EXTRA AANBIEDING
L. DE RIJKE
„De Schelde"
Beste Handperen
Prima Druiven
j
r
7
pond
pr. Sterappels 100
ct
7
pond
Cox Orange
100
ct
5
pond
Smeltappels
50
ct
5
pond
Stoofperen
50
ct
10
Kilo
Aardappels
90
ct
V.
Het Bolwerk der laagste Textielprijzen, Lepelstraat 5-7biedt U aan
Lepelstraat 5-7
Vlissingen
Prima Damesdirectoires, wit In
terlock, per stuk 2.55
Damesonderjurken, zalm, ronde
hals, per stuk 3.90
Damesgarnituur (directoir en
hemdje) per stuk 3,76
Damesgarnituur (directoir en
hemdje) wit, per stuk 5.65
DAMESKOUSEN
vanaf 98 cent
Damesnachthemden, keperflanel,
per stuk 13.90
Geplatteerde damesonderjurken,
vanaf maat 42. Maat 42 6.16
Serveerschorten per stuk 3.55
Verpleegsterschorten p.st. 5,68
Fantasieschortjes, p. st. v.a. 2.95
Wollen bedjasjes, per st. 9.31
Bandages, badstof 0.52
Bandages, tricot 0.39
DAMESZAKDOEKEN
vanaf 28 cent
Interlock herenhemden met korte
mouw, per stuk 5.13
Gemolt. lange herenonderbroeken
maat 5-6-7, per stuk 6.81
Gemolt. lange herenonderbroeken
Jaeger, per stuk 7.35
Gemolt. herenborstrokken
Jaeger, per stuk 7.63
WERKSOKKEN
per paar vanaf 1.89
Popeline Smokinghemd met 2
boorden. Het overhemd dat U
kleedt, per stuk 16.90
Overhemden met vast boord
per stuk vanaf 7.15
Khaki overhemden, p.st. v.a. 7.95
HERENZAKDOEKEN
per stuk vanaf 39 cent
Rode zakdoeken, grote maat
per stuk 0.79
Een ruime sortering In
terlock voor jongens en
meisjes tegen uiterste
prijzen
per stuk
Tetraluiers
Oogjesluiers
Teddyluiers
Navelbandjes, Interl., p. st.
Badstof bavets per stuk
Spuwdoekjes
Zw. onderleggers
Molton ledikantdekentjes
per stuk
Snoezige wieg- en wagendekjes
per stuk 7.50
1.25
1.29
1.65
O 45
0.80
0.49
1.98
(zalm)
5.30
Past op de „Kleintjes"
en daarom voor Uw
Babykleding naar de
N.V. v.h. Bouman-Noach
Theedoeken vanaf
0.89
Pr. Jacquard baddoek, p. st. 2.95
Washandjes vanaf 0.25
Stofdoeken vanaf 0.29
Pyamaflanel, gestr. per m 1.75
Gekleurd flanel, per m 1.79
Flanellen lakens, per st. 9.82
Schipperslakens9.95
Moltondekens met rode rand
per stuk 5.15
_,akens, 2-pers. per stuk
Khaki, per m
Lingeriekatoen
Verpleegsterslinnen
Schortenbont
Pluche tafelkleden st.
Schoorsteenlopers
Gebloemde tijk m
Dubbele velours
9.25
1.90
1.98
3.75
2.20
21.75
5.90
3.49
10.50
1-pers. l-delig Bedstel
(wolvulling) 29.50
3ail compleet, per meter 0.98
Gordijnveer (Plastic) p. m 0.39
li bespaart guldens op Uw textieluitgaven door te lopen naar de N.V. voorheen
Aardappel-, Groente
en Fruitbedrijf
v. d. Manderestraat 10
Vlissingen, Tel. 2904
5T00MWA55ERIJ
Predikbeurten
In Holland staat een huis
BOUMAN-NOACH
Zelfs als U in het bezit bent van een der moderne en
dure wasmachines, is de wasdag heus geen pretje. Voor
al in deze tijd met iedere dag regenregenI „Hoe
moet ik toch die was weer droog in de kast krijgen" is
de verzuchting die door menige huisvrouw wordt geslaakt.
Als U ons Uw was laat verzor
gen is U letterlijk overal van af
en de kosten vallen U heus nog
wel mee. Probeert U het maar
eens en laat eens een proefwas
afhalen zonder enige verdere ver
plichting door
Singel 135, Vlissingen
Telefoon 2589
ff
Begin November bestaat de N.V. Koninklijke Maatschappij
„De Schelde" 75 jaar. Een hele periode met ups en downs, een
historie op zichzelf.
In 1875, het jaar waarin ook de Mij. Zeeland werd opgericht,
werd in de oude Dokhaven de marinewerf vervangen door een
particuliere werf van de pas opgerichte Maatschappij „De
Schelde". Het verband met de haven van Vlissingen was duide
lijk, want Koning Willem III wenste te Vlissingen een industriële
inrichting te stichten om de havenwerken beter aan hun doel
te kunnen doen beantwoorden. Daartoe trad een van de hoofd
ambtenaren der marine in relatie met Arie Smit te Slikkerveer.
Deze vroeg met enkele andere heren bij de Regering het erf-
pachtsrecht aan voor 99 jaren, met de bevoegdheid het contract
later in een N.V. te brengen met een maatschappelijk kapitaal
van zes tón. Bij de wet van 8 Augustus 1875 (Stbl. 151) werd
de uitgifte in erfpacht van het voormalige marineterrein aan
Arie Smit bekrachtigd. Een maand later gaf Koning Willem III
zijn toestemming .voor de oprichting van de N.V. „De Schelde".
Begin November ging men aan de slag met 18 man. Eerst werd
het droogdok klaargemaakt, waarna men met reparaties aan
de afdeling scheepsbouw kon beginnen. In 1876 werd de werk-
tuigenfabriek opgericht. Deze was gebaseerd in het vooruitzicht
op 's Lands orders en de verplichting in artikel 5 van het erf
pachtscontract tot het bouwen en herstellen van houten en
ijzeren schepen en het herstellen en vervaardigen van stoom
ketels en stoomwerktuigen. Het erfpachtscontract was wel zeer
gunstig, daar altijd periodiek de mogelijkheid bleef bestaan om
de installaties en complexen, die op het terrein door de maat
schappij werden gebouwd, aan de Staat over te doen, welke
verplicht was deze over te nemen.
Vanzelfsprekend waren de eerste jaren zeer moeilijk. Ge
leidelijk aan nam het bedrijf in omvang toe. Het aantal arbeiders
in de loop der jaren veranderde nogal eens. Bijv.
1875 18 1915 1710 1932 1307
1880 300-400 1920 2062 1937 2177
1890 800-900 1928 1494 1940 3400
1900 1400 1930 2431 1950 4400
Ook 1927 was een belangrijk jaar voor de maatschappij. Na
vele en langdurige onderhandelingen tussen het Rijk en „De
Schelde" kwam een wet tot stand met als voornaamste resultaat,
dat de terreinen vol eigendom van de maatschappij werden en
de erfpacht werd beëindigd. De Staat besloot over te gaan tot
het bouwen van een keersluis. Toegezegd werd, dat de voor de
maatschappij nodige terreinen onteigend zouden worden en
aan de maatschappij overgedragen, terwijl de Staat een lening
verstrekte van maximaal f 3% millioen. Hierdoor werd de Staat
verlost van de verplichting tot overneming van de gebouwen
enz. en kwam het risico van het bedrijf voor rekening van de
aandeelhouders. Voor onze stad betekende dit, dat de maat
schappij practisch aan Vlissingen gebonden werd.
Een geschiedenis apart is de ontwikkeling van het bedrijf
in de binnenstad. Langzaam maar zeker slorpte het bedrijf de
stad op. In 1911-'12 werden de huizen aan de Dokkade gekocht
en kwam de overeenkomst over het Eiland tot stand voor een
nieuwe scheepswerf en machinefabriek. Ook de werkzaamheden
breidden zich uit. Men begon met scheepsbouw en machine-
fabricage. Daarbij kwamen nevenbedrijven, zoals de timmer
fabriek, de koperslagerij, de ketelmakerij en enkele diensten
als gereedschapswerkplaats, electricienswerkplaats, metselaars
werkplaats, reparatiewerkplaats, magazijn enz. De eindproduc
ten, eerst machines en ketels, namen in aantal en soorten toe,
zodat in 1930 naamsverandering plaats vond in N.V. Koninklijke
Maatschappij „De Schelde", Scheepswerf en Machinefabriek.
In 1934 kwam hierbij nog de afdeling vliegtuigbouw, grotendeels
overgenomen met werkkrachten van de firma H. Pander te Den
Haag. De bedoeling hiervan was meer arbeid te vinden voor
de timmerfabriek en de metaalbewerking. De inrichting van
de vliegtuigafdeling, de productie van sluisdeuren door de
scheepsbouw, staalconstructies, bruggenbouw en koelmachines
bracht een nog grotere omvang en een nieuwe naam N.V. Kon.
Mij. „De Schelde", Scheepswerf en Machinefabriek, Constructie-
werkplaatsen. Ook het reparatiebedrijf werd ontwikkeld tot
behoorlijke omvang. In 1937 werd op het Eiland het grote dok
gebouwd voor onderzeeërs en torpedojagers, waarin schepen
van 145 meter lengte kunnen.
Een zeer moeilijke periode maakte het bedrijf door in de
oorlogsjaren en het was een zware opgaaf voor het personeel
om ondanks alle bombardementen en ander gevaar aan het werk
te blijven. Helaas lieten 19 leden van het personeel het leven
in deze jaren.
Na de oorlog heeft de maatschappij zich echter weer spoedig
weten te herstellen, zodat thans op volle toeren wordt gedraaid
tot vreugde van geheel Vlissingen. Onze stad wordt wel ge
noemd „Schelde-stad" en we hopen dat het nog lang zo mag
blijven, want zonder een florerende Schelde zou het er maar
donker uitzien. Dat heeft het verleden in moeilijke tijden ons
geleerd. Een bewogen periode van 75 jaar wordt deze dagen
afgesloten. En al mag dan straks hier en daar een verzuchting
klinken, wanneer 's morgens „de schans" de langslapers wakker
schrikt, zolang de sirene nog duizenden naar het werk roept,
gaat het goed in Vlissingen.
En daarom nog vele jaren voor de 75-jarige
op Zondag 8 October 1950 te Vlissingen.
Geref. Kerk 9.30 en 5 uur Ds. A. Verschoor.
Geref. Gem.9.30, 2.30 en 6.30 uur Leesdienst.
Geref. Kerk Art. 31 4.30 uur Ds. K. J. Dijkema v. Zwijndrecht.
Luth. Kerk 5 uur Ds. H. Johannes.
Vrijz. Herv.7 uur Ds. W. C. F. Metz.
Leger des Heils10 uur Heiligingsdienst. 3.30 uur Openlucht
samenkomst. 5 uur Jeugddienst. 8.30 uur Verlossingssamen
komst. Leidster Kapt. H. G. Aulman.
R.K. KerkGeen opgaaf ontvangen
Ned. Herv. Gemeente: St. Jacobskerk 10 uur Ds. J. S. Hartjes, Voor
bereiding H.A. 5 uur Ds. W. M. Maas.
Havendorp Ds. J. C. Sickesz
Chr. Geref. Kerk: 10 30 en 5.30 u. Cand. L. Floor Jr. van A'dam.
Herv. Evangelisatie, gebouw „Concordia", 10 en 3 uur Ds. van
Malenstein van Oud-Ceijerland.
Doopsgez. Gemeente: 10 uur Ds. M. de Boer.
DoordeSperwerwinkeliers wordt een prachtige reclame aan
geboden, welke tevens een grote opvoedkundige waarde
heeft. Zij bestaat uit een bouw- en dominospel met 40
historische huisjes, een grote kruidenierswinkel, stadsmuren,
bruggen enz. Inderdaad een echte Kinderstad Heren on
derwijzers ontvingen allen een compleet stel en zullen
zeer zeker de leerlingen met het bouwen en rangschikken,
waartoe vele mogelijkheden bestaan, behulpzaam willen
zijn Verdere bijzonderheden staan vermeld in een adver
tentie elders in dit nummer.
