Moeder Baby-huidje
^★BABYDERM ™rZzeep
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZUID-BEVELAND
11 met een,
P slecht onderhouden,
brommer
II bronst U langer
ovGRöenkinq
HET MYSTERIE van de oerwoudtelegraaf
ONTSLUIERD
Voor de balie:
26STE JAARGANG
No. 7
15 JULI 1960
J. A. WESTSTRATE - MIDDELBURG
UITGEVERSMAATSCHAPPIJ „DE SCHELDEBODE"
Verschijnt des vrijdags
Weer roffelen de trommels in de Kongo
J. M. C. VAN DER PEYL - KRUININGEN
Verbond voor
veilig verkeer*
Plaatselijk Nieuws
YERSEKE
vroeger
REDACTEUR:
ROUAANSE KAAI 21 - TELEF. 01180-2453
Abonnementsprijs bij vooruitbetaling 1,25 per kwartaal
Franco per post 2,50 per halfjaar
DRUK Fa. F. VAN DER PEYL
KRUININGEN
Heb Ik het u niet bevolen?
Joz. 1 9a.
Misschien zien wij met een bezwaard
hart op tegen de taak, die ons heden
wacht. Mogelijk zal die ook zwaar en
moeilijk zijn. Welk een rust is het dan
ook voor ons gemoed, zeker te kunnen
zijn, dat wij in de weg des Heren zijn.
Daartoe is een zeer nauwgezet wande
len met God nodig, opdat wij van dag
tot dag kunnen weten, dat we niet bui
ten ons boekje gaan. Dat wij niets op
ons nemen, ook niet iets van ons af
schuiven, dat de Here niet zou bedoeld
hebben.
Jozua stond ook voor een zware le
venstaak. Na Mozes' dood had de Here
hem geroepen zich aan het hoofd van
zijn volk te plaatsen. Hij moet het de
Jordaan door leiden en het beloofde land
voet voor voet op de heidenen verove
ren. De Here had het hem bevolen. Dat
moest hem genoeg zijn als hij zag op
de ontzaglijke omvang en het moeite
volle van zijn taak. De uitkomst is ge
weest, dat het hem ook inderdaad ge
noeg was. Al die moeilijke weken en
maanden van strijd heeft hij goede moed
gehouden, naar het woord des Heren:
Wees sterk en heb goede moed, want
de Here uw God is met u alom waar
gij heengaat. Zalige geruststelling: Is
Hij met u, dan zult gij sterk zijn en
overwinnen! Is die gerustheid ook ons
deel? Wij oo"k hebben de vaste belofte,
dat Hij ons alles geven zal wat wij no
dig hebben, indien wij in Zijn werk en
weg blijven.
God zal mij heil bereiden,
Al kronkelt vaak mijn pad;
Zijn trouw zal mij geleiden,
Hij houdt mijn hand gevat.
(Uit een Dagboek)
Het roffelen van trommels in de stil
te van het Afrikaanse oerwoud is voor
velen een begrip geworden. Het één
hangt ten nauwste met het ander sa
men, want wij kunnen ons de binnen
landen van het zwarte werelddeel moei
lijk zonder het geluid van de tam-tams
voorstellen.
Op dit ogenblik roffelt weer de tam
tam in de Kongo. De negers brengen
elkaar tot diep in de binnenlanden de
laatste boodschappen over van de ver
worven onafhankelijkheid en van de af
tocht der blanken. Toch zal het niet
lang meer duren of het geluid van de
berichtentrommels zal in Afrika ver
stomd zijn, want de inboorlingen, die
kennis hebben gemaakt met de blanke
beschaving, gaan zich steeds meer in
teresseren voor de aanmerkelijk een
voudiger wijze, waarop wij over grote
afstanden berichten overbrengen en
vooral de jonge generatie voelt er min
der voor om gebruik te maken van de
moeilijke trommeltaai.
Vele pioniers van naam hebben ge
tracht in de loop der jaren 't mysterie
van de oerwoudtelegraaf te ontsluieren,
maar het is niet gelukt, totdat de En
gelse missionaris Carrington door zijn
vriendschap met een Kongolese trom
melaar het geheim voor een groot deel
te weten kwam.
Over deze manier van berichten over
brengen deden tot voor kort verschil
lende onjuiste verhalen de ronde. Ve
len meenden, dat bij deze trommeltaal
gebruik werd gemaakt van een soort
morseschrift. Anderen verklaarden, dat
het een telepatisch hulpmiddel was. Ook
werden de mogelijkheden van deze oer
woudtelegraaf verre overschat en meen
de men, dat de inboorlingen kans za
gen om in korte tijd berichten over
honderden kilometers afstand te ver
zenden, doordat de een het van de an
der overnam, een soort estafette
systeem dus. Carrington heeft als des
kundige, die zelf door middel van de
tam-tam berichten kan verzenden en
de ontvangen boodschappen weet te
ontcijferen, een einde gemaakt aan de
ze fabeltjes, want de zaken liggen ge
heel anders.
Beperkte mogelijkheden.
Afhankelijk van de weersgesteldheid
kan het geluid van een trommel geen
grotere afstand afleggen dan ongeveer
tien kilometer. De wijze waarop be
richten worden overgebracht is voor ons
blanken een zeer ingewikkeld systeem,
dat ten nauwste samenhangt met de
taal der inboorlingen. Een bepaald
woord kan verschillende betekenissen
hebben, hetgeen afhangt van de be
klemtoning der lettergrepen. Het ver
schil in beklemtoning en toonhoogte van
bepaalde lettergrepen speelt in de trom
meltaal een zeer belangrijke rol. Deze
toonhoogte en beklemtoning worden
namelijk door middel van de trommels
overgebracht.
Om dit te bereiken zijn de trommels,
die vervaardigd worden van een groot
stuk uitgehold hout, van boven voorzien
van een nauwe sleuf, waaruit het ge
luid komt. Wanneer men aan de ene
^ijde op de gleuf slaat, geeft de trom
mel lage tonen en aan de andere kant
hoge tonen. Op die manier krijgt men
de intonatie. De afwisselende hoge en
lage tonen worden precies zo geslagen
als ze voorkomen in de inboorlingen
taal. Toch zou dit nog tot verwarring
kunnen leiden en daarom maakt men
slechts gebruik van bepaalde standaard
zinnen, waardoor vergissingen praktisch
uitgesloten zijn. Deze zinnen zijn geen
zinnen in telegramstijl als bij ons, maar
uitgebreide uiteenzettingen, waarbij men
gebruik maakt van vele woorden om er
één te omschrijven. Hierdoor is vergis
sing uitgesloten.
Het resultaat is natuurlijk, dat men
heel veel tijd nodig heeft om een be
richt door te trommelen. Het wordt
trouwens verschillende keren herhaald,
opdat men aan de andere kant van de
denkbeeldige verbindingslijn toch maar
precies begrijpt welk bericht wordt
doorgegeven.
Taal- en trommeldeskundigen.
Aangezien men in de binnenlanden
van Afrika zeer veel verschillende ta
len aantreft, is het doorgeven van een
bericht geen sinecure. Soms heeft een
kleine stam een geheel eigen taal, ter
wijl enkele tientallen kilometers verder
op weer een andere taal wordt gespro
ken, met alle moeilijkheden van dien
voor de overzetting van het tam-tam-
bericht.
Daarom zijn de trommelaars van de
stam mannen, die van jongsaf de tech
niek van het trommelen hebben geleerd
en doorknede deskundigen zijn, terwijl
het tevens noodzakelijk is, dat zij de
talen van de omliggende stammen vol
komen beheersen en in staat zijn ook
in die talen berichten te zenden en te
ontvangen. Op die manier zijn zij in
staat een bericht van een andere stam
te verstaan en om te zetten in hun eigen
taal, waarna anderen het weer opvan
gen en zouden kunnen doorgeven.
Het trommelen wordt tijdens het be
richt niet onderbroken, zelfs niet wan
neer de trommelaar even moet beden
ken hoe hij de volgende zin zal slaan,
dan houdt hij geruime tijd in een on
onderbroken geroffel een bepaalde toon
aan, op precies dezelfde wijze, als een
spreker zijn zin kan onderbreken met
„eh..."
Missionaris Carrington geeft echter
zelf toe, dat hij nog niet alle geheimen
van de tam-tam-taal kent, omdat de
negers deze geheim wensen te houden.
Eigenlijk weet hij al te veel, want wat
hem is gelukt, is nog nooit aan andere
blanken gelukt, n.l. een tip op te lich
ten van het mysterie der Afrikaanse
oerwoudtelegraaf.
(Nadruk verboden)
ket om een verlopen pas voor zijn zoon
tje. De loketjuffrouw legde hem uit,
dat gemeentehuizen allen kersverse pas
sen verstrekken. Hij liet zich uitleggen
dat zoonlief er ook wel met een geldige
pas kon komen. Daarop liet hij zich
overhalen een pas te bestellen.
En hier beginnen de administratieve
moeilijkheden. Zoonlief was minderjarig.
Dus moest er een formulier worden in
gevuld en ondertekend door beide
ouders. Onthoudt dat goed: beide ouders.
Verder had vader al eens plannen ge
had om te emigreren. Daarom moest
er vanwege het belastingkantoor een
verklaring komen, waarin stond dat de
fiscus geen bezwaar heeft tegen de pas.
Aldus trok de vader heen, met twee
formulieren in de zak. Even later kwam
hij terug. Trots legde hij de fiscale ver
klaring voor het loket. Even trots voeg
de hij er het andere formulier bij, be
schreven met de handtekeningen van
vader en moeder.
Nu was deze ambtenares een secure
ambtenares, die bovendien vroeger op
school goede cijfers had gehad voor het
rekenen. Zij sloeg prompt aan het re
kenen. Nog geen kwartier was de man
weg geweest. Net voldoende om heen
en terug naar het belastingkantoor te
gaan. Maar niet genoeg om ook naar
huis te fietsen en de handtekening van
moeder op het tweede formulier te krij
gen.
,,U zult er wel van horen", beloofde
zij opgewekt. En de man hoorde er in
derdaad van. Vandaag stond hij terecht
wegens valsheid in geschrifte. Hij had
zelf die handtekening van zijn vrouw
onder het formulier gezet.
„Ik weet niks, meneer", zei hij.
„Hoe komt die handtekening van uw
vrouw er dan op?"
„Ik weet niks meneer".
„Hebt u de naam van uw vrouw er
zelf onder gezet?"
„Ik weet niks meneer".
Deze verdachte was vrij eentonig, dat
moet worden gezegd. Maar hij hield
voet bij stuk. Hij kon niet verklaren,
zei hij, hoe die handtekening er op
kwam.
Vijfentwintig gulden boete eiste de
officier. Maar de rechter kwam tot vrij
spraak.
„Ik ben ervan overtuigd, dat u de
handtekening van uw vrouw hebt ge
zet", zei hij, „maar het wettig bewijs
is niet geleverd".
ADMINISTRATIE
MARKT 19 - TELEF. 01130—381 GIRO 28425
Advertentieprijs 1-25 mm 3,—, verder 12 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
In te zenden vóór woensdag 12 uur
*Ai
v. -
U EN UW VOERTUIG
„Brommen" is een heerlijke manier om
straks de zonnige natuur in te trekken.
Wat d&t betreft kan het „brommen"
niet lang genoeg duren. Maar zorg
daarbij, dat uw „brommer" in goede
staat van onderhoud verkeert. Laat uw
brommer regelmatg en vakkundig na
zien. Want „brommen" in de zon is
beter dan „brommen" in 't gevang. En
geloof maar gerust wat Veilig-Ver-
keersmannetje Wouter Wegwijs zegt:
met een slecht onderhouden brommer,
bromt u langer.
Publikatie van het
Verbond voor Veilig Verkeer
„En toch weet ik echt van niks", zei
de man. Want als je eenmaal begonnen
bent zoiets te zeggen, moet je je eindje
vasthouden.
WILLY H. HEIT LING
(Nadruk verboden)
BIN N ENVERI NGBED
HAZET.FABRIEKEN ZEVENBERGEN
SCHUIMRUBBERBED
ALLE VRAGEN VOOR DEZE RUBRIEK UITSLUITEND TE ZENDEN AAN:
REDACTIE „MET RAAD EN DAAD", ROUAANSE KAAI 21, MIDDELBURG
met bijsluiting van een postzegel van 12 cent voor doorzending van uw brief
VRIJSPRAAK WEGENS
EENTONIGHEID
Gezien de nauwe aansluiting der lan
den in westelijk Europa, gezien ons
schouder aan schouder samengaan en
zo, gaan er geruchten, dat je tegen
woordig een heleboel landen mag bin
nenkomen als je een verlopen pas kunt
vertonen. Dit lijkt blijkbaar gemakke
lijker dan het is. Er was namelijk een
zoontje, dat in de vakantie naar zo'n
land zou gaan. Probleem voor de va
der: hoe kom ik aan een pas, die nog
geen vijf jaar verlopen is.
De zorgzame vader begaf zich naar
het gemeentehuis en vroeg aan het lo-
Vloerbedekking op vochtige vloer.
„Zwam" schrijft: Onze plankenvloer is
zo vochtig dat er geen linoleum ge
bruikt kan worden. Wat staat ons te
doen?
Wanneer uw plankenvloer zo vochtig
is, dat u er geen linoleum op kunt heb
ben, omdat dat binnen plm. 3 maanden
reeds door zwam is vergaan, dan zal
dit bij alle soorten vloerbedekking, die
de lucht min of meer afsluiten, plaats
vinden. Is de vloer inderdaad zo voch
tig, dan zal ook nieuw hout geen lang
leven beschoren zijn. Hoewel het niet
uit uw brief blijkt, vrezen wij, dat de
noodzakelijke ventilatie onder de vloer
geheel onvoldoende is. De ventilatie-
roosters, die in de buitenmuren vlak
onder de vloeren aanwezig behoren te
zijn, mogen beslist niet afgesloten wor
den, hoogstens gedurende strenge kou
de, maar moeten daarna direct weer
opengemaakt worden. Hebt u last van
tocht langs de vloer, dan kunt u beter
de kieren tussen de plinten en de vloer
met tochtband of oude kranten dichten.
Om vochtige vloeren en de daarbij op
tredende zwamvorming te voorkomen, is
het beslist noodzakelijk, dat de wind
vrij spel onder de vloer heeft, daar an
ders de vloerplanken en balken ver
rotten. Bij voldoende ventilatie onder
de vloer zal na ca. een half jaar de
vloer voldoende droog zijn om zonder
bezwaar genoemde vloerbedekking toe
te passen en dan zal het ook mogelijk
zijn om linoleum te leggen, wanneer de
omstandigheden niet al te ongunstig
zijn. Wanneer er water onder de vloer
staat, zullen er in de eerste plaats
maatregelen genomen moeten worden
om dit water kwijt te raken.
Mierenplaag. Wij wonen in een
nieuwbouw huis en hebben ontzettende
last van mieren. Hoe te handelen? Al
dus de vraag van B. W.
kruid. Met dit laatste middel doodt u
mieren echter niet, maar jaagt u ze al
leen maar weg (met de kans dat ze
terugkomen)
TT-races. H. v. R. vraagt: Kunt
u mij ook zeggen wat „TT" van de
TT-races van Assen betekenen?
„TT" betekent: „Touring Trophy",
letterlijk vertaal (motor) toeristentrofee
bij internationale motorwedstrijden.
Mot in stoelbekleding. Hoe ver
wijder ik mot in stoelbekleding? vraagt
een abonnee.
Door geregelde bestuiving met DDT
in poedervorm. Schenk veel aandacht
aan de plaatsen waar u de motten-
gaatje ziet. U bent er echter niet met
één of twee bestuivingen van af.
Ook de nieuwe sproeimiddelen, in de
handel verkrijgbaar, zijn zeer goed.
Eerste mosselen geleverd.
De eerste mosselen van de Wadden
zee, geleverd door een kweker uit Har-
lingen, zijn dinsdagmorgen te Yerseke
op de verwaterplaatsen geleverd. Het
zijn mooie mosselen van 23 kg vis-
gewicht. De vraag naar goede mosselen
is groot, alles komt van de Wadden
zee. Zeeland heeft niets aan te bieden.
De beste Zeeuwse mosselen wegen 16
kg en voldoen niet aan de gestelde
eisen.
Mieren houden van een vastgestelde
loopweg en nu is het bij de bestrijding
het lastigste dat ze die baan steeds ver
leggen als ze op de voorgaande te veel
geplaagd worden. Desnoods offeren ze
hiervoor veel collega's op. U kunt ze
als volgt bestrijden: Schoteltjes met ge
suikerd bier plaatsen. Mieren snoepen
hiervan graag en sterven daarna in
massa. Andere lokmiddeltjes zijn: ho
ningwater, frambozenlimonade of ver
durfde likeur. Dus een zoete drank,
waar ze niet meer weg kunnen komen.
Indien u in de keuken c.q. kamer(s)
losse kasten hebt, waarin mieren ko
men, plaatst u dan deze kast (en) op
een bakje waarin in het midden een
verhoging waarop de kastpoten komen
te staan (dus een eilandje maken) en
in de ruimte er om heen giet u een do
dend middel, zoals creoline, lysol, enz.
Dit vocht wel van tijd tot tijd vernieu
wen, want de mieren bouwen, om hun
doel te bereiken, een brug van lijken,
waarover ze aan de overkant kunnen
komen.
Verder kunt u zowel binnen- als bui
tenshuis water gieten waarin gist is
opgelost. Langs de plinten binnen en
langs de muren buitenshuis kunt u ook
heel fijn krijtpoeder strooien. Tenslotte
kunt u ook werken met de flitspuit ge
vuld met vloeibare DDT.
U dient er wel rekening mede te
houden, dat creoline, lysol en DDT niet
goed zijn voor kleine kinderen en even
min voor huisdieren. Katten b.v. ma
ken hun ogen vaak schoon met de
j pootjes en als daaraan nu van deze
stoffen zitten, bestaat er kans dat de
ogen worden aangetast.
Mierenhopen kunnen eveneens bego
ten worden met water vermengd met
gist. Een goed mierenvergif is ook pot-
as met suiker vermengd en verder heb
ben mieren een hekel aan vers kervel-
Een prestatie.
Dinsdagmiddag arriveerde een duif
van de wedvlucht Barcelona, ruim 1100
km, eigenaar dhr. C. Vermast.
Piet de Koeijer voor derde maal achter
een jeugdkampioen handboogschieten.
Het laatste jaar, dat Piet de Koeijer
mee mocht doen in de categorie „jeugd"
wist hij voor de derde achtereenvolgen
de keer het jeugdkampioenschap hand
boogschieten van Zeeland te behalen.
Ook dit jaar zal hij weer mogen mee
doen aan de jeugdkampioenschappen
van Nederland, waarin hij reeds eerder
een 7e en 11e plaats wist te behalen.
Dit jaar worden deze kampioenschap
pen op 7 augustus a.s. gehouden
in de provincie Zeeland en wel in Kwa-
dendamme. Dit zal Piet wel een extra
stimulans geven om nu nog eens flink
te trainen om zodoende straks voor
eigen publiek een goede beurt te maken.
Kampioen klasse A werd C. D. Raas
uit Ovezande, klasse B P. J. Rijk uit
Heinkenszand en klasse C M. Steen
bakker uit Baarland. Deze drie perso
nen zullen Zeeland vertegenwoordigen
op de klassekampioenschappen van Ne
derland, welke 11 september a.s. wor
den gehouden in Hapert (N.-Br.).
WATERGETIJDEN WEMELDINGK
Van 17—23 juli 1960
Zaterdag 23 juli: Nieuwe Maan
HOOGW.
LAAGW.
v.m.
n.m.
v.m.
n.m.
Zondag
10.26
10.47
3.44
4.07
Maandag
11.33
11.55
4.43
5.15
Dinsdag
12.42
5.53
6.22
Woensdag
1.02
1.38
6.56
7.25
Donderdag
2.03
2.31
7.47
8.19
Vrijdag
2.52
3.14
8.33
8.58
Zaterdag
3.33
3.51
9.11
9.33
Te Yerseke
5 minuten later
Te Hansweert 30 minuten