fase kan ook mooi en bijzonder zijn
Komen PMDD-klachten
echt allemaal
door de menstruatie?
19
Waarom zitten in bijna alle
vegetarische producten gluten?
Is de Epley-mcthodc aan te
raden bij positieduizeligheid?
VRAAG AAN DE SPECIALIST
dood, rouw en verlies een vast on
derdeel laten worden van het les
programma op scholen. Jonge kin
deren weten vaak heel goed hoe ze
met de dood moeten omgaan. Mijn
dochter praat gemakkelijk over de
dood van haar opa, maar blijft dat
zo? Ergens tijdens het ouder wor
den, vinden we het moeilijker om
daarover te praten, terwijl het zo
waardevol is voor de stervende en
diens omgeving als je dat wel
doet.”
5
I
geleerd dat je het beter omfloerst
kunt zeggen. Dus: ‘Het gaat heel
slecht met u’. Je zegt dan eigen
lijk hetzelfde, maar de dood
noemen vinden zij vaak
lastig.”
Quaegebeur: „Voor
het boek zijn we
ook in gesprek ge-
gaan met geeste
lijk verzorger
Mustafa Bulut
over interculturele x
zorg bij ernstige
ziekte en sterven. Vol
gens hem zou de stan
daardvraag eigenlijk moeten
zijn: ‘Wilt u weten wat u heeft?’
Hij gelooft dat een arts meer
aandacht moet hebben voor de
taal. Steeds benoemen dat de
dood komt, voelt voor sommi
gen als meerdere keren dood
gaan.”
De Hosson: „We willen mensen
laten begrijpen hoe bepaalde be
handelingen hun kwaliteit
van leven beïnvloeden.
We willen uitleggen
hoe iemand waar-
schijnlijk zal ster
ven. Zo zijn veel
i mensen met de
longziekte CO PD
bang dat ze uitein
delijk stikken, terwijl
een arts kan vertellen
dat je sterft omdat je orga
nen steeds minder goed werken.
Daar word je suf van, waardoor je
niet kunt stikken. Als er meer
kennis is over het eigen stervens
proces, geeft dat iemand de kans
om de juiste keuzes te maken.”
Quaegebeur: „Als ik minister
van Onderwijs was, zou ik de
‘Als we
ouder
worden, is het
moeilijker over
de dood te
praten’
-MM
DINSDAG 14 MAART 2023
GO
Ook een vraag? zo@dpgmedia.nl
□z
GZ-PSYCHOLOOG HANANE EL HACHIOUI
VOEDINGSDESKUNDIGE KARINE HOENDERDOS
FYSIOTHERAPEUT BERT MUTSAERS
Leven toevoegen aan de dagen,
van slechtnieuwsgesprek tot laatste
adem en rouw - hoe een stervens
proces verloopt is verschenen bij uit
geverij Arbeiderspers (€22).
Expertisecentrum Carend houdt
16 maart ook het eerste jaarcongres
getiteld Leven toevoegen aan de
dagen.
Gluten zijn eiwitten die in bepaalde granen
7 XaL voorkomen. De naam komt van het Engelse
woord glue, lijm. Gluten hebben namelijk de
W eigenschap dat ze verbindingen kunnen
Mh maken en daardoor een product kunnen
verstevigen. Van die eigenschap maakt een
bakker gebruik als hij brood laat rijzen.
Ook de voedingsindustrie gebruikt graag gluten. Het is een
plantaardig eiwit, dus geschikt voor vleesvervangers, en het
geeft een lekkere stevigheid en goede bite. Daarom bevat
ten veel vegetarische hamburgers, schnitzels of balletjes
gluten. Dat is handig voor de voedingsindustrie en vervelend
voor iedereen die last heeft van coeliakie of van glutenover-
gevoeligheid.
uj
m
LÜ
□z
T ’■5'Ji
Een premenstruele stemmingsstoornis
is een maandelijks terugkerende de-
pressieve stemmingsstoornis, waar-
bij de symptomen direct te maken
hebben met de menstruatie. Het
komt bij circa 2 procent van de
vrouwen voor en de symptomen be-
r ginnen ongeveer vanaf de eisprong
en duren tot en met het begin van de
menstruatie.
PMDD wordt vaak verward met het minder ernstige pre
menstruele syndroom (PMS). 80 procent van de vrouwen
ervaart tijdens de vruchtbare jaren enkele dagen voor de
menstruatie in meer of mindere mate emotionele en/of licha
melijke klachten, zoals stemmingswisselingen. Bij PMDD is
sprake van (zeer) ernstige klachten, waardoor je niet meer in
staat bent alles te doen.
Weet je niet zeker of je PMDD hebt? Houd dan minstens
twee cycli de symptomen bij. Volgens het classificatiesys
teem van psychiaters zou je zeker vijf van deze symptomen
moeten hebben, waarvan minstens één emotioneel en één
fysiek verschijnsel of gedrag. Dit zijn ze. Emotionele labiliteit.
Prikkelbaarheid en/of boosheid. Somberheid, hopeloosheid
en/of lage zelfwaardering. Angst, spanning en/of opvlie
gendheid. Interesseverlies. Concentratieproblemen. Ver
moeidheid. Veranderde eetlust. Slaapproblemen. Gevoelens
overspeeld te raken of jezelf niet te beheersen. Gezwollen
borsten, gewrichts- of spierpijn of een opgeblazen gevoel.
Duizeligheid is een breed begrip. Je verwijst
naar een specifieke vorm van duizeligheid
die we ook wel ‘positie afhankelijke duizelig-
I heid’ noemen. Dat heeft te maken met de
werking van ons evenwichtsorgaan. Daarin
zitten oorsteentjes die, bij deze vorm van dui
zeligheid, op een verkeerde plek in dat even
wichtsorgaan zijn terechtgekomen. Zo veroorzaken ze het
gevoel van duizeligheid.
Een medische professional kan door de Epley-methode
proberen deze steentjes als het ware weer terug te brengen
naar de juiste plek in het evenwichtsorgaan. Deze methode
is niet de enige die dit kan bewerkstelligen, wel een van de
best onderzochte. Ik zou je willen adviseren hiervoor naar
een orofaciaal fysiotherapeut te gaan. Hij heeft daar extra
scholing voor gehad.
Want de indicatiestelling moet zorgvuldig gebeuren. Er
kunnen namelijk ook andere oorzaken zijn voor je duizelig-
heidsklachten. Mochten het inderdaad de oorsteentjes zijn
dan heb je met de Epley-methode een goede kans om van je
klachten af te komen. Laten we hopen dat het zo mag lopen.
Wat hopen jullie te bereiken met
dit boek?
