NIEUWS-EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZUID-
oveRöenkinq
IjtMMlwill
Onze Paasaanbiedingen
Fa* Heyboer 6 Zn** Kruiningen
^★BABYDERM o3P2eer
25STE JAARGANG
No. 44
9 APRIL 1960
j. A. WESTSTRATE - MIDDELBURG
UITGEVERSMAATSCHAPPIJ „DE SCHELDEBODE"
Verschijnt des zaterdags
J. M. C. VAN DER PEYL - KRUININGEN
De Zeeuwse schatten worden bedreigd
Waddenzee kan Oosterschelde
niet geheel vervangen
Gevaar voor oestercultuur bij afsluiting
der Zeeuwse zee-armen dreigt
200 gram Ham 88 ct
ÏOO gram Snijworst
100 gram Casseler Rib
1 bl. Wiener Knakworst 95
samen voor
108 cent
ct
HANSWORST
Roomboter, eieren en diepvriesprodukten
250 gram Jonge volvette kaas 65 cent
Slagroom '/4 en ]/s liter
KA aHaC Toot hef fete
i|0®SS- Boby-huidje
Plaatselijk Nieuws
YERSEKE
REDACTEUR:
ROUAANSE KAAI 21 - TELEF. 01180—2453
Abonnementsprijs bij vooruitbetaling 1,25 per kwartaal
Franco per post 2,50 per halfjaar
DRUK Fa. F. VAN DER PEYL
KRUININGEN
ADMINISTRATIE
MARKT 19 - TELEF. 01130—381 ©OIO 28425
Advertentieprijs 1-25 mm 2,50 verder 10 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
In te zenden vóór donderdag 12 uur
Wordt vernieuwd in de geest
uws gemoeds, en doet de
nieuwe mens aan, die naar
God geschapen is.
Ef. 4 23, 24.
In de wereld buiten Christus spreekt
men van „zich verbeteren". Maar de
Geest Gods getuigt van de noodzakelijk
heid ener vernieuwing des gemoeds.
Hiermede betuigt Hij ons, dat het niet
baat of wij al dorre takken van ons
levensboompje afbreken. Of wij al
trachten de een of andere boezemzonde
te onderdrukken. De ganse innerlijke
mens is krank en aan de dood vervallen.
Daarom geen oplappen van de oude
mens, maar een algehele vernieuwing!
Een algehele omkeer van het hart, een
nieuw levensbeginsel, een nieuwe mens!
Wie vermag dat tot stand te bren
gen? Wie kan zich zelf vernieuwen?
Goddank, dat wij een Heiland hebben,
die gezegd heeft: „Zie, Ik maak u alle
dingen nieuw". Zo met schuld beladen
kunnen wij dus niet zijn; zo dor en
doods kunnen wij ons niet voelen; zover
afgedwaald van het Vaderhuis zijn wij
niet, of Hij, die alle macht heeft, kan
ons bereiken en dit werk der vernieu
wing in ons tot stand brengen. Als wij
ons maar door Hem willen laten ver
nieuwen. Wat de vrucht daarvan zal
zijn voor ons zelf en voor anderen? Dat
het beeld van de Zone Gods in ons wordt
afgeschaduwd. Dat wij dagelijks be
geren ons door Zijn Geest te laten ver
vullen.
Reinigt Gij mijn oude zin,
Neem geheel mijn boezem in,
En vernieuw mij telken dage,
Dat ik Jezus' beelt'nis drage!
(Uit een dagboek)
Hoewel er nog heel wat zeewater
door de Oosterschelde zal stromen, voor
dat de dijken van de Deltawerken deze
zee-arm zullen hebben afgekneld, zien
vele Zeeuwen de afsluiting met zorg
volle blikken tegemoet.
In brede kringen van ons volk wordt
de uitvoering van het Deltaplan toe
gejuicht. De mogelijkheid tot verhinde
ring van nieuwe overstromingsrampen
wordt groter en wie zal zich daarover
niet verheugen! Laten wij echter niet
denken, dat de vreugde algemeen is. In
Zeeland en op de Zuidhollandse eilanden
zal bij afgrendeling van de Oosterschel
de en andere zeearmen een deel van de
nijvere bevolking werkloos en brodeloos
kunnen worden.
Wij bedoelen allen, die direct of in
direct een bestaan vinden in de oester
kwekerijen, de mosselcultuur, de visserij
op kreeften, bot en ansjovis. Duizenden
mensen in onze provide danken hun
bestaan en hun levenswerk aan de zee
armen. De grootste groep onder hen
vinden we bij de oesterkwekers. Kennen
we het dorpje Yerseke, dan weten we
dat ongeveer de helft van de inwoners
daar leeft van de oesters. Hun brood
winning is verloren op het moment dat
de dijk in de Oosterschelde gedicht
wordt.
Gelukkig bestaan er allerlei plannen
om het gevaar tijdig te keren.
Roofbouw.
De oesters werden in vroeger eeuwen
hoofdzakelijk gevonden in Schotland.
Reeds in de gouden eeuw hielden Ne
derlanders aan de Oosterschelde zich
met de kweek bezig. Hun produktie was
zo gering, dat wij vele Schotse oesters
invoerden.
Naarmate de vraag in Europa steeg,
leidde dit echter tot ondergang van
meer oesterbanken. Schotland ging als
producent verloren. Ook in Frankrijk
en Duitsland pleegde men roofbouw.
Dank zjj de belangstelling van Napoleon
III ging in Frankrijk de cultuur niet
onder, maar kwam zij tot nieuwe bloei
omdat prof. Coste diepgaande onder
zoekingen deed, die de oesterkweek red
den.
Na dit Franse voorbeeld kwam men
ook in Nederland tot onderzoekingen.
Daarbij bleek, dat de Oosterschelde zeer
gunstige voorwaarden bood voor een
oestercultuur. Het gevolg is geweest,
dat wij thans met een opbrengst van
20.000.000 stuks per jaar de tweede
oesterproducent van Europa zijn gewor
den. Ware intussen de integratie van
Europa een feit geworden, dan zouden
wij zelfs Frankrijk voorbij kunnen stre
ven. Onze produktiekosten liggen door
voortdurende verbeteringen van de
kweek thans lager dan die in het land
van Marianne.
De Zeeuwse oester is één van de pro-
dukten die de naam van Nederland in
de wereld hebben verbreid, Het is een
delicatesse, die snel groeit, bestand is
tegen ongunstige weersomstandigheden
en ziekten en daarnaast een goede
smaak heeft. Wanneer men thans in
bepaalde delen van de wereld een goede
soort oesters zoekt voor de kweek, laat
men dip uit Zeeland komen. De diertjes
maakten al luchtreizen naar de Ver
enigde Staten en Afrika en zelfs naar
Japan.
Oesterbank - deviezenbank.
In 19201921 redden de Zeeuwse
oesters ook de Franse kweek. Er heer
ste toen een massa-sterfte onder de
Franse oesters. Zeeland heeft toen zorg
gedragen voor een herbevolking van de
oesterbanken aldaar. Geen wonder, dat
hierdoor deviezen worden gekweekt.
Terwijl er voor de oesterkwekerijen
geen grondstoffen behoeven te worden
ingevoerd, exporteerden wjj miljoenen
en miljoenen oesters!
De cultuur van oesters is afhankelijk
van de mogelijkheid om oesterbroed te
winnen. Dit doet men in lege mossel
schelpen, die op dakpannen worden uit
gezaaid. Dit werk wordt verricht door
de „panneboeren", die zorgen, dat de
pannen regelmatig worden nagekeken
op verontreiniging, terwijl de vijanden
van de oester worden geweerd. Om nu
de cultuur met succes te kunnen toe
passen, moet de omgeving aan bepaalde
eisen voldoen. De bodem van de de zee
waarop de oesters groeien, moet stabiel
zijn en hard.
Er moet voldoende voedsel in het
water zijn. De oesterlarven leven van
z.g. flagellaten. In de Oosterschelde zijn
deze in voldoende mate aanwezig. Ook
moet het zoutgehalte van het water
hoog zijn en vooral constant. Verder is
belangrijk de temperatuur van 't water,
die ongeveer 20° C. moet zijn. In de
kom van de Oosterschelde bereikt men
elk jaar deze warmtegraad.
Eb en vloed.
Reeds is geschetst, dat het oester-
broed wordt opgevangen op gekalkte
dakpannen, maar het zal duidelijk zijn,
dat de oesterlarven met de getijstromen
naar zee gaan en terug komen. De eb
trekt de larven naar volle zee. Hierdoor
gaan er veel toekomstige oesters ver
loren. Zij verdwijnen in de oneindige
oceaan.
Bij een lange zeeëngte als de Ooster
schelde komen de larven terug. Zij be
reiken de zee niet. Men heeft berekend,
dat daar ongeveer vier procent van het
water-met-de-larven verloren gaat voor
de oestercultuuur. Dat percentage is
zeer gering. Overigens is het belangrijk,
dat er een groot aantal moederoesters
aanwezig is om de kweek commercieel
aantrekkelijk te maken. Zeeland heeft
er wel 75.000.000. Er zouden er naar
schatting 15.000.000 nodig zijn. Er is
dus een behoorlijke reserve.
Het is gebleken, dat de Oosterschelde
met Yerseke een soort oesterparadijs is.
Geen streek in Nederland biedt zulke
gunstige omstandigheden. De Wester-
schelde kan de Oosterschelde niet ver
vangen omdat het water daar te brak
is. Ook de bodem is volkomen onge
schikt. Men neemt nu proeven in het
Veerse Gat, maar dan zijn doorlaat-
openingen in de Deltadijken nodig en
dan moet de stroomsnelheid worden op
gevoerd. Alleen in dat geval zou nieuwe
oestercultuur kunnen worden opge
bouwd. Hier zijn de omstandigheden
niet zo gunstig, maar tot het kweken
van broed zal men ook misschien wel
kunnen komen.
Deskundigen zien wel mogelijkheden
voor de oestercultuur in de Wadden
wanneer de zeegaten tussen de eilanden
aldaar worden gedicht en de daar be
staande mosselkweek wordt opgeofferd.
Erg zonnig ziet het er dus niet uit voor
onze oesters, wanneer de Oosterschelde
gaat verdwijnen.
Mosselen, kreeften en garnalen.
Niet alleen de oesterkweek, maar ook
de mosselcultuur vindt zijn centrum
op de Oosterschelde. Het diertje ge-
raagt zich tijdens zijn leven anders dan
de oester, maar voelt zich toch ook in
de Oosterschelde het beste in zijn ele
ment. Deze zeearm en de daaraan gren
zende wateren zijn tevens een centrum
van botvisserij en garnalenvisserij, ter
wijl ook de verzorgersvan een goede
kreeftschctel hun produkten uit Zeeland
betrekken.
Met die kreeften is er nog iets bij
zonders. De kreeften, die in Zeelands
wateren worden gevangen, zijn niet vol
doende om aan de vraag naar deze
griezelig uitziende dieren te voldoen.
Daarom voert men levende kreeft in,
die dan in z.g. kreeftenparken in leven
worden gehouden. Kreeftenparken zijn
kostbare, overdekte basins, waarin de
kreeften worden gevoederd tot ze ver
handeld worden.
In de zeearmen, die men thans wil
afsluiten, huist voor menigeen een bron
van bestaan. Zijn ze eenmaal afgesloten,
dan vinden andere groepen in de nieuwe
situatie weer een boterham, die eerst
aan een groep oude zeerotten wordt
ontnomen.
Voordat opnieuw aan de zee een deel
van zijn machtig rijk wordt ontroofd
zal er nog een belangenstrijd moeten
worden uitgevochten,, waarbij de oester
kwekers en andere groepen, die Zeeland
willen houden zoals het nu is, alle hun
Verder een grote sortering
ANTON HUNINK'S FIJNE VLEESWAREN
EN CONSERVEN
Vergeet voor uw feestdis ook onze zeer fijne kaassoorten niet
Deze aanbiedingen zijn geldig van 9 t/m 16 april
ten dienste staande strijdmiddelen zul
len inzetten. Moge er een oplossing
worden gevonden, die weinig leed
brengt en veel zegen.
(Nadruk verboden).
ALLE VRAGEN VOOR DEZE RUBRIEK UITSLUITEND TE ZENDEN AAN
REDACTIE „MET RAAD EN DAAD", ROUAANSE KAAI 21, MIDDELBURG
met bijsluiting van een postzegel van 12 cent voor doorzending van uw brief
BIN N ENVERI NGBED
HAZ ET-FABRIEK EN ZEVENBERGEN
SCHUIMRUBBERBED
Kevers. Mevr. A. T. D. te H. heeft
de laatste weken geregeld beestjes in
de kamer gevonden en zou graag weten
wat dat voor dieren zijn. Ze heeft ook
nog een larfje gevonden en vermoedt
dat ze van tussen de vloerbedekking
gekomen zijn.
In het doosje waren alleen nog maar
2 kevers aanwezig, doch het larfje heb
ik niet gevonden, zeker ontsnapt. De
kevers zijn een soort snuitkevers, die
met de tapijtkevers niets te maken heb
ben. Deze kevers leven waarschijnlijk
in fruitbomen of dergelijke. De echte
tapijtkever lijkt wat op een lieveheers
beestje, iets kleiner, geelbruin van kleur
met dwarse witte vlekken, inplaats van
stippen. De larve ervan lijkt enigszins
op een pissebed, maar is veel kleiner en
donker van kleur. Probeert u die kevers
te doden met DDT-poeder of een ander
middel. Wanneer u wat meer wilt weten
van dat larfje, stuurt u dan een paar
exemplaren in een goedgesloten doosje,
dan kunnen we er beter over oordelen.
Nummerbewüs. Kortgeleden heb ik
een motorfiets gekocht waar nog een
oud nummerbewijs bij is. Tot wie moet
ik me wenden om een nieuw nummer-
bewijs te verkrijgen? Welke kosten zijn
daaraan verbonden? aldus O. N. te S.
U dient zich te wenden tot de Rijks
dienst voor het wegverkeer, Raamweg
36 te Den Haag. De legeskosten bedra
gen 3,—.
Zieke kostganger. S. B. vraagt:
een kennis heeft een kostganger, die
ziek geworden is en thuis is gebleven
(in een andere plaats). Moet deze kost
ganger nu kostgeld doorbetalen?
Ja, deze kostganger moet wel dege
lijk een vergoeding blijven geven. Door
gaans bedraagt dit bedrag 2/3 van het
overeengekomen kostgeld. Ook wordt
wel eens genoegen genomen met min
der, indien daartoe aanleiding bestaat
en het kostgeld in dat geval aan de
hoge kant zou zijn.
Oomzeggers. Ik ben gehuwd. Kunt
u mij zeggen hoe de familieverhouding
is tussen mij en de volgende personen;
a. de zoons en dochters van mijn ge
huwde broers, b. de zoons en dochters
van mgn gehuwde zusters, c. de zoons
en dochters van een zuster van mijn
vrouw. In dit verhand dient nog het
volgende te worden vermeld. Een ken-
Bestrijding: zieke takken afzagen tot
op 't gezonde hout en de wonden direct
dichtsmeren met een wondafdekmiddel.
Het zieke hout direct verbranden. Wei
nig stikstof en stalmest geven, kalken.
Zorgen voor een goede struktuur, dus
grasmat verbeteren door veel maaien en
gras laten liggen. Zorgen voor goede
afwatering. Enige verbetering bereikt
men nog wel eens door op de stam en
de dikke takken met een scherp mes
met de punt overlangse insnijdingen in
de bast tot op het hout te geven, waar
door de gom gelegenheid krijgt uit te
vloeien. U kunt dit nu doen.
nis van mij beweert dat oomzeggers te
allen tijde dezelfde familienaam moeten
hebben, hetgeen ik betwijfel. Ook zou
ik willen weten of die benamingen wet
telijk zijn of dat het maar een gewoonte
of een onderonsje betreft. Aldus H. J.
De groep onder a., die uw familie
naam draagt, zijn uw neven en nichten
en u bent hun oom van vaderszijde. De
groep onder b., die uiteenvalt in dragers
van de resp. namen van echtgenoten
van uw zusters, zijn eveneens uw neven
en nichten, terwijl u bent hun oom van
moederszijde. De onder a. en b. ge
noemde groep zijn bloedverwanten, doch
de groep onder e. zijn aanverwanten.
Men spreekt dan van aanverwantschap
of zwagerschap. Uiteraard zeggen de
personen van deze groep ook „oom
tegen u, zo goed als zij „tante" zeggen
tegen uw vrouw.
De naam oom, tante, oudoom enz.
berust niet op de wet, maar op taal
gebruik en gewoonte.
Radio op non-actief stellen. Ik wil
mijn radio niet meer gebruiken, welke
weg moet ik bewandelen of kan ik hem
zelf vernietigen? aldus H. v. K.
U kunt twee dingen doen, n.l. slopen
en dan vermeldt u dit op uw luister
vergunning, met opgave van de datum
waarop het toestel gesloopt is. De lui
stervergunning moet u dan inleveren op
het postkantoor. Ook kunt u verzoeken
het toestel te verzegelen. Hiervoor moet
u een briefkaart halen op het postkan
toor. Vult u deze in en iemand komt uw
toestel verzegelen.
Kersengommen. J. P. te K. vraagt:
in mijn tuin staat een kerseboom, soort
Hedelfingen en ca. 30 jaar oud. De
laatste jaren lijdt deze boom aan hars
vloeiing. In het begin waren het enkele
kleinere takken en nu is zelfs een
hoofdtak aangetast, waarbij op 3 plaat
sen het hars naar beneden vloeit in het
gras. Bestaat daartegen een middel, of
moet deze tak verwijderd worden?
Wanneer is hiervoor de geschikte tjjd?
Kan dit nu nog?
Die kers is aangetast door de bacte
riekanker (gomziekte)
Oproep aan de Yersekse bevolking.
Op tweede pinksterdag zullen een
groot aantal buitenlandse sportvrienden
te gast zijn op het door de s.v. Nep-
tunus te organiseren internationaal ze
venhandbal-toernooi. De grote moeilijk
heid is echter, dat deze gasten voor 1
nacht ondergebracht moeten worden.
Daar het niet mogelijk is om deze alle
maal bij de leden van Neptunus onder
te brengen, willen wij een vriendelijk
beroep doen op de Yersekse bevolking.
Allen die slaapgelegenheid kunnen en
willen bieden, verzoeken wij, zich liefst
zo spoedig mogelijk, doch uiterlijk 23
april a.s. in verbinding te stellen met
dhr. P. Louwerse, Burenpolderwgg 1£.
Laten we hopen, dat dit toernooi, dank
zij uw medewerking, weer een groot
succes mag worden.
Rijkspostspaarbank.
Gedurende de maand maart werd aan
de postinrichting Yerseke en ressort
ingelegd 42.375,08 en terugbetaald
30.893,22. Er werden in deze periode
6 nieuwe boekjes uitgereikt.
Examen machineschrijven.
Op het in Breda gehouden examen
slaagden voor het diploma machine-
schrijven de dames C. J. de Kok en J.
J. C. de Koeijer alhier en dhr. H.
Schouwenaar te Wemeldinge.
A. J. V. WILLEGEN Gzn. - Tel. 223 - Kapelle Z.B.
WATERGETIJDEN WEMELDINGE
Van 10—16 april 1960
Maandag 11 april: Volle Maan
Zondag
Maandag
Pseudomonas Dinsdag
syringae. De Hedelfinger hoort tot de Woensdag
groep van de krieken, die er allemaal Donderdag
vatbaar voor zgn, vooral in de jeugd.
Een geneesmiddel bestaat er niet tegen,
maar wel kunt u de ziekte door ver
schillende maatregelen beteugelen.
HOOGW.
LAAGW.
v.m.
n.m.
v.m.
n.m.
2.44
3.14
8.20
8.39
3.27
.3.53
9.00
9.18
4.07
4.30
9.42
9.50
44.9
5.10
10.19
10.29
5.24
5.50
10.57
11.18
6.05
6.34
11.40
6.50
7.09
0.00
12.23
Vrijdag
Zaterdag
Te Yerseke 5 minuten later
Te Hansweert 30 minuten vroeger