Onder politici
bij euthanasie
Schijngevechten in campagne
zijn voorgerecht van echte ruzie
i 1 i
II
II
13
Dingen eiset
die
er toch
wel komen, i
een
beproefde
Haagse truc
ii
Ii
Elke week schrijft politiek verslaggever Hans van Soest over wat er speelt in Den Haag in Onder Politici.
Deze week: Schaduwboksen in de verkiezingscampagne.
daarna hebben we er uitvoerig
over gesproken, dat was heel mooi
en bijzonder.”
Willemsen leeft al sinds haar
diagnose van scan naar scan. Elke
drie maanden bekijkt haar long
arts de foto’s van haar longen.
Soms meldt ze zichzelf als ze
klachten heeft. Afgelopen decem
ber moest ze helaas naar het zie
kenhuis om een stent in te laten
brengen in een bloedvat richting
het hart. Want ja, haar situatie ver
slechtert. Ze is steeds vaker licht in
haar hoofd, moet het rustig aan
doen. Maar dat zit niet in haar
aard. Als mensen vragen waarom
ze dan niet stopt met werken om
meer tijd door te brengen met haar
gezin, reageert ze doodnuchter. „Ik
werk nog maar twee dagen. Mijn
man is ook arts en heeft een baan,
mijn kinderen gaan gewoon naar
school. Die kunnen echt niet elke
dag leuke dingen met mij doen.”
erwijl de rest van Neder
land woensdag naar de
stembus gaat voor de Pro
vinciale Staten, zijn regeringspar
tijen die dag druk met iets anders.
Die dag komt een ambtelijke com
missie onder leiding van AFM-
baas Laura van Geest met een rap
port en aanbevelingen over wat er
allemaal nog aan extra’s moet ge
beuren om de klimaatdoelen te
halen die het kabinet zichzelf
heeft gesteld.
Dat rapport kan de verhoudin
gen in de regeringscoalitie verder
onder druk zetten. In het regeer
akkoord zijn al vergaande maatre
gelen afgesproken om de CO2-uit-
stoot in ons land terug te dringen.
Maar die zijn nog niet genoeg om
in 2030 de uitstoot met de afge
sproken 55 procent te hebben te
ruggebracht. Het streven is zelfs
60 procent. Dat er meer moet ge
beuren, daarover zijn regerings
partijen het eens. Maar hoeveel is
nodig? En hoe dan? Daarover moe
ten pijnlijke keuzes worden ge
maakt. Hogere lasten voor bedrij
ven? Autorijden ontmoedigen?
Daar denken de vier heel verschil
lend over.
Ondertussen houden de coali
tiegenoten elkaar deze verkie
zingscampagne heel. Vooral de
verschillen met de oppositie wor
den benadrukt en niet die tussen
elkaar. Overigens doen oppositie
partijen daar maar wat graag aan
mee. Die willen benadrukken dat
een stem op hen verandering
brengt. Maar wie goed luistert,
hoort dat ze ook een deurtje open
laten om straks gewoon met het
kabinet samen te werken als het
op zoek moet naar meerderheden.
Neem GroenLinks en PvdA. De
twee roepen dat ze de grootste
kunnen worden in de Eerste Ka
mer en zo het beleid naar hun
hand kunnen zetten. Maar ze zijn
nü, samen opgeteld, al de grootste
in de senaat en in de peilingen
staan ze op verlies. Deze week eis
ten ze een aanpassing van het re
geerakkoord om de klimaatplan-
nen te halen. Maar dat is helemaal
niet zo’n harde eis, want de coali
tie heeft niet voor niets Van Geest
al besteld.
De onderhandelingen over min
der migranten zijn volgens bron
nen uit het kabinet ‘op de lange
baan geschoven’. De vier komen er
niet uit. De hoop is nu dat het
Rutte lukt in Europa afspraken te
maken over migratie, zoals een
nieuw soort Turkijedeal met
Noord-Afrikaanse landen, waar
hij deze week nog voor naar Rome
ging. Dat zou de coalitie ook red
den, want afspraken maken over
het aanscherpen van de Neder
landse regelgeving lukt voorals
nog niet.
Of neem de onderhandelingen
over de begroting voor volgend
jaar. Vooralsnog vloeit er genoeg
geld in de schatkist om alle wen
sen te betalen, maar het CPB
waarschuwt dat de overheidsfi
nanciën op langere termijn onder
druk staan. D66 stemde deze week
tegen de zin van vooral de VVD
mee met een motie van de opposi
tie dat eerst gekeken moet worden
naar hogere belastingen in plaats
van naar bezuinigingen.
Bucketlist
Bovendien: doodgaan went ook.
De jaren dat ze zich dankzij medi
catie goed voelde, stond ze heus
niet elk moment van de dag stil bij
haar sterfelijkheid. Intussen heeft
ze alle reisbestemmingen die nog
op haar bucketlist stonden met
haar gezin bezocht: de Seychellen,
Korea, en onlangs nog Thailand.
„Ik leef langer dan gedacht, dus ik
moet nieuwe doelen bedenken”,
zegt ze lachend.
Wat ze heel, heel erg hoopt, is
dat ze haar kinderen (12 en 15 jaar)
nog wat groter mag zien worden.
Ze wil het hun niet aandoen dood
te gaan terwijl zij nog in de puber
teit zitten. Liever daarna, en dan
bij voorkeur als hun moeder enigs
zins op de hoogte is van wat ze la
ter zullen worden. „Maar goed, ik
zal er nooit klaar voor zijn.”
Lloe ziek ze zelf moet zijn voor
ze een arts vraagt haar einde in
gang te zetten, daar doet ze liever
geen uitspraken over. Dat hebben
haar patiënten haar wel geleerd.
Grenzen zijn er om op te rekken.
Stel dat een van haar kinderen bin
nen afzienbare tijd een diplo-
ma-uitreiking heeft terwijl zij
juist steeds meer pijn krijgt, dan
kan dat een reden zijn om nog
even vol te houden. „Dan ga ik niet
zeggen: ja maar mama knijpt er nu
tussenuit.” Als ze er maar op kan
vertrouwen dat de arts in kwestie
weet wat ze wil en ze haar wensen
elk moment nog kan bij stellen.
Of haar ziekte haar een betere
huisarts heeft gemaakt? Dat durft
ze niet te zeggen. Een andere arts,
dat zeker. Eentje die gerust haar
tranen laat zien en onbeschaamd
levensliederen meezingt aan het
bed van een patiënt. „Maar het is
wel lullig dat je daar eerst long
kanker voor moet krijgen.”
Kamerleden hopen dat het rap
port van Van Geest meevalt
en dat er niet heel veel ex
tra’s nodig is. Maar of dat zo
is? Sommige betrokkenen
voorspellen dat er bijvoor
beeld nog een forse extra in
spanning van de land
bouw moet worden
gevraagd vóór 2030.
Dat kan er ook nog
1 wel bij naast alle
k geruzie over die
deadline in het
B stikstofdossier.
V Een coalitiebron
r moest er van
zuchten deze
week: de cam
pagne die nu wordt
gevoerd is niet meer
dan het voorgerecht
van een voorjaar vol
échte ruzie.
Dingen eisen waarvan je vooraf
weet dat ze er toch wel komen, is
een beproefde I-Iaagse truc. Zo ei
sen GroenLinks en PvdA ook min
der ‘fossiele subsidies voor vervui
lende bedrijven’. Maar in het re
geerakkoord staat al dat de glas
tuinbouw vanaf 2025 geen ver
laagde energiebelasting meer
krijgt. En dat de vrijstelling van de
energiebelasting vervalt voor ‘me
tallurgische procédés’ (alumini
umsmelters en staalfabrieken).
Ook de woorden van BBB-leider
Caroline van der Plas lijken harder
dan ze zijn. In De Telegraaf zette ze
zich af tegen premier Rutte. Zij
‘werkt niet met de WD samen
zolang hij er nog zit’. Om dat later
via Twitter af te zwakken. BBB wil
na de Statenverkiezingen best met
de WD onderhandelen over
nieuwe provinciebesturen.
Dit soort schaduwboksen
leidt fijn af van de proble
men in de coalitie zelf.
Want soepel loopt het niet
nu het regeerakkoord keer
op keer moet worden aange
vuld met nieuwe afspraken.
nu écht’
FOTO ANP
De documentaire Dying to live
wordt donderdag 16 maart om
22.18 uur uitgezonden op NPO 2.
En dan is er dus het klimaat.
6
GO ZATERDAG 11 MAART 2023