebied.
Goedkope, aanvullende trekkracht.
Het Nederlandse Shetland-Pony-Stam-
boek neemt momenteel in belangrijkheid
de vierde plaats in onder de Nederland
se stamboeken op het gebied der paar
denfokkerij. Wat de prijzen betreft,
heeft natuurlijk de tweede wereldoorlog
een grote invloed gehad. Maar ook na
die periode zijn de prijzen zeer hoog
gebleven. En terwijl de paardenfokkerij
in het algemeen in West Europa terug
loopt, neemt daarentegen het aantal
Shetlanders geregeld toe. Jaarlijks wor
den ongeveer 1500 veulens geregi
streerd.
Waar worden deze dieren nu wel voor
gebruikt? Het lijkt misschien vreemd,
maar hoe meer tractoren er worden
aangeschaft, hoe groter de vraag naar
ponies is. Men gebruikt ze namelijk in
combinatie met de tractor voor het om
liggende werk op de boerderij. Er zijn
veel kleine werkjes waarvoor een trek
ker te duur is en die dan door de pony
kunnen worden gedaan. Hierbij wordt
bijvoorbeeld gedacht aan het halen van
kippenvoer, varkensvoer, kunstmest, het
vervoer van aardappelen, voederbieten
en kuilvoer naar de inkuilplaatsen en
's winters naar de stal. Verder het werk
in de boomgaarden, waarin de pony
door zijn kleine afmetingen gemakkelijk
onder de takken en tussen de dicht op-
eenstaande struiken door kan. Tenslotte
is hij veel 's zomers in gebruik voor het
vervoer van melkgerei. Veel kleine ne
ringdoenden op het platteland maken
voorts gebruik van de goedkope trek
kracht.
Geschikt voor vele doeleinden.
De Shetland-pony is van nature zeer
sober en kan bij normaal gebruik uit
sluitend met gras en des winters met
slootkantenhooi worden gevoederd. De
natuurlijke haarkleur is eenkleurig
zwart of bruin. Door kruisingen in het
verleden is er echter een bonte kleur
ingefokt zodat men ze nu in alle
schakeringen kan aantreffen. Hoewel
door hun lichaamsbouw niet bij uitstek
daarvoor geschikt, worden ze de laatste
jaren ook heel veel gebruikt als rij-
pony en zijn er overal in het land kin-
derrijverenigingen opgericht die prak
tisch alle op de Shetlanders gemon
teerd zijn. Ook aan de bekende bloe-
semtocht in de Betuwe nemen regel
matig een tachtig ponies deel, die prak
tisch onvoorbereid dertig a veertig ki
lometer afleggen. Uitvallers komen
daarbij zeiden voor, Over het algemeen
is de Shetlander intelligent, zodat ze
zonder grote moeite in vrijheidsdressuur
en circuswerk worden afgericht.
Het gewenste type is, vrij vertaald,
als volgt: een miniatuur Belgisch trek
paard met een maximum schofthoogte
van 1.07 m. Het fokreglement zegt
hieromtrent:
„Klein breed hoofd met kleine op
staande oren, heldere intelligente ogen,
korte hals, fijn van boven maar breder
uitlopend naar de schouders, korte rug,
eindigend in een breed kruis, aflopend
naar een welig beplante staart, rond
geribd, brede diepe borst. Sterke benen
met goede stand en voeten. Beharing
zwaar met volle manen en volle lange
staart. Gangen vierkant".
Hoewel uit gevoelsoverwegingen daar
tegen in ons land nog wel eens be
zwaren rijzen, behoort de pony winter
en zomer steeds buiten te zijn ook bij
slechte weersomstandigheden. De Shet
landpony wordt in de regel veel ouder
dan andere paardenrassen. Leeftijden
boven de vijfentwintig jaar zijn heel
normaal te noemen. De merriën blijven
ook lang vruchtbaar en brengen gemid
deld ■vijftien tot twintig veulens ter
wereld. Het eerste veulen komt in de
regel op hun derde jaar.
Dat de Shetlandpony in Nederland er
kend wordt als een economisch belang
in de agrarische sector, moge blijken uit
het feit, dat jaarlijks tien procent van
de totale regeringssubsidie voor de Ne
derlandse paardenfokkerij ten goede
komt aan dit ras.
DE SPETTERENDE SOLO
Toen de burgemeester was uitgespro
ken, hief de muziek een schetterende
fanfare aan. En daarmee was de mu
ziektent officieel geopend. Een brok
gemeenschapszin was in de vorm van
een betonnen paraplu in het plantsoen
verrezen. Het ere-concert kon beginnen.
Het concert begon wel, maar het
eindigde pas vandaag bij de politie
rechter. De oorzaak daarvan ligt bij de
junioren, die afzonderlijk concerteerden.
Aanvankelijk liep alles geheel naar
wens. De leden van de muziekvereniging
ontruimden onder applaus hun lesse
naars om hun plaatsen af te staan aan
het leerlingencorps. Dit musiceerde tot
ieders tevredenheid. Tot de trompetsolo
aanbrak.
Er was enige tijd geleden ernstig
verschil van mening geweest in het
leerlingcorps. Diverse jeugdleden had
den bedankt, nadat de dienstbode van
de notaris de splijtzwam in het corps
had gebracht, door haar hart aan ver
schillende tegelijk te schenken. De jon
gens die bedankt hadden, zaten van
avond echter op de voorste rijen, vlak
bij de genodigden. Zij hadden de ope
ning van de muziekkoepel en het ere-
concert onbewogen over zich heen laten
gaan. Zelfs de plaatselijke wachtmees
ter had zich verbaasd over de rust, die
van de anders nogal roerige knapen
uitging.
Toen de trompetsolo aanbrak kwam
hierin verandering. De knapen tastten
diep in hun zakken en stalden enige
citroenen uit op hun knieën. Vervol
gens haalden zij hun zakmessen te voor
schijn. Daarmee gingen zij in de citroe
nen kerven. Vervolgens beijverden zij
zich de vitaminerijke vruchten met
smaak te verorberen.
De jeugdige musici achter de lesse
naars trachtten vergeefs de blikken
star gevestigd te houden op de dirigent.
Zij slaagden daarin echter niet. Met na
me de schoenmakerszoon, die de trom
petsolo te blazen had, keek steels naar
de sappige citroenen.
De gevolgen van dit alles waren dui
delijk hoorbaar. De aanblik van het zure
fruit had een duidelijke uitwerking op de
speekselklieren der blazers. Tegen wil
en dank gingen zij watertanden. Dit
was van invloed op hun muzikale ver
richtingen, naar zich gemakkelijk laat
denken. Vooral de trompetsolo werd tot
een spetterend geheel. Nadat de diri
gent had afgetikt begaf de secretaris
zich naar de voorste rijen, teneinde
deze te ontruimen. De jeugdige luiste
raars bleven echter onwrikbaar op hun
plaatsen. Zij wensten zich het genot
van het concert niet te ontzeggen. Te
gelijk bleven zij genieten van de citroe
nen.
Met uitgerekte halzen volgde het tal
rijke publiek nauwlettend de gang van
zaken. De knapen aten gulzig citroenen,
alsof zij scheurbuik hadden. Aan musi
ceren viel niet meer te denken. Het
jeugdcorps vestigde nu eerst goed zijn
aandacht op het zure gebeuren. Daar
mee verwerd het trotse corps tot een
troepje zeverige mannekes.
Net voor de wachtmeester kwam had
de ijverige secretaris een van de kna
pen aangegrepen. Daaruit ontstond enig
tumult, waarbij de secretaris een blauw
oog opliep. De anderen gingen rustig
heen. Hun doel (was bereikt. Terwijl
de wachtmeester het proces-verbaal
schreef wegens eenvoudige mishandeling
werd in de koepel het onderbroken con
cert voortgezet.
„Citroenen eten is ook niet alles",
klaagde de jeugdige delinquent toen hij
voor de politierechter moest komen.
„Je had er een maand pijn in je buik
van over moeten houden", vond de of
ficier onbarmhartig.
Daar onze wet dergelijke straffen niet
kent, deed de rechter het af met vijf
en twintig gulden boete.
WILLY H. HEITLING.
(Nadruk verboden)
BEMESTING VAN WINTERGRANEN
Goede bemesting is een belangrijke
voorwaarde voor het verkrijgen van een
geslaagd gewas.
Dit geldt ook voor de wintergranen.
Soms wordt hieraan niet voldoende aan
dacht geschonken, hetgeen te begrijpen
is, daar dit gewas minder sterk op een
gebrekkige bemesting reageert dan vele
andere.
Voor de intensieve Nederlandse land
bouw moet echter ook het graan een
maximale opbrengst geven.
Of de bemesting in het najaar of in
het voorjaar uitgevoerd moet worden,
hangt o.a. af van de bemesting, die aan
het voorgewas is gegeven. Voor de boer
speelt de verplaatsing van werk van
het drukke voorjaar naar het najaar
ook een woordje mee.
Een goede fosfaat- en kalivoorziening
in het najaar heeft echter het voordeel,
dat het gewas stevig de winter ingaat
en daardoor in het voorjaar weer snel
verder groeit.
De bemesting met fosfaat en kali
kan ook in gecombineerde vorm ge
schieden, n.l. afhankelijk van de voe
dingstoestand van de grond, met 300
400 kg A.S.F. korrels 0 20 20 of
300400 kg 0 15 30, beide chloor-
houdend en in water oplosbaar.
Zo vroeg mogelijk in het voorjaar
moet dan een stikstofgift volgen.
HAZET-FABRIEK EN ZEVENBERGEN
ALLE VRAGEN VOOR DEZE RUBRIEK UITSLUITEND TE ZENDEN AAN:
REDACTIE „BIET RAAD EN DAAD", ROUAANSE KAAI 21, BHDDELBURG
met bijsluiting van een postzegel van 12 cent voor doorzending van uw brief
Bomen binnen toegestane afstand.
Mijn buurman (huurder) heeft op min
der dan twee meter van de scheiding
van onze erven een grote treurwilg
staan, waarvan ik veel last heb. Hoe
krijg ik deze boom verwijderd? Kan ik
de zaak in handen geven van een deur
waarder vraagt P. F.
De betrokken artikelen over het z.g.
burengerecht zult u kunnen vinden in
de vierde titel van het tweede boek
van het Burgerlijk Wetboek „Van de
rechten en verplichtingen tussen eige
naars van naburige erven". Artikel 713
en volgende hebben betrekking op de
nabijheid van bomen. Wij weten niet of
het u reeds genoeg is als die takken
en wortels verdwenen zijn. Het enige
wat u dan te doen hebt is de verhuur
der (eigenaar) van het naburige erf te
verzoeken die takken binnen afzienbare
tijd noemt u maar een termijn
te doen afsnijden. De doorschietende
wortels kunt u zonder vorm van pro
ces laten weghakken. Mocht aan uw
bovenbedoeld verzoek geen gehoor wor
den gegeven, dan kunt u zelf ook over
gaan tot het afsnijden van de over
hangende takken. Het doen weghalen
van de boom zelf kan pas gebeuren
als u er zeker van bent, dat er niet een
plaatselijk gebruik is of een bijzonder
reglement dat een bepaalde afstand
voorschrijft. Dat kan meer of minder
zijn dan twee meter. Slechts bij gebreke
van reglement of gebruik in dat op
zicht schrijft de wet voor: twee meter.
U kunt daarover wellicht meer te we
ten komen op het gemeentehuis, doch
als uw bevindingen actie mogelijk ma
ken, moet u zich wenden tot een advo
caat (als uw buurman resp. de eigenaar
zich tenminste tegen uw verlangen ver
zet).
Munten. Ik heb 3 gouden munt
stukken van 10 Duitse Mark, t.w. 1 ex.
met de beeltenis van Ludwig II Koe-
nig v. Bayern van 1876, 1 ex. met beel
tenis van Karl Koenig v. Wuertemberg
van 1877 en 1 ex. met beeltenis van
Ludwig II, Koenig v. Bayern van 1878.
Wat is momenteel zo ongeveer de waar
de van deze nog zeer gave muntstuk
ken Aldus K.
De door u genoemde munten zijn geen
bijzondere exemplaren. De waarde hangt
van verschillende factoren af. Zijn de
munten echt (er zijn namelijk ook ver-
j valsingen in de omloop); in welke staat
i verkeren zij enz. Om u een richtlijn te
geven, kunnen wij u mededelen, dat de
waarde kan flucteren tussen de 30,
en 40,per stuk. Wilt u echter een
juiste waardebepaling, dan dient u zich
tot een deskundige te wenden, een nu-
mismaat (muntkundige), een antiquair,
juwelier of dergelijke.
Kevertje. Kunt u mij zeggen wat
ik met ingesloten kevertje moet doen
om het kwijt te raken? Spuiten met
Omyl e.d. helpt niets. Aldus J. R.
Wij hebben het door u opgezonden
kevertje aandachtig bestudeerd en ko
men tot de conclusie, dat dit onschul
dige diertje beslist niet verantwoorde
lijk mag worden gesteld voor de be
schadigingen aan uw tegels. Ook het
feit, dat de kever uw tapijt zou ver
nielen moeten wij betwijfelen. Het is
namelijk geen tapijtkever. Dit neemt
niet weg, dat dit diertje zich misschien
in uw tapijt kan ophouden. Wanneer u
werkelijk last hebt van deze diertjes en
Omyl niet helpt, zoudt u het eens pro
beren met andere middelen, waarbij wij
in het bijzonder denken aan Nouricyd,
dat u in spuitbussen bij de drogist kunt
verkrijgen. Kevers zijn taaie dieren en
u moet niet verwachten, dat ze dadelijk
dood neervallen wanneer u spuit. Waar
schijnlijk heeft uw Omyl meer resultaat
gehad dan u dacht, omdat het heel
goed mogelijk is dat de dieren pas na
enkele dagen sterven.
Persoonlijk bezit bij boedelverdeling.
Mijn vrouw en ik hebben ieder een
spaarbankboekje. Als ik nu kom te
overlijden, is mijn vrouw dan verplicht
dat geld van de spaarbank af te halen
om tussen mijn erfgenamen te verde
len? Wij hebben ook nog een eigen huis.
Mijn bedoeling was om dat geld voor
mijn vrouw veilig te bewaren. Aldus
het probleem van J. H. L.
Wij adviseren u, eens te praten met
de notaris. Na uw overlijden kan uw
vrouw namelijk niet zomaar over bank-
of girotegoeden beschikken. Wij zien
het zo, dat (aangenomen dat u gehuwd
bent in algehele gemeenschap van goe
deren) de verdeling van de boedel zo
danig geschiedt, dat door overbedeling
in goederen van uw vrouw geld zal
moeten worden uitgekeerd aan de kin
deren, tenzij u het vruchtgebruik van
het huis aan uw vrouw vermaakt. De
notaris zal een testament dienen op te
maken, waarin u uw vrouw tot execu
teur-testamentair benoemt. In dit laat
ste geval mag zij geld opnemen van uw
rekeningen.
Kastanjeboom verplanten. Wan
neer kan ik mijn 4 jaar oude kastanje
boom verplanten? vraagt B. v. d. L.
Het beste kun u deze kastanjeboom
verplanten zodra het blad afgevallen is
Maak tgdig het nieuwe plantgat klaar,
twee a drie steken diep al naar de
wortelkluit groot is en de breedte ook
naar verhouding. Leg er wat verteerde
mest, die u na de plant en door de
grond kunt werken. Rooi de boom met
zoveel mogelijk wortels. Gekneusde wor
tels terugsnijden. De boom moet in het
nieuwe plantgat precies even diep te
komen staan als ze gestaan heeft, re
kening houdend met eventueel nazak-
ken van de grond. Bij voorzichtig en op
tijd planten kan de beworteling nog
vóór de winter plaats hebben.
Achtste overwinning van
Piet Rentmeester.
Na drie achtereenvolgende koersen te
hebben gereden en steeds pech te heb
ben, was het afgelopen weekeinde voor
Piet Rentmeester weer succesvol. In
Tongeren behaalde hij een schitterende
overwinning door in de eindsprint ruim
30 renners te verslaan. In de 17e Om
loop van het Vrijbos te Houthulst was
Piet steeds de hoofdpersoon van deze
koers. Nadat hij een flinke voorsprong
had gehad, moest hij in de laatste ron
de toezien dat alles weer bijeen kwam.
Voor de eindsprint meldden zich 32
renners. De Belg Ongenae won met 10
cm verschil de massaspurt, met Piet
op de tweede plaats. In deze koers heeft
Piet Rentmeester een schitterende wed-
strgd gereden, wat blijkt uit het feit dat
hij in de laatste ronde teruggehaald
werd om dan nog een eervolle tweede
plaats te behalen.
WATERGETIJDEN WRMKLDINGE
Van 25 september1 oktober 1960
Woensdag 28 sept.: Eerste Kwartier
HOOGW.
LAAGW.
v.m.
n.m.
v.m.
n.m.
Zondag
■6.33
6.47
11.52
Maandag
7.11
7.20
0.22
12.33
Dinsdag
7.47
8.00
1.04
1.21
Woensdag
8.33
8.56
1.49
2.08
Donderdag
9.35
10.17
2.48
3.19
Vrijdag
11.00
11.40
4.17
4.52
Zaterdag
12.27
5.47
6.15
Te Yerseke 5 minuten later
Te Hansweert 30 minuten vroeger
