M
9
S’
4 't
9
gr
Er moet worden
gestemd, en dan mét
op de gevestigde
partijen
zet. Ik weet niet precies wanneer
iemand echt onderkoeld is, maar
ik krijg berichtjes van mensen die
zeggen zich nu pas weer een
beetje warm te voelen”, aldus de
woordvoerder gisterochtend.
De klimaatactivisten hoeven
overigens niet op sympathie te re
kenen van premier Mark Rutte.
Hij vindt ook dat ze niet moeten
zeuren over de inzet van een wa
terkanon. „Het is eigen schuld,
dikke bult”, zei hij gistermorgen
op tv. Rutte benadrukt wel het be
lang van het recht om te demon
streren. Dat hoort volgens hem bij
een democratie. Maar de betogers
hadden zich volgens hem aan de
aanwijzingen moeten houden.
„En als de politie zegt dat je weg
moet, dan ga je weg.”
Amnesty International laat we
ten onderzoek te doen naar inzet
van de waterwerper, maar wil daar
nu nog niets over zeggen.
Tinga: „Er heeft zich een paar we
ken geleden weer iemand verhan
gen. Een wanhoopsdaad. Dat is
niet de eerste keer. En dat lees je
nergens, dat boeren zó radeloos
zijn dat dit gebeurt.”
Bij aankomst in Den Haag krijgt
de groep een bericht dat een aantal
Friese collega-boeren tóch met de
trekker is gegaan en staande is ge
houden. Ze schieten in de lach.
Aangekomen in het Zuiderpark
houdt Tinga zich bezig met con
tact met andere boeren en het be
stuur van Farmers Defence Force,
de andere drie richten een kraam
in met boerenvlaggen en truien
van de beweging. Die zullen de
rest van de dag gretig aftrek vin
den.
Of ze zin hebben in vandaag? Het
gezicht van Mick Tinga, voorman
van Farmers Defence Force Fries
land en Flevoland, blijft strak. „Het
moet gewoon”, zegt hij. Zijn drie
reisgenoten, met wie hij zaterdag
morgen al even na zessen vertrok
uit Bant in Flevoland, reageren
hetzelfde. „We zijn sinds 2019 al zo
vaak geweest, ik weet niet hoe
vaak”, zegt Gerrit de Boer, boeren
zoon uit het Friese Bantega. „En
als boer wil je het liefst gewoon
boeren, in plaats van naar de stad
trekken voor zo'n demonstratie.”
Met zeven auto’s - sommige be
hangen met omgekeerde vlaggen
met ‘stem ze weg’ erop - rijdt het
gezelschap zaterdagochtend een
stukje om om de toegereisde ver
slaggever aan boord te laten. Van
die gelegenheid wordt handig ge
bruik gemaakt: Tinga en compag
non en boerenzoon Gerrit de Boer
snellen de auto uit met een stapel
tje flyers, om ze door brievenbus
sen van de Almeerse nieuwbouw
wijk te duwen.
In de afgelopen jaren zijn de vier
verhard, in de vele discussies
rondom stikstof. Volgens hen is de
stikstofcrisis alleen aanwezig op
papier. Maar de boosheid is gericht
op meer dat speelt onder leiding
van de huidige overheid, zeggen
ze, en daarvoor wordt zaterdag ook
door verschillende groepen be
toogd in Den Haag. Lolkema: „De
toeslagenaffaire, de omgang met
de Groningers. En het feit dat wij
boeren eerst vooral ons bedrijf
moeten uitbreiden, maar we nu
moeten inkrimpen, terwijl dat
niet zomaar gaat. Er is zoveel wan
hoop in onze sector.”
‘Liever dood dan slaaf’
Ze hebben heus even getwijfeld
om vandaag tóch met de trekker
naar Den Haag te gaan, ondanks
het afgelopen week ingestelde ver
bod, zegt Tinga. „Want dat is wie
we zijn. We voelden het verbod al
aankomen, want we worden te
gengewerkt. Eerst het trekkerver-
bod en daarna zou het protest te
veel op een evenement lijken.
Rutte wil ons hier niet. Daarom
moeten we er juist zijn, en we zijn
niet uit op gedoe. Het gaat om de
boodschap, en dat is dat er ge
stemd moet worden, en dan niét
op de gevestigde partijen.”
Als de stikstofregels worden door
gezet, betekent dat voor ieder van
hen veranderingen in hun leven,
vertellen ze. Tinga, werkzaam als
zzp’er in de agrarische sector, zou
z’n werk moeten opgeven of van
baan moeten wisselen. Petra Lol
kema, die met man en vier kinde
ren op een bedrijf met vee vlakbij
Drachten woont, zegt dat dit het
einde voor hun bedrijf zal beteke
nen. „We kunnen dan niet blijven
voortbestaan. Liever dood dan
slaaf, zeggen we in Friesland. Alle
vier mijn kinderen willen boer
worden. Ik wil er alles aan gedaan
hebben om onze sector te redden.
En dus ga ik ieder protest mee, ter
wijl mijn man de boerderij doet.”
Verwijten
Erwin Boezerooy, die samen met
zijn vader een loonbedrijf en vee
heeft in het Friese Spanga, is de
stilste van de vier. Hij heeft er een
korte nacht op zitten, stond van
nacht nog een koe bij die moest
kalveren. „Het begon om een uur
of elf, en dan blijf je erbij, voor als
er iets misgaat. Om twee uur was
het beestje geboren. Een stiertje.
Het blijft zo mooi, als er nieuw le
ven komt. Als boer krijg je zoveel
verwijten, alsof onze stallen con
centratiekampen zijn. Dat doet
pijn. We boeren met liefde en pas
sie, maken eerlijke producten, en
een boer kent al z’n koeien, al zijn
het er achthonderd. Ik kan er niet
bij dat dat om zeep wordt gehol
pen.”
Door de onzekerheid is het
voortbestaan van zijn bedrijf on
zeker. „Mijn zoon wilde tot een
paar jaar terug in de toekomst de
boerderij overnemen, maar door
alles wat er gebeurt, twijfelt hij.”
De actie, waar verschillende
groepen betogen tegen de over
heid, verloopt grotendeels gemoe
delijk. Tinga is tevreden met de
dag. „Ik hoop dat Nederland ziet
dat er wat moet veranderen aan
het kabinet en dat iedereen gaat
stemmen.”
De trekker in Den Haag werd zaterdag verboden
en dus kwamen vier boeren uit Friesland en
Flevoland met de auto naar de locatie van wat de
grootste boerendemonstratie ooit moest worden.
Bpm
111
‘Nederland moet weten
Demonstranten tijdens een actie van Farmers Defence Force in het Zuiderpark in Den Haag, fotoanp
Boven: activisten van Ex
tinction Rebellion blokkeren
de A12 in Den Haag. Onder:
activist in een reddingsdeken
nadat de politie het waterka
non heeft ingezet, fotosanp
- Mick Tinga
Farmers Defence Force
698
698 kletsnatte actievoer
ders werden aangehouden. Zij
konden volgens de politie
droge kleren krijgen.
Josselin Gordijn
Den Haag
hoe radeloos wij zijn
GO MAANDAG 13 MAART 2023
