WERK
Nieuwe technologie slokt in ene sector banen op
Gooi negatieve feiten
maar gewoon op tafel
Er gebeurt meer achter gesloten
dan jij je als buitenstaander ooit kunt
20
JE BREIN OP HET WERK
UITGESPROKEN
Journalist Nicole maakt taboes bespreekbi
Een overstap naar ander
werk brengt in ons land veel
onzekerheid met zich mee
Technologie staat nooit stik Machines
kunnen al veel taken ovememen.
Welke beroepen worden hierdoor met
uitsterven bedreigd en welke banen
blijven nog wel een tijdje bestaan?
oen ik jaren geleden
mijn eerste flatje
kocht, had ik een bi
zar eerlijke makelaar.
We waren nog maar
net de drempel over of ze had
alle nadelen van het apparte
ment al opgesomd. De houten
vloer was afgetobd, het raam
in de slaapkamer niet te isole
ren en de keuken donker en
kil. Een slechte binnenkomer,
zou je denken, maar zo voelde
het voor mij niet. Ze won me
teen mijn vertrouwen en ik
deed diezelfde dag nog een
bod.
Zelf de nadelen opsommen
voor de ander dat kan doen,
wordt stealing thunder ge
noemd, waarmee bedoeld
wordt datje precies doet of
zegt wat iemand anders net
wilde doen of zeggen. Heb je
een sollicitatiegesprek, wil je
iets verkopen of heb je een
verzoek voor iemand? En zijn
er negatieve aspecten die je
liever zou verbloemen, maar
waar de ander heus wel achter
gaat komen? Gooi die nega
tieve feiten dan op tafel voor
dat de ander er vragen over
kan stellen.
Psychologisch onderzoek
naar stealing thunder werd ge
daan in nagespeelde rechtsza-
TIPSVQÖR
ALLEDAG
ken. Wanneer de advocaat van
de beschuldigde meteen toe
gaf dat de beklaagde al eerder
een rechtszaak aan zijn broek
had gehad, werd dat veel min
der erg gevonden dan wan
neer de tegenpartij dat ont
hulde. Waarom? Omdat het
blijkbaar geen geheim was.
Iets waarvan we denken dat
de ander niet wil dat wij dat
weten, vinden we juist extra
belangrijk. Maar wordt het ons
op een presenteerblaadje aan
gereikt, dan kan het nooit zo
spannend zijn. Bovendien kan
de verdedigende advocaat er
een positieve draai aan geven,
al blijkt dat niet per se nodig.
Doordat iemand er zelf mee
komt, ervaren we de negatieve
informatie als minder erg,
zelfs als het om behoorlijke
misstappen gaat.
Heb je een gat in je cv of een
paar gekke carrièresprongen
gemaakt? Vertel er in je sollici
tatiegesprek gewoon eerlijk
over. Wil je een collega vragen
om een taak van je over te ne
men? Zeg daar dan onver
bloemd bij dat het nogal wat
tijd kost. Maar vertel de ander
later nooit dat je hem hebt
proberen te manipuleren met
dit trucje. Dan verdwijnt het
effect meteen, daar kun je de
donder op zeggen.
sen voor beschikbaar zijn. Zo staat
de functie office assistant op de
eerste plek van banen die mogelijk
verdwijnen. Toch reageren per va
cature nog 554 personen. Op de
tweede plek staat data entry (in-
voer)-medewerker, met zo’n 59
sollicitanten per vacature en op de
derde plek staat archiefmedewer-
ker met gemiddeld 43 geïnteres
seerden per vacature.
ken, zoals assemblagewerk aan de
lopende band, als eerste. „Bij ver
zekeringen en banken zien je bij
voorbeeld al dat klanten veel via
een app kunnen regelen. Kleine
schadeposten moeten ze nu zelf
invoeren. Ooit was er iemand die
dat voor de klant regelde; die baan
is nu verloren gegaan.”
Daar staat tegenover dat er altijd
weer nieuwe banen voor in de
plaats komen, stelt Van Vliet. „Bij
voorbeeld de banen die zijn ont
staan door de opkomst van de
iPhone, zoals reparateurs of app-
‘Banen
verdwijnen al
honderden
jaren door nieuwe
technologie’
Niet perse slecht
Behalve voor de mensen die
graag deze beroepen
willen uitoefenen, is
het verdwijnen van
banen niet perse
slecht, zegt Olaf
van Vliet, hoogle-
raar economie aan
de Universiteit
Leiden. „Al hon
derden jaren ver
dwijnen banen door
nieuwe technologie.
Denk bijvoorbeeld aan de op
komst van de stoommachine, de
lopende band, computers, het in
ternet en de meest recente ont
wikkeling: de smartphone.”
Bij automatisering en digitalise
ring verdwijnen de repetitieve ta-
Ij achines die onze
banen inpikken:
I /I moeten we daarvoor
I vrezen? Erik Stam,
V I hoogleraar Strategie,
Organisatie en Ondernemerschap
aan de Universiteit van Utrecht,
ziet eerder voordelen. „In de hui
dige arbeidsmarkt zou het een uit
komst zijn als er meer robots ba
nen konden overnemen. Er staan
momenteel meer vacatures open
dan dat er werkzoekenden zijn.
Door robots kunnen we met
minder mensen het
zelfde werk doen.”
Toch staan er wel
degelijk banen op
de tocht door di-
gitalisering. Nati
onale Vacature- y
bank zocht van y
honderd verschil
lende beroepen uit
welke last hebben van
de automatisering en di
gitalisering. Dit op basis van
cijfers van het UWV, het CBS,
Oxford University en Nationale
Vacaturebank zelf.
Daaruit blijkt dat er wel degelijk
banen dreigen te verdwijnen door
digitalisering, terwijl er nog men-
Neem een kijkje achter de schermen
ju
DONDERDAG 9 MAART 2023
PC
Robots
nemen dit
1
werk wel
met over
MIRTE VAN ROOIJEN
- Hoogleraar arbeidsmarkt Ton Wilthagen legt uit waarom
veel oudere werknemers minder happig zijn om zich om te
scholen naar een krapteberoep.®ron:Intermee>jair,nl)
Negatieve informatie ervaren we als
minder erg als iemand er zelf mee
komt. Je kunt er het Vertrouwen van
de ander mee winnen, ziet neuro-
psycholoog Chantal van der Leest.
Onder andere in het onderwijs
en de zorg kunnen computers
nog geen mensen vervangen.
FOTO’S ANP
T
k
