‘fSÖl
Jezus
M
|L
JA2’
g88.50Ü
Onze briljante geleerde
Christiaan Huygens had
mogelijk een bril nodig
4 dagen Siegerland
Fietsvriendelijk hotel op een natuurrijke locatie, vlakbij het levendige Keulen!
pr°
stern
ENK
r.
cialo23
9
Bi
uit!
PLUS
yin
aa
Volg
anders
l BVnL
15
14
ast
Iri9en
i j
a
^^J^sfeeftail
Het wordt er dus allemaal niet
makkelijker op?
komen. En Nederland is een coali-
tieland: BBB’s wil is ook bij een ver
kiezingszege geen absolute wet.
CDA-er Drenth verwacht in Gel
derland daarom geen onoverkome
lijke problemen, ook niet als de BBB
straks in een coalitie stapt. Hij stelt
zelfs dat het verkiezingsprogramma
van de Gelderse BBB het provinciale
stikstofbeleid onderschrijft.
Daar denken ze zelf heel anders over.
Eric Kemperman van de Gelderse
BBB noemt de uitspraak van Drenth
hierboven ‘zowel voorbarig als on
juist’. De BBB ziet in Gelderland nu
een college dat te braaf het kabinets
beleid uitvoert. „De provincie is geen
uitvoeringsknecht”, vindt Kemper
man. „Nee zeggen tegen Den Haag is
ook een optie.”
Als BBB op 15 maart de grootste
wordt in Gelderland, zal zij het voor
touw nemen in coalitiebesprekingen,
meldt Kemperman alvast. De BBB
heeft in alle provincies twee breek
punten. Ten eerste moet het ver
plicht uitkopen of onteigenen van
boeren van tafel. Datzelfde geldt voor
de afspraak binnen de Haagse coalitie
Dus er zit voor de BBB niks
anders op dan braaf de
landelijke regels volgen?
Door de toenemende politieke ver
snippering zal formeren lastig wor
den, verwachten vriend en vijand.
„De kans is aanwezig datje zes of ze
ven partijen nodig hebt voor een coa
litie”, zegt de Gelderse CDA’er
Drenth. „Daar maak ik me weleens
zorgen over. Er liggen enorme vraag
stukken voor, die zul je samen moe
ten oplossen. Als iedereen blijft vast
houden aan zijn eigen stokpaardjes,
ligt onbestuurbaarheid van de pro
vincie op de loer.”
En dan hangen de landelijke stik-
stofplannen er ook nog eens als een
niet te missen schaduw boven.
Kegge: „De kans is groot dat het kabi
net in april met uitgewerkte plannen
komt voor het uitkopen van grote
stikstofuitstoters, de zogenoemde
piekbelasters. In de provincies wor
den dan net de colleges gevormd. Dat
kan aan die onderhandelingstafels
veel spanning opleveren. Het wordt
politiek echt ingewikkeld.”
Het CDA staat op flink verlies in de
peilingen, en moet straks in de pro
vincie kiezen tussen ‘twee kwaden’,
voorspelt Kanne. „Ze kunnen mee
doen aan coalities die braaf het kabi
netsbeleid uitvoeren, maar dan ver
bruien ze het bij hun achterban op
het platteland. Of ze keren zich juist
tegen de stikstofdoelen van het kabi
net, wat landelijk weer problemen op
zal leveren.” De VVD, die het wél
goed doet in de peilingen, komt
waarschijnlijk op een soortgelijke
tweesprong.
En wat doet D66, als meerdere pro
vinciebesturen muiten en zich niet
willen verbinden aan het jaartal 2030,
dat voor de Democraten zo belangrijk
is? Dat ‘kan zeker’ leiden tot hoogop
lopende spanningen in het kabinet.
„Er staat op 15 maart dus ontzettend
veel op het spel”, besluit Rogier
Kegge.
ten aan de hemel voor gebruikers
met normaal zicht waziger en gro
ter waren.
De bijziendheid van Huygens
was overigens mild. Een bril van
-1,5 was mogelijk al voldoende ge
weest om weer scherp te zien. In
het dagelijkse leven had hij er dan
ook weinig last van.
Als iedereen
vasthoudt aan
stokpaardjes,
wordt het
onbestuurbaar
■n
het moet echt
Theorie
Volgens Charlotte Icke - ze schreef
een biografie over de levens van
Christiaan en zijn vader Constan-
tijn - maakt dit dat Pietrows theo
rie plausibel is. Aanvankelijk was
ze nog enigszins sceptisch. „In de
17de eeuw waren er al brillen be
schikbaar en Huygens was zo ge
fortuneerd dat hij er zich eenvou
dig een had kunnen laten aanme
ten”, stelt ze. „Huygens’ vader
Constantijn was bovendien op de
hoogte van de modernste snufjes
van zijn tijd. Christiaan had indien
nodig ongetwijfeld een bril ge
had.”
De 17de eeuw kende echter geen
auto’s, televisies ofbioscopen.
„I luygens zal daarom niet beseft
hebben dat hij een bril nodig had.”
Dat zou hoogstens in zijn latere
Parijse jaren nog anders kunnen
zijn, vertelt Icke. „Eluygens was
dol op hardrijden in koetsen, hij
en zijn broer Constantijn junior
raceten daarin Parijs graag mee.
Een goed zicht is dan uiteraard
zeer welkom.”
TERUG NAAR
I NORMAAL
Xv/j
David Bremmer
Leiden
uygens (1629-1695) was een
van de leidende geleerden
H en uitvinders in de 17de
eeuw en wordt vaak in een adem
genoemd met de Brit Isaac
Newton. De zoon van diplomaat
en schrijver Constantijn Huygens
vond onder meer het slingeruur
werk uit en ontdekte dat Saturnus
zowel een grote ring als de maan
Titan bezat. Hij bouwde telesco
pen en staat verder onder meer be
kend om zijn revolutionaire golf-
theorie van het licht.
De lenzen voor zijn instrumen
ten sleep wis-, natuur- en sterren
kundige Huygens zelf Voor die
tijd zijn ze van uitstekende kwali
teit. Huygens riep zelf dat hij de
beste lenzen ter wereld maakte.
Paradoxaal genoeg misten zijn te
lescopen echter de scherpte die
destijds wel degelijk haalbaar was.
In een deze week gepubliceerd ar
tikel in het Royal Society Journal of
The History of Science komt de
Leidse sterrenkundige Alex Pie-
trow met een verklaring hiervoor:
Huygens had myopie, in gewoon
Nederlands: hij was bijziend.
Huygens’ bijziendheid werkte
door in zijn telescoopontwerpen.
Daarin corrigeerde hij zijn eigen
oogafwijking. Scherpstellen door
aan de lenzen te draaien zoals te
genwoordig, kon destijds niet.
Concreet betekent dit dat zijn tele
scopen een factor 3,5 meer ver
grootten dan vereist. Dit komt dus
niet doordat de lenzen zelf niet
kwalitatief hoogwaardig waren,
maar door de het combineren er
van. Het zorgde ervoor dat objec-
(WD, D66, CDA en Christenunie)
om al in 2030 in plaats van 2035 te ko
men tot een halvering van de stik-
stofneerslag in beschermde natuur
De laatste weken wordt steeds dui
delijker dat veel WD- en CDA-lij st-
trekkers in de provincie zich wel
kunnen vinden in de BBB-breekpun-
ten. Dat geldt bijvoorbeeld ook voor
het CDA in Gelderland, stelt Peter
Drenth. „Sterker nog: het huidige
Gelderse beleid gaat uit van 2035. En
we zijn hier ook tegen het verplicht
uitkopen van boeren.”
Peter Kanne sluit niet uit dat CDA
en WD na 15 maart in meerdere pro
vincies met BBB in een coalitie stap
pen die ‘2030’ naast zich neerlegt en
zich uitspreekt tégen gedwongen uit
koop van boeren. „Dan krijg je een
interessante situatie, waarbij provin
cies en het kabinet lijnrecht tegen
over elkaar kunnen komen te staan.”
Ook bestuursrechtdeskundige
Rogier Kegge vreest dat de verhou
dingen tussen het kabinet en som
mige nieuwe provinciebesturen wel
eens moeizaam kunnen worden. „Als
een provincie landelijk beleid en re
gelgeving niet wil uitvoeren, krijg je
ontzettend moeilijke discussies. In
uiterste gevallen kan het rijk ingrij
pen bij provincies. Maar dat wil je na
tuurlijk voorkomen. Ook in het kabi
net zitten partijen die daarmee echt
niet in het nieuws willen komen.”
WiyA P-P'
"Duitsland a
Ki®5--
3 j a
Iedere dag
BBB eter
SIW2
Hoewel Nederlands meest
eminente wetenschapper
Christiaan Huygens lenzen van
hoge kwaliteit sleep, misten
zijn telescopen scherpte. De
reden kan liggen in het feit dat
Huygens eigenlijk een bril
nodig had, zegt de Leidse
sterrenkundige Alex Pietrow.
uuiisianw
BW v rfF 1 «KB
4 dagen Brabant 3 dgn Limburg fiets
4* Klooster Willibrordhaeghe (8,1) 3* Hotel Nieuw Antiek, Helden (7,7)
www.Zoweg.nl/dagblad of 0900-9693 zocpg
Prijs o.b.v. 2 personen en beschikbaarheid, exclusief 20,- reservedngskosten en toeristenbelasting
^OltAND
ZU1D-H'
Christiaan Huygens, beeldgetty
^v/.goer,
i
Hoeveel partijen ook
meedoen, provincies
blijven verantwoordelijk
voor de invulling van lan
delijk beleid. FOTO ARIE KIEVIT
Advies nodig over
stemmen op uw
provinciebestuur of
waterschap? Kijk op
de site van deze
krant bij /kieswijzer
- Peter Drenth, CDA-
lijsttrekker Gelderland
5
devote
«e*a«)PE
v.a.
iur en drankje 89.-
1 parkeren pp
O
luist
Go^ee-Overnakkee
ee'0Verfiakkee nl,
enl/verkiezil
v.a.
parkeren 99.- 1 dag fietshui
1 'n Gratis wifi en
3 nachten in 4* Dorint Parkhotel Siegen (8,4) O
3 keer een ontbijtbuffet, gratis gebruik wifi en sauna
Tip! Wandelpad Rothaarsteig en stuwmeer Biggesee
Aankomst maart 88,50 p.p. apr. t/m aug. 112,50 p.p.
3 nachten incl. ontbijt «a- 2 nachten incl. ontbijtbuffet
Gratis wifi en
Tip! Deurnese kastelen
GO ZATERDAG 4 MAART 2023