M
M
9
iOCTAHOBMTE BO®
'HE BEFITE nPOfWAHD
X’TECt BAH BPyTj
A A9AINST --JF
wC
ijk
S 1 w
Uiteindelijk
hoop ik vooral
op een nieuwe
Gorbatsjov,
een leider
die ons
terugbrengt
naar
democratische
waarden
Het is vreselijk dat ik
mijn oude moeder, mijn
ex en mijn lieve honden
moest achterlaten
kritische media zijn in ons land ver
boden. De rest is volledig afhankelijk
van het Kremlin. Het uitbreken van
de oorlog in Oekraïne was voor mij
een rode lijn. Ik heb zelf Oekraïens
bloed, mijn jong overleden vader
kwam ervandaan. Daarnaast weet ik
wat de gevolgen zijn van een oorlog.
Ik groeide op in Grozny, hoofdstad
van deelrepubliek Tsjetsjenië. Tij
dens de Eerste Tsjetsjeense oorlog,
halverwege de jaren 90, moesten
mijn moeder en ik vluchten voor het
geweld. De stad waar ik opgroeide,
werd vernietigd. Toen ik op tv de
tanks zag oprukken richting Kiev
kon ik niet meer eten of slapen. Ik
wilde een statement maken.”
Dat Ovsjannikova niet meteen ach
ter slot en grendel werd gezet, vindt
ze niet opmerkelijk. „Als ze me direct
naar de gevangenis hadden gestuurd,
zou ik een heldenstatus krijgen. Poe-
tin zit niet te wachten op helden. Dus
ik was een moeilijk geval. Een alleen
staande vrouw met twee kinderen,
lastig om die lang vast te laten zitten.
Volgens het Russische recht mag dat
ook niet. Dus gingen ze hun geliefde
spionnenspelletjes spelen. Eerst was
ik een spion van het Verenigd Ko
ninkrijk, daarna kwam er weer een
ander sterk verhaal naar buiten. Mos
kou deed er alles aan om verdeeld
heid te zaaien.”
„Mijn ex-man en ook mijn moeder
zien mij als een landverrader. Helaas
is mijn zoon van 18 behoorlijk be
werkt door zijn vader, iemand die
het beleid van Poetin door dik en
dun steunt. Mijn zoon zat helemaal
niet te wachten op huiszoekingen en
getreiter van overheidsdiensten die
we na mijn protest ondervonden.
Hij is naar zijn vaders huis gegaan en
nam zijn jongere zus mee. Dat had
op mij een heel grote impact, ik
voelde me verschrikkelijk. De oorlog
heeft niet alleen in Oekraïne, maar
ook in Rusland miljoenen gezinnen
verwoest. Bij mij ging het ook met
mijn nieuwe baan de verkeerde kant
op. Ik kon aan de slag bij de Duitse
krant Die Welt om reportages te ma
ken. Ik wilde per se naar Oekraïne
om verslag te doen van de oorlog,
maar werd tegengewerkt door zowel
Russische als Oekraïense overheids
functionarissen. Overal waar ik
kwam, werd ik geschaduwd. Die
Welt kon niet langer mijn veiligheid
garanderen.”
van uw proces naar het buitenland
te vluchten. Samen met uw dochter.
„Ik had geen keus. Als ik dat niet had
gedaan, riskeerde ik een celstraf van
zeker tien jaar. Ook dreigden ze het
voogdijschap van mijn jongste kind
in te trekken. Het zou mijn dood
worden, ik denk dat ik in de cel mijn
polsen zou doorsnijden. Natuurlijk is
het vreselijk dat ik mijn familie en
land moest achterlaten. Mijn oude
moeder die zorg nodig heeft, mijn ex
die mijn zelfgebouwde huis op de
mooiste plek van Moskou heeft gean
nexeerd. Mijn lieve honden die ik
niet meer kan knuffelen. Voor de
tweede keer in mijn leven ben ik op
de vlucht voor oorlog. Maar weetje,
in vrijheid kan ik meer voor de an-
ti-Poetincampagne betekenen dan in
de gevangenis.”
„Toen ik in Duitsland werkte, werd
ik zeer zeker gevolgd. Dat gevoel heb
ik gelukkig in Frankrijk niet meer,
want je wordt er paranoia van. Er is
beveiliging, maar daar kan ik geen
details over loslaten. In Moskou zijn
ze allang blij dat ik niet meer in de
buurt ben. Arina en ik proberen ons
leven op de rails te krijgen. We zijn
nu op reis om het boek te promoten
en ik heb op het gebied van mensen
rechten interessante projecten op de
rol staan die later bekend zullen wor
den. Er zit nu nog geen structuur in
ons leven, er is niks normaal aan.
Daar verlang ik weleens naar terug.
Maar zolang Poetin aan de macht is,
zal dat voor mij niet in Rusland zijn.
Hij zal door het volk niet snel van
zijn troon worden gestoten, te veel
mensen zijn van hem afhankelijk.
Meest realistische scenario is dat
mijn land de oorlog zo zwaar aan het
verliezen is, dat hij door de Kremlin-
kliek wordt gepasseerd en plaats
moet maken voor iemand anders.
Uiteindelijk hoop ik vooral op een
nieuwe Gorbatsjov, een leider die
ons terugbrengt naar democratische
waarden. Zodat duisternis weer licht
wordt.”
„Nee, ik ben niet bang. Mijn missie
is om zoveel mogelijk landgenoten
het ware verhaal te vertellen. En te
hopen dat anderen dat ook doen.
Hard nodig, want het zijn niet langer
alleen de media die kwalijke propa
ganda verspreiden. Sinds het nieuwe
schooljaar zijn er in Rusland ook
speciale oorlogslessen op scholen.
De kinderen moeten brieven schrij
ven aan de soldaten. Want zij bevrij
den ons vaderland en verdrijven de
nazi’s. Als de soldaten deze spullen
krijgen, zou dat beter zijn voor hun
motivatie om te vechten. Tja, het
wordt steeds gekker. Toch zijn er al
tijd nog veel mensen die best begrij
pen hoe het echt in elkaar zit. Maar
ze durven zich niet uit te spreken in
het openbaar. Dan worden hun kin
deren afgepakt en raken ze hun baan
en eigendommen kwijt. Veel Russen
stoppen hun kop in het zand en
wachten totdat de vreselijke tijden
voorbij zijn. Ik krijg veel reacties van
landgenoten via mijn socials dat ze
ook willen doen wat ik heb gedaan.
Maar ze durven niet, uit angst dat ze
geen geld meer verdienen en weg
kwijnen.”
U stond dit najaar onder huisarrest
en besloot een week voor het begin
Dat werkte duidelijk niet in uw voor
deel. U kwam in een informatieoor-
log terecht. Met grote gevolgen
voor uw gezin.
Samen met dochter Arina woont u
sinds deze herfst in Parijs. Heeft u
het gevoel dat u nog steeds door
Russische geheim agenten wordt
geschaduwd?
Het moment
dat Marina
Ovsjannikova haar
statement maakt
op de Russische
staatstelevisie.
FÖTÖEPA
Toen u vorig jaar terugkeerde naar
Rusland, ging u door met uw protest
tegen de oorlog. Ook vlakbij het
regeringscentrum. Kent u geen
angst?
GO DINSDAG 14 MAART 2023
I