NTR wekt woede met
‘onjuiste’ visie op verzet
M
u
13
BA
Deze uitzendingen
worden gebruikt op
scholen en bevatten
nu onwaarheden
Niod: Veel verzet
waar we nooit
achterkomen
Ik ben altijd
bezig met de
volgende stap
meer nu: „Caroline van der Plas had
het goed lopende @Boerburgertweet
en haar columns gingen regelmatig
viraal.” Op 4 april 2018 had Van der
Plas Farm Food Communication
opgericht. „Wij waren benieuwd of
ze een concurrent zou worden.” Die
zomerdag ontstaat volgens de aan
wezigen het idee van een boerenpar
tij. Vermeer: „Analoog aan de Partij
voor de Dieren dachten wij: ook met
één zetel kun je een hoop bereiken.
Als politieke partij krijg je aandacht
van de pers.”
Desinformatie
Het stoort Scheepstra vooral dat de
serie ook op scholen gebruikt
wordt. „Deze desinformatie is mis
leidend voor de jeugd van nu. En
daarmee volstrekt ongeschikt als
lesmateriaal voor School TV. Als dit
een indicatie is voor de kwaliteit
van het onderwijs en de historische
informatie, is het daarmee bar
slecht gesteld.”
Ook Paul van Tongeren, woord
voerder namens de organisaties,
zegt ‘geschokt’ te zijn dat de NTR
en NPO deze ‘misleidende infor
matie’ blijven verspreiden. „Deze
uitzendingen worden gebruikt op
scholen en bevatten nu onwaarhe
den. Het is een taak van de publieke
omroep om kinderen evenwichtig
voor te lichten over onze geschiede
nis. Dit is een feitelijke onjuistheid:
we worden neergezet als lafaards.”
De organisaties beginnen een
crowdfunding. „We gaan aan ieder
een die onze grief steunt vragen
een klein bedrag bij te dragen aan
juridische stappen”, aldus Van Ton
geren. „Wij laten het hier niet bij
zitten. Dat zijn we verplicht aan ie
dereen die zijn leven heeft geris
keerd in de oorlog om de Duitsers
te dwarsbomen.”
Wat Scheepstra betreft, wordt de
hele aflevering niet uitgezonden.
Prat
Vermeer gaat er prat op dat hij - bij
vier verkiezingsdeelnames: twee
voor Harderwijk Anders en twee
voor BBB - ‘nog nooit één verkiezing
heeft verloren’. „Met Harderwijk
Anders gingen wij de laatste keer
van zes naar tien zetels. De eerstvol
gende partij is de Christenunie met
vier.” Het is de derde keer dat de lo
kale partij in het bestuur zit. De les
sen die Vermeer leerde van de on-
derhandelingen, neemt hij mee naar
BBB. Bij zijn politieke opponenten
zag hij hoe potentiële bestuurders te
veel weggaven. Kandidaatbestuur-
ders voor BBB zullen dus niet deel
nemen aan die gesprekken.
Terwijl hij vertelt over de lessen
die hij lokaal leerde, laat hij een af
beelding zien van de groei van BBB.
„We hebben nu ruim dertiendui
zend leden. Twee jaar geleden zaten
we nog op vierhonderd nog wat...”,
zegt hij wijzend naar het plaatje
waarop zo’n duizend pinnetjes te
zien zijn met de locatie van nieuwe
leden. „Dat één vrouw en een team
eromheen zoveel impact kan heb
ben, is heel bijzonder. Ik moet me
zelf af en toe in mijn arm knijpen, of
het wel echt is.”
Maar door die zege ontkomt BBB
niet aan de groeipijnen van nieuwe
partijen zoals ook Forum voor De
mocratie en de Lijst Pim Fortuyn die
kenden. Daags na de verkiezingen
zijn er haarscheurtjes in het
BBB-bolwerk. „Zo links en rechts
hebben wat kandidaten zich terug
getrokken”, erkent Vermeer. Zij
hadden zich niet gerealiseerd dat ze
op een verkiesbare plek stonden en
het werd hen toch teveel. Bovendien
besloot BBB woensdag noodge
dwongen ook om de eigen gedrags
lijn om geen dubbelfuncties te ac
cepteren te schenden. „Dit is een
probleemgevalletje”, verklaart de
partijstrateeg op vragen van Tuban-
tia en AD over de kieslijsten.
Op de lijst voor het waterschap
Vechtstromen - waar negen BBB’ers
verkozen zijn - staan elf mensen.
Maar doordat drie van die mensen
óók op de lijst voor de Provinciale
Staten van Overijssel staan, blijkt dit
nu een te krappe bezetting. Je mag
namelijk niet in allebei zitting ne
men. En hoewel de BBB zich had
voorgenomen niet aan dubbelfunc
ties te doen, om LPF-toestanden te
voorkomen, gaat die gedragslijn dus
op de schop. De partij wil nu toch
toestaan dat een gekozen lid zowel in
de Eerste Kamer als in de Provinciale
Staten of het waterschapsbestuur
komt.
Vermeer: „We hebben als basis
principe geen dubbelfuncties. Dat
hebben we altijd bestempeld als on
wenselijk. Maar als een zetel anders
onbezet blijft, dan doen we het
tóch.”
ook een advocaat in de arm hebben
genomen, in een verklaring.
Ze eisten van de NTR een disclai
mer voorafgaand aan de aflevering,
waarin staat dat de uitzending ‘een
eenzijdig beeld geeft van de bezet
ting’. Deze disclaimer moest mini
maal acht seconden in beeld zijn.
Joke Scheepstra, voorzitter van
Bel
Vier organisaties van verzetsleden
uit de Tweede Wereldoorlog trok
ken voor de tweede keer aan de bel
bij de NTR. Stichting 1940-1945,
Stichting Herinnering Landelijke
Organisatie voor Hulp aan Onder
duikers en Landelijke Knokploegen
(LO-LKP), Stichting Jacoba van
Tongeren en het Verzetsmuseum
in Amsterdam zijn van mening dat
het in het programma lijkt alsof het
verzet in Nederland niet of nauwe
lijks bestond en spreken van ‘histo
rische misleiding’. ‘Alsof het Ne
derlandse volk laf was en op grote
schaal actief met de bezetter mee
werkte’, aldus de organisaties, die
stichting Herinnering LO-LKP,
noemt de reactie van de NTR ‘be
schamend en ontzettend betreu-
renswaardig’. Afgelopen zomer
heeft een afvaardiging van de orga
nisaties al tevergeefs met de om
roep gesproken. „De NTR volhardt
op de verkeerde weg”, zegt Scheep
stra, dochter van twee oud-verzets-
strijders.
Volgens haar is de insteek van de
gewraakte aflevering al fout met de
titel Bevrijders en bezetters. „Het is
heel pijnlijk voor nabestaanden dat
het belang van het verzet onderbe
licht blijft. Het waren gewone men
sen die in buitengewone situaties
beslissingen moesten nemen waar
ze de gevolgen niet van konden
overzien. Maar ze namen hun ver
antwoordelijkheid en droegen de
gevolgen daarvan. Dat er zo weinig
over gesproken wordt, is denigre
rend en geeft blijk van gebrek aan
respect.”
In de aflevering over de Tweede
Wereldoorlog wordt gesteld dat er
in Nederland relatief weinig verzet
was tegen de Duitsers. „De NTR
heeft oog voor de gevoeligheid
rondom het onderwerp, maar is het
niet eens met de kritiek”, laat een
woordvoerder weten. „De afleve
ring is, net als de hele serie, met veel
zorg gemaakt en een disclaimer
met de strekking dat de uitzending
een ‘onvolledig en onjuist beeld’
schetst, zou geen recht doen aan
deze zorgvuldigheid.”
De omroep belooft wel online
‘meer context’ te bieden over het
verzet in Nederland. Op de website
van de serie is een extra verwijzing
geplaatst naar eerder gemaakte
NTR-programma’s over het verzet
in de Tweede Wereldoorlog. Deze
verwijzing zal morgen bij de herha
ling van de aflevering op NPO 1 ook
in beeld te zien zijn, meldt de om
roep.
- Paul van Tongeren, zegsman
Presentator Daan Schuurmans vertelt in Het verhaal van Nederland over de oorlog, video ntr
-Henk Vermeer,
mede-oprichter BBB
Overleg op het partij
bureau in Colmschate,
een dag na de Statenver
kiezingen. FOTO ANP
Henk Vermeer,
mede-oprichter en
partijstrateeg van
BBB, is de steun en
toeverlaat van
Caroline van der Plas.
FOTO MARLIES WESSELS
De NTR gaat niet in op het ver
zoek van vier belangenorganisa
ties van verzetsmensen om een
disclaimer te plaatsen voor een
aflevering van het programma
Het verhaal van Nederland. Dat
heeft de omroep gisteren laten
weten. De organisaties, die vin
den dat het programma ‘mislei
dende informatie’ bevat, begin
nen een inzamelingsactie om ju
ridische stappen te nemen: „We
zijn geschokt.”
Het is onduidelijk hoeveel
verzet er in de Tweede We
reldoorlog in Nederland werd
gepleegd. Dat stelde Niod-
onderzoeker en speciaal
hoogleraar Ismee Tames
woensdagavond in het
NPO-radioprogramma Met
het oog op morgen. „Elke po
ging om in kaart te brengen
hoeveel mensen er in verzet
kwamen tegen de Duitsers,
levert discussie op”, aldus Ta
mes. „De vraag is: wie tel je
mee en wat weten we wel en
niet? Mensen die in verzet
kwamen, hielden dat liever
geheim. Dus er is veel waar
we nooit achter komen.”
Bovendien is in de loop van
de decennia de definitie van
wat als verzet wordt gere
kend, gekanteld. „Er werd
vroeger veel nadruk gelegd
op het gewapende verzet en
de goed georganiseerde or
ganisaties”, legt Tames uit.
„Maar er waren veel mensen
die op individuele basis verzet
pleegden. Of die in de pu
blieke sfeer in die tijd niet
zichtbaar waren, zoals vrou
wen en jongeren.”
Tonny van der Mee
Hilversum
GO VRIJ DAG 24 MAART 2023