l
Kabeljauw is dol op riffen in windpark Borssele’
3
Maakt de koning zelfzijn ontbijt?
Max, met een denkrimpeltje boven
zijn neus: ,,Ik denk het wel.” Dune:
,,Nee! Hij heeft natuurlijk een
ober!” Als je koning bent, woon je
in een huis met heel veel schilde
rijen en superveel kamers, stelt Max
zich zo voor. In een soort van kas
teel met torentjes en grote ramen,
voegt Dune eraan toe. En zijn kroon
bewaart hij op een mooi kussentje,
in een soort van kluis waarin ook
De wetenschappers die drie jaar
lang de visstand in het windpark
volgen, weten precies waar kabel
jauw zich ophoudt. In juli 2021 zijn
45 Atlantische kabeljauwen voor
zien van akoestische zenders om
hun bewegingen te volgen. In mei
2022 zijn de akoestische zenders te
ruggehaald en de data verzameld,
héél veel geld ligt, denkt Dune.
Max: ,,Dat denk ik ook.” Het paleis
van de koning is - uiteraard - oranje,
vertelt Kody.
Ergens daar zwerft ook koningin
Maxima rond: dat is zijn vrouw,
weet Dune te vertellen. En een boel
prinsesjes, maar hoe dat precies zit
is onduidelijk. Max werpt licht op
de materie: ,,Hij heeft er drie. Eén
heet Amalia. De rest weet ik niet.”
Waarom worden er eigenlijk Ko-
ningsspelen gehouden? De Ko
ningsspelen, dat is een soort feest,
vertelt Dune Pater uit Terneuzen.
Met heel veel leuke spelletjes en
heel veel oranje. Max: ,,De koning is
jarig en het is leuk om spelletjes te
doen. Ik denk dat de koning zelfook
van spelletjes houdt.” Dat klopt
wel. Niet voor niets heeft Koning
Voetbal in het jaar van zijn inhuldi
ging bepaald dat er elk jaar Ko
ningsspelen gehouden worden op
tien meter en is een halve meter tot
drie meter hoog. De hoop is dat ook
de Europese zeekreeft er zich ves
tigt. In opdracht van de Rijke
Noordzee zijn daarom twaalfuitge-
zette kreeften voorzien van een
zender. Maar de kreeften kozen als
snel het hazenpad.
Onderzoeker Marcel Rozemeijer
legt uit hoe dat komt: ,,Kreeften
stellen hoge eisen aan hun omge
ving. Ze hebben een sterke voor
keur voor goede holletjes om zich
zelf in te verschuilen. Daarnaast
hebben ze veel voedsel nodig.” Op
merkelijk was wel dat de kreeften
duidelijk langzamer liepen op en
rond de riffen, zegt hij. ,,Ze waren
mogelijk aan het foerageren. Als ze
verder trekken over het open zand,
lopen ze veel harder.” Vermoedelijk
kunnen de kreeften te weinig eten
vinden in het windpark.
De bouw van grote windparken
op zee slokt leefgebied voor zeedie
ren op. Borssele 1 tot en met 4 be
slaat een oppervlakte die groter is
dag voorafgaand aan Koningsdag.
Dit jaar konden scholen óf donder
dag 20 april ófvrijdag 21 april aan de
Koningsspelen meedoen. Het gaat
om een eenmalige uitzondering,
om ook islamitische kinderen de
kans te geven om mee te doen. Dit
jaar valt het Suikerfeest (einde van
de islamitische vastentijd) name
lijk op 21 april.
dan Walcheren. Uitgangspunt en
voorwaarde in vergunningen is om
buitengaatse windmolenparken te
combineren met natuurprojecten.
Dat doet niet alleen 0rsted in Bors-
sele 1 en 2. Blauwwind, het consor
tium van Partners Group, Shell,
Eneco, Mitsubishi/DGE en Van
Oord, heeft windpark 3 en 4 open
gesteld voor de kweek van platte
oesters. Die gedijen er goed.
WMR onderzoekt ook ofhet mo
gelijk is op grote schaal zeewier te
kweken in windparken op zee. Zee
wier is het potentiële voedsel van
de toekomst. Het kan een antwoord
zijn op de klimaatproblemen én de
groeiende wereldbevolking.
Sleutelsoort
WMR koos ervoor om het gedrag
van Atlantische kabeljauw (Gadus
morhua) te bestuderen, omdat ka
beljauw een sleutelsoort is in het
plaatselijke ecosysteem. Als het
goed gaat met de kabeljauw, is dat
een aanwijzing dat de riffen ook ge
schikt leefgebied zijn voor andere
soorten vis, zee- en bodemleven.
Elk van de vier kabeljauwriffen
kent een diameter van ongeveer
Suikerfeest
De sportdag wordt ieder jaar in
april gehouden, op de laatste vrij-
Kreeften stellen hoge
eisen aan hun
omgeving
lagere scholen. Doel: de kinderen
én hun ouders laten zien dat samen
goed ontbijten en bewegen belang
rijk, maar vooral ook heel leuk is.
Scholen bepalen zelf hoe de Ko
ningsspelen worden vormgegeven,
maar ze krijgen wel een flink steun
tje in de rug.
waarna de zenders opnieuw zijn
uitgezet. De verzamelde data ver
tellen dat de riffen Atlantische ka
beljauwen aantrekken, conclude
ren de onderzoekers Benoit Bergès
en Marcel Rozemeijer van WMR.
PC
ZATErDAG 22 APriL 2023
wel van spelletjes’
Zie ook pzc.nl/play
VLISSINGEN
Kabeljauw voelt zich in windpark
Borssele 1 en 2 als een vis in het
water. De vissen verblijven
graag op en bij de vier kunstma
tige riffen die energiebedrijf 0r-
sted na de bouw heeft laten
plaatsen, blijkt uit onderzoek
van Wageningen Marine Rese
arch (WMR).
- Marcel Rozemeijer,
Wageningen Marine Research
- Frank Balkenende
Royaltywatchers Max van Fraeyenhove en
Dune Pater uit Terneuzen.
Djasila (5) is verslingerd aan het maken van slin
gers.
'1
