L
c Premier lost met 22 miljard euro
r
Schade tot 40 mille
meteen vergoed
4
COMPENSATIE GASWINNING
Het kabinet trekt minimaal 22
miljard euro uit voor de negatieve
gevolgen van de aardgaswinning
in Groningen. Premier Rutte
belooft ‘alles te zullen doen wat
nodig is’ om de schade te
vergoeden.
Zaterdag
in Z
vraagd. Maar we krijgen er een nieuw
huis voor terug, aardgasvrij, met drie
dubbel glas en zonnepanelen. En op
zich is deze woning prima, zeker in het
besef dat het voor een jaartje is. Maar het
is wel een hoop gedoe. We hebben ook
buren die ouder zijn dan 80, één man is
zelfs de 90 voorbij. Dan gaat het niet in
de koude kleren zitten.”
Dan krijgt Hans Vijlbrief, staatssecre
taris voor Mijnbouw, het woord. Jacob
schuift naar het puntje van de bank.
Nog steeds zwijgend ziet hij hoe de
D66-bestuurder worstelt met zijn emo
ties, terwijl hij de plannen toelicht
waarmee het kabinet de ‘ereschuld’ aan
Groningen hoopt in te lossen. ,,Bij Vijl-
brief had ik na twee zinnen al een goed
gevoel. Die snapt ’t, dacht ik.”
Daarin staat Slagter niet alleen. Het
voert wat ver om te zeggen dat een ver
tegenwoordiger van de Haagse politiek
in Groningen ‘razend populair’ is, maar
je kunt niet ontkennen dat de sympa
thie voor Vijlbrief sinds zijn aantreden
behoorlijk is gegroeid. Op tv verwoordt
een vertegenwoordiger van de Gronin
ger Bodem Beweging het misschien wel
het beste. ,,Als Hans het zegt, dan gelo
ven we het.”
Laat ‘Hans’ nu zojuist hebben gezegd
dat de overheid eindelijk echt werk gaat
maken van het versterken, slopen en op
nieuw bouwen van woningen. Alleen
hier in Appingedam wordt dat al een
monsterklus, weet Slagter. Van de onge
veer zesduizend woningen gaat uitein
delijk de helft tegen de grond, schat hij
in. ,,Alleen in het historische centrum
moet alles blijven staan.”
Op tv gaat de discussie alweer over
geld. Hoeveel miljarden komen er nou
echt naar Groningen, is 22 wel genoeg,
moet het niet 30 zijn, wat wordt er nou
wel en niet betaald? Commissaris van
de Koning René Paas zegt bij RTV
Noord ontevreden te zijn met het gebo
den bedrag.
Slagter: ,,Die cijfers en getallen, daar
gaat het helemaal niet om. Het gaat
erom dat ze er nu eindelijk eens serieus
werk van maken. Dat ze luisteren, ons
geloven. Wat dat betreft is het toch:
eerst zien, dan geloven.”
In Garmerwolde gaan de camera’s uit,
en dus kan ook hier in oost-Groningen
het leven weer verder. Of Jacob emoties
voelde terwijl hij net zat te luisteren, is
de laatste vraag. ,,Goh, ach, dat viel ei
genlijk wel mee. Of nou jaIk kreeg wel
het idee dat er echt naar ons geluisterd
is. Voor veel mensen houdt de wereld
normaal gesproken toch op bij Meppel.
Dat gevoel had ik nu niet.”
Premier Mark Rutte beloofde dat tij
dens een bijeenkomst met inwoners
van Groningen. Het geld gaat naar
Groningen en Noord-Drenthe, het
gebied dat getroffen is door de aard
bevingen. ,,Dit is een ereschuld, dit is
de laatste kans om het goed te doen
voor de inwoners in het gasgebied”,
zei Rutte. ,,Het komt er nu op aan. We
staan hier met de pet in de hand, we
kunnen niet al het leed weghalen.
Maar we gaan het anders doen.”
Het geld is in eerste instantie be
doeld om schade aan huizen sneller te
herstellen en de afhandeling minder
bureaucratisch te maken. Dat geldt
ook voor de versterking van huizen in
het bevingsgebied. Daarnaast krijgt
de regio de komende drie decennia
elk jaar 250 miljoen euro om bijvoor
beeld de werkgelegenheid te stimule
ren.
Volgens Rutte kan ‘wat in zestig
jaar is misgegaan niet met één pen
nenstreek worden opgelost’. ,,Ik hoor
de Groningers bijna hardop denken:
daar gaan we weer. Nog meer mooie
woorden. Nog meer wantrouwen. Ik
realiseer me de scepsis. We moeten
het niet alleen zeggen, maar het ook
We
krijgen
er een
nieuw
huis voor
terug
Sander van Mersbergen
Appingedam
Hans van Soest
Garmerwolde
De Groningers willen eerst maar eens zien wat er terechtkomt
van alle mooie woorden. Voor Jacob Slagter in Appingedam is
één ding glashelder: „Hans Vijlbrief snapt het, dat zag ik meteen.”
et is toeval natuurlijk, maar
precies op het moment dat
Mark Rutte in het
dorpshuis van Garmer-
wolde aan zijn langver
wachte verklaring begint, ketsen 20 ki
lometer verderop in Appingedam de ha
gelstenen tegen de ruiten. Een lawaai-
protest georkestreerd vanuit de hemel,
op speciaal verzoek van de Groningers.
Veel noorderlingen hebben genoeg
van de premier, daar komt het op neer.
Ook bij Jacob Slagter landen de excuses
van Rutte in dorre grond. ,,Bij hem heb
ik nou nooit het gevoel dat hij het écht
voelt”, zegt Slagter, een vriendelijke
75-plusser die de volumeknop eens goed
heeft opengedraaid voor de reactie van
het kabinet, die de huiskamer binnen
komt via RTV Noord.
Rutte, die in het eindrapport van de
parlementaire enquête gaswinning
zware kritiek moest slikken, zit hier
omdat hij hier nou eenmaal moet zitten:
dat gevoel bekruipt Slagter als hij de
premier hoort praten van achter de tafel.
Toch is het verder muisstil in huis, als de
premier verantwoordelijkheid erkent
voor het jarenlange leed van de Gronin
gers door de gaswinning, de aardbevin
gen en de belabberde reactie van het ka
binet daarop.
Slagter woont met zijn vrouw Anneke
sinds twee maanden in een tijdelijke
woning, aan de rand van Appingedam.
Ze zijn zo ongeveer de eerste bewoners
van de nieuwe wijk, die hier in elk geval
de komende tien jaar blijft staan. Aan de
muur hangen foto’s van de kinderen en
kleinkinderen, om het huis toch een
persoonlijke touch te bezorgen. Hun ei
gen huis is onveilig verklaard. ,,Vol-
gende week gaat de sloopkogel erin. We
hebben er 35 jaar gewoond.”
Anneke en Jacob hebben het niet
slecht getroffen, vinden ze zelf. ,,We
hebben hier natuurlijk niet om ge-
ft
Rutte: ‘Als er
Ik kreeg het idee
dat er echt naar
een vergoeding voor
de eigen tijd van be
woners.
Jacob Slag-
ter luistert in
Appingedam
naar wat pre
mier Rutte te
bieden heeft.
FOTO DPG
- Jacob
Slagter,
eigenaar
onveilig
verklaarde
woning
Betere schade-af-
handeling. Het gebied
waar bewoners niet
hoeven aan te tonen
dat aardbevings-
schade door gaswin
ning komt, wordt gro
ter. Schades kleiner
dan 40.000 euro wor
den niet langer onder
zocht, maar ‘altijd ver
goed’: „De expert kijkt
niet meer naar de
oorzaak”, zei staats
secretaris voor Mijn-
bouw Hans Vijlbrief
(D66, foto), die het tij
dens de toelichting
bijna te kwaad kreeg.
Straten, buurten of
dorpen worden zoveel
mogelijk in één keer
aangepakt. De bewo-
nersbegeleiders krij
gen per casus voor
50.000 euro mandaat
om bewoners te hel
pen en beslissingen
te nemen. Er komt
Het kabinet ‘laat
Groningen niet meer
los’, belooft Hans Vijl-
brief: voortaan wordt
er jaarlijks verant
woording afgelegd
over de voortgang, ie
der half jaar wordt er
in Groningen met be
woners over gespro
ken.
ons geluisterd is’
Tegelijk met de excuses en het miljardenbedrag
kondigt het kabinet ook vijftig nieuwe maatrege
len aan. Een greep uit de nieuwe punten.
Maak kennis met de bewoners van Oosterwijtwerd, die leven tussen hoop en
vrees. Komt het ooit nog goed met de beloftes om alle schade en leed te verhelpen?
WOENSDAG 26 APRIL 2023 GO
