GEZOND
Dat innerlijke stemmetje dat steeds met zelficritiek
Discussie over seks
mag best wat relaxter
Bijna iedereen kent dat saboterende
stemmetje in z’n hoofd dat zegt dat je
niet zo goed bent. Of dat je een slechte
ouder bent. Hoe laat je die innerlijke
criticus een toontje lager zingen?
18
STEVEN PONT
SS
Seks is
onze vriend
en vijand
tegelijk
‘Mensen
zijn het meest
kritisch over
zichzelf
eks is onze vriend
en vijand tegelijk.
De meeste mensen
vinden het prettig
om te doen, dat is
de vriendschappelijke kant.
Maar gutteguttegut, wat
hangt er toch ook veel vijan
dige spanning omheen.
Vooral als het om de sek
suele beleving van anderen
gaat, worden de laarzen
snel gepoetst en de messen
geslepen.
Waarom? Het ging over
seks, dus berg je dan maar.
Ook bij ons. Bovendien is
daar onze oude vertrouwde
vriend ook weer: nep nieuws.
Zo ging bijvoorbeeld het
nieuws rond dat bij het
Lentekriebels-programma
TIPS VOOR
ALLEDAG
kinderen van vier jaar oud
via plaatjes op de hoogte
werden gebracht hoe je moet
pijpen. En mensen geloof
den dat.
Ook Thierry Baudet (FvD)
raakte door de Lentekriebels
in de war en riep minister
Wiersma van Onderwijs
naar de Kamer, waarna hij
op het programma losging.
Maar het programma gaat
niet alleen over seks, maar
juist ook over het vormen
van relaties, grenzen stellen
en wat al niet meer bij inti
miteit aan de orde komt.
Seks wordt er juist in een
veel bredere context ge
plaatst.
Ik vind het allemaal over-
reacties. Ik las ooit een boek
over victimless crimes. Kan
iets een misdaad worden ge
noemd als er geen slachtof
fers zijn? Daar moest ik aan
denken toen ik over de
nieuwe wetten in Oeganda
hoorde. Maar ook in Neder
land mag het best wat relax
ter. Seks is niet alleen onze
vriend, maar ook die van an
deren. Zelfs als ze die op een
andere manier beleven.
Wat Baudet stoorde, was
dat het bijvoorbeeld ook over
dragqueens zou gaan: man
nen (en ook vrouwen) die
zich extravagant vrouwelijk
kleden en daarmee vaak ook
op een podium staan.
Nog even los van
Lentekriebels:
wat is daar nou
op tegen? Zijn
we bang dat
I kinderen zijn
over te halen
als ze met an-
dere normen
dan de meest
gangbare in aanra
king komen. En hoezo de as
sociatie met seks?
In sommige landen wordt
seks zelfs gecriminaliseerd
en kun je de bak in als je
lichamelijk van iemand van
hetzelfde geslacht geniet. Zo
zijn eerder deze maand ook
weer in Oeganda strenge
wetten rond seksualiteit
aangenomen. Zelfs tot le
venslang, wanneer je een
homoseksuele relatie hebt.
Toch is er gelukkig ook
enige coulantie. Als je
alleen seks met ie
mand van het
zelfde geslacht
hebt, dus zon
der daar ook
relatie mee te
hebben, is je
straf nooit ho
ger dan tien
jaar.
Bij ons zit ondertussen de
Week van de Lentekriebels
er weer op. Dat is een pro
gramma van de overheid
rond seksuele voorlichting
op onze basisscholen. Me
nige school heeft wat inge
wikkelde momenten rond
het programma gekend. Er
werden zelfs vragen over in
de Tweede kamer gesteld.
gedachten als: ik ben geen attente
echtgenoot, geen goede ouder
voor mijn kinderen en ik schiet te
kort in mijn werk. Vervolgens tob
en pieker je nog meer en kun je
vastlopen. Met de RET-methode
probeer ik mensen goed te
laten onderzoeken of de
gedachten die jou
spanning geven,
reëel zijn. Ik laat
zien dat die gedach-
ten kunnen worden
vervangen doo r hel-
pende gedachten.
Bijvoorbeeld: iemand
is bang om fouten te
maken in zijn nieuwe baan
of om iets te vragen. Om maar
geen slechte indruk te wekken. Ik
stel vragen: ben je een slechte pro
fessional als je je een keer vergist,
ben je ooit ontslagen nadat je een
fout maakte? Ken je mensen die
het is overkomen? En ik laat ze een
lijstje maken van de meest recente
momenten waarop ze stress voel
den, wat ze daarbij dachten en wat
ze daarvoor in de plaats hadden
kunnen denken, op een positieve
manier.
Ik wissel ook van rol. Dan neem
ik de denkwijze over van degene
tegenover me en zeg 'als ik een
fout maak, vind je me helemaal
niet meer goed?’. Dan zie ik vaak
dat mensen voor zichzelf veel kri
tischer zijn dan voor anderen. Dat
is heel apart.
De structurele denkfout van de
interne criticus is dat de lat voor
hemzelf hoger ligt dan voor ande
ren. Ik laat de cliënt inzien dat an
deren echt niet constant bezig zijn
met hem of haar. Zij zijn vooral
met zichzelf bezig.”
A Zellichtishether-
kenbaar: je stelt
hoge eisen aan je-
zelf, zowel wat
V V vrienden en familie
betreft als in je werk of sport. Er
gens onderweg ontstaat
een beeld in jouw hoofd
waaraan j e moet vol
doen. En als je dat
niveau niet haalt,
duikt de saboteur
op - en die is zelden l
positief. Dat stem-
metje in je hoofd
geeft je ervan langs.
Gelukkig kun j e die in
nerlijke criticus verzachten.
Drie experts leggen hun methode
daarvoor uit: dat zijn RET, positie
ve intelligentie en voice dialogue.
RET
Maak van jezelf eens
een imperfectionist
„Ik zie veel mensen die te maken
hebben met een hoge mate van
zelfkritiek”, Roderik Bender van
coachbureau Bender Steenbrink.
Hij is gespecialiseerd in rationele ef-
fectiviteitstraining (RET) en
schreef Hoe maak ik van een olifant
weer een mug. „Vaak gaat dat samen
met perfectionisme. Zelfben ik in
middels een overtuigd imperfectio
nist. Ik bedoel: er zijn zoveel mo
menten waarop je ernaar kunt stre
ven om iets na grote inspanning
nog beter te maken dan het al is. In
je werk, in je privéleven. Maar het is
als een kunstwerk: op een gegeven
moment is het af
Blijf je jezelf in twijfel trekken,
dan kun je over je eigen grenzen
heengaan. En dat kan stress en on
zekerheid veroorzaken, negatieve
r~~\ Positieve
y intelligentie
L—Jehebttot
wel tien saboteurs
Anke Baak haalde de positieve in-
telligentie-methode van Shirzad
Chamine uit de Verenigde Staten
naar Nederland. Zij is gecertifi
ceerd coach en verbonden aan
Schouten Nelissen, gespeciali
seerd in persoonlijke en professio
nele ontwikkeling.
Baak: „Positieve intelligentie
gaat uit van het concept dat ieder
een saboteurs in zijn hoofd heeft.
De vraag is: hoe ga je daarmee om?
Hoe word je mentaal zo fit moge
lijk in plaats van dat je je eigen
welzijn onderuithaalt? In zijn
boek beschrijft Chamine tien uni
versele saboteurs. De meeste men
sen hebben van een paar echt last.
Zoals de pleaser-saboteur die
maakt dat je iedereen graag te
vriend houdt en die je slecht laat
voelen als je een ander tegen
spreekt. Of de meester-saboteur,
The Judge, die ons vertelt hoe we
iets wéér verkeerd hebben gedaan:
'zie je wel, je had dat anders moe
ten doen’.
Voor bijvoorbeeld verkopers, die
vaak nee op het rekest krijgen, is
methodes
ANNEMARTVAN RHEE
Maak je
hoofd
vnj met
deze drie
Seks maakt veel los, stelt Steven
Pont. In sommige landen kom je in
de gevangenis als je een homosek
suele relatie hebt. Maar ook in
Nederland zijn we snel overstuur.
Reageren?
steven.pont@dpgmedia.nl
DINSDAG 28 MAART 2023 GO
i S k -» Sfif
