NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZUID-BEVELAND
oveRöenkinq
PUROL
De sprong in het heelal
248TB JAARGANG
No. 38
28 FEBRUARI 1959
A. WESTSTRATE MIDDELBURG
STICHTING „DE SCHELDEBODE"
Verschijnt zaterdags
DRUK Fa. F. VAN DER PEYL KRUININGEN
J. M. C. VAN DER PEYL - KRUININGEN
DE X-15
Huidgenezing
IjlMMÊwill
Plaatselijk Nieuws
YERSEKE
.''AEJ f
J.
REDACTEUR:
ROUAANSE KAAI 21 - TELEF. 01180—2453
AbonnemenUprjj» by vooruitbetaling 1,25 per kwartaal
Franco por post 2,50 per halfjaar
UITGAVE
ADMINISTRATIE
MARKT 19 - TELEF. 01130—381 GIRO 28425
Advertentieprijs 1-25 mm 2,50, verder 10 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
In te zenden vóór donderdag 12 uur
Indien gij in Mij blijft en Mijn
woorden in u blijven, zo wat
gij wilt zult gij begeren, en het
zal u geschieden. Joh. 15 7.
Welbeschouwd is dit woord een aan
vulling van de belofte, die wij gisteren
lazen. Ook hier is de Heiland aan het
woord en spreekt ons toe met die in
nigheid, die zo duidelijk Zijn zielszorg
voor ons tekent. In Hem blijven, dat is
levensvoorwaarde, om vrede te hebben,
die niet voorbijgaat. In Hem blijven,
dat is het geheim der kracht, die staan
de houdt in 's levens strijd. Dat is de
bron van sterkte, waar wij onze kracht
voelen vergaan. Dat is de onuitputte
lijke bron, die het geloofsleven kan ver
frissen.
In Hem blijven, dat is, in een levens
sfeer te worden overgeplaatst, die ons
eenswillend maakt met onze God en
die vatbaar maakt, om verhoring van
ons gebed te erlangen. Die in de ge
meenschap van de Heiland leert wan
delen, die zijn de levensraadselen geen
raadselen meer. Die wordt de duister
nis verhelderd door het licht, dat nooit
ondergaat. Die wandelt en handelt wel
bewust onder Zijn oog en laat niet
toe, dat enige zondige neiging of aan
vechting de overhand knjge en zich
stelle tussen de Here en ons. Laten wq
die gemeenschap begeren als het heer
lijkste geschenk van onze God. Laten
wij biddend waken, dat niets, van bin
nen of van buiten tot ons komend, ons
van Hem verwijdere.
'k Hem, mijn Heiland, U van noden,
't Zij ik slaap of waken mag,
Om mijn kwaad geheel te doden
Blijf ik bij U nacht en dag.
(Uit een Dagboek)
Nog dit jaar zal hoog boven Wen-
dover Base, een Amerikaans teststa
tion in Califomië, een vuurspuwend
monster zich losmaken van de romp
van een machtige B-52 straalbommen-
werper. Vluchtend voor het oorverdo
vend gebrul van zijn krachtige raket
motor zal de North American X-15 bij
na loodrecht omhoog snellen, het heelal
tegemoet. In de kleine cockpit zal de
38- jarige piloot, Scott Crossfield, de
ogen sluiten van de pijn en met ver
trokken gelaat het verdere verloop van
de gebeurtenissen afwachten. De hevi
ge druk, door de enorme versnellingen
veroorzaakt, zal hem bijna verpletteren
en hem tijdens zijn klim de kleinste
beweging onmogelijk maken.
De lancering van de X-15 vanuit een
moedervliegtuig zal de kroon op het
werk zijn van tientallen geleerden en
technici, die sinds 1955 bezig zijn met
de bouw en de vervolmaking van het
snelle raketvliegtuig. Als de, speciaal
voor d,eze vlucht opgeleide, Ameri
kaanse piloot met een snelheid van 6000
kilometer per uur omhoog schiet naar
een punt dat nog nooit eerder door een
mens is bereikt, zullen de ingewijden
beneden op aarde in angstige spanning
staren naar de zwak oplichtende ra
darschermen. Zal Crossfield werkelijk
de eerste man worden, die de damp
kring overwint? Of zal deze vlucht op
een mislukking uitlopen
Niemand kan van tevoren ook maar
iets met zekerheid zeggen, maar de
schattingen van de piloot zelf en van
verscheidene ingewijden geven een kans
op slagen van 90
Baanbreker voor ruimtevaart
De grote haast, waarmee men op dit
ogenblik aan dit project werkt, wordt
veroorzaakt door de vrees dat Rusland,
het onberekenbare ruimtevaaartland,
eerder pogen zal, een bemande sa-
teliet te lanceren. Na de lancering van
de eerste Russische Spoetnik, op 4
oktober 1957, wil men vermijden, dat
opnieuw de kans op een primeur ver
loren gaat. Daarvoor is de niet mili
taire strijd, waarin de beide grote we
reldmachten op het ogenblik zijn ge
wikkeld tè gigantisch. Noch de één,
noch de ander gunt de tegenpartij een
beslissende voorsprong op het gebied
van de ruimtevaart. Met alle mogelijke
middelen en zonder acht te slaan op
de gevaren zoekt men naar een oplos
sing van de vraagstukken die een men
selijke reis door het heelal nog in de
weg staan. Dat inderdaad voorzichtig
heid geboden is, blijkt uit de medede
ling van een Italiaans Persbureau dat
in de Sovjet Unie 2400 doden zijn ge
vallen bij de proeven met raketten.
Eigenlijk is de X-15 niets anders dan
een halte langs de (lange) weg, die
nog moet worden afgelegd. Maar dan
wel een zeer belangrijke halte. Men
wil met de proefneming meer te weten
komen over de manier hoe een ruimte
vaartuig weer veilig in de dampkring
van de aarde te krijgen zonder het ge
vaar te lopen dat de raket door de
enorme wrijvingshitte wordt vernietigd.
Het raketvliegtuig zal zijn piloot dan
ook niet lang door de ruimte voeren.
Na zyn steile klim zal Crossfield on
geveer vijf minuten in de ruimte ver
blijven, om daarna een ingewikkelde
producure te volgen voor een veilige
terugkeer naar de aarde.
Sprongsgewijs moet hij trachten zijn
toestel in de dampkring te brengen,
direct reagerend op iedere gevaarlijke
stijging van de temperatuur. In een
langzaam dalende, golvende baan zal
hem de eerste etappe van de latere
heelaltochten laten afleggen en wach
ten op zijn behouden terugkeer. Wan
neer de vlucht slaagt, zal het een spec
taculair succes zijn, zoals ook de lan
cering van de eerste satellieten sen
sationele overwinningen waren. Nie
mand echter zal op zijn lauweren blij
ven rusten, want nu al wordt gewerkt
aan andere, even opzienbarende plan
nen, die inhouden dat een mens ge
ruime tijd zal verblijven in een om de
aarde cirkelende satelliet. Het vijf-
minutenrecord van Crossfield zal dan
met heel wat uren worden verlengd en
de afstand zal niet te vergelijken zijn
met de afstand die de X-15 zal afleg
gen. (Nadruk verboden)
Huidzuiverheid Huidgezondheid
Puistjes verdrogen door Purol-poeder
DE HOOP VAN AMERIKA
hij steeds verder in de luchtlagen door
dringen. Iedere sprong omhoog zal de
X-15 afkoelen en tegelijk de snelheid
verminderen, en eindelijk zal het mo
ment gekomen zijn waarop hij, zonder
gevaar voor verbranding, definitief
naar de aarde terug kan duiken om te
landen op het vooraf gereedgemaakte
zandterrein van de Mojave-woestijn.
Zenuwslopende voorbereidingen
De spectaculaire vlucht met het
Amerikaanse raketvliegtuig vereist een
beklimming van een reusachtige berg
voorbereidend werk. Vele technische
problemen moesten en moeten
worden opgelost en nieuwe snufjes uit
gewerkt en beproefd.
Uitgebreide bestuderingen van de
gedragingen van de mens onder onge
kend hoge versnellingen waren een eer
ste vereiste. Opgejaagd door de voort
snellende tijd, hebben de mannen van
de wetenschap alle moeite gedaan een
gunstig eindresultaat te verkrijgen.
Hoever ze daarin tot op heden precies
zijn gevorderd is natuurlijk onbekend,
maar vast staat, dat in de lente van
dit jaar de eerste vlucht wordt ver
wacht. Gebruik makend van de erva
ringen van andere onderzoekers, die
met soortgelijke projecten bezig zijn,
hebben zij in vrij korte tijd vraagstuk
ken betreffende hitte, besturing, kle
ding en beveiliging al tot een bevredi
gende oplossing gebracht.
Een speciale metaalsoort is vervaar
digd uit nikkel en titanium het nog
geheime „Iconel X", dat zeer hoge
temperaturen kan verdragen en een
uitgebreid stikstof-koelsysteem ont
worpen. Voor de besturing zijn twee
stuurknuppels aangebracht, waarvan
één bestemd is voor de momenten dat
de piloot bijna geen beweging kan ma
ken. Wanneer de druk, veroorzaakt door
de versnellingen, grotere handelingen
onmogelijk maakt, reageert deze stuur-
knuppel op uiterst minimale polsbewe
gingen. Crossfield zal hierdoor ook tij
dens de klim zijn koers kunnen wijzi
gen als dit noodzakelijk mocht zijn.
Uiteraard kunnen de stuurknuppels,
die in verbinding staan met de kleppen
aan de vleugeltjes van de X-15, alleen
gebruikt worden gedurende de vlucht
door de dampkring. In de ruimte, waar
geen lucht en dus ook geen grote weer
stand aanwezig is, moet men gebruik
maken van andere systemen. Technici
van de North American vliegtuigfabrie
ken hebben daarom in de romp en de
vleugels kleine raketten ingebouwd.
Met behulp hiervan zal de piloot in
staat zijn, zijn toestel ook in het lucht
ledig in zijn macht te houden.
De opleiding van de man die het toe
stel zal besturen vereiste eveneens bij
zonder veel werk. Maar ondanks dat
hebben de drie instellingen die het ge
hele project in samenwerking met el
kaar afwerken de North American,
de National Aeronautical and Space
Administration en de Marine Lucht
vaartdienst elk twee piloten opge
leid. Het zijn: Crossfield en A. White
van de vliegtuigfabriek, M. White en
Robert Rushworth van de MLD en Jo
seph Walker en Neil Armstrong van
het ruimtevaart instituut. Indien Cross
field niet slaagt, zullen zjj wachten op
het gereedmaken van een nieuwe X-15
en hem onverschrokken volgen, in de
hoop dat zij de vlucht wel tot een goed
einde zullen brengen.
Met de X-15 zal worden geprobeerd
een man een korte tijd in het geheim
zinnige rijk van de planeten, sterren
en kometen te doen verblijven. Men zal
JEUGDVERKEERSEXAMEN 1959
Het Verbond voor Veilig Verkeer
staat al sedert jaren op de bres voor
de verkeersopvoeding van de jeugd. On
der auspiciën van het Verbond werden
en worden overal in den lande jeugd-
verkeersexamens georganiseerd, waarbij
de kandidaatjes het zo vurig begeerde
verkeersdiploma kunnen behalen. Sedert
1946 heeft het Verbond niet minder
dan 1.352.478 van deze diploma's uitge
reikt.
Nu het verkeersonderwijs op de lage
re scholen verplicht wordt gesteld be
staat de verwachting, dat de animo
voor de uiteraard vrijwillige jeugd-
verkeersexamens nog zal toenemen.
Door de Commissie „Eenheid in de
verkeersexamens" van het Verbond
voor Veilig Verkeer is dezer dagen de
datum van het schriftelijk examen 1959
vastgesteld. Dit zal nu in 't gehele land
op 10 maart 1959 worden afgenomen.
Verzekeringsmaatschappij
gebruikt grammofoonplaat
bij de voorlichting van het publiek
Een levensverzekeringsmaatschappij
te Tilburg (Pharus van 1919) is als
eerste verzekeringsinstelling in Neder
land op het denkbeeld gekomen om door
middel van een grammofoonplaat een
toelichting te geven over de aard van
de maatschappij. Zij meent dat vooral
bij de spaarkasaquisitie er geen enkele
twijfel mag bestaan dat de cliënten wel
goed zijn voorgelicht. Aspirant ver
zekerden krijgen op deze plaat van de
directeur persoonlijk een duidelijke uit
eenzetting over het spaarkaswezen en
spaarkasinschrijvingen met de dekking
van het overlijdensrisico en met beleg
ging, die naar behoud van koopkracht
streven. De laatste t(jd wordt er steeds
op gewezen dat sparen moet worden
bevorderd. Sparen bij een Spaarkas be
hoeft echter een duidelijke toelichting
en wanneer dit door een grammofoon
plaat geschiedt, kan deze in elke huis
kamer ten gehore worden gebracht.
De bedoeling een vertrouwelijke band
tussen maatschappij en verzekerde te
scheppen en een verduidelijking over
de „kleine lettertjes" te geven wordt
door deze grammofoonplaat zeker be
vorderd. De vertegenwoordigers heb
ben een platenspeler bq zich, doch ook
op de radio met pick up kan de 45 toe
renplaat ten gehore worden gebracht.
BIN N ENVERI NGBED
HAZET-FABRIEK EN ZEVENBERGEN
SCHUIMRUBBERBED
ALLE VRAGEN VOOR DEZE RUBRIEK UITSLUITEND TE ZENDEN AAN:
REDACTIE „MET RAAD EN DAAD", ROUAANSE KAAI 21, MIDDELBURG
met bjjsluiting van een postzegel van 12 cent voor doorzending van uw brief
Verkoop gebruikte postzegels. Een
adres in uw omgeving, waar men ge
bruikte postzegels koopt is ons niet
bekend. Meestal worden deze geschon
ken aan liefdadigheidsinstellingen. Ook
zijn plaatselijke opkopers wel eens ge
negen postzegels te kopen. De prijs
ligt dan veelal op ongeveer 40 50
cent per kilogram en er gaan ontzet
tend veel zegeltjes in een kilo, dat zult
U wel willen aannemen.
Brug open of dicht. Abonnee wil
weten, wanneer hij als weggebruiker
voor een brug moet wachten, n.l. als
hij open is of dicht.
Als de brug opengedraaid is, kan
het scheepvaartverkeer doorgang vin
den, dus moet het wegverkeer (van
zelfsprekend) wachten. Is de brug dicht
voor de scheepvaart, dan gaan de hek
ken of slagbomen open voor het weg
verkeer. Bovendien moet het wegver
keer wachten als het berijden van de
brug verboden is en dit kenbaar is ge
maakt middels een bord of teken van
de brugwachter.
Inwonertal Yerseke. In Yerseke
woonden op 1 januari 1957 precies 2534
mannen en 2480 vrouwen, totaal 5014
mensen. Hoeveel er van deze inwoners
80 jaar of ouder waren is ons niet be
kend, dat zult U moeten informeren op
het bevolkingskantoor.
Of de heer Dr. S. bevoegd arts is,
weten we niet. De plaatselijke politie
te Bergen op Zoom zal U wel kunnen
inlichten. Het komt ons voor, dat on
bevoegden weinig kans krijgen praktjjk
uit te oefenen.
Zeeuws dialect. D. v. B. wil graag
weten hoe onderstaande uitdrukkingen
in Zeeuws dialect zijn: a. Wilde haver
(de Latijnse naam is Avena fatua L.
b. Wordt het woord: roop of reep in
een of andere vorm gebruikt in de be
tekenis van touw? c. Houten mes in
café om bierschuim van het glas af te
strijken, d. Houtmeel onder kast of
stoel, afkomstig van de houtworm in
meubelen.
a. Krupers. b. Ja, b.v. 'n rêpe touwe
(klein stukje touw), c. Een afschumer.
d. De mieter.
want U moet nog een volledige be
schrijving geven van het door U uit
gezochte wapen. Deze wapenhandelaar
kan U verder inlichten.
Rode glacé handschoenen. Hoe
moet ik rode glacé's schoonmaken
wil C. v. d. K. weten.
Het is niet aan te bevelen om rode
glacé handschoenen zelf te wassen.
Deze soort handschoenen dient U, als
U het zelf wilt doen, gewoon op te
borstelen en te wrijven met was in de
zelfde kleur en/of daarna met talkpoe
der. Beter is de glacé's naar een che
mische wasserij te sturen.
Gemiddelde leeftijd Nederlanders.
Welke is de gemiddelde ouderdom die
de mensen tegenwoordig in Nederland
bereiken? vraagt M. v. L.
De gemiddelde Nederlandse man, M.
v. L. te L„ is 70 jaar, de vrouw bijna 72.
Schrijfmachinemonteur. Waar kan
ik een opleiding volgen voor schrijf- of
rekenmachinemonteur? Dit vraagt een
abonnee uit S.
Het lijkt ons het beste, dat U uw
vraag voorlegt aan de Ned. Organisatie
van Handelaren in de Kantoormachine-
branche, De Lairessestraat 109 te Am
sterdam. Aldaar kunt U ook inlichtin
gen krijgen over uw verdere vragen.
De ouderdomswet. Kan men, nadat
de A.O.W.-premie op 't loon van man
en vrouw is ingehouden, nog weer een
aanslagbiljet A.O.W. ontvangen, wil L.
B. weten.
Ja, zeker wel, want 't inkomen van
beiden wordt, na afloop van een jaar,
samengesteld en wordt belasting en de
A.O.W.-premie opnieuw berekend. In
dien te veel is ingehouden, krijgt U het
terug; is te weinig ingehouden, dan
krijgt U een navordering c.q. definitieve
aanslag.
Het kan echter ook zijn, dat er een
vergissing in het spel is en b.v. ter in
spectie niet bekend is hoeveel A.O.W.-
premie reeds van uw loon wordt inge
houden. Het is daarom misschien goed
eens naar de inspectie te schrijven hoe
veel van U beiden wordt ingehouden en
te vragen of dan de voorlopige aanslag
niet kan worden vernietigd.
Slaolievlek. Ik heb in mijn kokos
mat een grote slaolievlek gekregen.
Weet U wat ik er aan kan doen om die
vlek er uit te krijgen, vraagt T. G. v. O
Die slaolievlek kunt U verwijderen
door hem te bestrooien met pijpaarde.
Dit poeder er in laten trekken (een
paar uur), daarna afborstelen, vervol
gens behandelen met sop van synthe
tisch wasmiddel. Tenslotte naspoelen
met schoon water.
Mormonen. J. B. B. vraagt of wij
hem iets kunnen vertellen over de orde
der Mormonen.
De Mormonen (Heiligen der Laatste
Dagen) vormen een religieus-sociale
secte in 1830 in Amerika gesticht door
J. Smith (1805—1844). Men huldigde
aanvankelijk het beginsel der polygamie
en vond deswege veel bestrijding.
Zij stichtten in 1848 aan het Grote
Zoutmeer de stad Nieuw Jerusalem
(Salt Lake City), dit is ook thans nog
hun centrum.
De opvolger van J. Smith is Brigham
Young, die zijn volk naar Utah bracht.
De eerste Mormonen in Nederland wer
den in 1861 gedoopt te Broek-Akker-
woude ten zuiden van Dokkum. Bij ons
bestaat echter geen polygamie (veel
wijverij).
De Mormon is volgens de Mormonen
een profeet uit de 4de eeuw. Het boek
van Mormon verhaalt de oude geschie
denis van Amerika. „Door hemelse
voorlichting" kon J. Smith het verta
len, waarna een engel het boek naar
de hemel voerde. J. Smith werd in
1844 vermoord.
Doden van schadelijke vogels. Mag
ik met mijn windbuks zomaar schade
lijke vogels op eigen land of gehuurd
land doden? Zo informeert J. T.
Wendt U tot de burgemeester van
uw gemeente van inwoning voor een
eventueel te verstrekken vergunning
voor een te gebruiken geweer, afwe
kende van de tot jagen geoorloofde ge
weren.
Als grondgebruiker hebt U vanzelf
het recht om op schadelijk wild te ja
gen.
Een jachtgeweer aanschaffen.
Wat, aldus J. de G„ is er voor nodig
om een jachtgeweer of buks aan te
schaffen
Het zou een lang verhaal worden om
dat alles te vertellen, daarom verwijzen
wij U naar het hoofd van de plaatse
lijke politie, die tenslotte toch de bon
zal moeten afgeven, waarmede U naar
een wapenhandelaar kunt gaan, om het
jachtwapen uit te zoeken. Dit gedaan
hebbende krijgt U het echter nog niet,
Film Verbond Veilig Verkeer.
Maandag werd in zaal Nolet een ver-
keersfilm voor de jeugd vertoond door
de Bond voor Veilig Verkeer, met mede
werking van de plaatselijke politie. Na
drie films over verkeersproblemen, wel
ke bijzonder goed werden toegelicht,
werd een kleurenfilm over Afrika ver
toond, welke ook zeer in de smaak van
het jeugdige publiek viel.
Des avonds werden deze films voor
de ouderen vertoond. Ook hiervoor was
grote belangstelling. Tevens werd hier
aan nog een hersengymnastiekje ver
bonden. Vijf dames en vijf heren gaven
zich hiervoor op. De heren wisten ech
ter meer van de verkeersregels af dan
de dames, zodat de heren winnaar wer
den. De dames willen het hier echter
niet bij laten zitten en hebben dan ook
aan opperwachtmeester Van Hoepen
verzocht een cursus te willen geven in
de diverse verkeersregels. Deze heeft
zich dan ook bereid verklaard dit te
doen. Het is nu niet de bedoeling, dat
dit uitsluitend voor de dames zal zijn,
ook de heren zijn hier van harte wel
kom. Men gelieve zich voor 10 maart a.s.
op te geven bij opperwachtmeester Van
Hoepen, Oude Bogaert 2, telefoon 375.
Bij voldoende deelname zal deze cursus
zo spoedig mogelijk beginnen. De duur
van deze cursus is ongeveer 10 12
lessen. Deelname is geheel gratis.
WATERGETIJDEN WEMELDINGE
Van 17 maart 1959
Maandag 2 maart: Laatste Kwartier
HOOGW. LAAGW.
v.m. n.m. v.m. n.m.
Zondag 7.44 8.12 0.58 1.30
Maandag 8.32 9.07 1.50 2.24
Dinsdag 9.35 10.19 2.46 3.27
Woensdag 11.00 11.52 4.08 5.02
Donderdag 12.32 5.48 6.33
Vrijdag 1.13 1.50 7.03 7.38
Zaterdag 2.20 2.45 8.01 8.27
Te Yerseke 5 minuten later
Te Hansweert 30 minuten vroeger