NIEUWS-EN ADVERTENTIEBLAD VOOR ZUID-BEVELAND
oveRöenkinq
Wat is de toekomst van A
NIEUW-GUINEA
P0NTIAC
24STE JAARGANG
No. 11
16 AUGUSTUS 1958
J. A. WESTSTRATE
- MIDDELBURG
STICHTING „DE SCHELDEBODE"
Verschijnt zaterdags
DRUK Fa. F. VAN DER FEYL KRUININGEN
J. M. C. VAN DER PEYL - KRUININGEN
Een mak schaap waakt in een leeuwe huid
Land- en Tuinbouw
Plaatselijk Nieuws
YERSEKE
VAN WILLEGEN
HORLOGES.
REDACTEUR:
ROUAANSE KAAI 21 -
TELEF. 01180—2453
Abonnementsprijs bij vooruitbetaling 1,25 per kwartaal
Franco per post 2,50 per halfjaar
UITGAVE
ADMINISTRATIE:
MARKT 19 - TELEF. 01130—381 - GIRO 28425
Advertentieprijs 1-25 mm 2,50, verder 10 cent por mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
In te zenden vóór donderdag 12 uur
Hun verlosser is sterk, Here
der heirscharen is Zijn naam.
Jerem. 50 34.
De profeet Jeremia sprak deze woor
den als bemoediging voor Israël, in
ballingschap gebonden met slaven
ketenen, weggevoerd door de over
machtige vijand. Toen alles tegen was
en geen hulp of uitkomst mogelijk
scheen, hield hij nochtans vast in ge
loof en in hope op de sterke arm zijns
Gods. Laat Jeremia ons versterken in
ons geloofsvertrouwen. Het is zo vaak
wankelend en zwak, en daartoe hebben
wij voorwaar oorzaak in onze dagen.
Ingrijpender nog dan de verwoester Is
raels landpalen had platgetreden wordt
in onze tijd de erve van het Koninkrijk
Gods in ons midden verwoest. Zonde
macht en ongeloofsdaden gaan hand
aan hand, om de opkomende geslachten
van God te vervreemden. Ontmoediging
en droefheid zijn niet vreemd aan het
gelovige hart, dat de eer van de Heer
der Gemeente boven alles liefheeft.
Slaan wij dan de blik naar binnen en
gaan wij na, hoe in eigen hart en leven
het beginsel des nieuwen levens nog
zo weinig doorwerkt, dat ons persoon
lijk leven zo weinig getuigt van de
heerlijkheid onzer belijdenis! Dan zou
den wij wel in wanhoop moeten ver
zinken, als niet boven ons geschreven
stond in onuitwisbaar schrift: Uw ver
losser is sterk, Here is Zijn naam, Hij
heeft de wereld overwonnen!
(Uit een Dagboek)
Om drie redenen moet thans de
kwestie Nieuw-Guinea als van groot
belang worden gezien. Allereerst zijn
er de plannen van de Nederlandse re
gering om de defensie van ons bezit
aldaar te versterken en de daarop ge
volgde vijandige reacties van Indonesi
sche zijde. De versterking van de ver
dediging kost de Nederlandse belas
tingbetaler geld en de bedekte dreiging
van Indonesië, onder meer door gene
raal Nasoetion, de bevelhebber van het
Indonesische leger, kan ons opnieuw
voor het forum van de wereldpolitiek
brengen en daaraan hebben wij stellig
geen behoefte.
Nasoetions dreiging van een op
Nieuw-Guinea gerichte militaire actie
van het Indonesische leger was inder
daad vaag, maar zij was door de be
dachtzame formulering des te gevaar
lijker. Hij heeft er op gewezen, dat de
Indonesische aanspraken op het eiland
alleen succes kunnen afwerpen, indien
deze gesteund worden door krachtige
politieke, economische en militaire
macht.
Hij spoort zijn landgenoten dus aan
deze macht op te bouwen en hij weet
drommels goed, dat hij een overwicht
ter zee en in de lucht over de Neder
landers moet verwerven, wil hij met
enig succes in het onherbergzame ter
rein opereren. Het machtige Japan wist
er tijdens de jongste oorlog geen suc
ces te behalen.
Hoe staat het er voor?
In verband met onze defensiezorg
voor de resten van onze Oostindische
bezittingen is het zeer belangrijk ken
nis te nemen van het rapport van de
commissie uit ons parlement, die
Nieuw-Guinea in het vorig jaar bezocht
en nu haar bevindingen op papier
openbaarde. Dit belangrijke stuk geeft
ons een summiere kijk op het wel en
wee van het door ons bestuurde deel
van het eiland en maakt ook enkele
opmerkingen over de verdediging en
daarmee verwante problemen.
Het rapport constateert een onvol
doende luchtverdediging. Deze wordt
waargenomen door Fireflies en Martin-
Mariners van de marine-luchtvaart-
dienst. De snelheid van deze machines
is naar de mening der commissie on
voldoende en de vliegboten zijn te log.
In de luchtverdediging moet dus zonder
meer verbetering komen.
De inheemse bevolking is in het ge
heel niet in de verdediging betrokken,
ook niet in de verdediging te land. Tel
len wü dus de Nederlandse neuzen, die
tot onze strijdmacht behoren, dan weet
men de sterkte van de wakende Neder
landse leeuw, die dan rustig als een
mak schaap in een leeuwehuid kan wor
den aangeduid.
Welkom spionnen!
Leest men het overige van het rap
port dan wordt men door verschillen
de naar voren springende gebreken in
het bestuur getroffen. Het voornaam
ste is wel de vrijheid, die aan de al
daar vertoevende Indonesiërs wordt
gelaten. De parlementaire commissie
adviseert dat deze mensen zich óf per
manent moeten vestigen óf naar In
donesië moeten worden teruggestuurd.
Hiermee zal ieder weldenkend Neder
lander het eens zijn, waarbij de na
druk dient te vallen op repatriëring.
In een land met 700.000 inwoners,
waarvan de helft pas onder bestuur is
gebracht moet het mogelijk zijn de on
gewenste elementen van de goedwillen
de te scheiden.
Eeft goede controle en schifting is
noodzakelijk, welke controle dient te
worden doorgetrokken naar de aldaar
vertoevende Nederlandse bestuursamb
tenaren. Alle voorstanders van een
overdracht van het eiland aan Indo
nesië moeten naar Nederland worden
teruggezonden, ongeacht het mogelijk
bestaan van die wenselijkheid. Zo lang
wij daar zitten moeten we onvoor
waardelijk kunnen steunen op degenen
die ons daar vertegenwoordigen.
Bij het bestuur gaat het erom de
Papoea's hun eigen land te doen be
wonen onder stijgende materiële en
geestelijke welvaart. Onze volksverte
genwoordigers zijn van mening, dat de
inheemsen onvoldoende bij het econo
misch leven betrokken zjjn. De handel
schijnt óf in handen te zijn van Chi
nezen óf van de Nieuw-Guinea lm- en
Exportmaatschappij. Is het dan niet
mogelijk de Papoea's hier een bevoor
rechte positie te verschaffen of interes
seert dat ons bestuur niet?
Wat doet het gouvernement?
Gebrek aan serieus bestuur kan men
ook afleiden uit het onvoldoende sti
muleren van het ambacht onder de
Papoea's. Ook wisselen de bestuurs
ambtenaren elkaar te dikwijls af, zo
dat er geen vertrouwelijk contact
groeit tussen bevolking en Nederland
se leiding. De bestuursambtenaren en
anderen voelen zich ook onzeker in
zake hun rechtspositie. Die onzeker
heid heerst overal. Onder meer speelt
deze een rol bij het zoeken naar een
algemene voertaal, welke onder meer
noodzakelijk is voor het onderwijs.
Uit het rapport blijkt dat de pro
testantse zending het Maleis naar vo
ren schuift en de katholieke missie
voorkeur heeft voor het Nederlands.
Het zou ons niet verbazen wanneer er
zich onder het zendingspersoneel veel
voorstanders van overdracht aan In
donesië zouden bevinden. Uit die hoek
zijn al eens meer merkwaardige gelui
den gekomen, maar men mag dit zon
der ervaringswetenschap niet stellen.
Vast staat wel, dat er één lijn dient te
worden getrokken bij het kiezen van
een taal, ongeacht of hiervoor Neder
lands of Maleis wordt genomen.
Wij merkten reeds op, dat de de helft
van de bevolking nu onder bestuur is
gebracht, maar er is weinig in het rap
port te vinden over een expansieve
cultiveringspolitiek. Wel vindt men de
opmerking, dat vele ambtenaren niet
weten welke doeleinden het gouverne
ment nastreeft
Daarin wordt onomwonden betoogd,
dat de bestendiging van de band tus
sen Nieuw-Guinea en Nederland nóch
in ons belang nóch in dat van de Pa
poea's is. Met het oog op het verloop
van de internationale politiek hebben
wij er geen toekomst, zo meent men.
In dit rapport spreekt men niet van
overdracht aan Indonesië, men noemt
het als een mogelijkheid. Ons beleid
echter kenmerkt zich door immobilis
me, zo meent de genoemde Stichting.
60.000.000,voor niets?
Wij zouden liever willen zeggen, dat
ons beleid gekenmerkt wordt door het
laveren tussen aarzeling en besluite
loosheid. Kijken wij de grote mogend
heden weer naar de ogen? Bewaren we
een strategisch punt voor de westelijke
wereld om dit in geval van oorlog als
basis aan anderen over te dragen?
Dan heeft het geen zin er langer een
slordige 60 miljoen per jaar tegen aan
te gooien. Dat is dan weggegooid geld.
In dat geval heeft het evenmin zin om
meer strijdkrachten naar de oost te
zenden om ons op het kritieke moment
nogmaals jegens de wereld belachelijk
te maken.
Wij moeten kiezen of delen en dan
pleiten wij voor een doelbewust beleid
op Nieuw-Guinea ten bate van beide
rijksdelen. Dan heeft het ook zin er
het geld voor te besteden.
Zoals het nu is kunnen we spreken
van vlees noch vis. En een dergelijke
stand betekent verspilling van tijd en
geld.
(Nadruk verboden) Drs. HERMES
EEN GOEDE RAAD
Nu de oogst in volle gang is of reeds
binnengehaald, is de tijd weer aange
broken om over de bemesting te gaan
denken.
Doordat de stoppel is bloot komen te
liggen, gaat de landbouwer de zo nood
zakelijke stoppelbewerkingen weer toe
passen.
Juist voordat deze werkzaamheden
beginnen, is het van groot belang reeds
die meststoffen aan de grond toe te
dienen, welke zich bij uitstek hiervoor
lenen.
Dit zijn o.a. stalmest, kalizouten en
thomasmeel.
Deze meststoffen komen het beste
tot hun recht wanneer ze oppervlakkig
door de grond worden gewerkt.
Met het oog op de drukke voorjaars
werkzaamheden is het noodzakelijk
thans reeds te doen wat mogelijk is,
om een goede oogst voor het volgend
jaar veilig te stellen.
Thomasslakkenmeel spoelt niet uit.
Het is raadzamer nu reeds deze mest
stof op het land te brengen, dan te
wachten tot het voorjaar, wanneer er
al zoveel te doen is en bovendien de
prijs hoger ligt.
Alhoewel een produkt als thomas
meel de goedkoopste is van de enkel
voudige fosfaatmeststoffen, is het toch
verstandig deze meststof zo spoedig
mogelijk aan te kopen, om van de lage
zomerprijs te profiteren.
ALLE VRAGEN VOOR DEZE RUBRIEK UITSLUITEND TE ZENDEN AAN:
REDACTIE „MET RAAD EN DAAD", ROUAANSE KAAI 21, MIDDELBURG
met bijsluiting van een postzegel van 12 cent voor doorzending van uw brief
Koffers gepakt
Het is duidelijk, dat bij een derge
lijke geestesgesteldheid, waarbij men
bestuurt, maar bij wijze van spreken
zijn koffers gepakt heeft klaar staan,
er weinig kan komen van het vervul
len ener historische taak ten bate der
inheemse bevolking. Door deze brille-
glazen gezien is het doen toenemen der
investeringen in dit gebied uit den
boze. Het is onverantwoord het geld
van Nederlandse belastingbetalers aan
te wenden voor opdrachten, waarvan
men de bedoeling niet voor ogen heeft.
Men schept dan een schijntoestand, die
op mislukken moet uitlopen.
Juist in verband met het voorgaan
de is het zo bedenkelijk, dat er nog
een tweede rapport aan de orde moet
worden gesteld; afkomstig van de so
cialistische Wiardi Beekman Stichting.
W. P. Als straks de nieuwe raads
leden hun intrede doen in de gemeente
raad, worden eerst hun geloofsbrieven
onderzocht. Wat betekent dit eigen
lijk? Er komt toch geen geloofskwestie
bij te pas?
Antwoord Geloofsbrieven zijn
stukken, waaruit blijkt, dat iemand
die gekozen is tot lid van een gemeente
raad, gerechtigd is dit ambt te mogen
aanvaarden. Een en ander houdt ver
band met het feit, dat de mogelijk
heid bestaat, dat de gekozene uitgeslo
ten is bij onherroepelijke rechterlijke
uitspraak, wegens ontzetting van het
kiesrecht zelf, wegens het onder cu
ratele stellen wegens krankzinnigheid
of zwakheid van vermogens, wegens
ontzetting uit de ouderlijke macht of
de voogdij over één of meer eigen kin
deren, wegens veroordeling tot een ge
vangenisstraf van meer dan een jaar,
of wegens bedelarij of landloperij en
wegens veroordeling wegens openbare
dronkenschap, indien meer dan twee
uitspraken binnen 3 jaar zijn gedaan.
Voorts zijn van de uitoefening van het
kiesrecht uitgesloten, zij, die op de
dag der stemming rechtens van hun
vrijheid zijn beroofd. Een commissie
van onderzoek onderzoekt voor de be
noeming al deze dingen. Met geloof
heeft het niets te maken.
V. d. M. Mijn gezin bestaat uit
9 personen, dus vader, moeder en ze
ven kinderen. Een jongen is in mili
taire dienst, 1 meisje werkt in de eigen
huishouding, 3 kinderen gaan naar
school en 2 meisjes werken buitens
huis, evenals ik. Het bruto inkomen
bedraagt 178,per week. Heb ik
recht op' kostwinnersvergoeding
Antwoord: Met opgave van dit
ene bedrag kunnen wij dit moeilijk be
oordelen. Van uw inkomen moogt U
aftrekken de eventuele pensioenbijdra
ge. Van de verdiensten van de 2 wer
kende meisjes moogt U 4 aftrekken
en indien het bedrag, hetwelk er dan
overblijft meer bedraagt dan 157,50,
hebt U geen recht op kostwinnersver
goeding. Gaat U eens even praten op
het gemeentehuis, afdeling militaire
zaken, met medeneming van alle ge
gevens omtrent inkomsten, dan zal men
U direct vertellen, of U in aanmerking
komt of niet.
J. C. D. Wanneer begon de eerste
jaargang van het maandblad „De Ne
derlandse Leeuw"?
Antwoord: Juist dit jaar bestaat
dit blad 75 jaar. Het is n.l. in 1883 voor
het eerst verschenen. Het is een uit-
oneindige afgebeeld. Een telescoop
heeft een combinatie van lenzen, waar
bij het brandpunt aan de voorwerpszij-
de ook in het oneindige ligt. De licht
stralen van het voorwerp treden dus
evenwijdig binnen (voorwerp op onein
dige, althans zeer grote afstand) en
verlaten het telescopische stelsel ook
weer evenwijdig. Een telescoop heeft
dus een uitwendige brandpuntsafstand
van oneindig. De brandpunten van de
twee samenstellende lenzencombinaties
vallen samen. Een kijker met twee
bolle en een holle lens geeft een recht
opstaand beeld, de z.g. Hollandse kij
ker. Een microscoop (en ook de ge
wone loep) heeft een brandpunt, waar
in het voorwerp wordt geplaatst. De
brandpuntsafstand kan daarbij klein
zijn, b.v. 12 mm.
T. M. v. d. K. Op welke wijze kan
men boeken vrijwaren tegen motten
e.d.
Antwoord: Door geregeld on
derhoud, d.w.z. uitkloppen ook van
binnen, veel luchten enz. Dat is wel
het allerbeste middel. Motten houden
nu eenmaal van rust, dus geef ze die
rust niet en het resultaat is succes
vol.
gave van het Kon. Ned. Genootschap
voor Geslacht- en Wapenkunde, Bleyen-
burg 5, Den Haag.
J. B. L. Ik heb een woning, welke
ik verhuur aan een weduwnaar. Aan
gezien deze binnenkort gaat inwonen
bij zijn dochter, komt die woning vrij.
Kan ik nu als eigenaar over deze wo
ning vrij beschikken, door deze te ver
huren aan iemand ook een inwoner
van deze gemeente die reeds drie
jaar ingeschreven staat als woning
zoekende De woonruimtecommissie
wil, dat ik de woning verhuur aan
iemand, die door hen wordt aangewe
zen.
Antwoord Vooral als U op
enigszins gevorderde leeftijd bent, maar
ook overigens, zal de woonruimtecom
missie (of is het: het huisvesting
bureau rekening houden met uw
voorkeur. Hebt U aan deze instantie
reeds te kennen gegeven, dat U deze
huurder wilt hebben? U behoeft dus
niet af te wachten tot bedoelde instan
tie met een door haar verkozen wo
ningzoekende naar voren komt. In
principe is het zo, dat U indien U
daartoe redenen hebt de gegadigde
van het huisvestingbureau kunt wei
geren (U kunt, zoals in dit geval, een
andere gegadigde hebben). Wanneer U
echter met deze instantie niet tot over
eenstemming kunt komen (men zal
wel méér gegadigden voor uw woning
hebben), dan is de mogelijkheid niet
uitgesloten, dat men uw vrije woon
ruimte zal vorderen. Doch zover zal
het o.i. niet hoeven te komen, want U
wilt uiteraard uw woning verhuurd
hebben, zij het na enig overleg aan een
U geschikt voorkomende huurder.
J. H. In een vijver zwemt een stel
zwanen. Hoe noemt men de manlijke
en hoe de vrouwlijke zwaan? Deze
vraag heb ik meermalen aan kennis
sen gesteld, doch zonder succes.
Antwoord: We kunnen ons voor
stellen, dat U geen succes had. Er is
n.l. geen afzonderlijke naam voor man
netje of vrouwtje bij dit dier. Dit komt
omdat de zwaan nooit een huisdier is
geworden, maar trekvogel bleef.
Abonnee. Wat is het kenmerkende
verschil in bouw tussen een microscoop
en een telescoop?
Antwoord: Een microscoop be
zit een lenzenstelsel met een brand
punt aan de voorwerpszijde. Het waar
te nemen voorwerp wordt nu in dit
(voorwerps) brandpunt geplaatst. De
uittredende stralenbundel is dan even
wijdig en het voorwerp wordt in het
Visserij op halfwassen mosselen.
Maandag zijn een 60-tal vaartuigen
van Yerseke, Zierikzee en Bruinisse
gaan vissen op halfwassen mosselen in
de vlakte van Renesse. De vangst was
zeer dun, het bleek dat voor de offi
cieel vastgestelde datum onbevoegden
de oogst reeds hadden binnengehaald.
Wel een teleurstelling!
Geslaagd.
Te Rotterdam slaagde mej. M. Kole
alhier voor Textielhandel groep 2 (da
mes- en meisjesbovenkledmg) en voor
groep 5 (korsetten, B.H.'s, baby-arti
kelen, kousen en sokken).
De postduiven.
Door dei postduivenvereniging „De
Noordster" werd een wedvlucht ge
houden vanuit Quievrain, met in con
cours 420 jonge duiven. Zij werden ge
lost om 12.40 uur en de eerste duif
kwam binnen om 14.33.1 3uur, met een
snelheid van 1086.25 m per minuut. De
eerste 25 prijzen werden als volgt be
haald: 1 C. de Koeijer; 2, 3 E. Vermast;
4 J. Zuidweg; 5 C. F. Hout; 6 M. de
Koeijer; 7 P. van Stee; 8, 16 M. C.
Lamper; 9, 10, 22, 23 Jac. van Stee;
11 A. Zoeteweij; 12 M. H. v. d. Plasse;
13 J. A. v. d. Plasse; 14 M. Minnaard;
15 M. Pekaar; 17 Joh. van Es; 18 M.
Pekaar Jzn.; 19, 21 Th. Koster; 20 Joh.
Minnaard; 24 M. Mol; 25 P. de Koeijer.
Verder waren er nog 56 oude duiven
in concours, waarvan de uitslag was:
1, 2, 4 Joh. van Es; 3 M. C. Lamper;
5, 14 C. de Koeijer; 6, 9, 13 P. M. Lam
per; 7 P. J. Polep; 8 Ph. C. van Os;
10 M. Minnaard; 11 M .Mol; 12 H. J.
van Es.
„Mozart" naar Breskens.
Zaterdag 16 augustus zal onze har
monie „Mozart" haar medewerking
verlenen aan het visserijfeest te Bres
kens. Naast een te geven concert zal
worden deelgenomen aan de optocht
met praalwagens. Oolc vorig jaar werd
„Mozart" voor dit evenement uitgeno
digd.
f
KAPELLE (Z.B.)
Telef. K 1 102-223
1
/TJuime fceuze
WATERGETIJDEN WEMELDINGE
Van 1723 augustus 1958
Donderdag
21 aug.
Eerste Kwartier
HOOGW.
LAAGW.
vm.
n.m.
v.m.
n.m.
Zondag
5.01
5.19
10.27
10.52
Maandag
5.44
6.03
11.11
11.38
Dinsdag
6.26
6.46
11.59
Woensdag
7.11
7.28
0.29
12.48
Donderdag
7.57
8.12
1.18
1.39
Vrijdag
8.48
9.04
2.10
2.35
Zaterdag
9.51
10.20
3.10
3.46
Te Hansweert 30 minuten vroeger
Te Yerseke 5 minuten later
