NIEUWS-EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZUID-BEVELAND
oveRdenkinq
Verkoudheid
24STE JAARGANG
No. 32
17 JANUARI 1959
J. A. WESTSTRATE MIDDELBURG
STICHTING „DE SCHELDEBODE"
Verschijnt zaterdags
J. M. C. VAN DER PEYL - KRUININGEN
AARDBEVINGBRANDTORNADOVLOEDGOLF
TEISTEREN TOKIO
Bij onze voorouders op de thee
Plaatselijk Nieuws
YERSEKE
REDACTEUR:
ROUAANSE KAAI 21 - TELEF. 01180—2453
Abonnementsprijs bij vooruitbetaling 1,25 per kwartaal
Franco per post 2,50 per halfjaar
UITGAVE
DRUK Fa. F. VAN DER PEYL KRUININGEN
ADMINISTRATIE:
MARKT 19 - TELEF. 01130—381 GIRO 28425
Advertentieprijs 1-25 mm 2,50, verder 10 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
In te zenden vóór donderdag 12 uur
Gelijk de vader zich ontfermt
over de kinderen, ontfermt de
Here zich over degenen, die
Hem vrezen. Ps. 103 13.
Wij zijn zo geneigd in grote droef
heid te zeggen of althans te denken:
„Niemand heeft ooit zoveel lijden ge
kend. Niemand heeft zich ooit zo een
zaam en verlaten gevoeld als ik thans".
Wij vergeten daarbij, dat ieder mens
het best <lt zwaarte van zijn eigen kruis
kan beoordelen en het leed des anderen
van buiten beziet.
Maar meer nog dan dat zien wij voor
bij de diepe betekenis van het woord
van onze Heiland: „Uw Vader weet wat
gij van node hebt!" Gewoonlijk wel is
waar wordt dit toegepast op de uitred
ding, die wij begeren, de uitkomst, die
wij verwachten, de zegen, die wij me
nen te mogen afbidden. Maar het woord
kan toch ook in andere zin worden op
gevat.
Zijt gij in kommer, in moeite, in
strijd; zijn de donkere dagen u te don
ker; is de weg u raadselachtig, uw
Vader weet, wat gij van node hebt. Hij
zou u deze weg niet leiden, indien het
Vaderhart niet wist, dat gij dit alles
juist nodig hadt en dat er niets aan
toegevoegd, maar ook niets van afge
daan kan worden. De Here wil echter
vertrouwd worden als een Vader. „Ont-
fermer" is Zijn naam. Ligt daarin niet
de bevestiging van het geloof, dat Zijn
raad met ons liefde is?
Hij weet, hoe zwaar het kruis weegt,
Door Hem u opgelegd,
En wil 'tu helpen dragen,
Gelijk Zijn Woord u zegt.
(Uit een Dagboek)
In het jaar 1923 werden de hoofdstad van Japan en
het eveneens aan de baai van Tokio gelegen Yokoha
ma geteisterd door een verschrikkelijke ramp, een der
grootste in de geschiedenis. Aarde, vuur, wind en wa
ter werkten samen, om een ongekend grote verwoes
ting aan te richten en vele tienduizenden mensen de
dood in te jagen. De aanblik der geteisterde steden
was ontzettend, de gevolgen van het optreden der na
tuurkrachten waren rampzalig.
Op de vroege morgen van zaterdag 1
september was het in de omgeving van
Tokio en Yokohama bepaald zeer storm
achtig. Hevige windvlagen, gepaard
gaande met wolkbreuken, beukten de
Japanse kust. Maar gelukkig, tegen
tienen ging de wind liggen, het zon
netje brak door en het leven hernam
zijn gewone gang. Och, men was er in
het land van de rijzende zon wel aan
gewend, dat de zon niet altijd rijzend
kon zijn, dat het integendeel geducht
kon spoken.
Zo zou al spoedig de middag aan
breken. De huismoeders maakten het
eten klaar en ieder deed zijn plicht.
Maar toen gebeurde het! Plotseling be
gon de aarde te beven en te golven.
Pannen rolden van de daken, muren
scheurden, huizen stortten in, branden
braken uit, er ontstond paniek en ieder
trachtte het vege lijf te redden.
Vuur en wind.
De grote steden Tokio en Yokahama
werden het ergst getroffen. In de
hoofdstad brak er binnen een half uur
tijds op niet minder dan 136 plaatsen
brand uit en in totaal werden er bijna
dubbel zoveel brandhaarden gemeld. Aan
blussen viel in verreweg de meeste ge
vallen zelfs niet te denken.
Een krachtige wind, die in de loop
van de avond aangroeide tot een snel
heid van 49 km per uur, joeg de vlam
men voort. Kwam hij aanvankelijk uit
het zuiden, later draaide hij naar het
westen en vervolgens naar het noorden,
zodat de ongelukkige steden voor een
zeer groot deel aan het vuur ten offer
vielen, Tokio voor ruim 70 procent, ter
wijl in Yokohama na twaalf uur de rode
haan al op 65 procent der huizen ko
ning had gekraaid Juist de branden
waren er ook oorzaak van, dat het aan
tal doden zulk een fatale omvang aan-
nam.
Zoals wij ons kunnen voorstellen,
speelden zich her en der de verschrik
kelijkste tonelen af. Eén ooggetuige be
schrijft het volgende:
Levend verbrand.
„Een man hield mij aan om hem te
helpen bij zijn pogingen zijn vrouw te
redden. Wij vatten haar om het middel,
want haar bovenlichaam stak nog boven
het puin uit. Zij keek ons wild en in
doodsangst aan, terwijl zij met haar
slanke handen, waaraan juwelen schit
terden, als een krankzinnige de balk
probeerde weg te duwen, die haar tegen
het puin beschermde. Er kwam echter
geen beweging in, want de balk was
onder stenen bedolven.
Wij trokken wat wij konden, maar
het was tevergeefs. Wij zouden even
goed een huis hebben kunnen optillen.
Aan mannen die voorbijsnelden, vroegen
we ons te helpen. Enkelen bleven staan,
maar de meesten maakten er zich van
af. Ik had hen wel een pak slaag wil
len geven. Het kwam mij voor, dat zij
in hoge mate ongevoelig waren. Maar...
ook in hun huizen bevonden zich vrou
wen en kinderen, over wie zij in de
grootste angst en onzekerheid verkeer
den. Zij wilden ook weten, welk lot hun
ten deel was gevallen.
Ik wilde evenzeer naar huis, maar ik
kon er niet toe komen, die vrouw in
de steek te laten. Toen maakten de
vlammen, waarvoor wij wel moesten
tal half verwoest door instorting, ter
wijl er ongeveer een half miljoen in
hoofdzaak aan het vuur ten offer vie
len.
Nog maanden iang werden de na-
bevingen gevoeld. Maar hoeveel jaren
zullen de wonden hebben geschrijnd bij
diegenen die een of meer der hunnen
ten gevolge van het verenigd natuur
geweld de dood in zagen gaan?
(Nadruk verboden)
Oudhollandse thee-orgieën
Het namiddag-thee-uurtje van onze
voorouders uit de 17e eeuw was een
gezellige, doch vrij kostbare tijdpasse
ring. Om te beginnen mochten alle gas
ten haar eigen theesoort kiezen, maar
uit beleefdheid koos men meestal de
thee, die de gastvrouw dronk.
Tijdens het uitschenken van de thee
werd de geur ervan uitbundig geprezen
en deze „opgeuringen" behoorden in die
tijd tot de gebruikelijke plichtplegin
gen.
De thee (met suiker) werd niet uit
kopjes, maar uit bakjes of schoteltjes
gedronken, waarbij droge confituren
werden geserveerd. In minder goede
huizen gaf men in plaats van die kost
bare, Franse confituren, theekoek,
theelettertjes of wel stukjes marsepein.
Later serveerde men ook ulevellen en
hopjes.
Na royaal gegeten en thee gedronken
te hebben, kwam de brandewijnkom
met rozijnen op tafel, het zogenaamde
afzakkertje. Ook hiervan bediende men
zich rijkelijk, zodat de vrouwtjes vrolijk
werden en begonnen te klinken en te
roken. Zowel vrouwen als mannen
rookten een pijp en niet alleen de vrou
wen uit de mindere kringen, maar ook
de „deftigsten".
Vanzelfsprekend leidde deze uitge
breide „theetafel" tot allerlei excessen,
waardoor het gebruik in een kwade
reuk kwam te staan en langzamerhand
werd afgeschaft. Eerst nadat in Enge
land de five-o'clock tea in zwang was
gekomen, werd ook in Nederland het
thee-uurtje in ere hersteld tot op de
huidige dag toe, maar van thee-orgieën
is thans toch geen sprake meer.
van neus, keel of borst,
snuift en wrijft U weg met
wijken, er een einde aan. Ik worgde
haar man bijna bij mijn pogingen, om
hem in veiligheid te brengen. We hoor
den de kreten van de vrouw wegster
ven in het geknetter en het loeien der
vlammen. Toen rende ik weg".
Een wervelstorm.
Hier werd één mens door het vuur
verteerd; elders vielen er duizenden te
gelijk. Óp de oostelijke oever van de
Soemida-rivier lag een zeer uitgestrekt
geheel vlak terrein en bevond zich ook
de grote tuin van een rijke bankier.
Honderden en duizenden mensen uit de
stad waren hierheen gevlucht, in de
veronderstelling, dat zij zich nu in vei
ligheid bevonden. Maar niets bleek min
der waar.
Op de rampdag 's middags om vier
uur verduisterde plotseling de hemel
Een angstaanjagend geluid deed de
mensen opschrikken. Wat was er aan
de hand?
Toen zagen zij de vlammen. En niet
van één, maar van twee, drie kanten.
De vierde zijde van het kwadraat werd
gevormd door de rivier. Zij waren ge
heel door het vuur ingesloten en het
angstaanjagende geluid was afkomstig
van een wervelstorm, een z.g. taifoen,
die de vlammen voortjoeg over de vlak
te. Er was geen ontkomen meer, behal
ve misschien in de riveir. Maar dan
wachtten aan de andere oever... vlam
men!
Meer dan 38.000 verkoolde lijken zijn
later geteld. Slechts 2.000 ontsnapten
uit de vuurval, dpordat zij zich bevon
den in een door de vlammen gespaarde
hoek.
Een vloedgolf voltooit de vernieling
Het centrum van de aardbeving lag
ergens diep onder de zeebodem ten zui
den van de baai van Tokio. Van hier
uit verspreidden zich de aardbevings-
golven in diverse richtingen. Maar van
hier uit werd ook de zee in beroering
gebracht. En dat deed de ramp, eigen
lijk het samenstel van rampen, nog gro
ter worden. De aan de baai van Sagami
gelegen steden zagen plotseling het
water wegvloeien. Geen bijzonders, zult
U zeggen, dat gebeurt toch altijd bij eb.
Maar de bewoners van de ongelukkige
kuststeden wisten maar al te spoedig,
dat het zó snel wegvloeien van het wa
ter op dit moment wel degelijk iets
bijzonders was. Over een kilometers
lange afstand werd de zeebodem zicht
baar. En toen kwam het water terug,
kwam een huizenhoge watermuur on
heilspellend aanrollen. Een vloedgolf
van 9 meter hoog stortte zich op huis
en hof en vernielde alles wat hij op zijn
weg ontmoette.
Daarop week het water terug, nu al
les meesleurend wat los, maar ook wat
vast was. En wat er achter bleef was
niets anders dan een grote verzameling
puinhopen.
De droeve balans.
Aarde en vuur, wind en water had
den hun vernietigende kracht doen er
varen en er in een luguber samenspel
voor gezorgd, dat 100.000 mensen de
dood vonden, dat een even groot aantal
gewond werd, om van de ruim 43000
vermisten nog niet te spreken.
Tussen de 120 en 130 duizend huizen
werden geheel en een even groot aan-
ALLE VRAGEN VOOR DEZE RUBRIEK UITSLUITEND TE ZENDEN AAN:
REDACTIE „MET RAAD EN DAAD", ROUAANSE KAAI 21, MIDDELBURG
met bqsluiting van een postzegel van 12 cent voor doorzending van uw brief
Gisele Roberts. Picasso wil het pri
vé adres weten van de filmster Gisele
Roberts.
Wij kennen wel Ben Roberts, Bob Ro
berts, Lynne Roberts, Marquerite Ro
berts, Stanley Roberts en William Ro
berts, maar geen Gisele. Wij verwijzen
U naar de N.V. Meteor Film, Keizers
gracht 794 te Amsterdam.
Werken in het buitenland. „Weet
graag" wil in het buitenland gaan wer
ken, mede om de taal goed te leren,
liefst in de landbouw. Tot welke in
stantie kan hij zich wenden?
Het lijkt ons het beste, dat hij zich
wendt tot het gewestelijk arbeidskan-
toor, daar beschikt men over gegevens.
Het is echter niet gemakkelijk om aan
een werkvergunning te komen, in ver
band met het overschot aan arbeids
krachten, ook in die landen, vooral in
de door hem bedoelde beroepen.
Inwonend en belasting. Ik ben 37
jaar en inwonend, hoeveel mag ik ver
dienen voor ik belasting moet betalen?
Ik ben vrijwillig verzekerd, vraagt S.
O.S.
Aannemende dat S.O.S. ongehuwd is,
is hij vrij van loonbelasting als hij min
der dan 145,83 per maand verdient.
Premie voor de Algemene Ouderdoms
wet bedraagt bij een inkomen (loon)
van 145,82 8,93.
Zilveren muntstuk. Een „abonnee"
heeft een zilveren munstuk van 3,
daterende uit 1820 en wil weten hoeveel
de waarde momenteel is.
Nu, dit munstuk van 1820 is het
minst schaarse wat het jaartal betreft,
er zijn er n.l. 712.961 van geslagen. De
drieguldenstukken zijn echter in het
algemeen schaars, zodat voor een ge-
heel gaaf exemplaar waarschijnlijk 15
1 gulden geboden zal worden, althans
dient U dit bedrag aan te houden. In
dien het muntstuk stempelnieuw is,
gaat men zelfs wel tot 25,—, maar
als het ook maar iets minder gaaf is,
daalt de waarde direct. Uiteraard lig
gen de prijzen van weinig gevraagde en
weinig aangeboden verzamelobjecten
zeer verschillend. De ene verzamelaar
heeft er meer voor over dan de andere.
Knellend korset. Bg een onzer
abonné's kwam een juffrouw aan de
deur voor korsetten, die haar helemaal
ompraatte, zodat ze een korset bestel
de. Omdat een vriendin ervaring had
met die firma, is zq op haar bestelling
teruggekomen en heeft ze een aangete
kende brief gezonden met het verzoek
om het door haar reeds betaalde bedrag
terug te sturen. Onze abonnee ontving
daarop bericht dat de order niet kon
vervallen, dat de kosten reeds de aan
betaling overtroffen en dat niet-uitvoe-
ring voor die firma een te grote schade
post zou betekenen. Wat is hier nu nog
aan te doen?
Ongetwijfeld hebt U wel eens van het
gezegde gehoord: Een man een man, een
kan ik deze vlekken verwijderen? is de
vraag van H.
Aangezien een melkvlek gerekend
moet worden onder de moeilijk te ver
wijderen vlekken, in hoofdzaak omdat
de vlek in een terra vloerkleed zit, is
toch het enige middel een vetoplossend
middel te gebruiken en deze zijn tetra
of vlekkenwater. Wij hebben echter
zelf met veel succes dergelijke vlekken
verwijderd met sop van synthetisch was
middel. Tegenwoordig is er in de han
del een nieuw middel, een soort pasta
in tubes. Wij raden U aan dit middel
eens te proberen, maar doe dit dan
eerst even op een klein stukje, b.v. aan
de onderkant van het kleed. Laat een
melkvlek er dan een paar dagen inzit
ten en tracht hem er uit te halen zo
als in de gebruiksaanwijzing staat voor
geschreven.
Een passiebloem. Ik kreeg vorige
zomer een z.g. passiebloem, die enige
mooie bloemen gedragen heeft. Nu de
laatste weken wordt blad na blad geel
en valt af. Wat moet ik hiertegen doen
en hoe moet ik de plant in de winter
behandelen? Zo luidt de vraag van C.
J. R.
Wij vermoeden, dat uw plant te
warm staat. Wij raden U aan de plant
voor een venster te plaatsen, waar het
volop licht is, maar niet zo warm. Het
gieten moet nu verminderd worden, ter
wijl het mesten geheel moet worden
gestaakt. Deze plant moet nu al wat
rusten. Over een paar maanden geeft
U langzamerhand wat meer water en
af en toe ook mest.
woord een woord. Dat betekent, dat U
zich aan uw verplichtingen uit gesloten
overeenkomsten moet houden en dat U
deze niet eenzijdig kunt verbreken.
„Niet-eenzijdig" houdt in, dat U wel
aan genoemde firma een verzoek kunt
richten aan U mede te delen, onder
welke voorwaarden zij van de uitvoe
ring der overeenkomst zou kunnen af
zien. U krijgt dan ongetwijfeld te be
talen alle kosten (waarschijnlijk ook de
provisie aan de vertegenwoordiger)
plus de gecalculeerde winst. Dit is het
enige, wat U kunt voorstellen. Het is
maar de vraag of de firma daarop in
wil gaan. Doet de firma het wel, dan
betekent dit, dat de partijen bij de over
eenkomst in onderling overleg tot een
wijziging zijn gekomen van het oor
spronkelijk overeengekomene.
Eendagswerk. Als ik één dag werk
in de huishouding wat voor be
lasting moet ik dan betalen en moeten
er rentezegels geplakt worden, vraagt
A. M.
In het begin van het jaar moet U een
aangiftebiljet inkomstenbelasting vra
gen aan de inspectie der belastingen.
Als U gehuwd bent moet uw man dit
invullen en zijn en uw inkomsten over
het afgelopen jaar invullen. Als uw
(bij)verdiensten daarvoor in aanmer
king komen krijgt hij een aanslagbiljet
toegezonden. De verschuldigde belas
ting wordt verminderd met de door
hem betaalde loonbelasting. Indien U
één dag per week werkt, moet er een
rentezegel geplakt worden, bedrag af
hankelijk van uw leeftijd. Werkt U met
de schoonmaak de gehele week, dan
moet er een weekzegel geplakt worden
Werkt U 3 dagen of gedeelten van da
gen, dan moeten er 3 dagzegels ge
plakt worden.
Gezicht beschadigd. Mijn zoon
heeft verleden jaar een ongeluk gehad
in loondienst aan het gezicht, waardoor
hij een klein gedeelte van zijn gezicht
heeft verloren en een schoonheidsge
brek heeft overgehouden. Heeft hij nu
recht op een vergoeding voor boven
genoemd gebreken van de ongevallen
verzekering? is de vraag van F. v. G.
Een eventuele plastische behandeling
is niet uitgesloten, maar dan moet U
hiervoor een verzoek indienen bij de So
ciale Verzekeringsbank te Amsterdan»,
onder opgave van uw ongevallennum
mer, waaronder U destijds uitkering
werd verstrekt.
Vingers verloren. Door een onge
luk ben ik vingertoppen kwijtgeraakt.
Ik krijg uitkering ingevolge de onge
vallenwet. Behoud ik deze uitkering als
ik ga trouwen? vraagt mej. M. F. S.
Naar onze mening wel, doch U doet
er goed aan deze vraag nog even voor
te leggen aan de Rijksverzekeringsbank,
omdat geval voor geval bezien wordt.
Melkvlekken. In mijn terra vloer
kleed zijn melkvlekken gekomen. Hoe
Oesterverzending
De verzending van oesters bedroeg
over de maand december 1958 als volgt.
Ter vergelijking geven wij ook de cij
fers van voorgaande jaren.
1958 1957 1956
Holland 328.207 302.991 329.686
België 5.566.911 5.312.627 5.853.935
Engeland 220.150 680.500 66.300
Duitsland 282.107 221.222 196.595
Frankrijk 5.28.750 243.450 203.550
Diversen 130.870 102.614 106.319
7.056.995 6.263.450 6.759.848
Een vooruitgang over de gehele linie.
Een meer aan export dan verleden jaar
van ruim 800.000. Een kwart miljoen
meer naar België en het half miljoen
naar Frankrijk overschreden. Boven
dien moeten we bijna 30 jaar in onze
export terug om een maand december
te vinden, die meer dan 7.000.000 als
export gaf! Maar toen hadden we een
export van 36 miljoen, waarvan de
helft naar Engeland.
Neptunes.
Zaterdag trok Neptunes met drie
teams voor het spelen van hun derde
competitiewedstrijden naar de veiling
in Middelburg. De dames speelden er
een goede wedstrijd en wisten hun eer
ste puntjes uit het vuur te slepen. Ze
speelden gelijk, 1-1, tegen Olympus
II. Daarna kwam Neptunes II in het
veld om te spelen tegen E.M.M. III.
Het werd een aantrekkelijke wedstrijd
met Neptunes iets in de meerderheid.
Er werd goed gespeeld en de uitslag
was uiteindelijk 53 in het voordeel
van Neptunes. Daarna kwam het eer
ste tegen E.M.M. II. Dat is één der
zwaarste concurrenten. Beide hadden
nog geen enkele wedstrijd verloren. Het
was een aantrekkelijke wedstrijd, met
voor de rust een beter Neptunes. De
ruststand was dan ook 40. E.M.M.
ging toen uit een ander vaatje tappen
en liep langzamerhand in. Het werd
nog een spannende wedstrijd, waarbij
Neptunes met 86 aan het langste eind
trok en de eerste plaats in hun afdeling
van E.M.M. II overnam. Vanavond gaat
men weer naar Goes. De dames spelen
tegen Marathon III, 'Neptunes II tegen
De Meeuwen en Neptunes I tegen O.
N.O. Wanneer er weer zo wordt ge
speeld als verleden week, kunnen er
weer punten mee naar huis genomen
worden.
WATERGETIJDEN WEMELDINGE
Van 1824 januari 1959
Zaterdag 24 januari: Volle Maan
HOOGW.
LAAGW.
vm.
n.m.
v.m.
n.m.
Zondag
9.43
10.27
3.13
3.47
Maandag
10.55
10.45
4.18
4.52
Dinsdag
12.08
5.28
6.07
Woensdag
0.53
1.14
6.40
7.07
Donderdag
1.48
2.08
7.37
7.59
Vrijdag
2.35
2.54
8.26
8.41
Zaterdag
3.19
3.39
9.05
9.21
Te Yerseke
5 minuten later
Te Hansweert 30 minuten
vroeger